សកម្មជនបក្សប្រឆាំងមួយចំនួនដែលរងគ្រោះដោយការលបវាយពីសំណាក់ជនមិនស្គាល់មុខ ឱ្យដឹងថា ពួកគាត់កំពុងរស់នៅទាំងឈឺចាប់ផ្លូវកាយនិងចិត្ត ដោយសារតែអាជ្ញាធរមិនរកយុត្តិធម៌ជូនពួកគាត់។
ចៅសង្កាត់រងទី២ជាប់ឆ្នោត នៅសង្កាត់អូរឬស្សីទី៤ ខណ្ឌ៧មករាអ្នកស្រី ទេព ច័ន្ទសុខៃយ៉ា រៀបរាប់ថា រយៈពេលជិត ២ ឆ្នាំមកហើយ ដែលអ្នកស្រីត្រូវជនមិនស្គាល់មុខលបវាយត្រង់ក្បាលបណ្តាលឱ្យដួលសន្លប់បោកទៅនឹងថ្នល់ ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះសមត្ថកិច្ចមិនទាន់ចាប់ជនដៃដល់យកមកផ្តន្ទាទោសនៅឡើយទេ។ អ្នកស្រីឱ្យដឹងថា ក្រោយរងនូវអំពើហិង្សាកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៩មក ជើងនិងដៃខាងស្តាំរបស់អ្នកស្រីពិបាកធ្វើចលនា និងឈឺចុកចាប់ស្ទើររាល់រាល់ថ្ងៃ។ ជនរងគ្រោះរូបនេះបន្ថែមថា អាការៈនេះមិនថមថយទេ ទោះបីលោកស្រីទទួលបានការព្យាបាលពីគ្រូពេទ្យខ្លះៗក៏ដោយ ។ អ្នកស្រីចាត់ទុកករណីហិង្សាកន្លងមកនេះថាជាការរឿងធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយ ហើយជាអំពើយុត្តិធម៌សម្រាប់អ្នកស្រី និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងផ្សេងទៀត៖ «រូ ប ភាពនេះហើយដែលខ្ញុំបញ្ជាក់ថាអូសទាញក្នុងរូបភាពនយោបាយមិនបានវាយបំបាក់ស្មារតីខ្ញុំ ឱ្យខ្ញុំមានការឈឺចាប់ចុះចូលគាត់ចង់បានតួនាទីតំណែងចឹងអត់ទេ ហើយបើសិនជាគាត់ឈ្នះដោយយុត្តិធម៌មិនគួរប្រើរបៀបវាយឆ្មក់អូសទាញចឹងទេ ខ្ញុំធ្វើការងារនេះ គឺខ្ញុំចង់បានយុត្តិធម៌ ចង់បានប្រជាធិបតេយ្យសម្រាប់កូនចៅខ្ញុំស្រករក្រោយទេ»។
ចំណែកសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសង្កាត់កាកាប១ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញលោក ខៀវ ឌីន វិញ ពេលនេះលោកមានជំងឺវង្វេងស្មារតី ដោយសារតែជនដៃដល់វាយចំក្បាលរបស់លោកកាលពីឆ្នាំ២០១៩។
ប្រពន្ធលោកលោក ខៀវ ឌីន គឺលោកស្រី ពេជ្រ សុខណា ឱ្យដឹងថា ប្តីលោកស្រីបានធ្លាក់ខ្លួនឈឺធ្ងន់ជាង ២០ ថ្ងៃហើយ ដោយគ្រូពេទ្យប្រាប់ថា ប្តីលោកស្រីប៉ះទង្គិចត្រង់សរសៃប្រសាទតូចៗនៃខួរក្បាលដែលធ្វើឱ្យគាត់មានជំងឺវង្វេងស្មារតី និងមិននិយាយជាដើម។ លោកស្រីត្អូញត្អែរថា គ្រួសារលោកស្រីគ្មានប្រាក់ឱ្យថ្លៃពេទ្យសម្រាប់ពិនិត្យនិងព្យាបាលប្តីនោះទេ៖ «គាត់ធ្លាប់ជួយក្រុមគ្រួសារបាន ដល់ពេលគាត់ជួយអត់បានក្នុងខ្លួនគាត់ក៏ពិបាកយើងក៏ពិបាកគ្រប់បែបគ្រប់យ៉ាងរស់នៅក្នុងការអត់ធ្មត់ ត្រូវមើលគាត់បន្តទៀត ចឹងយើងមិនទុកបណ្តែតបណ្តោយទេ យ៉ាងណាក៏ដោយត្រូវតែមើលគាត់ ឥឡូវនេះកំពុងព្យាបាលគាត់ » ។
លោកស្រី ពេជ្រ សុខណា បន្តថា លោកស្រីសោកស្តាយចំពោះអាជ្ញាធរដែលខកខានស្វែងរកជនល្មើសមកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់។ ស្រ្តីវ័យ ៦៤ ឆ្នាំរូបនេះទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធពន្លឿនចាប់ជនដៃដល់យកមកទទួលខុសត្រូវជុំវិញករណីហិង្សានេះ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិលោក ឆាយ គឹមខឿន និងអ្នកនាំពាក្យប៉ូលិសក្រុងភ្នំពេញលោក សាន សុខសីហា ដើម្បីសាកសួរពីការស៊ើបអង្កេត រឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា។
ប៉ុន្តែលោក សាន សុខសីហា ធ្លាប់ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា សមត្ថកិច្ចមិនផ្អិបករណីនេះចោលនោះទេ ប៉ុន្តែលោកស្នើឱ្យគ្រួសារជនរងគ្រោះសហការជាមួយសមត្ថកិច្ច និងទុកចិត្តលើសមត្ថកិច្ច។
ទោះជាយ៉ាងណា ជនរងគ្រោះ និងគ្រួសារបានអាះអាងថា នេះគ្រាន់តែលេសដោះសាររបស់អាជ្ញាធរតែប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះអាជ្ញាធរមិនដែលផ្តល់ព័ត៌មានអំពីការវិវឌ្ឍនៃដំណើរការស៊ើបអង្កេតដល់ពួកគាត់នោះឡើយ ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនខែឆ្នាំមកនេះ។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក(ADHOC) លោក នី សុខា មានប្រសាសន៍ថា សង្គមស៊ីវិលសោកស្តាយចំពោះអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល ដែលមិនទាន់វែកមុខជនល្មើសមកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់។ លោកថា ការខកខាននេះ គឺបង្ហាញពីអសមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាធរ និងការរើសអើងនិន្នាការនយោបាយ ដែលបញ្ហានេះបង្កើតឱ្យមានអំពើនិទណ្ឌភាពនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា។ លោកជំរុញឱ្យសមត្ថកិច្ចត្រូវវែកមុខជនដៃដល់ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធយកមកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់៖ «ពេលខ្លះជនរងគ្រោះខ្លះគាត់អត់ប្តឹងតែម្តងដោយសារគាត់ហាក់បីដូចជាខ្វះជំនឿទៅលើសមត្ថកិច្ច ពីព្រោះថា សមត្ថកិច្ចមិនដែលវែកមុខជនល្មើសឃើញផង ដូច្នេះហើយយើងមើលឃើញថា ប្រៀបធៀបទៅនឹងករណីមួយចំនួនផ្សេងទៀតដែលសមត្ថកិច្ចហាក់បីដូចជា យើងមើលឃើញមានសមត្ថភាពខ្ពស់ណាស់ ដូចជារឿងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងមួយចំនួនគ្រាន់តែបញ្ចេញមតិ គ្រាន់តែទាមទារតវ៉ាអី ហើយអ្នកខ្លះទៅចាប់ដល់តាមព្រំដែនទៀត»។
ករណីហិង្សាលើសមាជិកបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេកើតមានច្រើននៅចន្លោះឆ្នាំ២០១៩ និងឆ្នាំ២០២០ ពេលដែលស្ថានការណ៍នយោបាយឡើងកម្តៅខ្លាំង ជាពិសេសការប្រកាសវិលចូលស្រុកវិញរបស់លោក សម រង្ស៊ី។ សកម្មជនបក្សប្រឆាំងនិងសាច់ញាតិរបស់ពួកគេជាង ៣០ នាក់ ត្រូវបានជនមិនស្គាល់មុខលួចវាយដំបណ្តាលឲ្យរបួសធ្ងន់ធ្ងរ ហើយជនរងគ្រោះខ្លះបានស្លាប់ និងធ្លាក់ខ្លួនពិការអស់មួយជីវិត។ ក្នុងករណីហិង្សាទាំងនោះ ភាគច្រើនបំផុត អាជ្ញាធរមិនបានចាប់ខ្លួនជនដៃដល់យកមកផ្តន្ទាទោសឡើយ។ ជនរងគ្រោះខ្លះមិនត្រឹមតែមិនទទួលបានយុត្តិធម៌នោះទេ តែថែមទាំងត្រូវបានជនល្មើសលួចវាយប្រហារផ្ទួនៗគ្នាពីរលើក ហើយអ្នកខ្លះទៀត ថែមទាំងត្រូវបានអាជ្ញាធររបបក្រុងភ្នំពេញចាប់ឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារទៀតផង។
ក្រុមអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិ រួមទាំងអង្គការសហប្រជាជាតិផង បានសម្តែងក្តីព្រួយបារម្ភជាខ្លាំង ចំពោះអំពើហិង្សាលើសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាញឹកញាប់នេះ។ ពួកគេចាត់ទុក ករណីទាំងនេះ ថាជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយដែលត្រូវតែបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់។ ចំណែកក្រុមសកម្មជនបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ ពួកគាត់ លើកឡើងថា ការបណ្តែតបណ្តោយឲ្យជនល្មើសបន្តរស់នៅក្រៅសំណាញ់ច្បាប់បែបនេះ ធ្វើឲ្យពួកគាត់ជាជនរងគ្រោះរស់នៅជាមួយភាពឈឺចាប់និងការភ័យខ្លាច៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។