មេធាវី​៖ ការ​ស៊ើបអង្កេត​បន្ថែម​ ​ប៉ះពាល់​​សេរីភាព និង​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ី​សេរី

0:00 / 0:00

មេធាវី​ការពារ​ក្តី​ឱ្យ​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ី​សេរី លោក អ៊ួន ឈិន និង​លោក​​ យាង សុធារិន្ទ កំពុង​បំពេញ​នីតិវិធី​​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ ដើម្បី​ជួយ​ដល់​កូន​ក្តី​ឱ្យ​ទទួល​បាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព និង​យុត្តិធម៌​មក​វិញ។ ទោះជា​យ៉ាងណា មេធាវី​នៅ​តែ​បន្ទោស​ថា គឺ​ដោយសារ​តែ​សាលក្រម​ចាត់​របៀប​បែប​មិន​សម​ហេតុផល​របស់​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​នោះ​ឯង ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​សំណុំ​រឿង​នេះ​ត្រូវ​អូស​បន្លាយ​មក​ដល់​ពេល​បច្ចុប្បន្ន។

មេធាវី​ការពារ​ក្តី​ឱ្យ​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ី​សេរី លោក សំ ចំរើន ឱ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី៣ មីនា​ថា សំណុំ​រឿង​កូន​ក្តី​របស់​លោក​ពេល​នេះ មាន​នៅ​តុលាការ​គ្រប់​ជាន់​ថ្នាក់ រាប់​ចាប់​តាំង​ពី​សាលា​ដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ សាលាឧទ្ធរណ៍ រហូត​ដល់​តុលាការ​កំពូល។

លោក​រៀប​រាប់​ថា នៅ​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ សំណុំ​រឿង​នេះ​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដៃ​ចៅក្រម​ស៊ើបសួរ បន្ទាប់​ពី​តុលាការ​បាន​ចេញ​សាលក្រម​ចាត់​របៀប ​ឱ្យ​ស៊ើបអង្កេត​បន្ថែម​លើ​អង្គហេតុ​មួយ​ចំនួន​ទៀត កាល​ពី​ដើមខែ​តុលា ឆ្នាំ២០១៩ កន្លងទៅ។ ចំណែក​ នៅ​សាលា​ឧទ្ធរណ៍​វិញ គឺជា​បណ្ដឹង​ឧទ្ធរណ៍​ស្នើសុំ​អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ និង​លិខិត​ឆ្លងដែន​សម្រាប់​កូន​ក្តី​របស់​លោក។ ដោយ​ឡែក នៅ​តុលាការ​កំពូល​ឯ​ណោះ​វិញ គឺ​ជា​បណ្ដឹង​សាទុក្ខ​ប្រឆាំង​នឹង​សាល​ដីកា​សាលា​ឧទ្ធរណ៍​ដែល​សម្រេច​តម្កល់​​សាលក្រម​​ចាត់​របៀប​របស់​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ទុក​ជា​បាន​ការ​ដដែល៖ «»

មេធាវី សំ ចំរើន បញ្ជាក់​ថា ជាង ៤ខែ​មក​​នេះ ការ​ស៊ើបអង្កេត​បន្ថែម​នៅ​ដំណាក់កាល​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ មិន​ទាន់​ឃើញ​​ចៅក្រម​ស៊ើបសួរ​កោះហៅ​កូន​ក្តី​របស់​លោក​ទាំងពីរ​នាក់​ទៅ​សាកសួរ​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ចំណែក​បណ្ដឹង​ឧទ្ធរណ៍​ស្នើសុំ​លិខិត​ឆ្លងដែន និង​អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ​វិញ​ លោក​​បាន​ដាក់​កាល​ពី ២សប្តាហ៍​មុន ហើយ​សភា​ស៊ើបសួរ​សាលា​ឧទ្ធរណ៍​នៅ​មិន​ទាន់​ជូន​ដំណឹង​ពី​ការ​វិវឌ្ឍ​នៃ​បណ្ដឹង​នេះ​ទេ។ ដោយ​​ឡែក នៅ​តុលាការ​កំពូល​វិញ ចៅក្រម​បាន​បង្គាប់​ឱ្យ​កូន​ក្តី​របស់​លោក​ដាក់​សារណា​ការពារ​ចំពោះ​សំណុំ​រឿង​អាសអាភាស ហើយ​លោក​នឹង​ដាក់​ឯកសារ​នោះ​ជូន​តុលាការ​កំពូល​នៅ​ដើម​​សប្ដាហ៍​ក្រោយ។ រីឯ​សំណុំ​រឿង​ចារកម្ម​វិញ លោក​ថា តុលាការ​កំពូល​មិន​ទាន់​ចេញ​​សេចក្ដី​បង្គាប់​ណា​មួយ​​នៅ​ឡើយ​ទេ។

ទោះជាយ៉ាងណា មេធាវី​រូប​នេះ​​នៅ​តែ​យល់ថា តុលាការ​​ក្រុង​ភ្នំពេញ​គួរ​តែ​​ប្រកាស​សាលក្រម​លើ​អង្គ​សេចក្ដី​តាម​កាល​កំណត់​ តាំង​ពី​ដំបូង​មក​ មិន​គួរ​ណា​ទុក​​បន្ត​សំណុំ​រឿង​មក​ដល់​ពេល​នេះ​ទេ។ លោក​នៅ​តែ​អះអាង​ថា ការ​សម្រេច​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សិទ្ធិ​សេរីភាព និង​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​កូន​ក្តី​របស់​លោក៖ «»

អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ីសេរី​លោក អ៊ួន ឈិន និង​លោក យាង សុធារិន្ទ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ ចោទប្រកាន់​ពី​បទ "ផ្ដល់​ឱ្យ​រដ្ឋ​បរទេស​នូវ​ព័ត៌មាន​​ជាអាទិ៍​​ដែល​នាំ​ឱ្យ​អន្តរាយ​ដល់​ការ​ការពារ​ជាតិ" និង​បទ "ផលិត​​វីដេអូ​អាសអាភាស"។ តុលាការ​​ដែល​ស្ថិត​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​គណបក្ស​កាន់​អំណាច បាន​ឃុំ​ខ្លួន​អ្នក​ទាំងពីរជាង៩ ខែ ទើប​ដោះលែង​ឱ្យ​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ​បណ្ដោះអាសន្ន។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា តុលាការ​មិន​បាន​ប្រគល់​លិខិត​ឆ្លងដែន និង​អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ​ដល់​ទាំង​អ្នក​ទាំងពីរ​វិញ​ឡើយ ធ្វើ​ឱ្យ​ពួកគេ​មិន​អាច​ដើរ​ហើរ​ទៅក្រៅ​ប្រទេស និង​មិន​អាច​ស្វែង​រក​ការងារ​ធ្វើ​​ជា​ប់​លាប់​បាន​ឡើយ។

តុលាការ​បាន​ប្រើ​ពេល​ស៊ើបអង្កេត​រឿង​ក្តីនេះជាង១ ឆ្នាំ ពោល​គឺ​ក្រោយ​ពេល​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​ទាំងពីរ​នៅ​ពាក់​កណ្ដាល​ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ​រហូត​ដល់​ចុង​ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩ ហើយ​ចំណាយ​ពេល​​ជិត​កន្លះ​​ឆ្នាំ​ទៀត ទើប​លើក​យក​រឿង​នេះ​ទៅ​ជំនុំ​ជម្រះ។ សវនាការ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​២ ដង គឺ​លើក​ទី​មួយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៦ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ ជំនុំ​ជម្រះ​លើ​បទ​ចោទ​ធ្វើ​ចារកម្ម និង​​ថ្ងៃ​ទី៩ សីហា ជជែក​ដេញដោល​លើ​បទ​ចោទ "ផលិត និង​កាន់​កាប់​រូបភាព​អាសអាភាស"។ ក្រោយ​បញ្ចប់​សវនាការ តុលាការ​បាន​កំណត់​យក​ថ្ងៃទី៣០ សីហា ជា​ថ្ងៃ​ប្រកាស​សាលក្រម​សំណុំ​រឿង​ទាំងពីរ ក៏​ប៉ុន្តែ​ថ្ងៃកំណត់​មក​ដល់ តុលាការ​បែរ​ជា​លើក​ពេល​ប្រកាស​សាលក្រម​ទៅវិញ​ ក្រោម​ហេតុ​ផល​ថា ចៅក្រម​ជាប់​រវល់​ប្រជុំ​នៅ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌។ អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ី​សេរី​ទាំង​ពីរ​រូប​ ត្រូវ​រង់​ចាំ​អស់​រយៈពេល​ជាង១ ខែ​ទៀត ទើប​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​​សម្រេច​ប្រកាស​សាលក្រម ក៏​ប៉ុន្តែ​សាលក្រម​ដែល​ចេញ​មក​នោះ មិន​មែន​ជា​សាលក្រម​លើ​អង្គ​សេចក្ដី​ឡើយ តែ​ជា​សាលក្រម​ចាត់​របៀប​ដែល​តុលាការ​បង្គាប់​ឱ្យ​​ស៊ើប​អង្កេត​សំណុំ​រឿង​នេះ​បន្ថែម​ទៅ​វិញ។

រដ្ឋ​លេខាធិការ និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន មិន​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​ជុំ​វិញ​​បញ្ហា​​នេះ​ទេ ក្រោម​​ហេតុ​ផល​ថា សំណុំ​រឿង​នេះ​​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​នីតិវិធី​របស់​តុលាការ៖« រឿង​នេះ​ ខ្ញុំ​មិន​អាច​សន្និដ្ឋាន​ជំនួស​តុលាការ​បាន​ទេ ព្រោះ​វា​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ដំណើរការ​នីតិវិធី​តុលាការ​ដែល​ជា​ស្ថាប័ន​ឯករាជ្យ » ។​

ដូច​ការ​លើក​ឡើង​របស់​មេធាវី​​ដែរ នាយក​រង​ទទួល​បន្ទុក​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ​យល់ថា សំណុំ​រឿង​នេះ​មិន​គួរ​អូស​បន្លាយ​រហូត​មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ទេ ពីព្រោះ​តុលាការ​បាន​ប្រើ​ពេល​ច្រើន​ណាស់​ទៅ​ហើយ​លើ​សំណុំ​រឿង​នេះ។ លោក​វាយ​តម្លៃ​ថា តុលាការ​គ្មាន​ភស្តុតាង​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ពិរុទ្ធភាព​របស់​អ្នក​​ទាំង​ពីរ​ឡើយ ដូច្នេះ​ផ្អែក​តាម​គោល​ការណ៍​ច្បាប់ តុលាការ​ត្រូវ​តែ​ទម្លាក់​ចោល​បទ​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំងឡាយ​ប្រឆាំង​នឹង​ពួក​គេ។

អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​រូប​នេះ​មើល​ឃើញ​ថា គឺ​សាលក្រម​ចាត់​របៀប​របស់​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​នោះ​ឯង ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​លោក អ៊ួន ឈិន និង​លោក យាង សុធារិន្ទ ត្រូវ​បាន​​ដក​ហូត​បន្ត​ទៀត ហើយ​នេះ​ជា​ការ​បំពាន​ដល់​គោល​ការណ៍​វិមតិ​សង្ស័យ ដែល​មាន​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ៖ «»

លោក​ អំ សំអាត អំពាវនាវ​ដល់​តុលាការ​កំពូល​​ឱ្យ​ពន្លឿន​សវនាការ​លើ​បណ្ដឹង​សាទុក្ខ​របស់​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ី​សេរី​ទាំង​ពីរ​រូប​នេះ ពីព្រោះ​សេចក្ដី​សម្រេច​របស់​តុលាការ​ជាន់ខ្ពស់​មួយ​នេះ​មាន​ប្រយោជន៍​ខ្លាំង​សម្រាប់​ជន​ជាប់​ចោទ។ លោក​ថា បើ​តុលាការ​កំពូល​សម្រេច​ច្រាន​ចោល​សាលក្រម​ចាត់​របៀប​នោះ មានន័យថា តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​នឹង​ត្រូវ​ប្រកាស​សាលក្រម​លើ​អង្គ​សេចក្តី​ដោយ​មិន​ចាំបាច់​ស៊ើបអង្កេត​បន្ថែម​ទៀត។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា លោក​ហាក់​គ្មាន​ជំនឿ​ទេ​ថា តុលាការ​កំពូល​នឹង​សម្រេច​បែបនេះ ពីព្រោះ​តុលាការ​ជាន់ខ្ពស់​មួយ​នេះ​​ច្រើន​តែ​រក្សា​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​តុលាការ​ថ្នាក់​ក្រោម​ទុក​ជា​បាន​ការ​ដដែល ទាក់ទង​នឹង​បណ្ដឹង​ទាស់​នីតិវិធី​បែប​នេះ។ ក្នុង​​បរិបទ​នេះ លោក​ជំរុញ​ឱ្យ​តុលាការ​ក្រុ​ង​ភ្នំពេញ​ពន្លឿន​នីតិវិធី​ស៊ើបអង្កេត​បន្ថែម និង​ដាក់​ការ​ជំនុំ​ជម្រះ​ជាថ្មី​ឱ្យ​បាន​ឆាប់ ដើម្បី​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​ដល់​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ី​សេរី​ទាំង​ពីរ​រូប​វិញ។

ទាក់ទង​នឹង​សំណុំ​រឿង​នេះ ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ រួម​ទាំង​ស្ថានទូត​អាមេរិក និង​​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ផង សុទ្ធ​តែ​ទទូច​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ផ្ដល់​សេរីភាព​ពេញ​លេញ​ដល់​អ្នក​ទាំង​ពីរ​វិញ ពីព្រោះ​ពួក​គេ​ពិនិត្យ​ឃើញ​ថា នេះ​ជា​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​គ្មាន​មូលដ្ឋាន និង​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​។ ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​បាន​ថ្កោល​ទោស​ការ​បន្ត​នីតិវិធី​លើ​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ី​សេរី​ទាំង​ពីរ​រូប​ថា ការ​ជាន់​ឈ្លី​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌ និង​បង្ហាញ​ថា រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន គ្មាន​​បំណង​បញ្ឈប់​ការ​បង្ក្រាប​​លើ​សេរីភាព​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​នោះ​ឡើយ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។