មន្រ្តីសង្គមស៊ីវិលបារម្ភចំពោះអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលឯកបក្សរបស់លោក ហ៊ុន សែន កំពុងប្រើប្រាស់ច្បាប់ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលរងការរិះគន់ពីមតិជាតិនិងអន្តរជាតិកន្លងទៅ ក្លាយជាឧបករណ៍គាបសង្កត់លើសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ ដើម្បីចេញតវ៉ាស្វែងរកដំណោះស្រាយ និងយុត្តិធម៌ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែមន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ច្បាប់នេះបង្កើតឡើងបម្រើផលប្រយោជន៍សារធារណៈ និងរក្សាសណ្ឋាប់ធ្នាប់សង្គម មិនសំដៅលើក្រុមណាមួយនោះទេ។
ច្បាប់ស្ដីពីវិធានការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ និងជំងឺឆ្លងកាចសាហាវប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀត ដែលចម្រូងចម្រាស និងរងការរិះគន់ចំពោះខ្លឹមសារដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់នេះ ត្រូវបានអង្គការសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា វាកំពុងក្លាយជាឧបរណ៍ដ៏សំខាន់របស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីបង្ក្រាបលើសំឡេងតវ៉ារបស់ពលរដ្ឋ។
ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក(Adhoc) លោក នី សុខា មានប្រសាសន៍ថា ការអនុវត្តច្បាប់ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ-១៩ ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលបង្ហាញអំពីនិន្នាការមិនតម្លាភាព និងមិនស្របតាមគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដែលជាក្តីបារម្ភរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលតាំងពីដំបូងរហូតមកដល់ពេលនេះ។ លោកបន្តថា ច្បាប់នេះកំពុងក្លាយជាឧបករណ៍របស់អាជ្ញាធរប្រើប្រាស់ដើម្បីរឹតត្បិតលើសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងការជួបជុំដោយសន្តិវិធីនៃក្រុមសកម្មជននយោបាយ សង្គម កម្មករ និងពលរដ្ឋដែលរដ្ឋាភិបាលមិនពេញចិត្តចំពោះសកម្មភាពចេញទាមទាររកដំណោះស្រាយ និងស្វែងរកយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គមរបស់ពួកគាត់។ លោកចាត់ទុកការអនុវត្តច្បាប់មានស្តង់ដារពីរបែបនេះគឺជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ពលរដ្ឋ៖ «ការប្រើប្រាស់ច្បាប់ ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ហាក់បីដូចជាស្របគ្នាទៅនឹងគោលដៅរបស់រដ្ឋាភិបាលមានចេតនាចង់រឹតត្បិតទៅលើសេរីភាពរបស់ក្រុមដែលរដ្ឋាភិបាលយល់ថា មានទស្សនៈប្រឆាំងនិងមិនស្របជាមួយយរដ្ឋាភិបាល ដូច្នេះយើងឃើញហើយថា គោលដៅនៃការអនុវត្តច្បាប់ហ្នឹងភាគច្រើនដាក់សម្ពាធទៅលើក្រុមទាំងអស់ហ្នឹង»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងធុរកិច្ច និងសិទ្ធិមនុស្សរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) លោក វណ្ណ សុផាត មើលឃើញថា ការបង្កើតច្បាប់ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ គឺជារឿងល្អ តែខ្លឹមសារនិងការអនុវត្តច្បាប់វិញរំលោភលើសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ។ លោកថា អាជ្ញាធរតែងតែយកបញ្ហានេះទៅគំរាមកំហែងពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះដីធ្លី ដើម្បីបំបាក់ស្មារតីឱ្យឈប់ចេញតវ៉ាទាមទារតទៅទៀត។ លោក វណ្ណ សុផាត ឱ្យដឹងថា រឿងរ៉ាវជាក់ស្តែងកើតលើពលរដ្ឋនៅខេត្តកណ្តាល កោះកុង និងស្វាយរៀងដោយត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួននិងតុលាការចោទប្រកាន់ដាក់ពន្ធនាគារ ព្រមទាំងពិន័យជាប្រាក់ជាបន្តបន្ទាប់ក្រោមហេតុផលចោទល្មើសវិធានការសុខាភិបាល៖ «បញ្ហាដោយសារខ្លឹមសារវាមានន័យទូលំទូលាយពេក មិនបានកំណត់ច្បាស់លាស់ មានបញ្ហាអីលើកតែមួយពីរមាត្រាទៅធ្វើអីក៏ចំ ធ្វើអីក៏ប៉ះដែរ មានអនុភាពអនុវត្តបានទាំងអស់ គេយកតែច្បាប់ហ្នឹងទៅគំរាមគាត់ បំបាក់ស្មារតីរបស់គាត់តែប៉ុណ្ណឹងគាត់ប្រាកដជាបែកខ្ញែកគ្នា។ ដូច្នេះប្រជាពលរដ្ឋបារម្ភការដកហូតយកដីធ្លីផ្ទះសម្បែងរបស់ពួកគាត់ដោយមិនផ្តល់សំណងនិងដំណោះស្រាយសមរម្យក្រោមរូបភាពអនុវត្តច្បាប់ទប់ស្កាត់កូវីដ - ១៩»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន ដើម្បីបញ្ជាក់ជុំវិញរឿងនេះ បានទេ នៅថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក កត្តា អ៊ន ឱ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលបង្កើតច្បាប់នេះឡើងក្នុងគោលដៅបម្រើផលប្រយោជន៍សារធារណៈ និងរក្សាសណ្ឋាប់ធ្នាប់សង្គម ដើម្បីចាត់វិធានការលើអ្នកដែលល្មើសច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពចំពោះក្រុមណាមួយដូចការចោទប្រកាន់របស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា ខ្លឹមសារច្បាប់ត្រឹមត្រូវព្រោះទទួលបានការអនុម័តពីរដ្ឋសភា៖ «វិ ធា នការសុខាភិបាលក៏យើងអនុវត្ត ក្របខណ្ឌច្បាប់ក៏យើងអនុវត្ត ហើយការអនុវត្តច្បាប់ចំពោះជនដែលល្មើសច្បាប់ មិនមែនការអនុវត្តច្បាប់សម្រាប់បំបិទសំឡេង បំបិទមាត់ បំបិទសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាជនទូទាំងប្រទេស ឬក្រុមណាមួយនោះទេ»។
ទោះយ៉ាងណា ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្មករចំណីអាហារ សេវាកម្មកម្ពុជាអ្នកស្រី អ៊ូ ទេពផល្លីន បញ្ជាក់ថា ការប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យមិនគួរចាប់ខ្លួន ឬចោទប្រកាន់តាមប្រព័ន្ធតុលាការ ជាពិសេសក្រោមច្បាប់ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ-១៩នោះទេ។ លោកស្រីបញ្ជាក់ទៀតថា បើទោះបីច្បាប់ដែលបង្កើតឡើងនោះមិនមានចេតនាសំដៅទៅក្រុមណាមួយក្តី ប៉ុន្តែសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា ច្បាប់នេះបានក្លាយជាកម្មវត្ថុក្នុងការគាបសង្កត់លើកម្មករនិយោជិត និងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលប្រើសិទ្ធិសម្តែងមតិ និងធ្វើកូដកម្មដោយសន្តិវិធី ស្របពេលការអនុវត្តជាក់ស្តែង គឺរំលោភលើសិទ្ធិរបស់កម្មករ ដោយបើកដៃឱ្យថៅបន្តរំលោភសិទ្ធិការងារតទៅទៀត៖ «នៅពេលមានការតវ៉ាកើតទុក្ខមិនសុខចិត្តអីមួយកន្លែងធ្វើការ កម្រិតសហគមន៍ដែលស្ថានភាពគាត់ចង់ថ្លែងសារទៅកាន់អ្នកធ្វើគោលនយោបាយ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធអ្វីផ្សេងៗដល់ពេលយើងយកច្បាប់នឹងមក គឺមានចេតនាមួយថា ស្រុកយើងមានវិបត្តិក្នុងការប្រើប្រាស់ច្បាប់ហ្នឹងដើម្បីកាត់ផ្តាច់នូវស្ថានភាពសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋមិនដើរចូលក្នុងគន្លងប្រជាធិបតេយ្យវិញទេ»។
ខ្លឹមសារច្បាប់ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវី១៩ បានចែងពីវិធានការសុខាភិបាល និងវិធានការរដ្ឋដែលដាក់ចេញដោយរដ្ឋាភិបាល ពេលប្រឈមនឹងជំងឺឆ្លង។ អ្នកដែលល្មើសវិធានការទាំងនេះស្រាលបំផុតត្រូវពិន័យជាប្រាក់២លានរៀល ឬស្មើនឹងចំណូលជាមធ្យមរបស់រាស្ត្រខ្មែរម្នាក់ៗ រហូតដល់ជាង ៣ខែឯណោះ។ ចំពោះអ្នកល្មើស ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតនឹងទទួលទណ្ឌកម្មព្រហ្មទណ្ឌ ជាប់ពន្ធនាគារដល់ ២០ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់រហូតដល់ ២០លានរៀល ឬស្មើនឹងចំណូលជាមធ្យម របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ៗរយៈពេលជាង៣ឆ្នាំ។ ទំហំទណ្ឌកម្មជាប់ពន្ធនាគារ និងពិន័យជាប្រាក់នេះ សុទ្ធតែត្រូវបានរិះគន់ ជាពិសេសអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិអន្តរជាតិ អ្នកជំនាញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ថាច្បាប់នេះផ្តល់អំណាចច្រើនលើសលប់ដល់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលក្នុងការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព ការដាក់ពិន័យ និងដាក់ទោសធ្ងន់ធ្ងរលើប្រជាពលរដ្ឋផ្ទុយពីគោលការណ៍ច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលស្នើយ៉ាងទទូចដល់រដ្ឋាភិបាលគួរពិចារណាលើខ្លឹមសារច្បាប់ឡើងវិញ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ប្រកបដោយតម្លាភាព ត្រឹមត្រូវ ដើម្បីធានានូវប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តច្បាប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។