ពលរដ្ឋ ៥៧នាក់តំណាងឲ្យ ៧៧គ្រួសារដែលនៅមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន យូញៀន ឌីវេឡុបមិន គ្រុប (Union Development Group Co.,Ltd) ក្នុងខេត្តកោះកុង ប្រមូលផ្ដុំគ្នាសាជាថ្មីនៅមុខក្រសួងរៀបចំដែនដី នៅថ្ងៃទី២៣ មេសា ស្នើសុំពន្លឿនដំណោះស្រាយឲ្យច្បាស់លាស់សម្រាប់ពួកគាត់។ ក្រោយចូលចួបមន្ត្រីតំណាងក្រសួងរួចមក ពលរដ្ឋថ្លែងថា អន្តរក្រសួង រួមមានក្រសួងរៀបចំដែនដី និងក្រសួងបរិស្ថានជាប្រធាន នៅតែរុញដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក ហើយគ្មានឆន្ទៈពិតប្រាកដ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាឲ្យពួកគាត់ទេ។
តំណាងសហគមន៍ដីធ្លីស្រុកគីរីសាគរ ខេត្តកោះកុង លោកស្រី សាំង ពុយ ថ្លែងថា ពលរដ្ឋដែលធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រដោយសាររឿងដីធ្លីជាង ១០ឆ្នាំមកនេះ ខកចិត្តនឹងអន្តរក្រសួង គឺក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងរៀបចំដែនដី ដែលមានតួនាទីរួមគ្នាដោះស្រាយ បញ្ចប់បញ្ហាដីធ្លីឲ្យពួកគាត់ បែរជាឆ្លើយដាក់គ្នាទៅវិញ។ លោកស្រី សាំង ពុយ លើកឡើងថា គិតមកដល់ពេលនេះ ពលរដ្ឋ ៧៧គ្រួសារ គ្មានត្រូវការអ្វីក្រៅពីដីធ្លីរបស់ពួកគាត់មកវិញនោះទេ។ តំណាងពលរដ្ឋ លោកស្រី ស្នើសុំអាជ្ញាធរ ឱ្យកាត់ឆ្វៀលដីពួកគាត់ចេញពីតំបន់របស់ក្រុមហ៊ុន និងចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លីឲ្យពួកគាត់ ហើយភាគីក្រុមហ៊ុនត្រូវផ្ដល់ជាសំណងទឹកប្រាក់ ទៅតាមតម្លៃទីផ្សារ ចំពោះដីធ្លីរបស់ពលរដ្ឋណាដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវការ៖ «ពួកបងត្រូវការបញ្ចប់ទំនាស់ដីធ្លីហ្នឹង។ តែគាត់រុញទៅរុញមក បងមើលឃើញអ៊ីចឹងដែរ។ ពួកយើងឡើងអស់សង្ឃឹមហើយ អន្តរក្រសួងក៏ត្រូវមានក្រសួងទាំងពីរសហការគ្នា ដោះស្រាយដែរ ហើយហេតុអីក៏ត្រូវរុញយើងមកអ៊ីចឹង ! ។ ខ្ញុំក៏គិតមានការរ៉ាំរ៉ៃបន្ត អត់មានវិធានការណ៍ ឬក៏ជំហរដោះស្រាយឲ្យយើងបន្តអ៊ីចឹង»។
ជម្លោះដីធ្លីដ៏រ៉ាំរ៉ៃរវាងពលរដ្ឋជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនចិន យូញៀន ឌីវេឡុបមិន គ្រុប (Union Development Group Co.,Ltd) នៅខេត្តកោះកុង បានអូសបន្លាយជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ។ ពលរដ្ឋ ថាក្រុមហ៊ុនចិន យូញៀន នៅពេលកន្លងមក បានធ្វើសកម្មភាពជាច្រើន ដើម្បីបណ្ដេញប្រជាពលរដ្ឋចេញពីលំនៅឋាន ក្នុងភូមិក្បែរមាត់សមុទ្រ ដោយឲ្យសំណងមិនសមរម្យទៅពលរដ្ឋ។ ពលរដ្ឋអះអាងថា ក្រុមហ៊ុនចិនមួយនេះ បានដុតកម្ទេចផ្ទះ និងកាប់បំផ្លាញផលដំណាំរបស់ពួកគាត់អស់ជាច្រើនហិកតារ នៅតំបន់ថ្មពាន ក្នុងឃុំព្រែកខ្សាច់ ស្រុកគីរីសាគរ ខេត្តកោះកុង។
អគ្គលេខាធិការរងនៃអាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លី លោក អេ ប៊ុនធឿន ដែលជួបពលរដ្ឋនៅក្រសួងរៀបចំដែនដី ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ការសម្រេចដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៅខេត្តកោះកុង អាចធ្វើបាន អាស្រ័យលើគណៈកម្មការអន្តរក្រសួង ដែលមានក្រសួងបរិស្ថានជាប្រធាន។ លោក អេ ប៊ុនធឿន បញ្ជាក់ថា រាល់ញត្តិដែលពលរដ្ឋដាក់នៅក្រសួងរៀបចំដែនដីកន្លងមកនោះ គឺបានបញ្ជូនទៅគណៈកម្មការអន្តរក្រសួងរួចរាល់ហើយ៖ «បាទ ! គណៈកម្មការអន្តរក្រសួងខ្ញុំមិនបានជ្រាបថា ចំណាត់ការក្នុងរឿងហ្នឹងទេណា៎ បាទ! ពីព្រោះអីខាងក្រសួង គាត់ចេញចំណាត់ការរឿងហ្នឹងហើយ។ ខ្ញុំបានជម្រាបជូនបងប្អូនប៉ុណ្ណឹង ហើយនឹងបានពាំនាំសំណូមពរមួយចំនួនដាក់ជូនថ្នាក់ដឹកនាំ និងក្រសួងផ្សេងៗ ទៀត» ។
អាស៊ីសេរីព្យាយាមសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភ័ក្ត្រា ដោយហៅទូរស័ព្ទចូលជាច្រើនដង តែមិនមានអ្នកទទួល។ ក៏ប៉ុន្តែ លោក នេត្រ ភ័ត្ត្រា ធ្លាប់បានប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ស្ថានភាពជម្លោះដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុនមិនធ្ងន់ធ្ងរដូចមុនឡើយ ហើយក្រសួងបរិស្ថាន កំពុងបន្តខិតខំដោះស្រាយជម្លោះដែលនៅសេសសល់ តាមរយៈកំណត់អត្តសញ្ញាណរបស់ប្រជាជនដែលមានផលប៉ះពាល់ជាក់ស្ដែង។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានរូបនេះ ធ្លាប់អះអាងថា ការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនៅតំបន់នោះ មិនបានផ្ដល់ប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាននិងជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋ ដូចការចោទប្រកាន់តាមប្រព័ន្ធព័ត៌មាន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលឡើយ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្រសួងលើកទឹកចិត្តឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ ដាក់សំណើ ឬរបាយការណ៍ភស្តុតាង និងបញ្ជីស្នាមផ្សេងៗ ជូនក្រសួង ដើម្បីពិនិត្យដោះស្រាយតាមបច្ចេកទេស និងនីតិវិធី។
កាលពីចុងខែមីនា ប្រជាពលរដ្ឋខេត្តកោះកុងប្រមាណជិត ៣០នាក់ បានទៅស្វែងរកដំណោះស្រាយពីក្រសួងបរិស្ថាន ប៉ុន្តែពួកគាត់មិនបានទទួលការសន្យាជាក់លាក់ណាមួយ ពីមន្ត្រីក្រសួងនេះថា នឹងចុះដោះស្រាយឲ្យពួកគាត់នៅពេលណានោះទេ។
មន្ត្រីប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់នៃអង្គការ លីកាដូ (Licadho) ប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក ហ៊ួ អ៊ីន យល់ថា ក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងរៀបចំដែនដី គួរមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុនចិន ហើយគួរគោរពពាក្យពេចន៍របស់ខ្លួន ដែលបានសន្យានឹងពលរដ្ឋ នាពេលកន្លងមក។ មន្ត្រីផ្នែកច្បាប់ និងឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ នៅតែមានជំនឿថា ដំណោះស្រាយសម្រាប់ពលរដ្ឋ ៧៧គ្រួសារ ប្រាកដជាមាន បើអន្តរក្រសួងមានឆន្ទៈពិតប្រាកដដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋមែននោះ៖ «ខ្ញុំយល់ថាការងារហ្នឹង ដោះស្រាយស្ទើរតែអស់ហើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋ ក្រុមគាត់នេះ គឺមាន ៧៧គ្រួសារទេ ដែលនៅសល់ ដែលគេបែងចែកនៅក្រៅនិងក្នុងមូលដ្ឋាន។ ហើយអ៊ីចឹង ! ខាងក្រសួងនៅតែប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋថា នៅតែធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ហើយទំនាស់ហ្នឹងនៅតែអូសបន្លាយជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ ហើយប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែលែងមានទំនុកចិត្តហើយខាងក្រសួង។ ដោយសារតែគាត់អត់មានទំនុកចិត្តហ្នឹងហើយ បានគាត់ចេះតែឡើងទៅក្រសួង។ ពួកគាត់ត្រូវរស់រងទុក្ខលំបាក ហើយមិនដឹងថារំពឹងទៅអី ពេលដែលមានទំនាស់ហើយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ឆ្លើយដោះសារកតែរួចខ្លួន ពន្យារពេលអ៊ីចឹង ហើយបើក្រសួងគ្មានសមត្ថភាពទេ គួរតែពិចារណាទៅ» ។
កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ លិខិតរបស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ដែលមានយោងចំណាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ហើយបានដាក់ចូលសាលាខេត្តកោះកុង ឲ្យដឹងថា៖ «ក្រសួងបរិស្ថានត្រូវសិក្សាការកាត់ឆ្វៀលដីនៅទីតាំងឃុំព្រែកខ្សាច់ ស្រុកគិរីសាគរ និងទីតាំងកៀនទឹក ឃុំថ្មស ស្រុកបទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង ចេញពីតំបន់វិនិយោគអភិវឌ្ឍន៍របស់ក្រុមហ៊ុនចិន យូញៀន ឌីវេឡុបមិន គ្រុប (Union Development Group Co.,Ltd) សម្រាប់ផ្ដល់ជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិពាក់ព័ន្ធ»។
របបក្រុងភ្នំពេញ ក៏បានបញ្ជាក់ក្នុងលិខិតនោះ ដោយបញ្ជាឲ្យក្រុមហ៊ុនចិនឈ្មោះ យូញៀន ឌីវេឡុបមិន គ្រុប ( Union Development Group Co.,Ltd) ត្រូវរក្សាទុកព្រៃកោងកាង ព្រៃលិចទឹក តំបន់ព្រៃស្រោង តំបន់ទីជម្រាលភ្នំ ជាតំបន់អភិរក្ស នៅក្នុងប្លង់មេ និងការអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន។ ក្រោយមក ក្រសួងបរិស្ថានក៏បាននិរាករណ៍លិខិតដែលចេញដោយទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនោះ ចោលវិញ។
ក្រុមហ៊ុនចិន យូញៀន ឌីវេឡុបមិន គ្រុប (Union Development Group Co.,Ltd) បានទទួលដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចសរុបចំនួនជាង ៤ម៉ឺន ៥ពាន់ហិកតារ (៤៥.១០០) ពីរបបក្រុងភ្នំពេញ កាលពីឆ្នាំ២០០៨ ដើម្បីសាងសង់ទីក្រុងទេសចរណ៍ដ៏ធំមួយ ដែលត្រូវចំណាយទឹកប្រាក់ជិត ៤ពាន់លានដុល្លារ (៣,៨ពាន់លានដុល្លារ)។ គម្រោងទីក្រុងទេសចរណ៍ដ៏ធំសម្បើមមួយនេះ កំពុងសាងសង់នៅចំកណ្ដាលឧទ្យានជាតិបទុមសាគរ ក្នុងខេត្តកោះកុង ដែលអាចប្រើពេល ២៥ឆ្នាំ ដើម្បីបញ្ចប់ការសាងសង់។
គម្រោងអភិវឌ្ឍនេះ បានបណ្ដាលឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជាង ១ពាន់គ្រួសារ ចាកចេញពីលំនៅឋាន ប៉ុន្តែនៅមានប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារទៀតនៅមិនទាន់ទទួលបានដំណោះនៅឡើយមកដល់ពេលនេះ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលសង្កេតឃើញថា ក្រុមហ៊ុនចិន យូញៀន ឌីវេឡុបមិន គ្រុប ( Union Development Group Co.,Ltd) មានការអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចលើផ្ទៃជាង ៤ម៉ឺនហិកតារក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលសម្បទានឲ្យកាលពីឆ្នាំ២០០៨៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។