សេចក្ដីសម្រេចចុងក្រោយជុំវិញករណីលោក មាស មុត នឹងចេញនៅដើមឆ្នាំ២០២០
2019.11.30
អ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហមលោក នេត្រ ភក្ត្រា ប្រាប់អាស៊ីសេរី ឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកាថា អង្គបុរេជំនុំជម្រះ នឹងថយទៅពិចារណាដើម្បីចេញសាលដីកាសម្រេចមួយថា តើត្រូវទម្លាក់ចោលបទប្រកាន់លើលោក មាស មុត ឬត្រូវបញ្ជូនសំណុំរឿងលោក មាស មុត ទៅជំនុំជម្រះ ចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្ម ដូចការចោទប្រកាន់ ដែរឬយ៉ាងណា៖ «អង្គបុរេជំនុំជម្រះ ដកខ្លួនទៅពិនិត្យទៅលើឯកសារពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជាទឡ្ហីករណ៍ មុននឹងឈានទៅដល់ការចេញសាលដីកាពាក់ព័ន្ធនឹងបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ នៅក្នុងត្រីមាសទីមួយ ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ខាងមុខ»។
អង្គបុរេជំនុំជម្រះនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ទើបតែបានបិទបញ្ចប់សវនាការរយៈពេលបីថ្ងៃ នៅក្នុងសំណុំរឿង ០០៣ ប្រឆាំងនឹងលោក មាស មុត។ សវនាការបីថ្ងៃនោះ ប្រព្រឹត្តទៅកាលពីថ្ងៃទី២៧ ដល់ ២៩ ខែវិច្ឆិកា។
នៅក្នុងសវនាការនោះ មានវត្តមានសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ សហព្រះរាជអាជ្ញារងជាតិ និងសហមេធាវីការពារក្ដីជាអន្តរជាតិ ដែលបានបង្ហាញទឡ្ហីករណ៍របស់ខ្លួននៅក្នុងសំណុំរឿងនេះ។ ប៉ុន្តែ លោក មាស មុត ដែលជាជនត្រូវចោទ ពុំមានវត្តមាននោះឡើយ ដោយសារតែ បញ្ហាសុខភាព ព្រោះវ័យចំណាស់ សុខភាពខ្សោយ គ្មានកាយសម្បទាគ្រាប់គ្រាន់នឹងចូលរួមសវនាការបាន។ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី គាត់មានសហមេធាវីតំណាងគាត់នៅក្នុងសវនាការនេះ។
សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ និងអន្តរជាតិ កាលពីចុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ ខ្វែងយោបល់គ្នា រឿងកាត់ទោស ឬមិនកាត់ទោស អតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមលោក មាស មុត។ ការខ្វែងយោបល់គ្នានេះ តម្រូវឱ្យខាងចៅក្រមខាងភាគីជាតិ ចេញដីកាដំណោះស្រាយមួយ ចំណែកឯចៅក្រមខាងភាគីអន្តរជាតិ ចេញដីកាដំណោះស្រាយមួយដាច់ដោយឡែក ដោយមានសម្អាងហេតុរៀងៗខ្លួន។មូលហេតុនៃការខ្វែងយោបល់គ្នានេះ ខាងសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ សម្អាង ថាលោក មាស មុត មិនស្ថិតក្នុងយុត្តាធិការបុគ្គលរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមនេះទេ។ មានន័យថាលោក មាស មុត មិនមែនស្ថិតក្នុងចំណោមមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ ឬ ជាជនម្នាក់ដែលទទួលខុសត្រូវបំផុត ចំពោះបទឧក្រិដ្ឋដែលកើតឡើងនៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមនោះឡើយ។
ប៉ុន្តែ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ យល់ផ្សេងពីនេះ ដោយលើកហេតុផលថាលោក មាស មុត ពិតជាស្ថិតក្នុងយុត្តាធិការបុគ្គលរបស់សាលាក្តីនេះ ដោយសារមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់បញ្ជាក់ថា លោក មាស មុត ស្ថិតក្នុងចំណោមជនដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុត ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបន្តថា ភស្តុតាងទាំងនេះ គ្រប់គ្រាន់ដើម្បីចោទប្រកាន់លើលោក មាស មុត និង បញ្ជូនទៅកាត់ទោស ចំពោះបទចោទនៃអំពើប្រល័យពូជសាសន៍លើជនជាតិវៀតណាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងអំពើមនុស្សឃាតគិតទុកជាមុន យោងតាមច្បាប់កម្ពុជា។
សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ សម្រេចយកដីកាលើកលែងការចោទប្រកាន់ ចំពោះលោក មាស មុត។ ប៉ុន្តែ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ សម្រេចយកដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះ។ ការសម្រេចបញ្ជូនរឿងលោក មាស មុត ទៅជំនុំជម្រះនេះ រងការជំទាស់ពីសហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និង សហមេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក មាស មុត ដែលបានប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ នៅចំពោះមុខអង្គបុរេជំនុំជម្រះនេះ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩។
លោក មាស មុត ឆ្នាំនេះអាយុ ៨១ ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅស្រុកឈូក ខេត្តកំពត។ បច្ចុប្បន្នមានទីលំនៅ នៅខេត្តបាត់ដំបង។ លោកមានមេធាវីការពារក្ដីពីររូប គឺមេធាវីជាតិលោក អាង ឧត្តម និងមេធាវីអន្តរជាតិ និងជាជនជាតិអាមេរិកលោក ម៉ៃឃើល ខាណាវ៉ាស់ (Michael Karnavas)។ លោកត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា ធ្លាប់ជាកម្មាភិបាលជាន់ខ្ពស់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដោយមានតួនាទីជាសមាជិកគណៈមជ្ឈិមបក្ស ជាលេខាធិការរង ជាលេខាកងពល១៦៤ (រាប់បញ្ចូលទាំងកងទ័ពជើងទឹក) និងជាលេខាស្វយ័តនៅកំពង់សោមផង៕