លោក ហ៊ុន សែន ថា ការអនុញ្ញាតឱ្យនាវាទេសចរណ៍ចូលចត ជាកាយវិការមនុស្សធម៌ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស
2020.02.14
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងសរសើរខ្លួនឯងថា ការដែលលោកអនុញ្ញាតឱ្យ នាវាទេសចរណ៍មួយគ្រឿងចូលចតនៅកម្ពុជានេះ គឺជាកាយវិការមនុស្សធម៌ និងការគោពសិទ្ធិមនុស្ស។ រីឯមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា យល់ថា ទង្វើរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនអាចឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីស្ថានភាពនៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានោះទេ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា ការដែលលោកអនុញ្ញាតឱ្យនាវាទេសចរណ៍ផ្ទុកមនុស្សជាង ២ពាន់នាក់ចូលចតនៅកំពង់ផែខេត្តព្រះសីហនុ នៅថ្ងៃទី១៣ កុម្ភៈ គឺជាការផ្ញើសារទៅពលរដ្ឋកម្ពុជា និងទៅកាន់សហគមន៍អន្តរជាតិថា ពេលនេះមិនមែនជាពេលភ័យខ្លាច ឬជាពេលរើសអើងនោះទេ។ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងសរសើរខ្លួនឯងទៀតថា អ្វីដែលលោកកំពុងធ្វើនៅពេលនេះ គឺបង្ហាញពីការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ជាពិសេសសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត។ ថ្លែងក្នុងពិធីទទួលស្វាគមន៍អ្នកទេសចរនៅ លើនាវាដែលមានឈ្មោះថា វ៉េស្ទើដាម (MS Westerdam) កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ លោក ហ៊ុន សែន ថែមទាំងនិយាយរិះគន់មេដឹកនាំប្រទេសនានា ដែលបានបដិសេធមិនឱ្យនាវាទេសចរណ៍មួយនេះចូលចតក្នុងទឹកដីរបស់ប្រទេសពួកគេថា ជាឥរិយាបថមិនសមរម្យ និងមិនអាចទទួលយកបាន៖ «ថ្ងៃនេះប្រសិនបើខ្ញុំមកទទួលប្រជាពលរដ្ឋប្រហែល ៤១សញ្ជាតិ បែរជាគ្រោះថ្នាក់មកលើរូបខ្ញុំ វាក៏ស័ក្ដិសមនឹងការពលីកម្មដែលខ្ញុំធ្វើដើម្បីមនុស្សជាតិផងដែរ។ តើឱ្យយើងគោរពសិទ្ធិមនុស្សអីទៅ ប្រសិនបើសិទ្ធិរស់រានមិនត្រូវបានគោរពផងនោះ។ ប្រទេសកម្ពុជា យកការទទួលខុសត្រូវមួយលើបញ្ហាការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ជាចម្បងហើយជា ដំបូងបំផុតត្រូវការគោរពដល់ការរស់រានមានជីវិតរបស់មនុស្សដែលមានជាង ២ពាន់នាក់នៅលើនាវានេះ»។
នាវាទេសចរណ៍ វ៉េស្ទើដាម (Westerdam) នេះ មានផ្ទុកអ្នកដំណើរជាង ១ពាន់ ៤រយ (១.៤៥៥)នាក់ និងបុគ្គលិកកប៉ាល់ ៨០២នាក់ បានចាកចេញពីទីក្រុងហុងកុង ប្រទេសចិន កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ប៉ុន្តែត្រូវបានអាជ្ញាធរ កោះតៃវ៉ាន់ ហ្វីលីពីន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង កោះហ្គាំ (អាមេរិក) និងប្រទេសថៃ បដិសេធមិនឱ្យចូលចតឡើយ ដោយសារតែការព្រួយបារម្ភថា ក្នុងចំណោមមនុស្សរាប់ពាន់នាក់នៅលើនាវានោះ អាចមានអ្នកផ្ទុកមេរោគរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីត១៩ (Covid-19)។
ព្រឹកថ្ងៃទី១៤ កុម្ភៈ លោក ហ៊ុន សែន បានទៅទទួលស្វាគមន៍អ្នកដំណើរទាំងនោះដោយផ្ទាល់ ដោយមានជូនបាច់ផ្កា និងក្រមាដល់ ពួកគេគ្រប់ៗ គ្នា ក្នុងឱកាសទិវានៃក្តីស្រលាញ់ទៀតផង។ ដោយខ្លាចអ្នកទេសចរទាំងនោះមិនស្គាល់លោក ហ៊ុន សែន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បានឈរចាំប្រាប់អ្នកទេសចរទាំងនោះគ្រប់ៗ គ្នាថា នេះគឺជានាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់កម្ពុជា។
ក្នុងឱកាសនោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានប្រកាសប្រាប់អ្នកទេសចរទាំងនោះថា ពួកគេអាចស្នាក់នៅ កម្ពុជាប៉ុន្មានថ្ងៃក៏បាន និងអាចដើរហើរក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគ្រប់ទីកន្លែង ជាពិសេសទៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ និងខេត្តសៀមរាប៖ «អនុញ្ញាតឱ្យពួកគាត់ចុះទៅលេងកម្សាន្ត ហើយប្រជាពលរដ្ឋ តាមសណ្ឋាគារ តាមភោជនីយដ្ឋាន ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ មិនត្រូវរើសអើង មិនត្រូវភ័យខ្លាច អំពីរឿងនេះទេ។ ប្រសិនបើមានការឆ្លងណា គឺខ្ញុំឆ្លងមុនគេ»។
ការឆ្លៀតឱកាសលើកឡើងពីរឿងសិទ្ធិមនុស្សនេះ គឺបន្ទាប់ពីសហភាពអឺរ៉ុដកភាពអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីកម្ពុជាចំនួន ២០% ឬក្នុងរង្វង់ទឹកប្រាក់ជាង ១ពាន់លានដុល្លារ ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងការបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅកម្ពុជា។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា កាយវិការរបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅពេលនេះ គឺអាចធ្វើឱ្យអ្នកនៅលើនាវានោះ ឬប្រទេសរបស់គេ ស្វាគមន៍ និងអរគុណ ប៉ុន្តែលោកនៅតែជំរុញរដ្ឋាភិបាលធ្វើឱ្យប្រាកដប្រជាថា អ្នកទាំងអស់នោះ មិនមានជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីត១៩។ លោកបន្តថា ចំពោះការលើកឡើងពីការប្តេជ្ញាចិត្តគោរពសិទ្ធិ មនុស្សនេះ គឺជាសិទ្ធិរបស់លោក ហ៊ុន សែន ប៉ុន្តែស្ថានភាពនៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាមិនទាន់ល្អនៅឡើយទេ ជាពិសេស សិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ៖ «លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបង្ហាញឆន្ទៈនៅក្នុងគោលការណ៍នៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស វាជាការត្រឹមត្រូវ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំគិតថា តទៅមុខ នៅកម្ពុជាយើងអាចនឹងមានការកែប្រែ ឬក៏យើងធ្វើយ៉ាងណាឱ្យស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា យើងមានភាពល្អប្រសើរទៅតាមអ្វីដែលខាងសហគមន៍អឺរ៉ុបដែលធ្លាប់ស្នើឡើងឱ្យយើងស្តារឡើងវិញ នូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរព សិទ្ធិមនុស្ស»។
អ្នកទេសចរប្រមាណជាង ៤រយនាក់ បានចុះពីនាវានោះ ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានទៅដើរកម្សាន្តក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ គឺពួកគេ បានធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះត្រឡប់ទៅប្រទេសរបស់ពួកគេរៀងៗខ្លួនវិញ។ ចំណែកអ្នកទេសចរណ៍ផ្សេងៗ ទៀត មិនទាន់ចុះពីលើនាវានៅឡើយ។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា អ្នកទេសចរនៅលើនាវានេះ ពុំមានអ្នកផ្ទុកជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីត១៩ នោះទេ គឺពួកគេមានសុខភាពធម្មតា បន្ទាប់ពីក្រសួងសុខាភិបាល ពិនិត្យសុខភាពរួចរាល់។
ទោះជាយ៉ាងណា ពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួន រិះគន់លោក ហ៊ុន សែន នៅលើបណ្ដាញហ្វេសប៊ុកថា កាយវិការមនុស្សធម៌ និងទឹកចិត្តមនុស្សធម៌របស់លោក ហ៊ុន សែន ក្រោមពាក្យស្លាកសន្តិភាពផ្នូរខ្មោច មិនមានតម្លៃសម្រាប់ជាតិឡើយ គឺជាកាយវិការពុតត្បុត និងគ្មានទឹកចិត្តបរិសុទ្ធនោះទេ។ ពួកគេថា លោក ហ៊ុន សែន ព្រោះតែមហិច្ឆតាអំណាចរបស់ខ្លួន បានបោះបង់ចោលនូវផលប្រយោជន៍រួម ដើម្បីតែពាក្យគុណធម៌ក្លែងក្លាយរបស់ខ្លួន។
គិតត្រឹមថ្ងៃ១៤ ខែកុម្ភៈ ជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីត១៩ ដែលបង្កឡើងដោយវីរុសសារ ស៊ីអូរី២ (SARS-Cov-2) ដែលមានប្រភពរីករាលដាលពីក្រុងវូហាន ប្រទេសចិន បានសម្លាប់មនុស្សកើនដល់១.៣៨៣នាក់ហើយ ខណៈអ្នកឆ្លងកើនដល់ជាង ៦ម៉ឺន ៤ពាន់ (៦៤.៤៤៣) នាក់។ អ្នកស្លាប់ភាគច្រើន និងអ្នកឆ្លង ភាគច្រើននៅប្រទេសចិន។ វីរុសនេះ បានឆ្លងរីករាលដាលដល់ប្រទេសជិត៣០។ កត្តានេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសមួយចំនួនរឹតបន្តឹងអ្នកធ្វើដំណើរពីប្រទេសចិន ហើយមានតែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានោះទេ ដែលបង្ហាញជំហរមិនព្រួយបារម្ភ និងស្វាគមន៍អ្នកដំណើរ ទាំងអស់ដូចធម្មតា ទោះបីជាប្រព័ន្ធសុខាភិបាលកម្ពុជា រងការរិះគន់ថា នៅទន់ខ្សោយក្ដី។
ទោះជាយ៉ាងណា ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា និងប្រធានអង្គការសុខភាពពិភពលោក បានសម្ដែងការអរគុណចំពោះកាយវិការរបស់កម្ពុជា ដែលបានអនុញ្ញាតឱ្យកប៉ាល់ដឹក អ្នកដំណើរឈ្មោះ វ៉េស្ទើដាម នេះ ចូលចតនៅកម្ពុជា បន្ទាប់ពីប្រទេស និងកោះមួយចំនួនមិនឱ្យចូលចត៕