តើ​បណ្ឌិត កែម ឡី មាន​បំណង​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ​កាល​លោក​នៅ​រស់?

ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2016.10.16
កែម ឡី ប៊ុត ប៊ុនតិញ ទៅ​ព្រៃឡង់ ៨៥៥ សកម្មភាព​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី កាល​នៅ​មាន​ជីវិត​ និង​ព្រះតេជព្រះគុណ ប៊ុត ប៊ុនតិញ ស្ថាបនិក​​​បណ្ដាញ​ព្រះសង្ឃ​​​ឯករាជ្យ ដើម្បី​​យុត្តិធម៌​សង្គម ពេល​ចុះ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ព្រៃឡង់ នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៧ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០១៥។ RFA/Brach Chev
RFA/Brach Chev

ត្បិត​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​លា​ចាក​លោក​ជាង​បី​ខែ​កន្លង​មក ដោយសារ​តែ​ការ​បាញ់​ប្រហារ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​កក្កដា ក្តី ប៉ុន្តែ​បេសកកម្ម​របស់​លោក​មិន​បាត់បង់​ដូច​រួប​រាងកាយ​របស់​លោក​នោះ​ឡើយ។ អ្នក​ដែល​ធ្លាប់​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ ​និង​អ្នក​ដែល​ជិតស្និទ្ធ​នឹង​​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​រៀបរាប់​ថា លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​មាន​កិច្ចការ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ដែល​លោក​ចង់​ធ្វើ ហើយ​អ្នក​ដទៃ​ពិបាក​នឹង​ធ្វើ​ដូច​លោក​បាន។

តើ​កិច្ចការ​អ្វី​ខ្លះ​ដែល​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ចង់​ធ្វើ​កាល​លោក​នៅ​រស់​នោះ?

​អ្នក​ជិតស្និទ​នឹង​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ចាត់​ទុក​លោក​គឺ​ជា​ធនធាន​កម្រ និង​ជា​គំរូ​របស់​ជាតិ ហើយ​លោក​នៅ​មាន​បេសកកម្ម​ជា​ច្រើន​ទៀត ដែល​លោក​ត្រូវ​ធ្វើ​មុន​ពេល​លោក​ត្រូវ​បាន​ឃាតក​បាញ់​ប្រហារ។

​បេសកម្ម​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នោះ មាន​ដូចជា​ការ​ការពារ​បូរណភាព​ទឹកដី ការ​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ និង​ព្រៃឈើ កំណែទម្រង់​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា ជាដើម។

ព្រះតេជព្រះគុណ ប៊ុត ប៊ុនតិញ ស្ថាបនិក​បណ្ដាញ​ព្រះសង្ឃ​ឯករាជ្យ​ដើម្បី​យុត្តិធម៌​សង្គម ដែល​ជា​មនុស្ស​ជិតស្និទ្ធ​នឹង​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី មាន​ថេរដីកា​ថា លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី មាន​បំណង​ជា​ច្រើន​ដែល​លោក​គ្រោង​នឹង​ធ្វើ តែ​ជា​អកុសល​ត្រូវ​ឃាតក​ប្រល័យ​ជីវិត​របស់​លោក​មុន​លោក​បាន​ធ្វើ​កិច្ចការ​ទាំង​នោះ​បាន​​ចប់​សព្វគ្រប់​ជា​ស្ថាពរ។ ព្រះតេជព្រះគុណ មាន​ថេរដីកា​ថា កិច្ចការ​សំខាន់ៗ​ដែល​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ចង់​ធ្វើ​នោះ មាន​ដូចជា លោក​ចង់​ចងក្រង​ឯកសារ​កោះ​ទាំង ៦៤ របស់​កម្ពុជា និង​ចងក្រង​ជា​ខ្សែ​វីដេអូ ឯកសារ​​ជា​ភស្ដុតាង​រឹង​មាំ ដើម្បី​ត​ទល់​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិត​ខាង ដែល​ចង់​លេប​ត្របាក់​ទឹក​ដី​ខ្មែរ។ ព្រះអង្គ ប៊ុត ប៊ុនតិញ បន្ថែម​ថា កោះ​ទាំង ៦៤ នោះ លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ទៅ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​នោះ គឺ​កោះរ៉ុង«កោះ​ទាំង ៦៤​កោះ​សំខាន់​ទាំងអស់ បេសកកម្ម​នេះ​បាត់​ដោយសារ​បាត់​ម្ចាស់ តែ​មិន​បញ្ចប់​ទេ​បេសកកម្ម​នេះ ត្រូវ​មាន​ក្រុម​មនុស្ស​មក​ធ្វើ​បន្ត មិន​មែន​ធ្វើ​ដើម្បី​បង្អួត​ជាតិ​ទេ»

​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវ​បាន​ឃាតក​បាញ់​សម្លាប់​នៅ​ក្នុង​ហាង​លក់​ទំនិញ​ក្នុង​ស្ថានីយ​សាំង​កាល់តិច (Caltex) ស្ដុប​បូកគោ កាល​ពី​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី​១០ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦។ មក​ទល់​ពេល​នេះ មាន​រយៈពេល​ជាង​បី​ខែ​ហើយ អាជ្ញាធរ ឬ​តុលាការ​មិន​ទាន់​រក​អ្នក​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​ឃាតកម្ម​នេះ​មក​ផ្ដន្ទាទោស​ក្រៅ​ពី អឿត អាង ហៅ ជួប សម្លាប់ នោះ​ឡើយ។

​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវ​បាន​សាធារណជន​ស្គាល់​ថា ជា​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ និង​សង្គម​ឥត​សំចៃ​មាត់។ ឃាតក​បាញ់​សម្លាប់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​ស្រប​ពេល​លោក​បាន​ធ្វើ​បទ​វិភាគ​ជាមួយ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​មួយ​ចំនួន​អំពី​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ពិភពលោក (Global Witness) ស្ដីពី​ក្រុម​គ្រួសារ​ត្រកូល "ហ៊ុន" មាន​អាជីវកម្ម​ជា​ច្រើន​នៅ​កម្ពុជា។ ឃាតកម្ម​នេះ​ក៏​ទន្ទឹម​នឹង​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី កំពុង​ធ្វើ​សកម្មភាព​ខ្លាំងក្លា​ពី​បញ្ហា​សង្គម គឺ​យុទ្ធនាការ ១០០​រាត្រី ដែល​លោក​គ្រោង​នឹង​ចងក្រង​ឯកសារ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​សម្រាប់​ក្មេងៗ​ជំនាន់​ក្រោយ និង​ជា​ការ​លាត​ត្រដាង​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ដឹង​អំពី​អ្វី​ដែល​ជា​តម្រូវការ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​អ្វី​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​កំពុង​ប្រឈម ។ល។ តែ​ជា​អកុសល​បំណង​ប្រាថ្នា​របស់​លោក​មិន​ទាន់​បាន​សម្រេច​នៅ​ឡើយ ត្រូវ​ឃាតក​ប្រហារ​ជីវិត​លោក​ឥត​ត្រា​ប្រណី បន្សល់​ទុក​នូវ​ប្រពន្ធ និង​កូន​ប្រុស​ចំនួន ៥​នាក់។ ថ្វី​ត្បិត​តែ​រាងកាយ​របស់​លោក​បាន​លា​ចាក​ពី​លោកិយ​នេះ​ក្ដី ប៉ុន្តែ​ឧត្តម​គតិ និង​ស្នាដៃ​របស់​លោក​បាន​ដក់​ជាប់​នៅ​ក្នុង​បេះដូង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។

លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី កាល​លោក​នៅ​រស់​តែងតែ​វិភាគ​ពី​បញ្ហា​សង្គម និង​នយោបាយ​ឥត​សំចៃ​មាត់ ហើយ​លោក​ប្រកាន់​ជំហរ​ធ្វើ​ជា​អ្នក​វិភាគ​មិន​រុញរា​នឹង​សេចក្ដី​ស្លាប់ ដោយ​លោក​ប្រកាន់​ទ្រឹស្ដី​ត្រូវ​ហ៊ាន​លះបង់​ជីវិត​មួយ​ចំនួន​ដូចជា "នៅ​ពេល​វិភាគ​ម្ដងៗ ខ្ញុំ​មិន​ដែល​គិត​ថា​ខ្ញុំ​នឹង​មាន​ជីវិត​ទេ" "ខ្ញុំ​នឹង​និយាយ​ពី​អ្វី​ដែល​អ្នក​ដទៃ​មិន​ហ៊ាន​និយាយ" "ខ្លាច​ស្លាប់​ដោយសារ​ជួយ​ការពារ​ពលរដ្ឋ និង​បូរណភាព​ទឹក​ដី មិន​មែន​ជា​ជម្រើស​ល្អ​ទេ" និង "សុវត្ថិភាព​ខ្ពស់​បំផុត​ដែល​អាច​ការពារ​យើង​បាន​ជា​និរន្ត​គឺ​បេះដូង​ពលរដ្ឋ" ជាដើម។

ព្រះតេជព្រះគុណ ប៊ុត ប៊ុនតិញ មាន​ថេរដីកា​ថា លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ចង់​ឃើញ​ចរន្ត​នយោបាយ​មួយ​នៅ​កម្ពុជា មាន​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ និង​ចង់​ឲ្យ​មាន​ប្រជាធិតេយ្យ​ក្នុង​បក្ស​ពិត​ប្រាកដ។ លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី តែង​មាន​ប្រសាសន៍​តាម​ប្រព័ន្ធ​ផ្សាយ​នានា អំពី​ការ​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ផ្ទៃក្នុង​បក្ស ឬ​ឲ្យ​មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ផ្ទៃក្នុង​បក្ស ដែល​គណបក្ស​នោះ​មិន​មាន​អំណាច​ប្រមូល​ផ្ដុំ ឬ​អំណាច​មិន​ស្ថិត​នៅ​លើ​ប្រធាន​បក្ស​តែ​ម្នាក់។

ព្រះតេជព្រះគុណ ប៊ុត ប៊ុនតិញ មាន​ថេរដីកា​ថា លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ចង់​ឃើញ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចូលរួម​នយោបាយ​យ៉ាង​សកម្ម មិន​មែន​ចង់​ឃើញ​ការ​បង្កើត​គណបក្ស​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​សង្គម​នោះ​ទេ។

អ្នក​ឃ្លាំមើល​ផ្នែក​អភិវឌ្ឍន៍​សង្គម លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ថ្លែង​ប្រាប់​អ្នក​កាសែត​ក្នុង​វេទិកា​យុវជន​មួយ​កាល​ពី​លោក​នៅ​រស់​ថា ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ចាំបាច់​ណាស់​ត្រូវ​ការ​ពហុ​មតិ ទស្សនៈ និង​ការ​ចូលរួម​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ពី​គណបក្ស​ផ្សេងៗ«ពេល​ខ្ញុំ​វិភាគ​ម្ដងៗ ខ្ញុំ​មិន​ដែល​គិត​ថា​ខ្លួន​ខ្ញុំ​ហ្នឹង​មាន​ជីវិត​ទេ ព្រោះ​ឋិត​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​មួយ​ដែល​មាន​ខ្លា​ច្រើន មាន​ពស់វែក​ច្រើន។ ពេល​ខ្ញុំ​វិភាគ ខ្ញុំ​មិន​ដែល​គិត​ថា​ខ្ញុំ​មាន​ជីវិត​ទេ ប៉ុន្តែ​បើ​យើង​នាំ​គ្នា​ខ្លាច​ទាំងអស់​គ្នា យើង​អត់​មាន​លទ្ធភាព​ផ្ដល់​គំរូ​ដល់​យុវជន​ទេ។ យើង​អត់​មាន​លទ្ធភាព​កែប្រែ​សង្គម​ទេ»

​ក្រៅ​ពី​នេះ​ទៀត លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ចង់​ឃើញ​សង្គម​កម្ពុជា មាន​សន្តិភាព​ពិត​ប្រាកដ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា សន្តិភាព​ពុំ​មែន​មាន​ន័យ​ថា ប្រទេស​គ្មាន​សង្គ្រាម​នោះ​ទេ សន្តិភាព​គឺ​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា កម្ពុជា​គ្មាន​សង្គ្រាម​មែន តែ​ជា​សង្គម​អន្តិសុខ មនុស្ស​ជាតិ ពិសេស​សង្គម​ដែល​មាន​បញ្ហា​ជម្លោះ​ដីធ្លី​រ៉ាំរ៉ៃ និង​បិទ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាដើម«សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ចាំបាច់​ណាស់​ត្រូវ​មាន​ទស្សនៈ​ប្លែក ពហុ​ទស្សនៈ ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​សង្គម»

​ជំនួយ​ការ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នឹង​ជា​អ្នក​ដែល​ធ្វើការ​ជាប់លាប់​មួយ​លោក​ផង​នោះ កញ្ញា លុយ ដានី បាន​រំលឹក​ពី​បណ្ដាំ​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ថា លោក​តែងតែ​ផ្ដែផ្ដាំ​ឲ្យ​គិត​ពី​ជាតិ​ជា​ធំ កុំ​អាត្មា​និយម ដើម្បី​រស់​ខ្លួន​ឯង​កុំ​សម្លាប់​អ្នក​ដទៃ កុំ​ឲ្យ​អ្នក​ដទៃ​ឈឺ​ចាប់​ដោយសារ​យើង និង​ពលរដ្ឋ​គ្រប់​រូប​ត្រូវ​ធ្វើ​កិច្ចការ​សង្គម ដែល​ជា​កាតព្វកិច្ច​ពលរដ្ឋ«គ្រូ​និយាយ​ថា​សូម​កុំ​ធ្វើ​ជា​ដុំ​ថ្ម​សម្រាប់​សង្គម សូម​ធ្វើ​ជា​ដុំ​ពេជ្រ​សម្រាប់​សង្គម ពួក​ខ្ញុំ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​នឹង​ធ្វើ​បន្ត»

​កញ្ញា លុយ ដានី បញ្ជាក់​ថា មូលហេតុ​សំខាន់​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ប្រកាន់​ជំហរ​រឹង​មាំ​ដល់​ទី​បញ្ចប់​នៃ​ជីវិត​របស់​លោក​នោះ គឺ​លោក​រក្សា​ជំហរ​ធ្វើ​អ្វីៗ​ដើម្បី​ជាតិ មិន​លក់​ឧត្តម​គតិ ហើយ​ក៏​ចង់​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​មើល​ឃើញ​ពី​ភាព​ស្មោះត្រង់​របស់​លោក​ដែល​ធ្វើ​កិច្ចការ​សង្គម មិន​មែន​តែ​បម្រើ​ក្រុម​ណា​មួយ«គាត់​ចង់​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ផ្នត់​គំនិត​កុំ​ឲ្យ​គេ​មើល​ឃើញ​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ​អា​មួយ​ណា​ក៏​ដូច​អា​មួយ​ណា អ្នក​មាន​ចំណេះ​ដឹង​គេ​ទិញ តែ​លោកគ្រូ​ទោះ​បី​គេ​ទិញ​ក៏​គាត់​មិន​លក់​ដែរ»

​រីឯ​អ្នក​ជិតស្និត​នឹង​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី មួយ​រូប​ទៀត ដែល​ជា​អ្នក​ឃ្លាំមើល​ផ្នែក​អភិវឌ្ឍន៍​សង្គម គឺ​លោក​បណ្ឌិត មាស នី ដែល​លោក​មាន​អាជីព​ដូច​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ដែរ​នោះ មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក កែម ឡី គឺ​ជា​អ្នក​រូត​វាំងនន​សង្គម​ដ៏​សំខាន់​ដែល​មិន​អាច​ខ្វះ​បាន តែ​គួរ​ឲ្យ​សោកស្ដាយ​អ្នក​រូត​វាំងនន​រូប​នេះ ត្រូវ​បាន​ឃាតក​ប្រហារ​ជីវិត​ទៅ​វិញ។

លោក មាស នី សង្កត់​ធ្ងន់​ថា អ្វី​ដែល​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ធ្វើ គឺ​លោក​ពាំនាំ​ទុក្ខ​កង្វល់​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល ឬ​ថ្នាក់​លើ​បាន​ឃើញ ទោះបីជា​ការ​វិភាគ​ម្ដងៗ​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ប្រឈម​នឹង​សេចក្ដី​ស្លាប់​ក៏ដោយ«ច្រើន​តែ​ចោទ​ប្រកាន់​ក្រុម​យើង​ជា​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​ដូរ​បាយ តែ​យើង​ពួក​យើង​ច្រើន​តែ​យក​ជីវិត​មក​ប្ដូរ​ច្រើន​ជាង​ប្ដូរ​បាយ ព្រោះ​យើង​យក​គំនិត​មក​វិភាគ»

​ក្រុម​អ្នក​ជិតស្និទ្ធ​របស់​លោក បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ប្ដេជ្ញាចិត្ត​ថា ទោះ​បី​ជា​ពួកគាត់​គ្មាន​លទ្ធភាព​បន្ត​បេសកកម្ម​របស់​លោក កែម ឡី ឲ្យ​បាន​ដូច​លោក កែម ឡី ក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​ពួកគាត់​នឹង​ព្យាយាម​ធ្វើ​ម្ដង​បន្តិចៗ​ទៅ​តាម​អ្វី​ដែល​ពួកគាត់​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន។ ក្រៅ​ពី​នេះ អ្វី​ដែល​ធ្វើ​មនុស្ស​ជិតស្និទ្ធ​ជាមួយ​លោក​ចងចាំ និង​យក​ធ្វើ​ជា​គំរូ​នោះ គឺ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ជា​មនុស្ស​ស្មោះត្រង់ ក្នុង​មួយ​ជីវិត​របស់​លោក​លះបង់​ពេល​វេលា និង​ធនធាន​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ធ្វើ​កិច្ចការ​ដើម្បី​សង្គម​ជាតិ មិន​មែន​ដើម្បី​ផល​ប្រយោជន៍​ខ្លួន​ឯង មិន​និយាយ​ដើម​បុគ្គល តែ​និយាយ​ពី​បញ្ហា​សង្គម ឬ​ជា​អ្នក​រួត​វាំងនន​សង្គម​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​បាន​ដឹង​បាន​ឃើញ និង​ជា​មនុស្ស​មិន​វាយ​ប្រហារ ឬ​ឈ្លោះ​ប្រកែក​ដើម្បី​ផលប្រយោជន៍​ខ្លួន​ជា​ដើម៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។