សាលាដំបូងខេត្តស្វាយរៀងបានសម្រេចឃុំខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារ តំណាងសហគមន៍ចេកមាស ២ នាក់ រួមមាន លោកស្រី ឥន សូត្រ និងលោកស្រី យស់ សោភ័ណ្ឌ ក្រោមបទចោទមិនគោរពវិធានការដែលរដ្ឋបាលខេត្តដាក់ចេញនៃច្បាប់ ស្តីពី វិធានការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ មាត្រា១០ និង១១។
ប្តីរបស់លោកស្រី ឥន សូត្រ គឺលោក មុំ កុសល រៀបរាប់ប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៨ ខែសីហាថា ប៉ូលិសបានកោះហៅប្រពន្ធរបស់លោកនិងតំណាងសហគមន៍ម្នាក់ទៀតទៅឆ្លើយបំភ្លឺរឿងផ្ទាល់ខ្លួននៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តស្វាយរៀងកាលពីថ្ងៃទី២៧ សីហា។ លោកថា ពេលទៅដល់សមត្ថកិច្ចបានឃុំខ្លួនពួកគាត់មួយយប់ ហើយស្រាប់តែព្រឹកឡើងសមត្ថកិច្ចបញ្ជូនពួកគាត់ទៅតុលាការបន្ទាប់មកក៏បញ្ជូនទៅពន្ធនាគារខេត្ត។
លោក មុំ កុសល ចាត់ទុកការចោទប្រកាន់របស់តុលាការនេះថា ជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ប្រពន្ធលោកនិងពលរដ្ឋសហគន៍ផ្សេងទៀត ដែលគ្រាន់តែប្រើប្រាស់សិទ្ធិដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយដីធ្លីពីអាជ្ញាធរដោយសន្តិវិធី។ លោកយល់ថា ការឃុំខ្លួននេះជាការគំរាមកំហែងពលរដ្ឋ ដើម្បីបង្ខំឱ្យពួកគាត់ទទួលយកសំណងបន្តិចបន្តូចពីអាជ្ញាធរ៖ «អារឿងហ្នឹងវាអយុត្តិធម៌ហួសព្រោះអីមនុស្សអត់មានខុសអីផង សម័យឥឡូវវាមិនដឹងមិច អ្នកត្រូវទៅជាខុស អ្នកខុសទៅជាត្រូវ រឿងដីរបស់ឯងសោះគេចាប់យើងគេថា យើងខុសទៀត ខ្ញុំចង់ឱ្យអាជ្ញាធរដោះលែងវិញតែមិនដឹងធ្វើរបៀបណា»។
កាលពីដើមខែសីហា ពលរដ្ឋមួយក្រុមប្រមាណជា ៣០ នាក់ នៅក្នុងភូមិចេកមាស ឃុំឈើទាល និងមួយក្រុមទៀតមានគ្នា ៤០ នាក់ នៅភូមិធ្នង់ ឃុំស្វាយធំ បានប្រមូលផ្ដុំគ្នាលើកបដា នៅលើដីស្រែពួកគាត់ ដើម្បីទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរផ្ដល់សំណងសមរម្យក្នុងជម្លោះដីធ្លីពួកគាត់ ក្រោយពីដឹងថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានផ្ដល់សំណងត្រឹមតែ ៩០០រៀល ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ។
ទោះជាយ៉ាងណា អាជ្ញាធរបានចាត់វិធានការលើពលរដ្ឋ ដោយបង្គាប់ឲ្យតំណាងសហគមន៍ចេកមាសលោកស្រី ឥន សូត្រ និងលោកស្រី យស់ សោភ័ណ្ឌ ឱ្យបង់ប្រាក់ម្នាក់ ២ លានរៀល ទៅសាលាខេត្តស្វាយរៀង។ អាជ្ញាធរចោទពួកគាត់ថា ល្មើសបម្រាមសាលាខេត្ត ដែលហាមមិនឲ្យពលរដ្ឋជួបជុំគ្នាច្រើន ក្នុងអំឡុងពេលមានការរីករាលដាលជំងឺកូវដី-១៩។ អាជ្ញាធរព្រមានថា ប្រសិនបើអ្នកទាំងពីរ មិនបានបង់ប្រាក់ត្រឹមដំណាច់ខែសីហានេះទេ នោះអាជ្ញាធរនឹងបញ្ជូនសំណុំរឿងនេះទៅតុលាការ។ ទោះជាយ៉ាងណា ពលរដ្ឋអះអាងថា ការជួបជុំគ្នាលើកបដានៅវាលស្រែនាពេលកន្លងទៅនោះ គឺដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីដែលអាជ្ញាធរផ្តល់សំណងមិនសមរម្យដល់ពលរដ្ឋរងគ្រោះតែប៉ុណ្ណោះ។ ពួកគាត់ស្នើសុំឱ្យអាជ្ញាធរទម្លាក់ចោលការផាកពិន័យនេះ និងដោះលែងតំណាងរបស់ពួកគាត់ទាំងពីរនាក់មកវិញ។
ជុំវិញរឿងនេះ អភិបាលរងខេត្តស្វាយរៀងលោក រស់ ផារិទ្ធ ថ្លែងថា លោកមិនអាចបញ្ជាក់ករណីចាប់តំណាងសហគមន៍នេះបានទេ ក្រោមហេតុផលថា លោកមិនដឹងរឿងរ៉ាវនេះ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងស្នងការនគរបាលខេត្តស្វាយរៀងលោក កឹង ឃន និងអ្នកនាំពាក្យតុលាការខេត្តស្វាយរៀងលោក ផាន់ រតនា ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះបានទេនៅថ្ងៃទី២៨ ខែសីហា។
ទោះជាយ៉ាងណា ពលរដ្ឋរងគ្រោះសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះប្រាប់ថា ពលរដ្ឋប្រមាណ ៤០ នាក់បានតវ៉ានៅមុខស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្ត និងតុលាការនៅថ្ងៃទី២៧ និង ២៨សីហា ដោយស្នើឱ្យដោះលែងតំណាងពួកគាត់ឱ្យមានសេរីភាពវិញ ព្រោះលោកស្រី ឥត សូត្រ និងលោកស្រី យស់ សោភ័ណ្ឌ មិនមានកំហុសដូចការចោទប្រកាន់របស់តុលាការនោះទេ។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរបែរជាប្រើអំពើហិង្សាបំបែកការប្រមូលផ្តុំគ្នារបស់ពលរដ្ឋទៅវិញ។ លោកស្រីប្រាប់ទៀតថា ពលរដ្ឋនៅក្នុងភូមិក៏កំពុងភិតភ័យក្រោមការគំរាមកំហែងពីអាជ្ញាធរដែរ៖ «ដីហ្នឹងគេកំពុងដំណើរការផ្តិតមេដៃ គេបញ្ចប់នៅថ្ងៃស្អែកហ្នឹងគេប្រាប់យើង បើយើងមិនទៅផ្តិតចោលទេ ខ្ញុំគិតថា ការចាប់សកម្មតវ៉ារឿងដីធ្លី ជារឿងអយុត្តិធម៌ចំពោះពួកគាត់ណាស់ ថតបង្ហោះលើវាលស្រែសោះចាប់គាត់ដាក់ពន្ធនាគារ»។
ជុំវិញរឿងនេះ នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា មូលហេតុដែលពលរដ្ឋចេញតវ៉ាដោយសារអាជ្ញាធរមិនដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាដីធ្លីនេះ។ លោកចាត់ទុក ការចាប់និងឃុំខ្លួនពលរដ្ឋដោយយកហេតុផលល្មើសនឹងច្បាប់កូវីដនេះ គឺជាការគំរាមកំហែង និងបំបាក់ស្មារតីពលរដ្ឋដែលហ៊ានចេញមុខតវ៉ារកដំណោះស្រាយ។ លោកស្នើឱ្យអាជ្ញាតុលាការដោះលែងតំណាងសហគន៍ទាំងនោះ និងដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីនេះដោយត្រឹមត្រូវ៖ «ប្រសិនបើជាចេតនាពិតប្រាកដទាំងអស់គ្នាមែនអាជ្ញាធរនិងពលរដ្ឋគួរតែធ្វើការចរចាគ្នាដោះស្រាយបញ្ចប់រឿងដីធ្លីហ្នឹងទៅ ខ្ញុំគិតថា ដោះស្រាយចប់គ្មានទេរឿងតវ៉ា គ្មានទេរឿងទៅស្រែក ឬក៏បង្ហោះហ្វេសប៊ុកទាក់ទងរឿងដីធ្លីហ្នឹង តែបើសិនមិនទាន់មានដោះស្រាយ អាហ្នឹងពលរដ្ឋគាត់ស្វែងរកដំណោះស្រាយដែលគាត់ប្រើប្រាស់មធ្យោបាយផ្សេងៗដើម្បីទាមទារការចាប់អារម្មណ៍ឱ្យមានដំណោះស្រាយ»។
មន្រ្តីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះឱ្យដឹងថា មន្រ្តីប៉ូលិសនៅតុលាការខេត្តស្វាយរៀងបានបណ្តេញមេធាវីអង្គការរបស់លោកមិនឱ្យជួបកូនក្តីទាំងពីរនាក់ ដើម្បីការពារតាមនីតិវិធីច្បាប់នោះឡើយ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែសីហា។ លោកសោកស្តាយជាខ្លាំងចំពោះករណីនេះ ប៉ុន្តែលោកថា ខាងមេធាវីនឹងបន្តនីតិវិធីការពារសិទ្ធិកូនក្តីរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃច័ន្ទខាងមុខនេះទៀត។
ទំនាស់ដីធ្លីនេះ កើតឡើងដោយសារការមិនត្រូវរ៉ូវគ្នារវាងពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរ ជុំវិញសំណងលើគម្រោងសាង់សង់អាងទឹក។ ពលរដ្ឋជាង ១០០ គ្រួសារ ដែលរស់នៅអាស្រ័យផលធ្វើស្រែលើដីសរុបជិត ១០០ ហិកតារ តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩ នោះបានស្នើសុំអាជ្ញាធរខេត្តស្វាយរៀង និងក្រសួងធនធានទឹកប្ដូរគោលនយោបាយផ្ដល់សំណងឲ្យពលរដ្ឋពី ៩០០រៀល ក្នុងម៉ែត្រការ៉េ ទៅ ១ម៉ឺន ២ពាន់រៀល ឬ៣ដុល្លារក្នុងម៉ែត្រវិញ។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនយល់ព្រមតាមសំណើរបស់ពលរដ្ឋនេះឡើយ។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីស្នើឱ្យអាជ្ញាធរតុលាការដោះលែងតំណាងពួកគាត់ត្រឡប់មកផ្ទះវិញ និងទទូចដល់អាជ្ញាធរខេត្តនេះឱ្យជួយរកដំណោះស្រាយ ទំនាស់ដីធ្លីនេះដោយសន្តិវិធីតាមច្បាប់ផងដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។