ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ដាក់​ញត្តិ​ថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រ​សុំ​ព្រះរាជ​អន្តរាគមន៍​ដោះលែង​សមាជិកគ្រួសារ

0:00 / 0:00

ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ដាក់​ញត្តិ​ទូល​ថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រ​មេត្តា​ធ្វើ​ព្រះរាជ​អន្តរាគមន៍​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ដោះលែង​សាច់ញាតិ​ពួកគាត់​ដែល​ជាប់​ពី​ពន្ធនាគារ​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើងវិញ និង​ស្តារ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ព្រមទាំង​កែទម្រង់​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​ឡើងវិញ ដើម្បី​ឱ្យ​កម្ពុជា​មាន​សន្តិភាព​ប្រាកដ​។ មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស​ចង់​ឃើញ​ព្រះមហាក្សត្រ​ជួយ​ឱ្យ​អ្នកនយោបាយ​ប្រើប្រាស់​វប្បធម៌​សន្ទនា​ចរចា​គ្នា ដើម្បី​ឲ្យ​អ្នក​នយោបាយ​គ្រប់​ភាគី​អាច​រួមគ្នា​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាតិ។

ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ជាង​១០​នាក់ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃទី​១៥ ខែ​កក្កដា បាន​ប្រមូល​ផ្តុំគ្នា​ចុះហត្ថលេខា​លើ​ញត្តិ​ដាក់​ទៅ​ក្រសួង​ព្រះបរមរាជវាំង ដើម្បី​ស្នើសុំ​ព្រះរាជ​តម្រិះ​ពី​ព្រះមហាក្សត្រ​ព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុនី ជួយ​ព្រះរាជ​អន្តរាគមន៍​ដោះលែង​ប្តី ឪពុក និង​សមាជិកគ្រួសារ​ពួកគាត់​ដែល​កំពុង​រងទុក្ខ​វេទនា​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ព្រៃ​ស ដោយសារ​ការអនុវត្ត​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ស្រប​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។

ខ្លឹមសារ​ញត្តិ​នោះ បង្ហាញ​ថា ពួកគាត់​មាន​ក្តី​កង្វល់​យ៉ាង​ខ្លាំង និង​កើតទុក្ខ​មិន​សុខចិត្ត​ចំពោះ​អាជ្ញាធរ និង​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ស្ថិត​ក្រោម​សម្ពាធ​របស់​គណបក្ស​កាន់អំណាច​បាន​ប្រឌិត​រឿង​មួល​បង្កាច់​ដោយ​គ្មាន​ភស្តុតាង ដើម្បី​ចាប់ខ្លួន និង​ចោទប្រកាន់​សមាជិក​គ្រួសារ​របស់​ពួកគាត់​ទាំង​គ្មាន​កំហុស​។ ញត្តិ​ដដែល​ឱ្យ​ដឹង​ថា អ្នក​ជាប់ឃុំ​នយោបាយ​បាន​ប្រទះឃើញ​រឿងរ៉ាវ​ជាច្រើន​នៅក្នុង​ពន្ធនាគារ ដូចជា​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​វៀតណាម ចិន​ដែល​ជា​ចោរប្លន់ អ្នក​ចាប់ជំរិត ឃាតក មេ​ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន​ធំៗ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ក្បត់ជាតិ​ពិតប្រាកដ និង​បង្ក​វិនាសកម្ម​ដល់​សង្គមជាតិ​បែរជា​តុលាការ​គ្រាន់តែ​ឃុំខ្លួន​រយៈពេល​ខ្លី ហើយ​មិនយូរប៉ុន្មាន​តុលាការ​ទម្លាក់​ចោលការ​ចោទប្រកាន់ ឬ​ដោះលែង​ជន​នោះ​ក្រោម​អំពើ​សូកប៉ាន់​ជាច្រើន​ម៉ឺន​ដុល្លារ។

សមាជិក​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ និង​ជា​ប្រពន្ធ​សកម្មជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង​លោក យឹម សារ៉េត គឺ​លោកស្រី អ៊ុក ចន្ធី ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ថា មូលហេតុ​ដែល​ដែល​ពួក​លោកស្រី​ដាក់​ញត្តិ​ថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រ​ពេលនេះ ដោយសារ​លោកស្រី​មិន​មាន​ជំនឿ​លើ​ស្ថាប័ន​តុលាការ​ដែល​ចោទ​ប្រកាន់​ប្តី​លោកស្រី និង​សកម្មជន​នយោបាយ​ផ្សេងទៀត​ឱ្យ​ជាប់ឃុំ​ទាំង​អយុត្តិធម៌ ខណៈ​ពួកគេ​កំពុង​ធ្លាក់ខ្លួន​ឈឺ ដោយសារ​ភាព​ចង្អៀត​ណែន ខ្វះ​អនាម័យ និង​ប្រព័ន្ធ​សំឡេង​រំខាន​ជាដើម។ លោកស្រី អ៊ុក ចន្ធី ឱ្យដឹង​ថា មន្ត្រី​ខុទ្ទកាល័យ​ក្រសួងព្រះបរមរាជវាំង​បាន​ចេញ​មក​ទទួល​ញត្តិ ប៉ុន្តែ​មិនបាន​បញ្ជាក់​អ្វី​នោះ​ទេ​។ ទោះ​យ៉ាង​ណា​ប្រពន្ធ​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ​រំពឹង​ព្រះមហាក្សត្រ​ទ្រង់​ព្រះរាជ​តម្រិះ​ជួយ​អន្តរាគមន៍​ដោះលែង​អ្នក​ជាប់ឃុំ​ក្នុង​សំណុំរឿង​នយោបាយ​ទាំងអស់​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ជួបជុំ​គ្រួសារ​ឡើងវិញ​៖ «ការ​ដាក់​ញត្តិ​ដោយសារ​ខ្ញុំ​អត់​ជឿជាក់​លើ​ស្ថាប័ន​ណា​ក្រៅពី​ស្ថាប័ន​ព្រះមហាក្សត្រ​ទេ ព្រោះ​ខាង​តុលាការ​កាត់ទោស​ឱ្យ​ជាប់ឃុំ​ទាំង​អយុត្តិធម៌​ដោយ​ខ្ញុំ​មិន​អាច​ឈរ​ឱបដៃ​អង្គុយ​មើល​បានទេ គឺ​សូម​ឱ្យ​ព្រះមហាក្សត្រ​មាន​ព្រះរាជ​តម្រិះ សុំ​ព្រះអង្គ​ឡាយ​ព្រះហស្តលេខា ដើម្បី​លើកលែងទោស និង​ដោះលែង​ពួកគាត់​ឱ្យ​មាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ឡើង​វិញ»។

សកម្មភាព​ដាក់​ញត្តិ​របស់​ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ ពុំ​មាន​ការ​យាយី ឬ​រំខាន​ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​ដូច​លើក​មុនៗ​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ក្រុម​សន្តិសុខ និង​សមត្ថកិច្ច​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ស្លៀកពាក់​ឯកសណ្ឋាន និង​ស៊ីវិល​រាប់​សិប​នាក់​នៅតែ​តាម​ឃ្លាំមើល​ពួកគាត់។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ផៃ ស៊ីផាន ដើម្បី​អធិប្បាយ​ជុំវិញ​រឿង​បានទេ នៅ​ថ្ងៃទី​១៥ ខែ​កក្កដា​។ ចំណែក​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​លោក ជិន ម៉ាលីន រុញ​ឱ្យ​សួរ​អ្នកនាំពាក្យ​ផ្សេង​វិញ ក្រោម​ហេតុផល​ថា លោក​មិន​ផ្តល់​បទសម្ភាសន៍​ឱ្យ​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី នោះ​ទេ។

រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​មាត្រា​៨​ចែងថា ព្រះមហាក្សត្រ​ជា​និមិត្តរូប​នៃ​ឯកភាព​ជាតិ និង​និរន្ត​ភាព​ជាតិ​។ ទ្រង់​ជា​អ្នកធានា​ឯករាជ្យ​ជាតិ អធិបតេយ្យ បូរណភាព​ទឹកដី និង​ជា​អ្នកធានា​ការគោរព​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ការគោរព​សិទ្ធិ​សញ្ញា​អន្តរជាតិ​។ លើស​ពី​នេះ ព្រះមហាក្សត្រ​មាន​តួនាទី​ខ្ពង់ខ្ពស់​ជា​អាជ្ញាកណ្ដាល ដើម្បី​ធានា​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៃ​អំណាច​សាធារណៈ​ឱ្យ​មាន​ភាព​ទៀងទាត់។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក (Adhoc) លោក ស៊ឹង សែន​ករុណា មានប្រសាសន៍​ថា ករណី​នេះ​ជា​រឿង​នយោបាយ ដូច្នេះ​បរិយាកាស​នយោបាយ​បច្ចុប្បន្ន​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​កំពុង​ជាប់ឃុំ​ទាំងនោះ​អាច​ពិបាក​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​ពី​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​។ ក៏ប៉ុន្តែ​លោក ស៊ឹង សែនករុណា ថា សង្គម​ស៊ីវិល​ចង់​ឃើញ​ព្រះមហាក្សត្រ​ធ្វើ​ព្រះរាជ​អន្តរាគមន៍​ផ្សះផ្សា​បង្រួបបង្រួម​អ្នកនយោបាយ​គ្រប់​ភាគី​ចូល​តុ​ចរចា​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាតិ​ដូចដែល​អតីត​ព្រះមហាក្សត្រ​ព្រះករុណា ព្រះបាទ​សម្តេច នរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ​ដែរ៖ «ក្រោយ​បោះឆ្នោត​ឃុំ ហើយ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០២៣​នឹង​មកដល់ បើ​អង្គ​ព្រះមហាក្សត្រ​ធ្វើ​ព្រះរាជកិច្ច​អន្តរាគមន៍​សម្របសម្រួល​ផ្នែក​នយោបាយ​នេះ​ឱ្យ​មាន​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ យើង​ជឿជាក់​ថា ស្ថានភាព​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​វិលត្រឡប់​ទៅ​រក​ការ​បោះឆ្នោត​មួយ​អាច​ជឿជាក់ និង​ការ​ទទួល​យក​បាន​ពី​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋាន ជាពិសេស​សហគមន៍​អន្តរជាតិ»។

ក្រៅពី​ដាក់​ញត្តិ​ថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រ​នេះ ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ​គ្រោង​ដាក់​ញត្តិ​ទៅ​ស្ថានទូត​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ធំៗ​មួយ​ចំនួន​ទៀត ដូចជា​សហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន អូស្ត្រាលី​ជាដើម​។ ក្រុម​ស្ត្រី​អះអាង​ថា សកម្មភាព​ចេញ​តវ៉ា និង​ដាក់​ញត្តិ​ជាង​២​ឆ្នាំ​មក​នេះ បាន​បង្ហាញ​ឱ្យ​សហគមន៍​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ឃើញ​កាន់តែ​ច្បាស់​អំពើ​ទង្វើ​អាក្រក់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​បំផ្លាញ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​កម្ពុជា​។ ម្យ៉ាងទៀត​ពួកគាត់​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​បន្ត​ធ្វើ​សកម្មភាព​ជួយ​រក​យុត្តិធម៌​ដល់​ក្រុម​គ្រួសារ​ដែល​កំពុង​ជាប់ឃុំ​ដោយ​មិន​រាថយ​នោះ​ទេ។

មក​ទល់​ពេល​នេះ មាន​សកម្មជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ជាង ៦០​នាក់​ទៀត កំពុង​ជាប់ឃុំ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ដោយសារតែ​ការអនុវត្ត​សិទ្ធិ​នយោបាយ​របស់​ពួកគាត់​។ ពួកគាត់​ភាគច្រើន ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ ចាប់ខ្លួន​ជា​បន្តបន្ទាប់​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​២០២០ ។ តុលាការ បាន​ចោទប្រកាន់​ពួកគេ​ដូចៗ​គ្នា គឺ​ពី​បទ​រួមគំនិត​ក្បត់ ញុះញង់​ឲ្យ​យោធិន​មិន​ស្តាប់​បង្គាប់ និង​ញុះញង់​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​បទឧក្រិដ្ឋ​ជាអាទិ៍​។ ថ្មីៗ​នេះ តុលាការ បាន​ផ្ដន្ទាទោស​ពួកគេ​ជា​បន្តបន្ទាប់​ឲ្យ​ជាប់ពន្ធនាគារ​ឲ្យ​ជាប់ពន្ធនាគារ​ចន្លោះ​ពី​៥​ឆ្នាំទៅ​៧​ឆ្នាំ​។ ប៉ុន្តែ​សកម្មជន​នយោបាយ​ខ្លះ តម្រូវ​ឲ្យ​អនុវត្ត​ទោស ៣​ឆ្នាំ​៨​ខែ ដោយ​ទោស​នៅសល់​ត្រូវ​ព្យួរ​។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​ទាំងនោះ​មួយចំនួន គឺ​តុលាការ​ពុំ​ទាន់​យក​ទៅ​ជំនុំ​ជម្រះ​នៅ​ឡើយ​ទេ។

ក្រុម​អង្គការ​ជាតិ​-​អន្តរជាតិ​ជាច្រើន​ស្ថាប័ន រួម​ទាំង​ទីភ្នាក់ងារ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ និង​ក្រុម​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ធំៗ ថ្កោលទោស​ជា​បន្តបន្ទាប់​ចំពោះ​រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ដោយ​ចាត់ទុកថា ការ​ចាប់ខ្លួន​ទាំងនេះ គឺជា​រឿង​នយោបាយ គ្មាន​មូលដ្ឋាន​ច្បាប់ និង​បន្ត​ទាមទារ​ឲ្យ​ដោះលែង​សមាជិក​បក្ស​ប្រឆាំង និង​អ្នក​ជាប់ឃុំ​ដោយសារ​មូលហេតុ​នយោបាយ​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើងវិញ ដោយ​ឥត​លក្ខខណ្ឌ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។