ក្រោយផ្ទេរអំណាចទៅកូន លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសថា នឹងកាន់តួនាទីសំខាន់ៗ រហូតដល់ឆ្នាំ ២០៣៣
2023.08.07
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងក្រោយថា លាលែងពីតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកនឹងនៅតែកាន់តំណែងមុខតំណែងសំខាន់ៗ ផ្សេងទៀត រហូតដល់ឆ្នាំ២០៣៣។ អ្នកវិភាគ និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង លើកឡើងថា សាររបស់លោក ហ៊ុន សែន បែបនេះ បានបង្ហាញឱ្យកាន់តែច្បាស់ថា របៀបដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលឪពុក និងកូននេះ ពុំមានភាពខុសគ្នានោះទេ ដោយសារតែលោក ហ៊ុន សែន នៅតែបន្តការពារអំណាចលោក និងក្រុមគ្រួសារលោកដដែល។
ក្រោយព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី ឡាយព្រះហស្តលេខា នៅថ្ងៃទី៧ ខែសីហា យល់ព្រមតាមផែនការផ្ទេរអំណាចតពូជដូចតាមបំណងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងអាណត្តិទី៧ រួចមក នាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំផ្ទះលោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសតាមឆានែលតេឡេក្រាមរបស់លោកថា «មិនទាន់ចប់ត្រឹមនេះទេ»។
មេដឹកនាំក្រាញអំណាចរូបនេះអះអាងថា នៅក្នុងអាណត្តិថ្មីនេះ ក្រៅតែពីធ្វើជាឪពុករបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីហើយ លោកនឹងបន្តការងារក្នុងមុខនាទីផ្សេងទៀត យ៉ាងតិច ១ទសវត្សទៀត គឺរហូតដល់ឆ្នាំ២០៣៣។ ក្រោយប្រកាសផ្ទេរអំណាចទៅឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឡើងធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីតាមជើងខោ កាលពីចុងខែកក្កដា លោក ហ៊ុន សែន បង្ហាញចេតនាទៅដណ្ដើមយកតំណែង ប្រធានព្រឹទ្ធសភាពីលោក សាយ ឈុំ និងធ្វើជាប្រធានឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ។
អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រឆាំង លោក អ៊ុំ សំអាន ថ្លែងថា ការអួតអាងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលអាចកាន់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីយូរជាងគេលើពិភពលោក ដោយសារតែលោក ហ៊ុន សែន ជាមនុស្សក្រាញអំណាច និងប្រើឧបាយកលទុច្ចរិតលើដៃគូនយោបាយរបស់ខ្លួន រួមមាន ការប្រកាសបំបែករដ្ឋក្រោយពេលចាញ់ឆ្នោត នៅឆ្នាំ១៩៩៣ និងការធ្វើរដ្ឋប្រហារដណ្ដើមតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីពីសម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧។
លោក អ៊ំ សំអាន បន្តថា លោក ហ៊ុន សែន ក៏ជាអ្នកប៉ិនប្រសប់ក្នុងឧបាយកលទុច្ចរិតក្នុងការអូសទាញ និងបំបែកបំបាក់លើក្រុមប្រកួតប្រជែងរបស់ខ្លួន ជាពិសេស លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់អះអាងខ្លួនឯងថា លោកជាអ្នកបញ្ជាឱ្យតុលាការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងមិនឱ្យគណបក្សភ្លើងទានចូលរួមការបោះឆ្នោតនាពេលថ្មីនេះ។ ក្រៅពីនេះ លោក អ៊ំ សំអាន ថា លោក ហ៊ុន សែន ក៏ជាអ្នកនៅពីក្រោយ នៃអំពើឃាតកម្មទៅលើអតីតមេដឹកនាំសហជីព លោក ជា វិជ្ជា ព្រះតេជព្រះគុណ សំ ប៊ុនធឿន វីរជនការពារព្រៃឈើ លោក ឈុត វុទ្ធី និងបណ្ឌិត កែម ឡី។
លោក អ៊ំ សំអាន៖ «ការកាន់អំណាចតាមរយៈការប្រើកណ្ដាប់ដៃដែក តាមរយៈការកាន់អំណាចផ្ដាច់ការ គាត់បង្ក្រាបទៅលើសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ចាប់បក្សប្រឆាំងដាក់គុក និងការធ្វើឃាតមួយចំនួនសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ក៏ដូចជាលោក ជា វិជ្ជា លោក ឈុត វទ្ធី លោក កែម ឡី និងការបោកគ្រាប់បែកឆ្នាំ១៩៩៧ គាត់ប្រើកណ្ដាប់ដៃលើគូរប្រកួតប្រជែង»។
លោក អ៊ំ សំអាន យល់ឃើញថា មុខតំណែងផ្សេងៗ ដែលលោក ហ៊ុន សែន ថា នឹងកាន់កាប់នៅក្នុងអាណត្តិទី៧ ខាងមុខនេះ គឺបានបង្ហាញថាលោក ហ៊ុន សែន នៅតែខ្លាចស្រមោលខ្លួនឯង ដោយបារម្ភប្រឈមមុខជាមួយផ្លូវច្បាប់ ក្រោយពេលលាលែងពីតំណែង ហើយលោកនឹងនៅតែក្ដោបក្ដាប់អំណាច ដែលគ្របដណ្ដប់លើសភា និងគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
លោក អ៊ំ សំអាន៖ «តួនាទីជាឪពុកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំបញ្ជាតែនាយករដ្ឋមន្ត្រីឱ្យធ្វើតាមគាត់។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើម៉េច គ្រាន់តែជាអាយ៉ងរបស់គាត់ គ្រាន់តែជាឧបករណ៍របស់គាត់ឱ្យឆ្វេងៗ ឱ្យស្ដាំៗ ទៅតាមលោក ហ៊ុន សែន ព្រោះហេតុអី យើងមើលប្រព័ន្ធនៃការដឹកនាំអត់មានផ្លាស់ប្ដូរ តាមរដ្ឋមន្ត្រីភាគច្រើន ដែលជាគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ភាគច្រើនជាកូនអ្នកធំ ជាយុវជនបន្តពូជ មិនមែនជាយុវជនបន្តវេន»។
ចំណែកអ្នកវិភាគនយោបាយលោក គឹម សុខ លើកឡើងថា លោក ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំ និងគ្រប់គ្រងរដ្ឋកន្លងមកនេះ ដើម្បីតែបម្រើផលប្រយោជន៍ក្រុមគ្រួសារ និងបក្ខពួកលោកប៉ុណ្ណោះ។ លោក គឹម សុខ ថ្លែងថា អ្វីដែលសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិចងចាំ ចំពោះការដឹកនាំរបស់ លោក ហ៊ុន សែន រួមមាន ការបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ ការចាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលតវ៉ាប្រឆាំងដាក់ពន្ធនាគារ និងជាអ្នកដែលនៅពីក្រោយនៃអំពើឃាតកម្មនាពេលកន្លងមក។
លោក គឹម សុខ៖ «ពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ សហគមន៍អន្តរជាតិ រួមទាំងតុលាការអន្តរជាតិផង មិនអាចបំភ្លេចបានទេ នូវរឿង ដែលមនុស្សទូទៅ ក៏មិនអាចបំភ្លេចបានពីលោក ហ៊ុន សែន ជាមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារអចិន្ត្រៃយ៍ ដើម្បីប្លន់អំណាច ហើយដឹកនាំសង្គមបែបភេរវកម្មរដ្ឋ គឺប្រើឈ្មោះរដ្ឋ ធ្វើបាបប្រជាពលរដ្ឋ និងបំផ្លាញប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោក គឹម សុខ ថានៅអាណត្តិទី៧ ខាងមុខនេះ លោក ហ៊ុន សែន និងកូនប្រុសច្បង លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងបន្តរបៀបគ្រប់គ្រងបែបផ្ដាច់ការដដែល ហើយពលរដ្ឋខ្មែរនៅតែមិនមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងនាមជាម្ចាស់ឆ្នោត។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជន លោក សុខ ឥសាន្ត បដិសេធថា លោក ហ៊ុន សែន មិនមែនជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ និងជាអ្នកនៅពីក្រោយនៃអំពើឃាតកម្ម ឬអំពើអយុត្តិធម៌ ដែលកើតឡើងលើពលរដ្ឋខ្មែរនាពេលកន្លងមកនោះទេ ហើយលោកថា អ្នកដែលហ៊ានរិះគន់ដោយគ្មានភស្តុតាងនឹងទទួលខុសត្រូវនៅចំពោះមុខច្បាប់។
លោក សុខ ឥសាន្ត៖ «ឱ្យគាត់រកភស្តុតាងមក តិចថា រកភស្តុតាងមិនបានចេះតែចោទគេចោទឯង ជួនកាលករណីរឿងខ្លះគេបិតសំណុំរឿងរួចហើយ ហើយយើងចេះតែថា ដោយសារនិន្នាការនយោបាយចេះតែថាចេះ ថាអ៊ីចុះ តិចថា កុនខ្លួនតាំងគេចាប់ទៅ»។
អតីតនាយកប្រតិបត្តិប្រចាំតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លោក ប៊្រែដ អាដាម (Brads Adam) បានលើកឡើងក្នុងពេលកន្លងទៅថា រដ្ឋប្រហាររបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលបានសម្លាប់ទាហានរាជានិយមស្មោះត្រង់នឹងសម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ នាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ យ៉ាងតិច ២០០នាក់ នៅឆ្នាំ១៩៩៧ នោះ បានពង្រឹងអំណាចលោក ហ៊ុន សែន កាន់តែខ្លាំង និងកាន់តែផ្ដាច់ការ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ តម្កល់សាលក្រមកំបាំងមុខទៅលើប្រធានសហជីព លោក ម៉ម រិទ្ធី ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ១៨ខែ
- ពលរដ្ឋ និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សធ្វើធម្មយាត្រាពីក្រុងកំពតមកភ្នំពេញ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស
- លោក ហ៊ុន សែន ស្នើមេដឹកនាំចិនឱ្យផ្ដល់ជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីបន្ថែម ក្នុងគ្រាដែលកម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុប
- អ្នកវិភាគជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យក្លាហានហ៊ាននិយាយជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន
- លោក ហ៊ុន សែន ប្ដេជ្ញាបន្តប្រកាន់ជំហរគោលនយោបាយចិនតែមួយ និងថា ប្រទេសចិនបានជួយនយោបាយកម្ពុជាឱ្យមានឯករាជ្យ
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- អ្នកឃ្លាំមើលចាត់ទុកដំណើរទស្សនកិច្ចលោក ហ៊ុន សែន ទៅចិន គឺជាការពង្រឹងអំណាច និងស្វែងរកកម្ចីពីចិនបន្ថែម
- ពលរដ្ឋខ្មែរនៅជប៉ុនធ្វើបាតុកម្មជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ
- បទសម្ភាសន៍អ្នកស្រី ធិត គឹមហ៊ុន អំពីការធ្វើសមាជរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ-អាម៉េរិកាំងរឿងកោះគជ់
- អ្នកឃ្លាំមើលនិងបក្សប្រឆាំងថា គម្រោងធ្វើច្បាប់ដាក់មនុស្សមួយក្រុមជាភេរវកម្មនឹងឡងទៅក្រុមលោក ហ៊ុន សែន វិញ
- រដ្ឋាភិបាលថៃទទួលស្គាល់ភាពជាប់គាំងការបង្កើតគណៈកម្មការចរចាតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នា ខណៈកម្ពុជាបន្តរក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់សាជាថ្មី