គណៈកម្មាធិការ​​សិទ្ធិមនុស្ស​​​​រដ្ឋាភិបាល​​ ​បំភ្លឺ​​អំពី​​ការ​អនុវត្ត​​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ ​និង​​សិទ្ធិ​​នយោបាយ​​នៅ​​កម្ពុជា​​ប្រាប់​​មន្ត្រី អ.ស.ប

0:00 / 0:00

គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា ​បកស្រាយ​បំភ្លឺ​អំពី​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិពលរដ្ឋ​ និង​សិទ្ធិនយោបាយ​ នៅក្នុង​សម័យប្រជុំ​លើកទី​១៣៤​របស់​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​​អង្គការ​​សហប្រជាជាតិ ក្នុងន័យ​ការពារ​ចំណាត់​ការទាំងឡាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល​​យល់​ថា ​ភាគី​រដ្ឋាភិបាល​ គួរ​តែ​​​ទទួល​​ស្គាល់​ការ​ពិត​អំពី​ការធ្លាក់​ចុះ​នៃការ​គោរព​សិទ្ធិពលរដ្ឋ​និង​សិទ្ធិនយោបាយ​ ព្រោះ​ការបក​ស្រាយ​បំភ្លឺ​ក្នុង​ន័យ​ការពារ​ មិនមែន​ជា​ជម្រើស​ល្អ​នោះទេ។

គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល ចេញមុខ​ការ​ពារ​របាយការណ៍ជាតិ​ពាក់ព័ន្ធនឹង​ការអនុវត្ត​កតិកា​សញ្ញាអន្តរជាតិ​ស្តីពី​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​ និង​សិទ្ធិនយោបាយ​ ជុំទី៣​ រយៈពេល​៣ថ្ងៃ​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី៩​ ដល់​ថ្ងៃទី១១​ ខែមីនា​ ​ក្នុង​សម័យប្រជុំ​របស់​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ។

គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា ​លើកឡើង​ក្នុង​សេចក្តីប្រកាស​ព័ត៌មាន​ថា ​ក្នុងកិច្ច​សន្ទនា​រយៈពេល​៣ថ្ងៃនោះ ​សមាជិក​សមាជិកា​​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​សិទិ្ធមនុស្ស​​អង្គការ​ជាតិ​សហប្រជាតិ ​បាន​ចោទ​សួរ​ជាច្រើន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​វិស័យ​មួយចំនួន​នៅកម្ពុជា។ បញ្ហា​ទាំងនោះ​​ ដូចជា ​ក្របខណ្ឌ​ច្បាប់​ជាតិ ​ការបង្កើត​ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិ ​ការប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ ​ច្បាប់​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​ក្នុងគ្រាអាសន្ន​ ច្បាប់កូវីដ-១៩​ វិធានការ​ច្បាប់​ក្នុងស្ថាន​ភាព​កូវីដ ​បញ្ហានិទណ្ឌភាព​ ការមិនរើសអើង​ អំពើហិង្សាប្រឆាំង​នារីភេទ ​ការ​សម្លាប់​មនុស្ស​ក្រៅប្រព័ន្ធ​តុលាការ ​អំពើ​ទារុណកម្ម​​ការដកហូត​សេរីភាព ​សមាគម​ និងការប្រជុំ​ លំហប្រជាធិបតេយ្យ​ និង​សង្គមស៊ីវិល​ សិទ្ធិ​បោះឆោះឆ្នោត​ និង​ការចូល​រួម​កិច្ចការ​នយោបាយ ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​អនីតិជន​ បញ្ហា​យុត្តិធម៌​សង្គម​ បញ្ហាដីធ្លី​ និង​សិទ្ធិជនជាតិ​ដើមភាគតិច​ជាដើម។​​​​​​

ស្ថាប័ន​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ មិន​បាន​បញ្ជាក់​លម្អិតអំ​ពី​ចំណុច​ទាំងនោះទេ ខណៈសមាជិក​គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​បាន​ ចោទសួរភាគី​កម្ពុជាលើ​ចំណុច​៣សំខាន់។ ចំណុចទីមួយ គឺទាក់ទងនឹង​ការ​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធដោយ​ផ្ទាល់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ក្នុង​ករណី​ឃាតកម្ម​ដែល​មាន​ចរិត​នយោបាយជាបន្តបន្ទាប់​រយៈពេល​ជាច្រើនឆ្នាំមក​នេះ រួមមានឃាតកម្ម​លើអ្នកវិភាគនយោបាយ ​បណ្ឌិត កែម ឡី មេសហជីពលោក ជា វិជ្ជា អ្នកការពារបរិស្ថាន លោក ឈុត វុទ្ធី និង​ករណី​ចុងក្រោយ​គឺ​ឃាតកម្ម​លើ​យុវជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ លោក ស៊ិន ខុន។ ចំណុច​ទីពីរ គឺ​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ ការចាប់ខ្លួន និង​សវនាការក្ដី​លើ​មេដឹកនាំ និង​សមាជិក​បក្ស​ប្ររឆាំង​រាប់រយនាក់។ ចំណុច​ទី៣ មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​បាន​ចោទ​សួរ​ភាគី​កម្ពុជា​អំពីការ​ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​​ដោយ​មិន​ត្រឹមត្រូវ​ពី​សំណាក់​រដ្ឋាភិបាល​ ដើម្បីដាក់ទោសទណ្ឌ​លើ​ការ​អនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាព​បញ្ចេញមតិ និង​ការ​បិទស្ថាប័ន​ព័ត៌មាន​ឯករាជ្យ។

ទោះជាយ៉ាងណា ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា ​អះអាងថា មន្ត្រីកម្ពុជា បាន​សហការ​គ្នា​យ៉ាងល្អ​ ដើម្បី​​ឆ្លើយតប​និង​បកស្រាយ​បំភ្លឺ​ចំពោះ​ការចោទ​សួរ​ទាំង​នេះ​​។​​

សមាជិកនិងជាអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កត្តា អ៊ន ថ្លែង​ថា ​ការការពារ​របាយការណ៍​របស់​កម្ពុជា​ស្តីពី​សិទ្ធិពលរដ្ឋ​និង​សិទ្ធិនយោបាយនេះ ​ធ្វើឲ្យ​​ប្រទេស​មួយចំនួន​ ឬ​សហគមន៍អន្តរជាតិ​ ឈប់​ភ័ន្ត​ច្រឡំ​ថា ​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​កន្លងមក ​គឺជា​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​តទៅទៀត​៖ « យើង​ឃើញ​មានបណ្តា​ប្រទេស​ជាច្រើន​ដែល​ចូលរួម​ក្នុង របាយការណ៍​ហ្នឹង ​គេបាន​ផ្តល់​ជា​អនុសាសន៍ ​ផ្តល់ការ​វាយតម្លៃ ​ដូច្នេះ​មួយចំនួន​ធំ មុន​នឹង​គេបដិសេធ ​គេ​វាយតម្លៃ​ជារួមសិន​ បាន​គេផ្តល់​អនុសាសន៍​តាមក្រោម។ប៉ុន្តែ​ មាន​ប្រទេស​មួយចំនួនតូច​ ក៏​គាត់​នៅតែ​ទាមទារ​ ឲ្យ​កម្ពុជា​ធ្វើរបាយការណ៍​ដែល​គាត់ ទទួល​បាន​ថាយើង​មាន​បញ្ហា​អញ្ចេះ​បញ្ហាអញ្ចុះ​ គាត់​នៅតែ​ទាមទារ​ឲ្យ​មានការ​កែលម្អ »

ជុំវិញបញ្ហានេះ ​មន្ត្រីអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល ​លើកឡើងថា ​​ជា​ទម្លាប់ទៅ​ហើយ​​ដែល​​មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល​ ​ឬគណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា​ព្យាយាម​ការ​ពារ​ទង្វើ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹងការ​ចោទប្រកាន់​រឿង​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្សនោះ​។​

អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ​លោក ស៊ឹង សែនករុណា ​លើក​ឡើង​ថា​ ទោះបីជា​តំណាង​រដ្ឋាភិបាល​ ព្យាយាម​បង្ហាញ​របាយការណ៍​ ឬ​បកស្រាយបំភ្លឺ​បែបណាក្តី ​ក៏ប្រហែល​ជា​មិនអាច​ធ្វើឲ្យ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ ​ជឿជាក់​បានដែរ​។លោក​ បន្តថា ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ ​មាន​អ្នកជំនាញ​ដើម្បី​ពិនិត្យ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​រកការពិត​ និង​ថែមទាំង​មាន​មន្ត្រីជំនាញ និង​អ្នករាយការណ៍​ពិសេស​ទទួលបន្ទុក​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅកម្ពុជា​ទៀតផង ​ដូច្នេះ​ពួកគេ ​មិនចេះ​តែ​ជឿ​លើ​របាយការណ៍​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ឡើយ។មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ​ យល់ ​ថា​ រដ្ឋាភិបាល​ គួរតែ​ទទួល​ស្គាល់​ការពិត​ ហើយ​បញ្ឈប់​ការយាយី​ និង​​រឹតត្បិតលើ​​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ ​និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ ខណៈ​ការ​បោះ ឆ្នោត​ឃុំ-សង្កាត់​ កាន់តែ​ខិតជិត​មក​ដល់៖ «ជាការ​ពិតរៀងនេះ​ គួរតែ​មានការ​កែប្រែ​យូរហើយ​ ព្រោះ​មាន​ការផ្តល់​អនុសាសន៍​ពីបណ្តា​ប្រទេសលោកសេរី ​ជាពិសេស​សហភាពអឺរ៉ុប​ ក៏គេ តែងតែ​លើកឡើង​ដែរថា ​កម្ពុជា​ ត្រូវ​គោរព​នូវ​សិទ្ធិសេរីភាព​ជាមូលដ្ឋាន ​សិទ្ធិពលរដ្ឋ​ សិទ្ធិនយោបាយ​ដែលជា​រឿងចាំបាច់​នៅក្នុង​ការ​បើក​នូវលំហ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅក្នុង​ ប្រទេសកម្ពុជា​ឲ្យល្អ​ប្រសើរ​ឡើងវិញ​។ចំណុច​ទាំងអស់នេះ​ សុទ្ធតែ​ត្រូវគេ​លើកឡើង​ ជារឿយៗ​ហើយ​ ប៉ុន្តែ​កម្ពុជា​ច្រើនតែ​ច្រានចោល»។​​​​

កាលពីថ្ងៃទី៧ ​ខែមីនា ​ឧត្តមស្នងការ​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការសហប្រជាជាតិ ​អ្នកស្រី មីឆែល​ ប៉ាហ្សលែត​ (Michelle Bachelet) ​បាន​លើកឡើង​ក្នុង​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​ក្នុង​សម័យ​ប្រជុំលើក​ទី៤៩​របស់ក្រុមប្រឹក្សា​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិថា ​អ្នកស្រី​ មាន​កង្វល់​អំពី​វិធានការ​រឹតត្បិត​របស់​អាជ្ញាធរកម្ពុជា ​ក្រោម​ហេតុផល​ជំងឺកូវីដ-១៩ ដែល​បន្ត​ធ្វើឲ្យ​លំហ​ប្រជាធិបតេយ្យ ​និង​សិទ្ធិពលរដ្ឋ​កាន់តែ​ធ្លាក់ចុះ។ ករណី​ដែល កំពុង​កើតឡើងនោះ ​គឺការ​ប្រើ​លេស​ទប់ស្កាត់​ជំងឺកូវីដ ​ដើម្បី​បង្ក្រាប​លើ​កូដកម្ម​ស្រប​ច្បាប់​របស់​បុគ្គលិក​ណាហ្គាវើលដ៍​ (Nagaworld)។ អ្នកស្រី ​មីឆែល ប៉ាហ្សលែត បាន​ផ្ញើរសារ​ដាស់តឿន​រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​ទៀតថា​ ការការពារសេរីភាព​ជាមូលដ្ឋាន​ មាន​សារៈសំខាន់​ណាស់ ​ខណៈ​កម្ពុជា​កំពុងឈាន​ទៅរៀប​ចំការ​បោះឆ្នោត​ឃុំ-សង្កាត់ ដែល​គណបក្សប្រឆាំង​ធំ​ជាងគេ ​ពុំត្រូវបាន​អនុញ្ញាតឲ្យ​ចូល​រួម​ប្រគួតប្រជែង​ ហើយ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​និង​អ្នកគាំទ្រ​របស់​ពួកគេ ​ត្រូវ​រស់នៅ​និរទេសខ្លួន​ក្រៅប្រទេស​ ខ្លះជាប់ឃុំ​ និង​ខ្លះ​ទៀត​ប្រឈម​ការធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ដោយ​សារ​​សកម្មភាព​ស្របច្បាប់​របស់​ខ្លួន។

កិច្ចប្រជុំ​ត្រួតពិនិត្យ​ការ​អនុវត្តបទដ្ឋាន​សិទ្ធិមនុស្ស​អំពី​ករណីប្រទេសកម្ពុជា​នេះ ​នឹង​ត្រូវ​ធ្វើឡើង​បន្តទៀតនៅថ្ងៃទី២២ ខែមីនា ខាងមុខ។ អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​នឹង​ចេញ​កំណត់សម្គាល់ផ្លូវការស្ដីពីដំណើរការ​ត្រួតពិនិត្យដ៏​ពេញលេញអំពីការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅកម្ពុជានៅពេល​នោះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។