ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (APHR) ជំរុញឱ្យក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានដាក់ទណ្ឌកម្មលើមេដឹកនាំរបបសឹកមីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) ឬភូមា (Burma)។
ការជំរុញនេះ ធ្វើឡើងក្នុង លិខិតចំហមួយច្បាប់ផ្ញើជូនក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានទាំងប្រទេស រួមទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផង ស្របពេលដែលថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា នេះ គឺជាខួប១ឆ្នាំគត់ ចាប់តាំងពីក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ាន និងមេដឹកនាំរបបសឹកភូមា បានសម្រេចជាឯកច្ឆ័ន្ទនូវកិច្ចព្រមព្រៀងគោលការណ៍ ៥ចំណុច ដែលមេដឹកនាំភូមាត្រូវគោរពតាមដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ និងមនុស្សធម៌នៅប្រទេសនេះចាប់តាំងពីមានអំពើរដ្ឋប្រហារកាលពីដើមឆ្នាំ២០២១មក។
ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស គូសបញ្ជាក់ថា អស់រយៈពេល ១ឆ្នាំមកនេះ ក្រុមយោធាភូមាបានបើកសង្គ្រាមពេញទំហឹងប្រឆាំងនឹងពលរដ្ឋភូមាដែលមិនពេញចិត្តនឹងការដឹកនាំខុសច្បាប់របស់ខ្លួន។ ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិបានហៅទង្វើរបស់ក្រុមយោធាភូមានេះថាជា «អំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាប្រព័ន្ធ និងកំពុងរីករាលដាល» ដែលអាចចាត់ទុកថាជា «ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ»។ ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស ជំរុញឱ្យក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានទាំង ១០ប្រទេស អនុវត្តនូវជំហានចំនួន ៤ចំណុច ដើម្បីបញ្ឈប់អំពើឃោឃៅរបស់ក្រុមយោធាភូមា តម្រូវឱ្យពួកគេទទួលខុសត្រូវ និងចាប់ផ្តើមដំណើរការឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាព និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
ក្នុងចំណោមជំហានទាំង ៤ចំណុចនេះ ទីមួយ ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស ហៅកាត់ថា APHR បានស្នើឱ្យអាស៊ានពិចារណារឡើងវិញនូវតួនាទី និងយន្តការនៃការតែងតាំងប្រសិតពិសេសរបស់អាស៊ានសម្រាប់បញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ា។ APHR ថា ប្រេសិតពិសេសរបស់អាស៊ានពីមុន និងបច្ចុប្បន្នពុំមានសមត្ថភាពអាចដោះស្រាយបញ្ហានៅភូមាបានទេដោយសារតែប្រេសិតពិសេសរបស់អាស៊ានត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរជារៀងរាល់ឆ្នាំដែលធ្វើឱ្យពួកគេពិបាករក្សានូវគោលនយោបាយទៀងទាត់មួយ។ APHR ចង់ឃើញអាស៊ានបង្កើតតួនាទីរបស់ប្រេសិតពិសេសនេះជាយូរអង្វែង និងត្រូវឆ្លើយតបទៅនឹងជំហររបស់អាស៊ានជារួម ដោយមិនត្រូវឆ្លុះបញ្ចាំងពីជំហររបស់ប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាននោះទេ។
Opens in new windowចំណុចទីពីរ ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស គូសបញ្ជាក់ពីការមិនបានកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់ដែលក្រុមមេដឹកនាំរបបសឹកត្រូវតែអនុវត្តតាម។ ការណ៍នេះបានធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងកុងសង់ស៊ីស ៥ចំណុច ពុំមានប្រសិទ្ធភាព។ APHR សង្កត់ធ្ងន់ថា ដល់ពេលវេលាហើយដែលក្រុមមេដឹកនាំរបបសឹកភូមាត្រូវប្រឈមនឹងទណ្ឌកម្មដោយសារតែទង្វើបែបឧក្រិដ្ឋរបស់ពួកគេ។ ទណ្ឌកម្មទាំងនោះមានដូចជា ការព្យួរសមាជិកភាពរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាពីអាស៊ាន ការហាមប្រាមមេដឹកនាំរបបសឹកភូមា លោក មីន អ៊ុងលាំង (Min Aung Hlaing) និងសមាជិកនៃរបបនេះ មិនឱ្យធ្វើដំណើរក្នុងតំបន់អាស៊ាន និងការដាក់ទណ្ឌកម្មជាក់លាក់ប្រឆាំងនឹងផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ក្រុមមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារភូមា។
ក្រៅពីនេះ ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស ក៏ជំរុញឱ្យក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានជួបជាមួយតំណាងរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិភូមា (NUG) ដែលជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ ជាបន្ទាន់ និងជាសាធារណៈ ដើម្បីបើកឱ្យមានកិច្ចសន្ទនាដោះស្រាយបញ្ហានៅភូមា។ ចំណុចចុងក្រោយ APHRជំរុញឱ្យអាស៊ានចាប់ផ្តើមធ្វើការជាបន្ទាន់ជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលភូមា ព្រមទាំងភ្នាក់ងារអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធនានា ដើម្បីផ្តល់ជំនួយដោយផ្ទាល់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដល់ពលរដ្ឋភូមា។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស APHR ជំរុញឱ្យដៃគូសន្ទនារបស់អាស៊ាន ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប ប្រទេសអូស្ត្រាលី (Australia) កាណាដា (Canada) និងជប៉ុន (Japan) ព្រមទាំងសហគមន៍អន្តរជាតិ គាំទ្រអាស៊ានក្នុងតួនាទីនៃភាពជាមេដឹកនាំប្រចាំតំបន់ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងស្ថានភាពដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងប្រទេសភូមានេះ រួមទាំងគាំទ្រដល់ការអនុវត្តនូវជំហានដែលខ្លួនបានស្នើឡើងទាំង ៤ចំណុចនេះ។
គិតត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅមិនទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ជុំ សុន្ទរី ដើម្បីសុំប្រតិកម្មជុំវិញការស្នើឡើងនៅក្នុងលិខិតចំហរបស់ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស APHR នេះ បាននៅឡើយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។