អតីត​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​រិះគន់​សាលដីកា​តុលាការ​កំពូល​ថា ជា​ការ​គំរាមកំហែង​ដល់​សកម្មជន​សង្គម

0:00 / 0:00

អតីត​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​រិះគន់​តុលាការ​កំពូល ដែល​តម្កល់​បទ​ចោទ​ញុះញង់​លើ​ពួកគាត់​នោះ​ថា ជា​ការ​គំរាមកំហែង​ដល់​សកម្មជន​ដែល​ចូលរួម​លើកកម្ពស់​យុត្តិធម៌​សង្គម។ មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​សោកស្ដាយ​ចំពោះ​ការសម្រេច​របស់​តុលាការ​កំពូល​ដោយ​អះអាង​ថា ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ មិន​បាន​ប្រព្រឹត្តិ​កំហុស​ដូច​ការចោទប្រកាន់​របស់​តុលាការ​នោះ​ទេ។

អតីត​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​លើកឡើង​ថា សេចក្ដីសម្រេច​របស់​តុលាការ​កំពូល ដែល​តម្កល់​បទ​ចោទ​ទៅលើ​ពួកគេ​ពី​បទ​ញុះញង់ បង្ក​ឱ្យ​មាន​អសន្តិសុខ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅដល់​សង្គម​ពី​សាលាឧទ្ធរណ៍ និង​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ គឺជា​ការ​កាត់ក្ដី​ដោយ​មិន​ផ្អែកលើ​ការពិត និង​អង្គច្បាប់​នោះ​ឡើយ។

អតីត​ស្ថាបនិក​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ និង​បច្ចុប្បន្ន​ជា​ប្រធាន​សមាគម​សម្ពន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ លោក កើត សារ៉ាយ ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី នៅ​ថ្ងៃទី​៣១ ខែ​ឧសភា ថា ការ​សម្រេច​តម្កល់​បទ​ចោទ​មក​លើ​រូបលោក និង​ក្រុម​យុវជន​ដទៃទៀត​ពី​បទ​ញុះញង់​របស់​តុលាការ​កំពូល មិន​ត្រឹមតែ​ផ្ដល់​ភាព​អយុត្តិធម៌​មក​លើ​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​នោះ​ទេ តែ​ក៏​ជា​ការ​បំបាក់ស្មារតី​ដល់​ក្រុម​យុវជន ដែល​ស្ម័គ្រចិត្ត​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ក្នុង​សង្គមជាតិ ដូចជា​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស និង​បរិស្ថាន​ផង​។ លោក​បន្ថែម​ថា ដីកា​សម្រេច​របស់​តុលាការ​កំពូល​នេះ កាន់តែ​បង្ហាញ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដឹង​កាន់តែ​ច្បាស់​ពី​ការ​ធ្វើ​ការ​របស់​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​នៅ​កម្ពុជា ដែល​មិន​ផ្អែកលើ​អង្គហេតុ និង​អង្គច្បាប់​នោះ​ឡើយ។

លោក កើត សារ៉ាយ៖ «ការសម្រេច​តម្កល់​របស់​តុលាការ​កំពូល​បែបនេះ​ខ្ញុំ​យល់​ឃើញ​ថា វា​ធ្វើ​ឱ្យ​យុវជន​ក៏ដូចជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទៅ​ហ្នឹង គឺ​អស់សង្ឃឹម​ហើយ​លែង​មាន​ជំនឿ​ជឿជាក់ នឹង​ទុកចិត្ត​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​នៅ​កម្ពុជា​តាំង​ពី​ថ្នាក់​ក្រោម រហូត​ដល់​កំពូល នឹង​អាច​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​នៅ​ពេល​ដែល​ខ្លួនឯង​មិន​បាន​ប្រព្រឹត្តិ​កំហុស​អ្វី ដែល​ផ្ទុយ​អំពី​ច្បាប់​របស់​ជាតិ»។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ អតីត​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ កញ្ញា អេង ម៉ាឡៃ ហៅ សូ មេត្តា សោកស្ដាយ​ចំពោះ​សេចក្ដី​សម្រេច​របស់​តុលាការ​កំពូល ដែល​តម្កល់​បទ​ចោទ​មក​លើ​កញ្ញា ហើយ​កញ្ញា​ចាត់ទុក​សេចក្ដី​សម្រេច​នេះ​ថា គឺជា​ភាព​អយុត្តិធម៌ ដែល​មាន​ចេតនា​គំរាមកំហែង​ដល់​សកម្មជន​សិទ្ធិមនុស្ស និង​សកម្មជន​បរិស្ថាន​ដ៏ទៃ​ទៀត កុំ​ឱ្យ​ខ្វាយខ្វល់​ពី​បញ្ហា​សង្គម​។ កញ្ញា​បន្ថែម​ថា គ្រប់​សកម្មភាព​របស់​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ដែល​បាន​ធ្វើ​កាល​ពី​ពេល​កន្លងមក​នេះ មិនបាន​បង្ក​អសន្តិសុខ​ដល់​សង្គមជាតិ​នោះ​ឡើយ គឺ​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ធ្វើឡើង​ដោយ​ស្រប​ទៅ​តាម​សិទ្ធិ និង​កាតព្វកិច្ច​នៅ​ក្នុង​នាម​ជា​ពលរដ្ឋ ដែល​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​បាន​ចែង​តែប៉ុណ្ណោះ។

នៅ​ពេល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​យក​តុលាការ​មករា​រាំង​យុវជន ដែល​ធ្វើការ​ទាក់ទង​ពី​សិទ្ធិមនុស្ស និង​បរិស្ថាន វា​ជះឥទ្ធិពល​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅដល់​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​យុវជន​ដែល​គាត់​ចង់​ប្រើ​សិទ្ធិ​របស់​គាត់​លូកដៃ​ទៅ​ក្នុង​រឿង​អយុត្តិធម៌​នៅក្នុង​សង្គម គាត់​ចង់​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស គាត់​ចង់​ការពារ​បរិស្ថាន។

ប្រតិកម្ម​របស់​អតីត​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​នេះ ធ្វើឡើង​បន្ទាប់ពី​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ជំនុំជម្រះ​នៃ​តុលាការ​កំពូល លោក គង់ ស្រ៊ីម បាន​តម្កល់​បទ​ចោទ​របស់​តុលាការ​ថ្នាក់ក្រោម​មក​លើ​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ ចាត់ទុក​ជា​បាន​ការ និង​បិទ​ផ្លូវ​តវ៉ា។

ចៅក្រម​សាលាដំបូង​រាជធានី ភ្នំពេញ លោក ទិត សុទ្ធី បូរ៉ាឆាត កាល​ពី​ខែ​តុលា ២០២១​កន្លង​ទៅ បាន​ផ្ដន្ទាទោស​សកម្មជន​សង្គម​សរុប​ចំនួន ១៤​នាក់ ឱ្យ​ជាប់ពន្ធនាគារ​ពី​២០​ខែ ទៅ​២​ឆ្នាំ ពី​បទ​ញុះញង់​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម​។ ក្នុង​នោះ​ក៏​មាន​យុវជន​ក្រុម​ខ្មែរ​ថាវរៈ យុវជន​សមាគម​សម្ពន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ និង​សកម្មជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ផង​​​ដែរ ក៏ប៉ុន្តែ​ចៅក្រម​រូប​នេះ បាន​តម្រូវ​ឲ្យ​សកម្មជន​ទាំងនោះ ជាប់ពន្ធនាគារ​ពី ១៤​ខែ ទៅ ១៥​ខែ ហើយ​ទោស​នៅ​សល់​ត្រូវ​ព្យួរ។ តុលាការ​ក៏​បាន​ដាក់​ឲ្យ​ពួកគាត់​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​របស់​តុលាការ​រយៈពេល​ពីរ​ឆ្នាំ​ទៀត។

តុលាការ​ចោទ​ប្រកាន់​បែប​នេះ​ព្រោះ​ពួកគេ​បាន​នាំ​គ្នា​ទៅ​ទាមទារ តវ៉ា​នៅមុខ​តុលាការក្រុង​ភ្នំពេញ​ឲ្យ​ដោះលែង​អ្នកការពារ​សិទ្ធិ​កម្មករ និង​ជា​អ្នកឃ្លាំមើល​បញ្ហា​ព្រំដែន ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​ជា​អនុប្រធាន​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន លោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើងវិញ​។ ទោះ​យ៉ាងណា​កាលពី​ចុងឆ្នាំ​២០២១ តុលាការ​បាន​ដោះលែង​អ្នក​ទាំងនោះ​ឲ្យ​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ​បណ្ដោះអាសន្ន​។ បន្ទាប់​មក​ទៀត នៅ​ខែសីហា ឆ្នាំ​២០២២ សាលាឧទ្ធរណ៍​រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​តម្កល់​សាលក្រម​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ទុក​ជា​បាន​ការ ចំពោះ​សំណុំរឿង​សកម្មជន​ការងារ​សង្គម និង​សកម្មជន​គណបក្សប្រឆាំង​ទាំង ១៤​នាក់​នេះ។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ នាយក​ទទួលបន្ទុក​កិច្ចការ​ទូទៅ​នៃ​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​លីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត សោកស្ដាយ​ចំពោះ​សេចក្ដីសម្រេច​របស់​តុលាការ​កំពូល ដោយ​លោក​អះអាង​ថា ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​មិន​បាន​ប្រព្រឹត្តិ​កំហុស​ដោយ​បទចោទប្រកាន់​នោះ​ទេ។ លោក​បន្ថែម សកម្មភាព​របស់​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​កាល​ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ គឺ​ជា​ការ​ចូលរួម​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ដែល​គួរតែ​ត្រូវ​បាន​គាំទ្រ និង​លើកទឹកចិត្ត ក៏ប៉ុន្តែ​បែរ​ជា​រង​នូវ​ការ​ចោទប្រកាន់​ដោយ​អយុត្តិធម៌​ពី​សំណាក់​តុលាការ​ទៅវិញ។

លោក អំ សំអាត៖ «បើ​យើង​មើលទៅ​គាត់​គ្រាន់តែ​សម្ដែង​ការ​ជួបជុំ ដោយ​សន្តិវិធី​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញមតិ​របស់​ពួកគាត់ ហើយ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ជា​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ការ​ជួបជុំ ក្នុង​ការ​ប្រមូលផ្ដុំ​ដោយ​សន្តិវិធី វា​ធានា​ដោយ​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ក៏ដូចជា​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ អ៊ីចឹង​ខ្ញុំ​សោកស្ដាយ​ដែរ​ចំពោះ​សាលដីកា​របស់​តុលាការ​កំពូល​នេះ»។

អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ ធ្លាប់​បាន​លើកឡើង​ថា រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន បាន​យក​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ដើម្បី​បំបាក់ស្មារតី​សកម្មជន​ការងារ​សង្គម និង​បរិស្ថាន ព្រមទាំង​សកម្មជន​គណបក្សប្រឆាំង ដើម្បី​រក្សា​ការដឹកនាំ​តាម​បែប​ផ្ដាច់ការ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន តែប៉ុណ្ណោះ​។ ទោះជា​យ៉ាងណា ក្រុម​អតីត​សកម្មជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ នៅតែ​បញ្ជាក់​ជំហរ​ថា ពួកគេ​នៅតែ​ចូលរួម​ការងារ​សង្គម ដើម្បី​លើកកម្ពស់​ការគោរព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ បើ​ទោះបី​ជា​ត្រូវ​ប្រឈម​នឹង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​សំណាក់​តុលាការ ដោយ​គ្មាន​ហេតុផល​ជាថ្មី​ម្ដងទៀត​ក៏ដោយ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចេញមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែម​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​តិ ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។