អង្គការ​យូណេស្កូ​អំពាវនាវ​ឱ្យ​ការពារ​អ្នកសារព័ត៌មាន​ដែល​ជា​ផ្នែក​នៃ​ការ​ការពារ​បរិស្ថាន

អង្គការ​យូណេស្កូ (UNESCO)​ថា បញ្ហា​បរិស្ថាន​ជាច្រើន​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​ការ​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​ជាបន្ទាន់ ហើយ​បញ្ហា​របស់​អ្នកសារព័ត៌មាន​ដែល​រាយការណ៍​អំពី​បញ្ហា​បរិស្ថាន​គួរ​ត្រូវ​បាន​ការពារ​ដូចគ្នា​។ អ្នកសារព័ត៌មាន និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ថា រដ្ឋាភិបាល និង​អាជ្ញាធរ​គួរ​បើក​លំហ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ដើម្បី​អ្នកសារព័ត៌មាន​ភាព​ងាយស្រួល​ក្នុង​រាយការណ៍​អំពី​បញ្ហា​បរិស្ថាន។

អង្គការ​យូណេស្កូ​ប្រចាំ​កម្ពុជា​លើកឡើង​ក្នុង​សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​នៅ​ថ្ងៃទី៦ ខែ​មិថុនា ទាំង​ពិភពលោក និង​ប្រទេស​កម្ពុជា កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ភាព​អាសន្ន​ផ្នែក​បរិស្ថាន​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពីមុន​មក។ បញ្ហា​អាកាសធាតុ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដែល​មិនអាច​ទាយ​ទុកជាមុន​បាន និង​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ធម្មជាតិ កើតឡើង​ញឹកញាប់​រួម​មាន​បម្រែបម្រួល​អាកាសធាតុ ការ​បាត់បង់​ជីវចម្រុះ និង​ការ​បំពុល​បរិយាកាស ដែល​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ទៅលើ​សុខភាព​សាធារណៈ។

អង្គការ​យូណេស្កូ​បន្ត​ថា បញ្ហា​បរិស្ថាន​ជាច្រើន​កំពុង​កើតមាន​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ក្នុង​នោះ​រួម​ទាំង​នៅ​បឹង​ទន្លេសាប​ផង​ដែរ​។ បឹង​ទន្លេសាប គឺជា​បឹង​ទឹកសាប​ដ៏​ធំ​បំផុត​នៅ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និង​ជា​កន្លែង​ជីវចម្រុះ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ទទួលស្គាល់​ជា​សាកល​ថា ជា​អ្នកផ្ដល់​ជម្រក​ដល់​ពពួកសត្វ​ជាច្រើន​ប្រភេទ និង​ជា​កន្លែង​បង្កាត់​ពូជ​ដ៏​ធំ​បំផុត​សម្រាប់​សត្វ​ស្លាប​ទឹកធំៗ​ជិត ១៥០ ប្រភេទ​នៅក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​។ បឹង​ទន្លេសាប​ក៏បាន​ដើរ​តួនាទី​សំខាន់​ក្នុង​ជីវភាព​រស់ និង​ធានា​សន្តិសុខ​ស្បៀង​របស់​ពលរដ្ឋ​ជិត ៥ (៤.៦) លាន​នាក់ ដែល​ពឹងផ្អែក​ដោយ​ផ្ទាល់ ឬ​ដោយ​ប្រយោល​លើ​បឹង​នេះ។

អង្គការ​យូណេស្កូ​រក​ឃើញ​ថា បឹង​ទន្លេសាប​កំពុង​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​សម្ពាធ​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ពី​កំណើន​ប្រជាជន ការ​នេសាទ​ហួស​កម្រិត ការអភិវឌ្ឍន៍​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការ​សឹករិចរិល​ព្រៃឈើ ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ ការផ្លាស់ប្ដូរ​គម្រប​ដី និង​ការ​បំពុល រួម​ទាំង​ការ​អនុវត្ត​កសិកម្ម និង​ឧស្សាហកម្ម​ដែល​មិន​ស្ថិតស្ថេរ។

បន្ថែម​ពី​នេះ ការស្រាវជ្រាវ និង​ព្យាករណ៍​បង្ហាញថា ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​នៅ​ឆ្នាំ​២០៥០ ជាពិសេស​នៅ​រដូវប្រាំង សីតុណ្ហភាព​នឹង​កើនឡើង​អតិបរមា​ពី ៣២ ដល់ ៣៥ អង្សា​សេរ​ដែល​នាំឱ្យ​បឹង​ទន្លេសាប​កាន់តែ​រីងស្ងួត ហើយ​ការប្រែប្រួល​នេះ​អាច​នឹង​មាន​ព្យុះភ្លៀង​ខ្លាំង​ជាង​មុន​ផង​ដែរ។

​អង្គការ​យូណេស្កូ​លើកឡើង​ថា នៅ​អំឡុង​ពេល​មាន​វិបត្តិ​សកល​នេះ អ្នកសារព័ត៌មាន​ដែល​បាន​រាយការណ៍​អំពី​បរិស្ថាន​បាន​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការអប់រំ​សាធារណៈ និង​ជា​អ្នក​ពាំនាំ​នូវ​បញ្ហា​បរិស្ថាន​ទៅកាន់​សាធារណជន​ឱ្យ​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​។ ទោះជា​យ៉ាងណា អ្នកសារព័ត៌មាន​ដែល​រាយការណ៍​អំពី​បរិស្ថាន​ទាំង​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​នៅ​លើ​ពិភពលោក​កំពុង​ទទួលរង​ការ​គំរាមកំហែង និង​រួមបញ្ចូល​អំពើ​ហិង្សា​លើ​រាងកាយ ការ​ឃ្លាំមើល ការ​ដាក់​សម្ពាធ ការ​បំភិតបំភ័យ និង​ការ​រឹតត្បិត​ការ​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​ជាដើម។

អ្នកសារព័ត៌មាន​ឯករាជ្យ កញ្ញា ផុន សុទ្ធីរ័ត្ន លើកឡើង​ថា កញ្ញា​បាន​ជួប​ប្រឈម​បញ្ហា​មួយចំនួន ដោយសារ​ការ​សរសេរ​ព័ត៌មាន​ពី​បញ្ហា​បរិស្ថាន​នា​ពេល​កន្លងមក មានការ​រឹតត្បិត​ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ដែល​ហាមឃាត់ ឬ​គំរាមកំហែង​នៅ​ពេល​ដែល​កញ្ញា​ព្យាយាម​ទៅកាន់​តំបន់​ការពារ​ព្រៃឈើ ឬ​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ដែល​រងគ្រោះ​ពី​ជម្លោះដីធ្លី​ជាដើម​។ អ្នកសារព័ត៌មាន​វ័យក្មេង​រូប​នេះ​អះអាង​ថា កញ្ញា​ក៏​មាន​ភាព​ពិបាក​ក្នុង​ការ​សម្ភាស​អាជ្ញាធរ និង​រដ្ឋាភិបាល​ពី​បញ្ហា​បរិស្ថាន​ទាំងនេះ​ដែរ។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​មិនទាន់​អាច​សុំ​ការ​ឆ្លើយ​តប​រឿង​នេះ ពី​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ព័ត៌មាន លោក ទេព អស្នារិទ្ធ បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃទី៧ ខែ​មិថុនា។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ នាយិកា​ប្រតិបត្តិ​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​កម្ពុជា​ដើម្បី​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ (CCIM) អ្នកស្រី ឆន សុគន្ធា មាន​ប្រសាសន៍​ថា រដ្ឋាភិបាល​មិន​គួរ​ព្រងើយកន្តើយ​ទៀត​នោះ​ទេ ចំពោះ​បញ្ហា​បរិស្ថាន និង​បញ្ហា​របស់​អ្នកសារព័ត៌មាន​។ អ្នកស្រី​ថា រដ្ឋាភិបាល​គួរតែ​បើក​លំហ​ទិន្នន័យ​ពី​បញ្ហា​បរិស្ថាន និង​ការពារ​អ្នកសារព័ត៌មាន​ឱ្យ​ពួកគាត់​អាច​ចុះទៅ​កាន់​មូលដ្ឋាន​ដោយ​សុវត្ថិភាព។

អ្នកស្រី ឆន សុគន្ធា ៖«​ដោយសារ​អ្នកសារព័ត៌មាន​គឺជា​អ្នកមាន​មាត់​វែង​នៅក្នុង​ការ​លើក​បញ្ហា​រឿង​បរិស្ថាន បញ្ហា​ធនធានធម្មជាតិ ឬក៏​បញ្ហា​ផ្សេងៗ​ទៀត​នៅក្នុង​សង្គម ដើម្បី​ដល់​សាធារណជន ដើម្បី​ដល់​បុគ្គល ឬ​អ្នក​មាន​អំណាច​ដែល​គាត់​បានដឹង​ពី​បញ្ហា​ទាំងអស់​នោះ ហើយ​គាត់​អាច​ដោះស្រាយ ឬ​យកចិត្តទុកដាក់»។

របាយការណ៍​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​បង្ហាញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​នៅតែ​បន្ត​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​ទៅលើ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ និង​អ្នកសារព័ត៌មាន​ឥត​ស្រាកស្រាន្ត​។ ចំណែក​អ្នកសារព័ត៌មាន​ដែល​រាយការណ៍​អំពី​បញ្ហា​បរិស្ថាន​ក៏​រងគ្រោះ​ដូចគ្នា​ដែរ ជាក់ស្ដែង​អាជ្ញាធរ​បាន​ឃាត់ខ្លួន និង​បណ្ដេញ​អ្នកសារព័ត៌មាន​មួយចំនួន នៅពេល​ពួកគេ​រាយការណ៍​ក្នុង​តំបន់​ការពារ​ព្រៃឈើ​ដូចជា​សួនសត្វ​ភ្នំ​តាម៉ៅ និង​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​ព្រះរការ​ជាដើម៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។