អ្នកភូមិកំពង់តាឡុង ភាគច្រើនជាបុរស មិនថាចាស់ ឬ ក្មេង បន្តលាក់ខ្លួននៅកន្លែងមានសុវត្ថិភាព មិនហ៊ាននាំគ្នាត្រឡប់ចូលផ្ទះវិញទេ ដោយភ័យខ្លាចថា អាជ្ញាធរដែលនៅប្រចាំការក្នុងភូមិ អាចនឹងចាប់ខ្លួនពួកគាត់បន្ថែមទៀត។ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សស្នើដល់អាជ្ញាធរបញ្ឈប់ប្រើរូបភាពគំរាមកំហែងបំបាក់ស្មារតីពលរដ្ឋតទៅទៀត និងដោះលែងអ្នកដែលកំពុងជាប់ឃុំឲ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
ស្ថានភាពក្នុងភូមិកំពង់តាឡុងបច្ចុប្បន្ន មានសភាពស្ងាត់ជ្រងំ។ ផ្ទះខ្លះនៅសល់តែមនុស្សស្រី និងក្មេងតូចនៅចាំផ្ទះ ហើយផ្ទះខ្លះទៀតត្រូវបិទទ្វារចោល ក្រោយពីមានហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នារវាងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចនិងក្រុមប្រជាពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនអូស៊ីអាយស៊ី (OCIC)។
ពលរដ្ឋម្នាក់ដែលរត់គេចខ្លួនលោក ណៃ ផុន ឲ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃក្រុមគ្រួសាររបស់លោក មិនខុសពីអ្នកភូមិដទៃឡើយ ត្រូវរស់នៅបែកខ្ញែកគ្នា ដោយកូនប្រុសច្បង អាយុ១៨ឆ្នាំ មិនដឹងទៅនៅទីណា កូនស្រីវ័យ១២ឆ្នាំផ្ញើទុកនឹងអ្នកភូមិ ហើយប្រពន្ធរបស់លោក គឺលោកស្រី ឃឹម ចិត្រា ត្រូវជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារ ក្រោយពីមានហេតុការណ៍ហិង្សានោះ។ លោកបន្តថា ក្នុងអំឡុងពេលនេះ លោកមិនហ៊ានទៅស្នាក់នៅផ្ទះសាច់ញាតិទេ ដោយដើរសុំបាយគេហូបនិងសុំកន្លែងស្នាក់នៅពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ លោកបញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំមកនេះ អាជ្ញាធរមិនបានព្យាយាមដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីឲ្យពលរដ្ឋនូវសំណងណាមួយដែលអាចទទួលយកបានទេ តែបែរជាបង្កផលលំបាកឲ្យពលរដ្ឋរងទុក្ខមួយជាន់ហើយមួយជាន់ទៀត។
បុរសវ័យ៥២ឆ្នាំ ដែលសល់ខោរអាវមួយកំប្លេ ជាប់ខ្លួន និងគ្មានប្រាក់មួយរៀលរូបនេះ ទទូចស្នើសុំប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចុះដោះស្រាយបញ្ចប់ជម្លោះដីធ្លីនៅព្រលានយន្តហោះថ្មីនេះ និងជួយដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំទាំងអស់ឲ្យមានសេរីភាពវិញ៖ «ខ្ញុំសូមអំពាវដល់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលហ្នឹង ជួយដោះស្រាយដីធ្លីពលរដ្ឋហ្នឹងឲ្យមានសំណងសមរម្យបន្តិចមក។ ហើយទម្លាក់បទចោទវិញទៅ។ ហើយឲ្យភូមិសុខសាន្តវិញ ហើយការសាងសង់ព្រលានឲ្យដំណើរការទៅ។ សហគមន៍យើខ្ញុំទទួលយកដោយរីករាយផង កុំឲ្យសង់ព្រលានហើយ អស់លុយរាប់ពាន់លាន ធ្វើឲ្យអ្នកភូមិដែលដីនៅក្នុងគម្រោងហ្នឹងគ្នារងទឹកភ្នែក ហើយអ្នកដែលក្រៅគេសើចសប្បាយ ។ ពួកខ្ញុំជាប់ឃុំអ៊ីចឹង ! វាដូចអយុត្តិធម៌ពេក»។
ចំណែកស្ត្រីវ័យ៤០ឆ្នាំម្នាក់ដែលរស់នៅជាមួយកូន២នាក់ក្នុងផ្ទះលោកស្រី ទូច កែវ រៀបរាប់ថា លោកស្រីមិនឃើញប្រជាពលរដ្ឋណាហ៊ានចេញធ្វើដំណើរដូចមុនឡើយ ក្រៅពីសមត្ថកិច្ចជិះម៉ូតូល្បាតទៅមក។
លោកស្រីឲ្យដឹងថា ប្ដីលោកស្រី គឺលោក ស្រ៊ុន ញ៉ក់ វ័យ៤២ឆ្នាំ កំពុងជាប់ឃុំខ្លួនជាមួយពលរដ្ឋ៨នាក់ទៀត នៅពន្ធនាគារខេត្តកណ្ដាល ក្រោយពីមានអំពើហិង្សាជាមួយសមត្ថកិច្ចនៅក្នុងភូមិ។ លោកស្រីចាត់ទុកការឃុំខ្លួនពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនេះថា ជារឿងយុត្តិធម៌៖ «សំណូមពរឲ្យអាជ្ញាធរដោះលែងប្រជាពលរដ្ឋដែលជាប់ឃុំឃាំងក្នុងពន្ធនាគារ៩នាក់ហ្នឹងឲ្យចេញមកក្រៅមក។បើខាងអាជ្ញាធរអត់មករារាំងគាត់មិនឲ្យគាត់មើលដីក៏អត់មានរឿងអ៊ីចឹងដែរ។សំណូមពរគាត់ដោះលែងប្ដីខ្ញុំនិងប្រជាជនទាំង៩រូបដែលចូលក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកណ្ដាលលែងមកវិញឲ្យឆាប់មក។ ខ្ញុំសំណូមពរដល់សម្ដេចពុកសម្ដេចម៉ែសម្ដេចហ៊ុន សែន និងសម្ដេច ប៊ុន រ៉ានី ជួយមើលមន្ត្រីជាន់ក្រោមរបស់គាត់ផង»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការឆ្លើយបំភ្លឺរឿងអាជ្ញាធរបន្តដាក់ពង្រាយកម្លាំងនៅភូមិកំពង់តាឡុង ពីអភិបាលខេត្តកណ្ដាលលោក គង់ សោភ័ណ្ឌ បានទេ ដោយហៅទូរស័ព្ទតែត្រូវលោកចុចផ្ដាច់។
ទាក់ទងនឹងរឿងនេះ អ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងធុរកិច្ច និងសិទ្ធិមនុស្សនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាលោក វណ្ណ សូផាត មានប្រសាសន៍ថា ការបន្តប្រើកម្លាំងសមត្ថកិច្ចឃ្លាំមើលនិងស្វែងរកពលរដ្ឋបែបនេះ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងជារូបភាពគំរាមកំហែងពលរដ្ឋឲ្យបាក់ស្មារតីកាន់តែខ្លាំង ដែលធ្វើឲ្យអ្នកភូមិ លែងហ៊ានចូលផ្ទះសម្បែង។ លោកស្នើដល់អាជ្ញាធរបញ្ឈប់ទង្វើបែបនេះ ហើយអនុញ្ញាតឲ្យពលរដ្ឋដែលរត់គេចខ្លួន អាចវិលត្រឡប់មកជួបក្រុមគ្រួសារពួកគាត់ដោយសុវត្ថិភាព និងដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំទាំងអស់ឲ្យមានសេរីភាពវិញ៖ «បើសិនជាយើងធ្វើអ៊ីចឹង វាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ទៅដល់មុខរដ្ឋាភិបាលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅ។ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលលោកគួរតែពិនិត្យមើលឡើងវិញដែរ ប៉ុណ្ណឹងដូចជាគ្រប់គ្រាន់ណាស់ទៅហើយ ។ មិនគួរធ្វើអ្វីលើសពីហ្នឹងទៀតទេ មិនត្រឹមតែគោរពសិទ្ធិមនុស្សទេ។ វាក្លាយទៅជាអមនុស្សធម៌ទៅទៀត។ អមនុស្សធម៌មានន័យថា លែងគិតពីមនុស្សហើយឥឡូវហ្នឹង ។ ពួកគាត់សុទ្ធតែជាមនុស្សដូចយើង សុទ្ធតែជាប្រជាពលរដ្ឋរបស់រដ្ឋាភិបាល»។
កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ចៅក្រមសាលាដំបូងខេត្តកណ្ដាលលោក វ៉ាន់ សុបញ្ញា សម្រេចចោទប្រកាន់ និងឃុំខ្លួនពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លី ៩នាក់ ពីបទហិង្សាដោយចេតនាមានស្ថានទម្ងន់ទោស បទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍ និងបទប្រឆាំងនឹងអ្នករាជការសាធារណៈមានស្ថានទម្ងន់ទោសដោយថា បានប្រើហិង្សាលើនគរបាល ១៣នាក់ ឱ្យមានរបួសស្នាម។
ការចោទនេះ គឺយោងទៅហេតុការណ៍ក្នុងពេលតវ៉ាដីធ្លី នៅព្រលានយន្តហោះថ្មី នៅភូមិកំពង់តាឡុង ឃុំបឹងខ្យាង ស្រុកកណ្ដាលស្ទឹង កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ដែលមានការប៉ះទង្គិចគ្នានៅពេលសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបពលរដ្ឋតវ៉ា។ គ្រួសារនិងសាច់ញាតិពលរដ្ឋទាំង៩នាក់ ប្រតិកម្មចំពោះការចោទប្រកាន់នេះ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ក្រុមអង្គសង្គមស៊ីវិលដែលឃ្លាំមើលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ទទូចស្នើដល់តុលាការខេត្តកណ្ដាល ដោះលែងពលរដ្ឋទាំង ៩នាក់ ឲ្យបានមកជួបជុំក្រុមគ្រួសារវិញ ដោយទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់នោះ ហើយអាជ្ញាធរបន្តដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនេះ ដោយសន្តិវិធី តម្លាភាព និងយុត្តិធម៌៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។