ត្រឹមមួយសប្តាហ៍ក្រោយចេញបម្រាមបិទខ្ទប់ទីក្រុង អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ ឃាត់ខ្លួនមនុស្សជាង ១០០ នាក់ ដោយភាគច្រើន អ្នកទាំងនោះ រងការពិន័យជាប្រាក់ និងមួយចំនួន ត្រូវឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ និងខ្លះទៀតត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ អំពើហិង្សាដោយការវាយដំដោយដំបង ពីសំណាក់កម្លាំងសមត្ថកិច្ច ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ កើតមានឡើងរាល់ថ្ងៃ។
រដ្ឋាភិបាលប្រកាសបិទខ្ទប់ទីក្រុងភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅយ៉ាងតក់ក្រហល កាលពីយប់ថ្ងៃទី១៤ ខែ មេសា ចំថ្ងៃចូលឆ្នាំខ្មែរ ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា សភាពការណ៍រាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ទ្រាំទ្រលែងបានហើយ។ រាល់ការធ្វើដំណើរចេញពីផ្ទះ ឬទីសំណាក់បច្ចុប្បន្នរបស់ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ទាំងពីរនេះ ក្នុងអំឡុងពេលនេះ ត្រូវបានហាមឃាត់ទាំងស្រុង លើកលែងតែមានការចាំបាច់បំផុត។
បម្រាមលើកនេះ ក៏មិនខុសពីបម្រាមបិទការធ្វើដំណើរឆ្លងខេត្តក្រុងនៅទូទាំងប្រទេស កាលពី ថ្ងៃទី៧ ខែ មេសានោះដែរ គឺរដ្ឋាភិបាលចេញប្រកាសភ្លាម អនុវត្តភ្លាម ដោយឥតបានជូនដំណឹងដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់ មានពេលវេលាសមស្រប ក្នុងការត្រៀមខ្លួនមុននោះឡើយ។
ជាលទ្ធផលប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើន ជ្រួលច្របល់ ចលាចល និងប្រវេប្រវាចេញក្រៅផ្ទះ ដើម្បីរកស្បៀងអាហារ និងគ្រឿងផ្គត់ផ្គង់ផ្សេងៗ ដើម្បីដោះស្រាយជីវភាពក្នុងគ្រាអាសន្ននេះ។ ពលរដ្ឋដែលមានជីវភាពធូរធារ ពួកគាត់អាចទិញស្បៀងម្តង ស្តុកទុកបានយូរថ្ងៃ។ ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋភាគច្រើន មានជីវភាពខ្វះខាត រកព្រឹកខ្វះល្ងាច រកមួយពេលហូបមួយពេល គ្មានលទ្ធភាពឯណា ដើម្បីទិញស្បៀងស្តុកទុកបានយូរថ្ងៃនោះឡើយ។
ពួកគាត់នៅតែចេញក្រៅផ្ទះ ដើម្បីរកស្បៀង ឬបន្តប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត ក្នុងស្ថានភាពហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរនេះ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី នៅមានមនុស្សមួយចំនួនទៀត បំពានបម្រាម ឬវិធានការរដ្ឋបាល ដោយជួបជុំគ្នាផឹកស៊ី ឬច្រៀងខារ៉ាអូខេ ឬប្រមូលផ្តុំគ្នាក្នុងពេលហាមឃាត់នេះជាដើម។
ជាលទ្ធផល មានមនុស្សជិត ១៣០ (១២៧) នាក់ត្រូវបានអាជ្ញាធររបបលោក ហ៊ុន សែន ឃាត់ខ្លួន ផ្ដន្ទាទោសកសាងសំណុំរឿងទៅតុលាការ អប់រំ និងពិន័យជាប្រាក់។ អ្នកនាំពាក្យស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញលោក សាន សុខសីហា ប្រាប់អាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែមេសា ថា អ្នកដែលសមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួនទាំងនោះ ប្រព្រឹត្តល្មើសបម្រាមបិទខ្ទប់របស់រដ្ឋាភិបាលនោះឯង៖ «រហូតដល់ថ្ងៃហ្នឹង យើងមិនទាន់បូកល្ងាចនេះទេ សរុបទៅយើងឃាត់ខ្លួនមនុស្សបាន ១២៧ នាក់ តាំងពីថ្ងៃទី១៥ ដែលយើងចាប់ផ្តើមអនុវត្តវិធានការបិទខ្ទប់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលហ្នឹង ហើយតុលាការបាន ចេញដីកាឃុំខ្លួនទៅដាក់ពន្ធនាគារ ៦ នាក់ ហើយយើងបានបញ្ជូនទៅតុលាការ ៥ នាក់ទៀត ធ្វើការសាកសួរនៅអធិការដ្ឋានចំនួនពីរនាក់ អប់រំណែនាំប្រាំពីរនាក់ និងចាប់មកដាក់ពិន័យអន្តរការណ៍ចំនួន ១០៧ នាក់»។
ពលរដ្ឋដែលបំពានបម្រាម ឬវិធានការរដ្ឋបាល ក្នុងការបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ជាពិសេសការបំពានបម្រាម ក្នុងការបិទខ្ទប់ទីក្រុងនេះ ត្រូវបង់ពិន័យជាប្រាក់ចាប់ពី ២លានរៀល ដល់៥លានរៀល និងត្រូវជាប់ពន្ធនាគារថែមទៀតផង បើបទល្មើសនោះ ជាការរារាំងដល់ការអនុវត្តកិច្ចការរបស់សមត្ថកិច្ច ឬនាំឱ្យចម្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ដល់អ្នកដទៃ។
ជុំវិញករណីចាប់ខ្លួនចុងក្រោយ គឺសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនមន្ត្រីយោធាម្នាក់ ដែលបម្រើការនៅក្រសួងការពារជាតិ ឈ្មោះលោក ខៀវ ចាន់សុភក្ត្រា វ័យ ៣១ ឆ្នាំ កាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែ មេសា រួចបញ្ជូនទៅសាកសួរនៅអធិការដ្ឋានខណ្ឌជ្រោយចង្វារ ដើម្បីកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការក្រុងភ្នំពេញ។ ការចាប់ខ្លួននេះ ធ្វើឡើង ក្រោយពីបុរសរូបនោះ ជិះម៉ូតូទៅបុករនាំងដែក ដែលអាជ្ញាធរដាក់បិទផ្លូវហាមពលរដ្ឋ មិនឱ្យធ្វើដំណើរ និងថែមទាំងប្រើអំពើហិង្សាដាក់មន្ត្រីនគរបាលយាមប្រចាំការនៅគោលដៅនោះទៀតផង។
មុននេះមួយថ្ងៃ អាជ្ញាធរចាប់យុវជន ៦នាក់ នៅខណ្ឌឫស្សីកែវ នៅពេលពួកគាត់កំពុងជួបជុំគ្នាសេពគ្រឿងស្រវឹង ក្នុងពេលហាមឃាត់នេះ។
ក្រៅពីការចាប់ខ្លួនទាំងនេះ កងកម្លាំងសមត្ថកិច្ច ចាប់ផ្តើមប្រើអំពើហិង្សាលើពលរដ្ឋ ដែលចេញពីផ្ទះ។ សមត្ថកិច្ចវាយពួកគាត់នឹងដំបងដែក ឬដំបងឫស្សី។ រូបភាពនៃការវាយដំ ពីសំណាក់សមត្ថកិច្ច ទៅលើពលរដ្ឋនៅទីតាំងផ្សេងៗគ្នា នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ត្រូវបានចែកផ្សាយយ៉ាងទូលំទូលាយ តាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក។ រូបភាពទាំងនោះ រួមមានទាំងរូបដំបងឫស្សីទាំងបាច់ ដែលមន្ត្រីសមត្ថកិច្ច បានត្រៀមទុកជាស្រេច ដើម្បីវាយប្រជាពលរដ្ឋ ដែលល្មើសបម្រាម។
ការវាយដំប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឱ្យពួកគាត់ចេញពីផ្ទះនេះ ធ្លាប់អនុវត្តដោយសមត្ថកិច្ចនៅប្រទេសឥណ្ឌា។ ប៉ុន្តែ វិធានការនេះ មិនទទួលបានផលនោះទេ ដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋឥណ្ឌាខឹងនឹងសមត្ថកិច្ច រួចនាំគ្នាទាំងសង្កាត់ ក្រោកតវ៉ាប្រឆាំងនឹងវិធានការហិង្សាបែបនេះ។ ប្រទេសឥណ្ឌានៅតែក្លាយជាប្រទេស ដែលមានអ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩នេះ ច្រើនជាងគេមួយនៅលើពិភពលោកដដែល។
រូបភាពនៃអំពើហិង្សាដូច្នេះគ្នានេះ ធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន រងការរិះគន់ ថាអនុវត្តវិធានការបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ លើសអ្វីដែលមានចែងក្នុងច្បាប់។ អ្នកឃ្លាំមើលសង្គម មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ថ្កោលទោសការប្រើអំពើហិង្សានេះ ព្រោះវាជាអំពើខុសច្បាប់។ ពួកគាត់លើកឡើងថា បើពលរដ្ឋល្មើសបម្រាម អាជ្ញាធរគួរអប់រំ ណែនាំ ឬពិន័យទៅតាមច្បាប់ មិនមែនវាយដំបែបនេះនោះទេ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី អ្នកនាំពាក្យស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញលោក សាន សុខសីហា មិនថ្កោលទោសទង្វើខុសឆ្គងរបស់សមត្ថកិច្ចនោះទេ លោកបែរជាយល់ស្របថា ការដេញវាយពលរដ្ឋនេះ គឺដោយសារពលរដ្ឋទាំងនោះ ប្រព្រឹត្តល្មើសបម្រាមរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅវិញ។
ផ្ទុយពីការយល់ឃើញរបស់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោម មន្ត្រីថ្នាក់កំពូលនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ចាត់ទុកអំពើហិង្សានេះ ជារឿងមិនត្រឹមត្រូវ និងស្នើឱ្យមន្ត្រីក្រោមឱវាទបញ្ឈប់ធ្វើដូច្នេះ។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែ មេសា បានអំពាវនាវឱ្យមន្ត្រីសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ កុំប្រើអំពើហិង្សាលើពលរដ្ឋ ដែលល្មើសបម្រាម។
តាមរយៈសារផ្ញើជូនអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច និងកងកម្លាំងអនុវត្តច្បាប់ លោក ស ខេង ស្នើឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងកងកម្លាំងអនុវត្តច្បាប់ទាំងអស់ ឱ្យអត់ធ្មត់ ប្រកាន់ខ្ជាប់នូវវិន័យ អាកប្បកិរិយាថ្លៃថ្នូរ ម៉ឺងម៉ាត់ និងត្រូវគោរពគោលការណ៍នៃក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ឱ្យបានជាដាច់ខាត ជាពិសេស ត្រូវចៀសវាងការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា នៅពេលអនុវត្តរាល់បទបញ្ជា ឬវិធានការនានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។
លោក ស ខេង បញ្ជាក់ថា មានតែប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការអត់ធ្មត់ខ្ពស់ប៉ុណ្ណោះ ទើបទទួលបានការគាំទ្រ និងការចូលរួមពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ក្នុងការបំពេញបេសកកម្មនេះ។ ទន្ទឹមនេះ លោក ស ខេង ក៏អំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ឱ្យចូលរួមអនុវត្តវិធានការនានារបស់រដ្ឋាភិបាល និងសហការអនុវត្តតាមការណែនាំរបស់អាជ្ញាធរ និងកងកម្លាំងមានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីកាត់ផ្ដាច់ និងឈានទៅបញ្ចប់ការរាលដាលក្នុងសហគមន៍នៃជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។
ទោះបីជាមានសារក្រើនរម្លឹកពីមន្ត្រីកំពូលនៃក្រសួងមហាផ្ទៃបែបនេះក្ដី ក៏កន្លងមកអំពើហិង្សា ដែលប្រព្រឹត្តពីសំណាក់កងកម្លាំងសន្តិសុខ និងកងកម្លាំងមានសមត្ថកិច្ច ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ តែងតែកើតមានជាប្រចាំ ហើយគេកម្រឃើញមានការដាក់ទោសទណ្ឌ ឬពិន័យមន្ត្រី ដែលប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាទាំងនោះណាស់។
ពេលនេះ ត្រឹមតែ ៧ ថ្ងៃសោះ នៃការបិទខ្ទប់ទីក្រុងភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ ដែលការចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋ មានរហូតដល់ជិត ១៣០ នាក់ និងអំពើហិង្សាកើតឡើងស្ទើរគ្រប់ទិសទី។ ប៉ុន្តែអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម ថា ការចែកស្បៀងជូនពលរដ្ឋដល់មូលដ្ឋាន និងដោះស្រាយបញ្ហាជីវភាពរបស់ពួកគាត់ទាន់ពេលវេលា អាចជាមធ្យោបាយល្អមួយ ដើម្បីកាត់បន្ថយចំនួនពលរដ្ឋ ក្នុងការចេញក្រៅផ្ទះ និងអាចកាត់បន្ថយចំនួនមនុស្ស ដែលត្រូវអាជ្ញាធរវាយដំ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។