គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ចេញលិខិតអន្តរាគមន៍ជាលើកទី២ ទៅឲ្យមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម សំណង់ និងសុរិយោដី ខេត្តបាត់ដំបង។
លិខិតនោះបានជំរុញឲ្យមន្ទីរសុរិយោដីខេត្តពិនិត្យសើរើឡើងវិញចំពោះភាពមិនប្រក្រតីលើប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីចំនួន ២២ប័ណ្ណ លើផ្ទៃដី ១៦១ហិកតារជារបស់បុគ្គលឈ្មោះ អៀង អឿន ដែលកើតមានទំនាស់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ៣៨គ្រួសារ នៅស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបង។
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋាភិបាល ព្រមានបញ្ជូនសំណុំរឿងថ្នាក់ដឹកនាំមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម សំណង់ និងសុរិយោដី ខេត្តបាត់ដំបង ទៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ល្គឹកណា ស្ថាប័នមួយនេះ មិនព្រមពិនិត្យសើរើឡើងវិញចំពោះភាពមិនប្រក្រតីនៃការចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី ចំនួន ២២ ទៅឲ្យបុគ្គលឈ្មោះ អៀង អឿន កាន់កាប់លើផ្ទៃដីទំហំ ១៦១ហិកតារ។
លិខិតអន្តរាគមន៍ចុះថ្ងៃទី៣ មេសា ឆ្នាំ២០១៤ បញ្ជាក់ថា រយៈពេលកន្លងមក គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (ក.ស.ម.ក) បានធ្វើលិខិតអន្តរាគមន៍ឲ្យរកនិយាមកាដើម្បីឲ្យតុលាការមានមូលដ្ឋានធ្វើការសម្រេចចិត្ត ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះមានរយៈពេលជាង ១០ខែហើយ នៅពុំទាន់មានចំណាត់ការអ្វីឡើយ។
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា សង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ប្រហែលជាអស់លោកយល់ថា ទុក្ខវេទនារបស់ប្រជាជនដោយឡែក ដែលអស់លោកចង់ជាន់ឈ្លីយ៉ាងណាក៏បាន បានជាគ្មានអ្នកណាយកចិត្តទុកដាក់ជំរុញការងាររបស់ខ្លួនចំពោះករណីនេះ»។
ការចេញប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិដីនោះមិនបានធ្វើតាមតាមនីតិវិធីត្រឹមត្រូវ មិនបានចុះទៅវាស់ជាក់ស្ដែងនាំឲ្យគ្មានការកំណត់និយាមឲ្យបានច្បាស់លាស់ ទើបរកទីតាំងមិនឃើញ។ និយាមកាប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ទាំង ២២ប័ណ្ណ ក្នុងរឿងទំនាស់រវាងប្រជាពលរដ្ឋ ៣៨គ្រួសារជាមួយលោក អៀង អឿង ឋិតក្នុងឃុំ អន្លង់រុន ស្រុកថ្មគោល ខេត្តបាត់ដំបង លើដីទំហំ ១៦១ហិកតារ។
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា យល់ថា ទំនាស់ដូចរៀបរាប់ខាងលើបានអូសបន្លាយជាង ១០ឆ្នាំ ដោះស្រាយមិនចេញដោយសារភាពមិនច្បាស់លាស់របស់សមត្ថកិច្ច។ អ្នកចេញប័ណ្ណសំគាល់សិទ្ធិកាន់កាប់មិនបានធ្វើតាមនីតិវិធីត្រឹមត្រូវ មិនបានចុះទៅវាស់ដីជាក់ស្ដែង ដូច្នេះគ្មានការកំណត់និយាមកាឲ្យបានច្បាស់លាស់ទើបរកទីតាំងដីមិនឃើញ។ កន្លងមកតុលាការចេះតែសម្រេចតាមភស្តុតាងនៅលើក្រដាស ដោយពុំបានចុះពិនិត្យជាក់ស្ដែងដែលធ្វើឲ្យសាលក្រមបែបនេះអនុវត្តមិនកើត។ ករណីដដែលនេះ អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចបានធ្វើអន្តរាគមន៍ច្រើនលើកមកហើយតែពុំអាចដោះស្រាយចេញ។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ព្រមានថា លិខិតអន្តរាគមន៍លើកទី២នេះ ទុករយៈពេល ៤០ថ្ងៃ ជូនថ្នាក់ដឹកនាំមន្ទីរសុរិយោដីខេត្តបាត់ដំបង ហើយប្រសិនបើសំណូមពរនេះមិនបានមានលទ្ធផលទេ គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នឹងបញ្ជូនឯកសារ ភស្តុតាង សាក្សី ទៅឲ្យអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយបើកការស៊ើបអង្កេតលើរូបលោកជាដាច់ខាត។
ឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហានេះ លោក អូ ដារី ប្រធានសុរិយោដីខេត្តបាត់ដំបង បញ្ជាក់ថា លោកបានទទួលលិខិតនោះ កាលពីមុខបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ។ មន្ទីរសុរិយោដីខេត្តបានចាត់ចែងតាមនីតិវិធី ដោយបានចាត់ឲ្យមន្ត្រីចុះត្រួតពិនិត្យលើបញ្ហានេះ។ បច្ចុប្បន្នមន្ទីរសុរិយោដីកំពុងធ្វើការបូកសរុប ហើយលទ្ធផលនៃការសិក្សានឹងត្រូវធ្វើលិខិតឆ្លើយតបទៅគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នាពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។
លោក អូ ដារី៖ «យើងអត់ទាន់វាស់ជូនអ្នកណាទេ គ្រាន់តែយើងដឹងតាមរយៈការបង្ហាញរបស់គាត់ អ៊ីចឹងក្រៅពីដីទំនាស់ហ្នឹង គឺយើងអនុវត្តជាប្រព័ន្ធចុះបញ្ជីដីធ្លីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដទៃទៀត។ ជាធម្មតា ដីទំនាស់កាត់ឆ្វៀលទុកប័ណ្ណ ២២ហ្នឹងរបស់ភាគីខាង អៀង អឿន យើងជម្រាបជូនទៅខាងសមត្ថកិច្ចវិញ ព្រោះប័ណ្ណហ្នឹងគាត់បានចុះបញ្ជីតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៥»។
ថ្មីៗនេះ ក្រុមអ្នកភូមិបានប្រតិកម្មចំពោះសាលក្រមព្រហ្មទណ្ឌរបស់តុលាការខេត្តបាត់ដំបង ដែលបានកាត់ទោសពួកគាត់ចំនួន ៦នាក់ ដាក់ពន្ធនាគារ ២ឆ្នាំ និងបង្គាប់ឲ្យពួកគាត់រួមគ្នាសងសំណងជំងឺចិត្តចំនួន ៤០លានរៀល ទៅឲ្យភាគីដើមបណ្ដឹងម្នាក់ ឈ្មោះ អៀង អឿន។ ការសម្រេចក្ដីនេះបានធ្វើក្រុមភូមិនិងមន្ត្រីអង្គការសិទ្ធិមនុស្សរិះគន់យ៉ាងខ្លាំង ហើយចោទថា តុលាការបានអនុវត្ត លំអៀងទៅរកបុគ្គលមានលុយកាក់ និងពុំបានឈរលើភស្តុតាងជាក់លាក់នោះឡើយ។
អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក លោក យិន ម៉េងលី ថ្លែងថា លិខិតនេះជាលិខិតអន្តរាគមន៍លើកទី២។ លិខិតអន្តរាគមន៍លើកទី១ របស់គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋាភិបាល ពុំទទួលបានលទ្ធផលអ្វីទាំងអស់ ប៉ុន្តែបែរជាមានការផ្ដន្ទាទោសប្រជាពលរដ្ឋទៅវិញ៖ «អ៊ីចឹងយើងមានសង្ឃឹមថា ប្រជាពលរដ្ឋលោកនឹងមានការធូរស្បើយ ព្រោះបញ្ហាទាំងអស់នេះ យើងឃើញហើយមានប្រជាពលរដ្ឋខ្លះជាប់គុកម្ដង ខ្លះជាប់គុក ២ដង សូម្បីតែនៅក្នុងរដូវបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ប្រជាពលរដ្ឋគាត់ភ័យខ្លាចក្នុងការចាប់ខ្លួនពួកគាត់ហ្នឹង»។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៤ អ្នកភូមិ ៧នាក់ តំណាងឲ្យអ្នកភូមិ ៣៨គ្រួសារ បានដាក់លិខិតមួយជូនអភិបាលខេត្តបាត់ដំបង ដើម្បីសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ជួយដោះស្រាយក្នុងករណីទំនាស់ដីធ្លីនេះ។ នៅក្នុងលិខិតនោះបញ្ជាក់ថា ផលវិបាកក្នុងការតស៊ូមតិផ្លូវច្បាប់ អ្នកភូមិមួយចំនួនត្រូវបានគេចាប់ដាក់គុកជាច្រើនដង ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងប្រឈមទៅការចាប់ខ្លួនតាមអំណាចសាលក្រមសាលដីកាសាលាឧទ្ធរណ៍ ដែលបានសម្រេចក្ដីដោយពុំបានពិចារណាតាមអង្គហេតុ អង្គច្បាប់ និងស្ថានភាពជាក់ស្ដែងនៃការកាន់កាប់ដីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះឡើយ។
ប៉ុន្តែក្រោយមក នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤ លោក តូច សុភក្តី តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តបាត់ដំបង បានចេញដីកាបង្គាប់អនុវត្តដោយស្ម័គ្រចិត្ត ដោយបានសម្រេចផ្ដន្ទាទោសអ្នកភូមិចំនួន ៦នាក់ ដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗ ២ឆ្នាំ គិតពីថ្ងៃចាប់ខ្លួនយកមកអនុវត្តទោសតាមអំណាចសាលក្រម និងបានសម្រេចឲ្យអ្នកភូមិទាំង ៦នាក់ រួមគ្នាសងសំណងជំងឺចិត្តចំនួន ៤០លានរៀលទៅឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីឈ្មោះ អៀង អឿន។
នៅក្នុងដីកាលេខ៥១ ដែលចុះកាលបរិច្ឆេទកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤ របស់តុលាការខេត្តបាត់ដំបង គឺបានសម្រេចតាមអំណាចសាលដីកាព្រហ្មទណ្ឌលេខ៤៧ ចុះថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ របស់សាលាឧទ្ធរណ៍ ដែលបានសម្រេចតម្កល់សាលក្រមព្រហ្មទណ្ឌលេខ១២ ចុះថ្ងៃទី២៤ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ របស់សាលាដំបូងខេត្តបាត់ដំបង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។