អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារប្រកាសថា នឹងមិនឲ្យមានការចោទប្រកាន់ និងចាប់ខ្លួន លោក ស៊ុម ម៉ឺន ទេ ក្រោយពីបានជូនគាត់ទៅជួបក្រុមគ្រួសារវិញ នៅស្រុកត្រពាំងប្រសាទ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ សង្គមស៊ីវិលដែលតាមរឿងនេះ សាទរការរកឃើញសកម្មជនដីធ្លី ដែលបានបាត់ខ្លួនជិត ២ខែនេះ ប៉ុន្តែស្នើដល់អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ គួរពន្លឿននីតិវិធីដើម្បីដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាដីធ្លីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ នៅឃុំយាង ស្រុកជាំក្សាន្ត។
អភិបាលស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ លោក ជា គឹមសេង ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា លោកជូនដំណើរលោក ស៊ុម ម៉ឺន វិលទៅជួបក្រុមគ្រួសារគាត់វិញ នៅល្ងាចថ្ងៃទី១ មេសា ដោយអះអាងថា នឹងមិនធ្វើការចោទប្រកាន់ ឬចាប់ខ្លួនសកម្មជនដីធ្លីរូបនេះឡើយ។ លោក ជា គឹមសេង បញ្ជាក់ថា ដីកាចាប់ខ្លួនចំពោះលោក ស៊ុម ម៉ឺន ដែលត្រូវបានចេញភ្លាមៗ ក្រោយពីការបាត់ខ្លួនរបស់លោក នឹងមិនត្រូវបានអនុវត្តនោះទេ៖ «បើយោងទៅតាមឯកឧត្ដម សួស យ៉ារ៉ា អ្នកតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលខេត្តព្រះវិហារ ក៏ដូចជាអភិបាលខេត្ត មុនរកឃើញនេះ គាត់បានដាក់បទបញ្ជាថា ឲ្យស្រាវជ្រាវរកឲ្យឃើញ ហើយនឹងមានការលើកលែងទោសពីគាត់។ អត់មានឲ្យជាប់ពិរុទ្ធអីទៀតទេ ហ្នឹងចំណុចទី១។ ចំណុចទី២ យើងអប់រំគាត់ កុំឲ្យទៅកាប់រុករានព្រៃអីតទៅទៀតអញ្ចឹងទៅ»។
ប្រធានគ្រប់គ្រងការិយាល័យស៊ើបអង្កេតសិទ្ធិមនុស្ស នៃអង្គការ លីកាដូ លោក អំ សំអាត សាទរការដែលក្រុមគ្រួសារ និងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់សហការគ្នាស្វះស្វែងរកឃើញលោក ស៊ុម ម៉ឺន ឲ្យបានវិលមកជួបក្រុមគ្រួសារគាត់វិញដោយសុវត្ថិភាព។ ក្រៅពីនេះ លោក អំ សំអាត យល់ថា អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ គួរប្រញាប់ដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាដីធ្លីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ នៅឃុំយាង ស្រុកជាំក្សាន្ត តាមរយៈវិធានការសំខាន់មួយចំនួន ដែលបានដាក់ចេញនោះ៖ «ខ្ញុំគិតថា ដើម្បីឲ្យបញ្ចប់រឿងនៅព្រះវិហារហ្នឹង គួរតែពន្លឿននីតិវិធីក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លី និងពិនិត្យលទ្ធភាពក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យនៅក្រៅឃុំ ចំពោះ ១៤នាក់ ដែលបានចាប់ឃុំ ដើម្បីរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្តិដីធ្លីឲ្យបានចប់សព្វគ្រប់។ កុំឲ្យមានរឿងកើតឡើងជាបន្តទៅទៀត វាមិនសូវជាល្អមើល បើសិនជាមានរឿងបញ្ហាដីធ្លីនៅតែបន្តកើតនោះ។ បាទ !»។
លោក ស៊ុម ម៉ឺន ដែលស្នាក់នៅផ្ទះអភិបាលស្រុកជាំក្សាន្ត រៀបរាប់ថា លោកមិនមានបំណងចង់រត់គេចខ្លួន ក្នុងថ្ងៃដែលគាត់ត្រូវចាប់យកទៅឃុំខ្លួននៅការិយាល័យដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករានោះទេ៖ «កាលហ្នឹងខាងដែនជម្រកសត្វ គាត់ដោះដៃខ្ញុំឲ្យហូបបាយ។ ដល់ទៅហូបបាយទៅ ខ្ញុំក៏ឈឺពោះ។ ចូលទៅក្នុងបន្ទប់ទឹក ខ្ញុំមិនបានចូលទេ ក្រុមការងារគាត់ចូលទៅ អត់មានបន្ទប់ចូល ខ្ញុំក៏ទៅបត់ជើងនៅខាងក្រោយ។ ទៅដល់ក្នុងប្រឡាយទៅ ខ្ញុំក៏រអិលដួលសង្កត់ដៃនៅហ្នឹងទៅ ហើយខ្ញុំក៏សន្លប់ជិតកន្លះម៉ោងដែរ ព្រោះត្រូវដៃឈឺ។ ក្រុមការងារគាត់ស្មានថា ខ្ញុំទៅណាបាត់ហើយ គាត់ដើររកមិនឃើញ ខ្ញុំចេះតែដើរទៅព្រៃឫស្សីខាងក្រោយហ្នឹង ចេះតែដើរៗ ទៅដោយសារតែភ័យខ្លាច»។
ក្នុងរយៈពេលជាង ២ខែមក លោក ស៊ុម ម៉ឺន ឲ្យដឹងថា លោកចេះតែធ្វើដំណើរទៅដោយគ្មានគោលដៅ ព្រោះមិនស្គាល់តំបន់ភូមិសាស្ត្រ រហូតដល់ខេត្តព្រះសីហនុ៖ «មានតើលោកគ្រូ ពេលដែលយើងកង្វះខាត យើងគ្មានលុយកាក់ យើងចេះតែដើរទៅ សុំបាយសុំទឹកអ្នកស្រុក និងដើររើសអេតចាយ ដើម្បីទិញថ្នាំ និងទិញបាយហូប។ ខ្ញុំអត់ស្គាល់ទេលោក ចេះតែសុំឡានគេផង ម៉ូតូគេផង ខ្ញុំមិនដែលមកសោះ សូម្បីតែព្រះវិហារខ្ញុំដែលមកផង»។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករា លោក ស៊ុម ម៉ឺន និងកូនប្រុសឈ្មោះ ម៉ឺន មាន វ័យ ២៦ឆ្នាំ ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន នៅពេលពួកគេបើកគោយន្តដឹកឥវ៉ាន់លក់ដូរសំដៅទៅផ្ទះ ដោយធ្វើដំណើរតាមផ្លូវឆ្លងកាត់រនាំងក្រុមហ៊ុនមេត្រីភាព។ ក្នុងពេលចាប់ខ្លួននោះ លោកស្រី ភឹម ម៉ៅ ប្រាប់ថា អាជ្ញាធរដែលមានកម្លាំងទាហានចូលរួមផង បានយកស្វាយកាំភ្លើងវាយធ្វើបាបប្ដី និងកូនប្រុសគាត់។
លោក ស៊ុម ម៉ឺន ត្រូវបានអ្នកស្គាល់ ប្រទះឃើញនៅការដ្ឋានសំណង់មួយកន្លែង នៅខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ក្រោយពីបាត់ខ្លួនគាត់ជាង ២ខែមកនេះ។
ពលរដ្ឋម្នាក់ដែលធ្វើដំណើរពីខេត្តបន្ទាយមានជ័យទៅលេងបងប្អូននៅខេត្តព្រះសីហនុ លោក វ៉ាន់ ឈាន ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ដំបូងឡើយ លោកឃើញឈ្មោះ ស៊ុម ម៉ឺន ក្នុងសំលៀកបំពាក់ចាស់រហែក ដើររើសរបស់អេតចាយ ដើម្បីបានប្រាក់ទុកទិញបាយហូប។ ក្រោយមើលច្បាស់ថាជាលោក ស៊ុម ម៉ឺន ហើយ លោក វ៉ាន់ ឈាន ក៏ប្រាប់អំពីដំណឹងនេះតាមទូរស័ព្ទទៅលោកស្រី ភឹម ម៉ៅ ជាភរិយាលោក ស៊ុម ម៉ឺន។ បន្ទាប់ពីនិយាយលួងលោមលោក ស៊ុម ម៉ឺន ឲ្យវិលត្រឡប់ទៅជួបក្រុមគ្រួសារវិញ លោក វ៉ាន់ ឈាន ក៏បាននាំលោក ស៊ុម ម៉ឺន ធ្វើដំណើរមករាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៣០ មីនា តាមការស្នើសុំពីលោកស្រី ភឹម ម៉ៅ៖ «ខ្ញុំមិនហ៊ាននិយាយសួរគាត់ច្រើនទេ ព្រោះខ្លាចគាត់អត់នៅជិតខ្ញុំ។ ខ្ញុំព្យាយាមលួងលោមគាត់ឲ្យវិលមកជួបប្រពន្ធកូនគាត់ បានគាត់ព្រមមក។ ខ្ញុំតេឲ្យប្រពន្ធគាត់ប្រញាប់មក។ បានប្រពន្ធគាត់មកពីម្សិលមិញ ខ្ញុំឲ្យជួបគ្នានៅខាងហាងបាយ គល់ស្ពានជ្រោយចង្វារ។ ថ្ងៃនេះគាត់ត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញហើយបង»។
ក្រោយពីទទួលដំណឹងនេះ លោកស្រី ភឹម ម៉ៅ បានប្រាប់អភិបាលស្រុក ជាំក្សាន្ត លោក ជា គឹមសេង មន្ត្រីតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា និងអង្គការ លីកាដូ ពីការរកឃើញលោក ស៊ុម ម៉ឺន។ លោកស្រី ភឹម ម៉ៅ បង្ហាញអារម្មណ៍សប្បាយរីករាយ ដោយដឹងថា ប្ដីគាត់នៅមានជីវិតនៅឡើយ។ ស្ត្រីវ័យជាង ៥០ឆ្នាំប្លាយរូបនេះឲ្យដឹងថា ប្ដីរបស់គាត់មានរាងកាយស្គាំងស្គម និងមានជំងឺក្រពះធ្ងន់ធ្ងរ ដែលត្រូវព្យាបាល៖ «ចាស ! មានអីមានតែឆ្អឹង។ គាត់ឈឺរោគក្រពះ និងឈឺដៃមួយចំហៀងលើកអត់រួច។ គាត់លើករួច ប៉ុន្តែបើថា ធ្វើការធ្ងន់អីធ្វើមិនកើតទេ។ កាន់កែវអីហ្នឹង កាន់កើត។ គាត់បានចៅហ្វាយស្រុកហ្នឹង យកទៅព្យាបាល យកទៅចាក់ថ្នាំ»។
លោក ស៊ុម ម៉ឺន និងក្រុមគ្រួសារស្នើសុំអាជ្ញាធរ និងតុលាការ ជួយដោះលែងកូនប្រុសគាត់ និងអ្នកភូមិ ១៣នាក់ ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារ ឲ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ និងបានជួបជុំក្រុមគ្រួសារ ដើម្បីប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតតទៅទៀត។
ក្នុងវិវាទដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋជាង ៣៣០គ្រួសារ ជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុន មេត្រីភាព របស់ឧកញ៉ា អាន ម៉ារឌី មានពលរដ្ឋ ១៤នាក់ ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ និងឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ននៅពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារ។ ក្រៅពីនេះពលរដ្ឋថា យោធាកងវរអន្តរាគមន៍លេខ២៦១ ឬហៅថា ក្រុមទាហានកងពលលេខ៦ ដែលឈរជើងការពារដីឲ្យក្រុមហ៊ុន បានឈូសកម្ទេចផលដំណាំ និងដុតផ្ទះពលរដ្ឋអស់ជាច្រើនខ្នង។
អភិបាលខេត្តព្រះវិហារ លោក អ៊ុន ចាន់ដា បានសម្រេចដាក់ចេញវិធានការ ៥ចំណុច កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ ដើម្បីដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនេះ។ វិធានការទាំងនោះរួមមាន បង្កើតក្រុមការងារ វាស់វែង និងដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ជាក់ស្ដែង ជំរុញឱ្យមានការចុះបញ្ជីដីក្រុមហ៊ុន មេត្រីភាព ស្នើឱ្យក្រុមហ៊ុន កំណត់ព្រំដី ឱ្យបានច្បាស់លាស់ និងត្រូវមានកម្លាំងការពារសន្តិសុខរបស់ខ្លួន។ ស្នើឱ្យពលរដ្ឋ ដែលបានអាស្រ័យផលហើយ ត្រូវរក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងបញ្ឈប់ការកាប់ទន្ទ្រានលើដីមានជម្លោះបន្តទៀត ត្រូវរង់ចាំអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធសម្របសម្រួល និងស្នើឱ្យតុលាការខេត្តនេះ បញ្ឈប់ការចេញដីកាកោះហៅ ឬចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋបន្តទៀត។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលរំពឹងថា អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ នឹងពន្លឿនការដោះស្រាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ឲ្យបានឆាប់ ក្រោយដាក់ចេញវិធានការណ៍ដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លី៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។