ជនជាតិដើមភាគតិច ១៤ គ្រួសាររស់នៅស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី ត្អូញត្អែរ ពីការធ្លាក់ចុះប្រភពចំណូល និងបាត់បង់ទីកន្លែងអាស្រ័យផលចិញ្ចឹមជីវិត ក្រោយពីអ្នកមានអំណាចម្នាក់ បានរំលោភយកដីចម្ការវិលជុំ របស់ពួកគាត់អស់ទាំងស្រុង។ អ្នកភូមិថា កូនចៅរបស់ពួកគាត់ជាច្រើននាក់បង្ខំចិត្តឈប់រៀន ដោយសារតែជីវភាពធ្លាក់ចុះ បន្ទាប់កើតមានជម្លោះដីធ្លីនេះ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង (ពូនង) ជាង១៤ គ្រួសារ រស់នៅភូមិពូឆប ឃុំដាក់ដាំ ស្រុកអូររាំង អំពាវនាវឱ្យអភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ស្វាយ សំអ៊ាង អន្តរាគមន៍ដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីជូនពួកគាត់ ដើម្បីឱ្យអ្នកភូមិមានលទ្ធភាពធ្វើកសិកម្មចិញ្ចឹមជីវិត។ ការអំពាវនាវនេះធ្វើឡើង ក្រោយពីអ្នកមានអំណាចម្នាក់ ឈ្មោះ ផែង សូរិយា ដែលអ្នកភូមិមិនទាន់ដឹងច្បាស់ថា មានតួនាទីអ្វីនោះទេ បានរំលោភយកដីពួកគាត់អស់ជាង ១០ហិកតារ (១០,៥) និង ប្រើគ្រឿងចក្រឈូសឆាយកម្ទេចផលដំណាំពួកគាត់អស់រាប់ពាន់ដើម កាលពីឆ្នាំ ២០១៨។
តំណាងជនជាតិដើមភាគតិច លោក យឺត តាវ ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ១៦ មិថុនាថា ក្រុមពលរដ្ឋ ១៤គ្រួសារ គ្រប់គ្រងដីនៅតំបន់នោះ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨៥ និងដាំដំណាំដូចជា កាហ្វេ ប័រ ស្វាយ ចេក និងដំណាំផ្សេងៗ ជាច្រើនទៀត។ លោកថា នៅឆ្នាំ ២០១៧ និង ឆ្នាំ ២០១៨ លោក ផែង សូរិយា បានប្រើអំណាចច្បាមយកដីទាំងនោះ និងបានយកគ្រឿងចក្រឈូសឆាយកម្ទេច ផលដំណាំរបស់អ្នកភូមិអស់រាប់ពាន់ដើម។ ចំណែកអ្នកភូមិបានប្តឹងរឿងនេះ ទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន រហូតដល់អាជ្ញាធរខេត្ត តែគ្មានដំណោះស្រាយណាមួយជូនពូកគាត់ឡើយ៖ «មិននៅទេអស់រលីងហ្មង គេយកអាអ៊ិចហ្នឹង កប់ដំណាំអស់ក្នុងដី។ ដាំពេញចម្ការហ្នឹង គេឈូសឆាយអស់រលីងហ្មង » ។
ជនជាតិដើមភាគតិចម្នាក់ទៀត លោកស្រី ក្រាវ យេន ត្អូញថា ក្រោយពីអ្នកមានអំណាចរំលោភយកដីពួកគាត់ជាង ១០ហិកតារ អ្នកភូមិគ្មានទីកន្លែងធ្វើកសិកម្មចិញ្ចឹមជីវិតនោះទេ។ លោកស្រីថា មុនពេលមិនទាន់កើតមានជម្លោះដីធ្លីនេះ គ្រួសារលោកស្រី អាចប្រមូលផលកសិកម្ម ទទួលបានប្រាក់ចំណូល ជិត ១០ម៉ឺនរៀល ក្នុងមួយថ្ងៃ ក៏ប៉ុន្តែអកុសល ដំណាំទាំងនោះ ត្រូវបានអ្នកមានអំណាចឈូសឆាយ កម្ទេចចោល ដើម្បីបំបាត់ភស្តុតាង ហើយមកទល់ពេលនេះ ពួកគាត់គ្មានទីកន្លែងអាស្រ័យផលទៀតទេ។ លោកស្រីបន្ថែមថា ជម្លោះដីធ្លីនេះ បានធ្វើឲ្យគ្រួសារលោកស្រីធ្លាក់ខ្លួនក្រ ដោយសារគ្មានដីដាំដំណាំសម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិត ហើយ កូនៗ របស់លោកស្រី ២នាក់ បង្ខំចិត្តឈប់រៀន ដោយសារជីវភាពធ្លាក់ចុះដុនដាប៖ «ខ្ញុំដាំដំណាំពេញនៅចម្ការ ហើយខ្ញុំលក់ចេក លក់ម្នាស់លក់ ប័រខ្ញុំ។ កាលគេឈូសដំណាំពួកខ្ញុំ គេដុតចោលផ្ទះទៀត។ ពួកខ្ញុំមិនដឹងរកយុត្តិធម៌ណាទេ ពួកខ្ញុំវេទនាណាស់ រស់នៅឥឡូវហ្នឹង។ ខ្ញុំមិនធ្លាប់ឃើញ ដល់អ៊ីចឹងខ្ញុំភ័យខ្ញុំខ្លាច ខ្ញុំអត់មានលុយ » ។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទង លោក ផែង សូរិយា ដើម្បីសុំការបំភ្លឺជុំវិញការចោទប្រកាន់របស់អ្នកភូមិនេះ តែទូរសព្ទលោក មិនអាចទាក់ទងបានទេ នៅថ្ងៃទី១៦ មិថុនា។
ចំណែក អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុក សេរ៉ា ជំរុញឱ្យពលរដ្ឋដាក់ពាក្យប្ដឹងករណីនេះជាថ្មីទៀត ព្រោះជម្លោះដីធ្លីខ្លះ លោកនៅពុំទាន់ដឹងរឿងរ៉ាវច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។ លោកថា អាជ្ញាធរខេត្តតែងតែដោះស្រាយរាល់ពាក្យបណ្ដឹងរបស់ពលរដ្ឋ៖ «ពលរដ្ឋឱ្យតែមានពាក្យបណ្ដឹងគេដោះហើយ តែខ្ញុំអត់ទាន់ដឹង ឬក៏យ៉ាងម៉េច ? ប៉ុន្តែគេដោះតែរហូតហ្នឹង ប៉ុន្មានថ្ងៃហ្នឹងមានចូលប៉ុន្មានរឿងទៀត គេរុញឱ្យទៅស្រុកដោះស្រាយ។ ប៉ុន្តែពេលខ្លះចូលរដ្ឋបាលខ្ញុំ ខ្ញុំរងពេកខ្លះខ្ញុំអត់ដឹង » ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក អ៊ាង ម៉េងលី សង្កេតឃើញថា ដីដែលកំពុងមានជម្លោះនោះ ជាដីសមូហភាព ត្រៀមចុះបញ្ជីប្រើប្រាស់សមូហភាពរបស់សហគមន៍។ លោកថា ការឈូសឆាយបំផ្លិចបំផ្លាញផលដំណាំរបស់ពលរដ្ឋ គឺជាសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌ ហើយអ្នកភូមិធ្លាប់ប្ដឹងករណីនេះ ទៅតុលាការខេត្តមណ្ឌលគិរីដែរ តែគ្មានលទ្ធផល៖ «អាជ្ញាធរគាត់ជាសេនាធិការរបស់រដ្ឋាភិបាល ត្រូវតែការពារដី ការពារព្រៃឈើ ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់រដ្ឋ ព្រោះពលរដ្ឋគាត់ការពារហ្នឹង ការពារដើម្បីរបស់រដ្ឋ ហើយគាត់ហ្នឹងទទួលបានសិទ្ធិពីរ ដីធ្លី និងដីសហគមន៍តែម្តង គាត់មានសិទ្ធិប្រើប្រាស់ អាស្រ័យផលអត់មានសិទ្ធិចាត់ចែងទេ។ គាត់ចាត់ចែងដីហ្នឹង តែសម្រាប់សមាជិកសហគមន៍របស់គាត់ទេ ប្រើប្រាស់អាស្រ័យផលហ្នឹង»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះបន្ថែមថា ភាគីម្ខាងទៀត បានជំរុញឱ្យក្រុមពលរដ្ឋទទួលយកសំណង ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះដីធ្លីនេះ ក៏ប៉ុន្តែពលរដ្ឋ ១៤គ្រួសារបានបដិសេធ ព្រោះដីនៅតំបន់នោះ ជាដីប្រើប្រាស់សមូហភាព ដែលក្រុមជនជាតិដើមភាគតិច ធ្វើចម្ការវិលជុំ បែបប្រពៃណី និងជំនឿសាសនា។ ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចបន្ថែមថា លោក ផែង សូរិយា តែងតែប្រើអំណាច គំរាមកំហែង និងប្រមាថ មើលងាយជនជាតិដើមភាគតិច ដើម្បីប៉ុនប៉ងយកដីទាំងនោះ ប្រើប្រាស់ជាសម្បត្តិបុគ្គល៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។