ចាប់តាំងពីអំឡុងឆ្នាំ២០០៩ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន រដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចឱ្យក្រុមហ៊ុនចំនួន៣៤ ដើម្បីវិនិយោគដំណាំកសិឧស្សាហកម្ម និងអំពៅ ជាដើម នៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។ ការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរាប់ម៉ឺនហិកតារនោះ បានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមបណ្ដាស្រុកជាច្រើននៃខេត្តនេះ ដែលធ្លាប់តែរស់ក្នុងភាពស្ងប់ស្ងាត់ ក៏ប្រែក្លាយទៅជាការប្រឈមមុខនឹងទំនាស់ដីធ្លីយ៉ាងជូរចត់ជាបន្តបន្ទាប់។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិចំនួន២ នៃឃុំសង្កែ២ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ ប្រមាណជាង ១០០នាក់ បានលើកគ្នាទៅរារាំងគ្រឿងចក្ររបស់ក្រុមហ៊ុនចិន មិនឱ្យឈូសឆាយដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបានទេ កាលពីព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី២៨ ខែមីនា។
ក្រុមអ្នកភូមិដែលលើកគ្នាទៅរារាំងនេះ មានបំណងចង់ឱ្យអាជ្ញាធរស្រុកឆែប និងខេត្តព្រះវិហារ ធ្វើការដោះស្រាយបញ្ចៀសប្លង់ដីរបស់ក្រុមហ៊ុនចេញពីដីស្រែចម្ការ។
បុរសអ្នកភូមិជោគជ័យ ម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋដែលតវ៉ាជាច្រើនទៀត គឺលោក ដារី។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋក្នុងភូមិជោគជ័យ និងភូមិសំបូរ ជាច្រើនគ្រួសារ កំពុងប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់ដីស្រែចម្ការនៅពេលខាងមុខ ប្រសិនបើបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យគ្រឿងចក្ររបស់ក្រុមហ៊ុនឈូសឆាយ ពង្រីកផ្ទៃដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។
បុរសដដែលបានបញ្ជាក់ថា ពេលបច្ចុប្បន្ន ដីស្រែចម្ការរាប់សិបហិកតារ កំពុងប៉ះពាល់ជាមួយក្រុមហ៊ុន រួយ ហ្វេង ដែលត្រូវការយកទៅដាំអំពៅ៖ «ក្រុមអ្នកភូមិបានមកតវ៉ាជាមួយគ្រឿងចក្រនេះ តែអត់មានមេ អត់មានអាជ្ញាធរស្រុក ឬតំណាងក្រុមហ៊ុនណាចេញមុខមកដោះស្រាយទេ គឺមានតែម្ចាស់គ្រឿងចក្រ និងប៉ូលិស ៤-៥នាក់។ ពួកគេឆ្លើយថា មិនដឹងអីៗ។ គេបាញ់ថ្នាំក្នុង១ឃុំនោះមានតាំងពីក្រឡោតអី មានថ្នាំក្រហមអស់ហើយ តែវាមិនទាន់ប៉ះពាល់ទេ គឺប៉ះតែ២ភូមិខ្ញុំនេះឯង។ ខ្ញុំចង់ឱ្យអាជ្ញាធរស្រុក ខេត្តនេះ ឱ្យគាត់មកដោះស្រាយឱ្យក្រុមហ៊ុនដកចេញពីនេះ ព្រោះប៉ះពាល់នឹងដីស្រែចម្ការ ៥០-៦០ហិកតារដែរណា»។
ចំណែកជនជាតិដើមភាគតិចមួយក្រុមនៅឃុំប្រមេរ ស្រុកត្បែងមានជ័យ វិញក៏កំពុងប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់ដីស្រែដែរ។
តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ ក្នុងឃុំប្រមេរ អ្នកស្រី នួន ម៉ុន បានមានប្រសាសន៍ថា មន្ត្រីការិយាល័យភូមិបាលស្រុកឆែប បានរារាំងក្រុមជនជាតិភាគតិចចំនួន ១០គ្រួសារ មិនចូលទៅគាស់កាយដីធ្វើស្រែនៅតំបន់អូរព្រាល បានទេ។ អ្នកស្រី នួន ម៉ុន បានបញ្ជាក់ថា ការរារាំងនោះបន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបានទៅឈូសឆាយទីនោះ ក៏ប៉ុន្តែបានប៉ះពាល់លើដីស្រែរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ក្រុមជនជាតិភាគតិចមួយចំនួន បានបញ្ជូនគ្នាទៅកាន់ទីនោះកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ក្នុងបំណងធ្វើការតវ៉ាតបទៅការរារាំងនោះ។
អ្នកស្រី នួន ម៉ុន៖ «បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ១០គ្រួសារ ដែលក្រុមហ៊ុនឈូសយកដីហ្នឹង គាត់ទៅលើកជាភ្លឺស្រែជាអី ប្រុងដាំស្រូវធ្វើស្រែវស្សានេះ។ ដល់ពេលនេះ ខាងភូមិបាលស្រុកឆែប គេមកហាមឃាត់គេអត់ឱ្យធ្វើ។ គេថា ដីនោះខាងស្រុកឆែប ទេ អត់មានខាងប្រជាជនឃុំប្រមេរ ទេ ហើយពួកខ្ញុំទុកឯកសារមួយចំនួនសម្រាប់ទុកឱ្យខាងភូមិបាលស្រុកឆែប ឬក៏ខាងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធអីគាត់មើល។ ខ្ញុំនៅតែអះអាងទាមទារដីជាបុគ្គលមែន ប៉ុន្តែពួកខ្ញុំចុះជាសមូហភាពនៅថ្ងៃអនាគត»។
នៅខេត្តព្រះវិហារ បច្ចុប្បន្ន ក្រៅតែពីប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនកំពុងប្រឈមមុខនឹងការតវ៉ារឿងដីធ្លី ក៏មានប្រជាពលរដ្ឋខ្លះទៀតកំពុងទទួលរងការប្ដឹងផ្ដល់ពីក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែរ។
តំណាងអ្នកភូមិអូរពោធិ នៃឃុំរមណី ស្រុករវៀង ចំនួន ៦នាក់ កំពុងត្រូវបានតុលាការខេត្តព្រះវិហារ កោះហៅពីបទបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុន។
បុរសឈ្មោះ ម៉ៅ ផាត គឺជាតំណាងសហគមន៍ភូមិអូរពោធិ ម្នាក់បានមានប្រសាសន៍ថា រូបគាត់ និងតំណាង ៥នាក់ទៀត ត្រូវតុលាការកោះហៅឱ្យទៅឆ្លើយបំភ្លឺនៅថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា និងថ្ងៃទី១ ខែមេសា ខាងមុខ។ បុរសដដែលបញ្ជាក់ថា រូបលោក និងតំណាងសហគមន៍ ៥នាក់ទៀត ត្រូវបានតំណាងក្រុមហ៊ុនប្ដឹងពីបទធ្វើឱ្យខូចខាតរោងសន្តិសុខយាមរបស់ក្រុមហ៊ុន៖ «ខាងក្រុមហ៊ុនឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ប្ដឹង ព្រោះរោងសន្តិសុខហ្នឹងមកធ្វើលើដីសហគមន៍ប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្ញុំ ដល់ពេលពួកខ្ញុំទៅជម្រាបប្រាប់ថា កុំឱ្យធ្វើ គេមិនព្រម គេនៅតែធ្វើ។ ដល់ពេលអ៊ីចឹង ប្រជាពលរដ្ឋខ្ញុំអត់ព្រមឱ្យធ្វើ ក៏រុះចេញទៅ។ គេប្ដឹងឈ្មោះខ្ញុំ និងឈ្មោះអ្នកភូមិ ៤-៥នាក់។ ខ្ញុំអត់ខ្លាចទេ ពីព្រោះជាដីសហគមន៍របស់ពួកខ្ញុំ បើគេមកធ្វើលើដីសហគមន៍ អ៊ីចឹងពួកខ្ញុំទប់ស្កាត់មិនឱ្យធ្វើ ព្រោះខ្លាចបាត់បង់ដីធ្លី»។
កាលពីពាក់កណ្ដាលខែកុម្ភៈ កន្លងទៅ តុលាការខេត្តព្រះវិហារ ធ្លាប់បានកោះហៅតំណាងសហគមន៍អូរពោធិ ម្នាក់ គឺលោក ហួន គាណូ ទៅសាកសួរម្ដងមកហើយ ជុំវិញរឿងប្រជាសហគមន៍លើកគ្នាទៅរារាំង ព្រមទាំងរុះរើប៉ុស្តិ៍យាមរបស់ក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព ដែលទៅសង់លើដីសហគមន៍នោះ។
ក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលធ្វើការពាក់ព័ន្ធ និងកិច្ចការពារសិទ្ធិមនុស្ស កំពុងសំដែងការព្រួយបារម្ភទៅលើការរំលោភសិទ្ធិនានា ដោយសារតែគេមើលឃើញថា បញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីនៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារ កំពុងកើតមានកាន់តែច្រើនឡើងៗ។
ទោះយ៉ាងណា វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងនាយករដ្ឋបាលសាលាខេត្តព្រះវិហារ លោក ខូយ ឃុនហ៊ ដើម្បីសុំការពន្យល់អំពីឆន្ទៈនៃការដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីជាច្រើនកន្លែងនោះ បានថាយ៉ាងណានៅឡើយ ពីព្រោះតែលោកមិនទទួលទូរស័ព្ទ ដើម្បីភ្ជាប់ការសន្ទនា។
ចំណែកអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន បានរិះគន់ថា អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ មិនសូវមានឆន្ទៈក្នុងការដោះស្រាយរឿងទំនាស់ដីធ្លីជាច្រើនកន្លែងនោះទេ។
អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) ខេត្តព្រះវិហារ លោក ឡោ ច័ន្ទ បានមានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងតែពីក្រោយការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥មក គឺទំនាស់ដីធ្លីទាំងចាស់ទាំងថ្មីបានកើតឡើងវិញជាច្រើនករណី។ លោក ឡោ ច័ន្ទ បានបញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមទំនាស់ដីធ្លីខ្លះ គឺមានទាំងអន្តរាគមន៍ពីថ្នាក់ជាតិ ឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ ដោះស្រាយ ក៏ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ មិនមានការដោះស្រាយទេ ដូចជា ករណីទំនាស់ដីធ្លីរវាងក្រុមជនជាតិភាគតិចកួយ នៅឃុំប្រមេរ ជាមួយក្រុមហ៊ុន ឡាន ហ្វេង និងទំនាស់ធ្លីនៅស្រុកឆែប ដោយក្រុមប្រជាពលរដ្ឋបានធ្វើពាក្យបណ្ដឹងច្រើនលើកច្រើនសាមកហើយ ជាដើម។
លោក ឡោ ច័ន្ទ៖ «បញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹង គឺយើងមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ដោយខាងក្រុមហ៊ុនឥឡូវចេះតែរំលោភសិទ្ធិមនុស្សខ្លាំងទៅៗ ចំណែកអាជ្ញាធរខេត្តគាត់ចេះតែបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យមន្ត្រីក្រោមឱវាទ ពុំមានឆន្ទៈដោះស្រាយ។ ចេះតែបណ្ដែតបណ្ដោយធ្វើជាមិនដឹងមិនឮ បើកដៃឱ្យខាងក្រុមហ៊ុន ក៏ដូចជាអាជ្ញាធរផ្សេងៗអត់មានវិធានការទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ។ ហ្នឹងជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ»។
គេហទំព័រភាសាបរទេសមួយឈ្មោះ ខេមបូឌា អូផែន ឌីវីឡុបមែន (Cambodia Open development) បានឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីអំឡុងឆ្នាំ២០០៩ រហូតដល់ដើមឆ្នាំ២០១៤ រដ្ឋាភិបាលខ្មែរបានផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចចំនួនជាង ២២ម៉ឺន ៧ពាន់ហិកតារ ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនវិនិយោគក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
មន្ត្រីផ្នែកតស៊ូមតិនៃអង្គការពន្លកខ្មែរ លោក ប៉ិក សោភ័ណ ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្ន ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចក្នុងខេត្តព្រះវិហារ គឺមាននៅជាច្រើនស្រុក ដូចជាស្រុករវៀង ស្រុកជ័យសែន ស្រុកឆែប ស្រុកសង្គមថ្មី ស្រុកគូលែន និងស្រុកត្បែងមានជ័យ។ ដីសម្បទានទាំងនោះ ក្រៅតែពីប៉ះពាល់លើកម្មសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋ បណ្ដាលឱ្យកើតជាជម្លោះពិបាកដោះស្រាយ ក៏បានបំផ្លាញដល់ធនធានធម្មជាតិ ជាច្រើនទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។