អ្នកវិភាគ​ថា អ្នក​សុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​នៅ​រយៈ​ពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ​អាច​មក​ពី​បញ្ហា​បុគ្គល​ច្រើន​ជាង​ការ​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី

0:00 / 0:00

អ្នក​វិភាគ​សង្កេត​​ឃើញ​ថា​ ​​​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​មួយ​ចំនួន​​ដែល​សុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​ឡើង​វិញ​ប៉ុន្តែ​មិន​ឃើញ​ធ្វើ​សកម្មភាព​នយោបាយ​អាច​ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​​​បុគ្គល​ច្រើន​ជាង​​ការ​បំបែក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដើម្បី​​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី។

ការ​លើក​ឡើង​នេះ​ខណៈ​មាន​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បី​រូប​ក្នុង​នោះ ក៏​មនុស្ស​សំខាន់​ម្នាក់ គឺ​លោក សុន ឆ័យ​ បាន​សុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​ឡើង ប៉ុន្តែ​ពួក​គេ​នៅ​តែ​រក្សា​ភាព​ស្ងប់ស្ងៀម​ដដែល។​

អ្នក​វិភាគ​សង្កេត​​ឃើញ​ថា ​ត្បិត​មាន​​​អ្នក​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន​​​សុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​ឡើង​វិញ​ក្ដី​ប៉ុន្តែ​ពួក​គេ​ភាគ​ច្រើន​​មិន​បាន​ប្រកាស​ថា​​លា​ចេញ​ពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ឡើយ​។​ អ្នក​វិភាគ​​យល់ថា​​ ទោះ​អ្នក​នយោបាយ​ក្នុង​បក្ស​ប្រឆាំង​មាន​ប្រជាប្រិយភាព​ខ្ពស់​កម្រិត​ណា​ក្ដី​​ប៉ុន្តែ​បើ​គេ​បំបែក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​លោក​ សម​ រង្ស៊ី​ និង​លោក កឹម សុខា​ ពិបាក​​នឹង​ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ណាស់​។​

អ្នក​ជំនាញ​ខាង​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ លោក ឯម សុណ្ណរ៉ា​ ​និយាយ​ថា​ អ្នកសុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​ដែល​កត់​សម្គាល់​នៅ​រយៈ​ពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ​គឺ​លោក​ សុន​ ឆៃ​​ ដែល​ជា​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់​ក្នុង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​អាច​មក​ពី​ការ​​ចង់​ថែរក្សា​អចលនទ្រព្យ​របស់​លោក​នៅ​ខេត្ត​សៀម​រាប​​ ជាជាង​ការ​ងាក​មក​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី​។​ លោក​សង្កេតឃើញ​ថា​ ទោះ​អ្នក​នយោបាយ​ទាំង​នោះ​ទៅ​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី​ប៉ុន្តែ​គ្មាន​លទ្ធភាព​គ្រប់គ្រាន់​ទៅ​កៀរគរ​រក​អ្នក​គាំទ្រ​បាន​នោះ​ទេ៖ «លោក សុន ឆ័យ​ គាត់​មាន​អតីត​សមាជិក​សភា​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ក្នុង​បក្ស​ដែរ​ហើយ​ការ​សុំ​របស់​គាត់​នេះ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​ គ្រាន់​តែ​​យន្តការ​ដើម្បី​រក្សា​សុវត្ថិភាព​និង​អត្ថប្រយោជន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ ហើយ​អ្នក​ផ្សេង​គាត់​ចេញ​ទៅ​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី​​គឺ​ពុំ​មាន​សង្ឃឹម​ទេ»

លោក ឯម សុណ្ណរ៉ា លើក​ឧទាហរណ៍​​​ ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៨​កន្លង​ទៅ​គណបក្ស​នយោបាយ​ចំនួន​១៩​​បក្ស​ដែល​ចូល​រួម​ប្រកួត​ប្រជែង​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​គឺ​គ្មាន​គណបក្ស​ណាមួយ​ទទួល​បាន​សំឡេង​គាំទ្រ​​ឡើយ។

រីឯ​​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​លោក​បណ្ឌិត​ សេង​ សារី​ យល់ថា ការដែល​អ្នក​នយោបាយ​ទទួល​បាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​តែ​​មិន​បង្ហាញ​សកម្មភាព​ធ្វើ​នយោបាយ​​អាច​មក​ពី​ពួក​គេ​ដឹង​ថា​ ខ្លួន​គ្មាន​លទ្ធភាព​អាច​រក​សំឡេង​​​គាំទ្រ​បាន ខណៈ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​នៅ​តែ​មាន​ឥទ្ធិពល​ដដែល។​​​ លោក​បន្ត​ថា​ ​នៅ​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​សព្វ​ថ្ងៃ​ ទោះ​​បុគ្គល​គ្រប់​រូប​មាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​ក្ដី​ ប៉ុន្តែ​ពួកគេនៅតែ​រង​ការ​គំរាម​កំហែង​ដដែល៖ «អាច​មាន​រឿង​ពីរ​រឿង​ទី​មួយ​ប្រហែល​គាត់​ដឹង​ថា​ គាត់​ទៅ​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី​ប្រហែល​មិន​អាច​ទៅ​រួច​ទេ​ រឿង​ទីពីរ​ពួក​គាត់​មិន​ដែល​ប្រកាស​ថា​ ថា​ចាកចេញ​ពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទេ​​​​​​គាត់​នៅ​តែ​បន្ត​ជា​​សមាជិក​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទេ​ ប៉ុន្តែ​​គាត់​មាន​ជម្រើស​ជា​លក្ខណៈ​បុគ្គល​របស់​គាត់»

ការ​លើក​ឡើង​បែបនេះ​​របស់​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​ក្រោយ​ពី​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ចំនួន​បី​រូប​កាល​ពី​ដើម​ខែ​កញ្ញា​បាន​សុំ​សិទ្ធិ​​ធ្វើ​នយោបាយ​ឡើង​​វិញ​អ្នក​ទាំង​នោះ​រួម​មាន​ប្រធាន​ក្រុម​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ៖លោក សុន ឆ័យ សមាជិក​គណៈកម្មាធិការ​នាយក​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​លោក តាវ គឹមឈន និង លោក វ៉ា សាម៉ុន។

មក​ទល់​ពេល​នេះ​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ចំនួន ១២នាក់​ហើយ ដែល​បាន​សុំ​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ឡើង​វិញ ក្នុង​ចំណោម​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ចំនួន ១១៨រូប ដែល​របប​លោក ហ៊ុន សែន ដាក់​បម្រាម​មិន​ឲ្យ​ធ្វើ​នយោបាយ​រយៈ​ពេល ៥ឆ្នាំ។

អាស៊ី​សេរី​បាន​ព្យាយាម​សុំ​ការ​បំភ្លឺ​បន្ថែម​បញ្ហា​នេះ​ពី​លោក សុន​ ឆ័យ​ ប៉ុន្តែ​​​ទូរស័ព្ទ​របស់​លោក​មិន​ទទួល​ការ​ហៅ​ចូល​ឡើយ។​

មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ម្នាក់​ លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន បាន​សុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៩ បាន​ឱ្យ​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ស្រុក (វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ) ដឹង​កាលពី​ពេល​ថ្មីៗ នេះ​ថា លោក​កំពុង​ប្រមូល​អ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដើម្បី​បង្កើត​គណបក្ស​នយោបាយ​ថ្មី។ ប៉ុន្តែ​លោក​មិន​ទាន់​បញ្ជាក់​ពី​សមាសភាព​​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​នេះ​ឡើយ​ទេ។

​កាល​ពី​ដើម​ខែ​កញ្ញា​ លោក សម​ រង្ស៊ី​ ប្រធាន​ស្ដីទី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា លោក ​ហ៊ុន​ សែន នៅ​ពី​ក្រោយ​នៃ​ការ​បង្កើត​គណបក្ស​តូចៗ ថ្មី​ថ្មោង ដើម្បី​បន្លំ​ភ្នែក​អន្តរជាតិ និង​ដើម្បី​លម្អ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក្លែងក្លាយ។ លោក​ សម​ រង្ស៊ី​ នៅ​តែ​អះអាង​ថា​ គ្មាន​គណបក្ស​ណា​អាច​មក​ជំនួស​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឡើយ៖ «គណបក្ស​ថ្មីៗ តូចៗ ដែល​គាត់​ ( លោក​ ហ៊ុន​ សែន ) ជំរុញ​​ឱ្យ​បង្កើត​នោះ​គឺ​ជា​ឧបករណ៍​ជា​លេស​ដើម្បី​ជៀសវាង​ការ​បើក​ផ្លូវ​ឱ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដំណើរ​ការ​ឡើង​វិញ»

កាលពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ២០១៨ មាន​ក្រុម​មន្ត្រី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ លោក គង់ គាំ បាន​សុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​មក​ធ្វើជា​ទីប្រឹក្សា​ជាន់ខ្ពស់​របស់​គណបក្ស​កូនប្រុស​របស់​លោក​ប៉ុន្តែ​មិន​ទទួល​បាន​កៅអី​នៅ​ក្នុង​សភា​នោះ​ទេ។ ក្រៅ​ពី​នេះ​​ក៏​មាន​មន្ត្រី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ផ្សេង​ដូច​ជា​លោក រៀល​ ខេមរិន្ទ​ លោក​ ខឺយ ស៊ីនឿន បាន​មក​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី​ដែរ ប៉ុន្តែ​មិន​ទាន់​មាន​សកម្មភាព​ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​ពលរដ្ឋ​​នោះ​ទេ។

រដ្ឋាភិបាល​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ បាន​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ២០១៧ និង​ដក​សិទ្ធិ​នយោបាយ​លើ​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់​គណបក្ស​នេះ​ចំនួន ១១៨នាក់​រយៈពេល ៥ឆ្នាំ និង​បាន​ដក​ហូត​តំណែង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​គណបក្ស​នេះ​ជាង ៥០០០ យក​មក​គ្រប់​គ្រង បន្ទាប់​ពី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដ៏​ធំ​មួយ​នេះ មាន​សង្ឃឹម​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ដឹក​នាំ​រដ្ឋាភិបាល​កាល​ពី​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ ឆ្នាំ២០១៨៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។