មន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងនិងអ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍នយោបាយ លើកឡើងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសគុយបា (Cuba )របស់លោក ហ៊ុន សែន គឺជាការស្វែងរកការគាំទ្ររបបដឹកនាំផ្តាច់ការដូចគ្នាប៉ុន្តែមិនបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជាតិនោះទេ។ ការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគបែបនេះ គឺបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំមន្ត្រីរបស់លោកមួយក្រុមទៅបំពេញទស្សនកិច្ច នៅប្រទេសគុយបា ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី ទោះបីជាប្រទេសគុយបាកំពុងទទួលរងការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ដោយ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងអ្នកឃ្លាំមើល លើកឡើងថា ប្រសិនបើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បង្កើនភាពរកាំរកូសជាមួយបណ្តាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន ប៉ុន្តែបែរជាងាកទៅត្រេកត្រអាលនិងពង្រីកទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសកម្មុយនីស្តដែលមានសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយនោះ គ្រាន់តែជាការជួយគាំទ្រអំណាចផ្តាច់ការតវង្សត្រកូលទៅវិញទៅមក ដោយមិនបានគិតអំពីផលប្រយោជន៍ជាតិនិងប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។
អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក អ៊ំ សំអាន ថ្លែងថា មូលហេតុដែលលោក ហ៊ុន សែន ទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅសាធារណរដ្ឋគុយបា (Cuba) នេះ ព្រោះលោក ហ៊ុន សែន ចង់ឲ្យប្រទេសដែលដឹកនាំបែបកុំម្មុយនីស្តផ្តាច់ការតពីបងទៅប្អូនមួយនេះ ជួយគាំទ្រការដឹកនាំបែបផ្តាច់ការតវង្សត្រកូលរបស់លោកនៅកម្ពុជាដែរ។ លោកបន្តថា ប្រទេសផ្តាច់ការ តែងតែជួយគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក ព្រោះនៅលើឆាកអន្តរជាតិ កំពុងឯកោ ដោយពុំសូវមានប្រទេសសេរីជឿនលឿនមានទំនាក់ទំនងជាមួយឡើយ។ លោកយល់ថា លោក ហ៊ុន សែន គួរតែស្តារប្រជាធិបតេយ្យនិងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ ដើម្បីមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យជឿនលឿនលើពិភពលោក ដូចជា សហភាពអឺរ៉ុប (EU) និងសហរដ្ឋអាមេរិក (USA) ដើម្បីទទួលបានប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនិងជំនួយផ្សេងៗ សម្រាប់ជួយប្រជាពលរដ្ឋ និងអភិវឌ្ឍជាតិ៖ «ដូច្នេះគាត់គួរប្តូរឥរិយាបថទៅទាក់ទងប្រទេសសេរី និងប្រទេសអ្នកមានជាជាងទៅទាក់ទងប្រទេសផ្តាច់ការហើយក្រីក្ររកតែជួយខ្លួនឯង មិនទាន់រួចផងហ្នឹង។ ត្រូវប្តូរឥរិយាបថរបស់គាត់មកស្តារប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ ដើម្បីឲ្យប្រទេសសេរី ប្រទេសប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យផ្តល់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធដល់កម្ពុជាឡើងវិញ និងផ្តល់ជំនួយបន្ថែមទៀត»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការពីរថ្ងៃនៅសាធារណរដ្ឋគុយបា ចាប់ពីថ្ងៃទី២៤ ដល់ថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ លោកបានជួបជាមួយមេដឹកនាំកំពូលៗរបស់ប្រទេសគុយបា ដើម្បីពង្រឹងនិងពង្រីកទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីលើវិស័យនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វិនិយោគ អប់រំ និងសុខាភិបាលជាដើម។ លោក ហ៊ុន សែន បង្ហោះសារលើទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក នឹងនៅតែប្តេជ្ញាសហការ និងធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលគុយបា បើទោះបីប្រទេសគុយបា ទទួលរងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសហរដ្ឋអាមេរិកក្តី។ មេដឹកនាំដែលកំពុងរងទណ្ឌកម្មជាបន្តបន្ទាប់ដែរនេះ ក៏បានប្រកាសឧបត្ថម្ភអង្ករចំនួន ៦ ពាន់តោន ជូនរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនគុយបាផងដែរ។
លោក អ៊ំ សំអាន យល់ថា កម្ពុជាជាប្រទេសក្រីក្រ ដែលប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើន កំពុងរងគ្រោះអត់ឃ្លាន និងចំណាកស្រុកជាដើម ដូច្នេះលោក ហ៊ុន សែន គួរតែយកអង្ករទាំងនោះ ជួយប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងជាមុនសិន ខណៈដែលប្រទេសគុយបា មានសេដ្ឋកិច្ចគ្រាន់បើជាងកម្ពុជាទៀតផង៖ «អង្ករដែលលោក ហ៊ុន សែន ជួយទៅគុយបានោះ យកទៅជួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រីក្រ កំពុងអត់បាយនោះវិញ វាប្រសើរជាង ដូច្នេះ ត្រូវជួយខ្លួនឯងសិន ទើបជួយអ្នកដទៃ។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯង ជួយមិនទាន់បានផង ហើយទៅជួយអ្នកដទៃ គឺជារឿងខុសឆ្គងណាស់ ដែលគាត់គ្រាន់តែជួយជនផ្តាច់ការ ដូចគ្នា មិនមែនជួយក្នុងនាមមនុស្សធម៌ពិតប្រាកដទេ»។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសគុយបា កំពុងទទួលរងការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងទណ្ឌកកម្មជាលក្ខណៈបុគ្គលលើមន្ត្រីកំពូលៗមួយចំនួនដូចគ្នាពីសហរដ្ឋអាមេរិកដោយសារការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាប្រព័ន្ធ។ ប្រទេសទាំងពីរនេះ ក៏តែងតែការពារគ្នាទៅវិញទៅមកនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីទប់ទស់នឹងការរិះគន់ពីក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើមេដឹកនាំដែលគិតអំពីប្រយោជន៍ជាតិនិងប្រជាពលរដ្ឋនោះ ត្រូវដើរផ្លូវកណ្តាល និងមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន ជាពិសេសប្រទេស ប្រកាន់ខ្ជាប់លទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យ។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើមេដឹកនាំដែលគិតតែផលប្រយោជន៍បក្ខពួកនិងក្រុមគ្រួសារផ្ទាល់ខ្លួននោះ គឺតែងតែដើរបង្កើតទំនាក់ទំនង ជាមួយប្រទេសដែលមាននិន្នាការកុម្មុយនិស្ត ឬប្រទេសដែលចង់ងាកទៅរករបបផ្តាច់ការ៖ «ប្រសិនបើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន នៅតែលម្អៀងទៅកាន់ប្រទេសកុម្មុយនិស្តច្រើនជាងប្រទេសប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យ កម្ពុជាយើងមិនមានផលចំណេញអីទេ មានតែទទួលរងការដាក់សម្ពាធ ការដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្តបន្ទាប់។ យកល្អដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិប្រជារាស្ត្រគួរតែដើរផ្លូវកណ្តាល ហើយបង្កើតនូវទំនាក់ទំនងជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន អូស្ត្រាលី ដែលជាប្រទេសមានគោលនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យ ហើយបើកម្ពុជា មិនប្រកាន់គោលការណ៍នេះ យើងមិនអាចងើបរួច ហើយក៏មិនអាចរីកចម្រើនបានដែរផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច»។
រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ស្វះស្វែងពង្រីកទំនាក់ទំនងនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសផ្តាច់ការដែលមិនសូវមានសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេសជាមួយប្រទេសចិនតែម្តង ស្របពេលរបបលោកសព្វថ្ងៃនេះ កំពុងមានទំនាក់ទំនងរកាំរកូសជាមួយប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យធំៗនៅលើពិភពលោក និងកំពុងបាត់បង់ប្រពន្ធអនុគ្រោះពន្ធ (EBA) ចំនួន២០ភាគរយពីសហភាពអឺរ៉ុប និងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) របស់អាមេរិក ដោយសារតែការបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើល តែងអំពាវនាវឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញតាមអនុសាសន៍របស់សហគមន៍អន្តរជាតិ និងប្រទេសមានសក្ដានុពលធំៗ បើពុំនោះទេ ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា នឹងមិនមានស្ថានភាពល្អប្រសើឡើយ ហើយថែមទាំងរងទណ្ឌកម្មទាំងសេដ្ឋកិច្ច និងទណ្ឌកម្មលើបុគ្គលនៃមន្ត្រី រដ្ឋាភិបាលជាបន្តបន្ទាប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។