កម្ពុជា និងរុស្ស៊ី (Russia) ប្តេជ្ញាពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យព័ត៌មានបន្ថែមទៀត ស្របពេលរុស្ស៊ីកំពុងបន្តសង្គ្រាមឈ្លានពាននៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន (Ukraine)។ ការប្តេជ្ញានេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបមួយរវាងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ និងឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្ស៊ីប្រចាំកម្ពុជាលោក អាណាតូលី បូរូវីក (Anatoly Borovik)។ អ្នកជំនាញខាងវិស័យព័ត៌មានយល់ថា ការប្តេជ្ញាពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជានិងរុស្ស៊ីយ៉ាងដូច្នេះ នឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជារងនូវការរិះគន់បន្ថែមទៀត ស្របពេលដែលពិភពលោកទាំងមូលកំពុងថ្កោលទោសទង្វើឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន។
ការបង្ហាញជំហរឃ្លីងឃ្លោងរបស់កម្ពុជាងាកទៅគាំទ្រអតីតចៅហ្វាយនាយគឺរុស្ស៊ី ក្នុងបញ្ហាសង្គ្រាមឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន ចាប់ផ្តើមលេចចេញជារូបរាងបណ្ដើរៗហើយនារយៈពេលចុងក្រោយនេះ។ ជាក់ស្តែង កម្ពុជាបានសម្រេចបោះឆ្នោតអនុប្បវាទនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ មិនគាំទ្រ ហើយក៏មិនបដិសេធ ចំពោះការព្យួររុស្ស៊ីពីសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលទង្វើនេះខុសពីក្រុមប្រទេសនិយមប្រជាធិបតេយ្យដែលបានបោះឆ្នោតគាំទ្រ។ ចុងក្រោយនេះ កម្ពុជានិងរុស្ស៊ីបានប្តេជ្ញាចិត្តឈានទៅពង្រឹងបន្ថែមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យព័ត៌មានទៀតផង។
ប្រទេសរុស្ស៊ីដែលពិភពលោកដឹងឮជាទូទៅថា ជាប្រភព ឬជង្រុកនៃរោងចក្រផលិតព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងព័ត៌មានបែបមួលបង្កាច់នោះ មិនចង់ឃើញកម្ពុជារាយការណ៍ព័ត៌មានអំពីការឈ្លានពានរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែនដោយផ្អែកតាមព័ត៌មានរបស់ប្រទេសលោកខាងលិចទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រទេសនេះចង់ឱ្យកម្ពុជាផ្សព្វផ្សាយផ្អែកតាមព័ត៌មានរបស់ទីភ្នាក់ងាររដ្ឋរបស់ខ្លួនវិញ។ នេះគឺជាខ្លឹមសារចម្បងនៅក្នុងជំនួបមួយរវាងឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្ស៊ីប្រចាំកម្ពុជា ជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានលោក ខៀវ កាញារីទ្ធ កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា បើយោងតាមការផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានកម្ពុជា (AKP)។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មានលោក មាស សុភ័ណ្ឌ ដើម្បីសុំការពន្យល់បន្ថែមជុំវិញរឿងនេះបានទេ កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា។ ទោះយ៉ាងណា បើតាមការចុះផ្សាយរបស់ AKP ក្នុងជំនួបនោះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្ស៊ី លោក អាណាតូលី បូរូវីក បានប្រាប់លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ ថា រុស្ស៊ីសង្ឃឹមថា កម្ពុជានឹងបានឈ្វេងយល់អំពីព័ត៌មានរវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែននេះ ឱ្យបានច្បាស់លាស់ដើម្បីកុំឱ្យជឿតាមការផ្សាយដែលលោកហៅថា ជា «ព័ត៌មានបំពុល» របស់ប្រទេសលោកខាងលិច។ លោកថា ស្ថានទូតរុស្ស៊ីត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជាដើម្បីផ្តល់អ្វីមួយដែលលោកហៅថា «ព័ត៌មានពិត» ដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ មន្ត្រីការទូតរុស្ស៊ីរូបនោះ ក៏បានលើកឡើងពិកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រកបដោយផ្លែផ្កាក្នុងការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន និងការបណ្តុះបណ្តាលអនឡាញរវាងក្រសួងព័ត៌មានរបស់កម្ពុជា ក្នុងនោះក៏រួមមានទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានកម្ពុជា ស្ថានទូតរុស្ស៊ី និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋរុស្ស៊ី ដូចជាទីភ្នាក់ងារតាស (TASS) និងស្ពុតនីក (Sputnik) ជាដើម។
អ្នកជំនាញខាងវិស័យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងជានាយកប្រតិបត្តិនៃសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (ខេបូចា) លោក ណុប វី យល់ថា រុស្ស៊ីកំពុងព្យាយាមប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដើម្បីលុបលាងនូវកេរ្តិ៍ឈ្មោះមិនល្អ និងកែប្រែមុខមាត់ជុំវិញរឿងសង្គ្រាមឈ្លានពាននៅប្រទេសអ៊ុយក្រែននេះ៖ « នៅពេលដែលរុស្ស៊ីក៏ខិតខំប្រឹងប្រែងផ្សព្វផ្សាយនូវព័ត៌មានដើម្បីយើងអាចនិយាយថា កសាងនូវកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ខ្លួន ឬមួយក៏លុបលាងនូវអ្វីដែលជាកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ខ្លួនមិនសូវល្អនៅលើពិភពលោក។ ដូចយើងបានដឹងហើយថា រុស្ស៊ីគាត់លើកទ័ពមកឈ្លានពាននៅអ៊ុយក្រែន។ ដូច្នេះហើយគាត់អត់ចង់ឃើញមានការផ្សព្វផ្សាយរឿងពាក្យនៃការឈ្លានពានចូលអ៊ុយក្រែនអីនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពិភពលោកទេ »។
លោក ណុប វី បន្តថា ការប្តេជ្ញាពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា និងរុស្ស៊ីលើវិស័យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនេះ នឹងរឹតតែធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារងនូវការរិះគន់ពីពលរដ្ឋ និងអន្តរជាតិបន្ថែមទៀត ស្របពេលដែលរុស្ស៊ី គឺជាប្រទេសដែលបានបើកការវាយប្រហារឈ្លានពានទៅលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ហើយកំពុងរងនូវការថ្កោលទោសជាអន្តរជាតិនោះ៖ «ខ្ញុំថាបើសិនជារដ្ឋាភិបាលមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាមួយរុស្ស៊ីនៅពេលនេះ ខ្ញុំជឿថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងទទួលរងនូវការរិះគន់ច្រើនទៀតពីសាធារណជនចំពោះកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការនេះ ពីព្រោះនរណាក៏បានដឹងដែរថា រុស្ស៊ីលើកទ័ពទៅឈ្លានពាននៅអ៊ុយក្រែន។ ក្នុងករណីនេះ បើសិនជាយើងជាអ្នកល្អ ហើយយើងដើរជាមួយអ្នកដែលគេកំពុងតែចោទប្រកាន់រឿងអ្នកដែលស្រលាញ់សង្គ្រាមអីទៅទៀត ខ្ញុំគិតថាមិនមែនជារូបភាពល្អសម្រាប់យើងប៉ុន្មានទេ »។
ភ្លាមៗក្រោយពីកងទ័ពរុស្ស៊ីបើកការវាយប្រហារទៅលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ប្រទេសរុស្ស៊ីបានបិទបណ្តាញសង្គម រួមមានហ្វេសប៊ុក (Facebook) អ៊ីនស្តារក្រាម (Instagram) និងទ្វីតធ័រ (Twitter) មិនឱ្យពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួនប្រើប្រាស់បាន។ ប្រទេសនេះ ក៏ប៉ុនប៉ងបិទបណ្តាញយូធូប (YouTube) ផងដែរ។ ទោះយ៉ាងណា ស្ថានទូតរុស្ស៊ីនៅកម្ពុជា បែរជាបង្កើនការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមជាពិសេស ហ្វេសប៊ុក ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានឃោសនារបស់ខ្លួននៅកម្ពុជាជាភាសាខ្មែរ។ កាលពីដើមខែមេសានេះ ស្ថានទូតរុស្ស៊ីប្រចាំក្រុងភ្នំពេញបានបដិសេធមិនទទួលយកញត្តិរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងក្រុមយុវជន ដែលទាមទារឱ្យរុស្ស៊ីបញ្ឈប់ការឈ្លានពានលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន។
គិតរហូតមកទល់ពេលនេះ មានរយៈពេលជិតពីរខែហើយដែលរុស្ស៊ីបានបើកការវាយប្រហារឈ្លានពានទៅលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ។ តួលេខចុងក្រោយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមថ្ងៃអង្គារ ទី១២ ខែមេសា មានពលរដ្ឋស៊ីវិលយ៉ាងហោចណាស់ជិត ១ពាន់៩រយនាក់ (១.៨៩២នាក់) ត្រូវបានសម្លាប់ និងជាង ២ពាន់៥រយនាក់ (២.៥៥៨) នាក់ បានរងរបួស ក្នុងនោះក៏រួមមានទាំងកុមារ និងស្ត្រីជាច្រើនផង។ ក៏ប៉ុន្តែ អង្គការសហប្រជាជាតិ ជឿជាក់ថាតួលេខពិតប្រាកដអាចមានចំនួនច្រើនជាងនេះ។
រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងគៀវ (Kiev) នៃប្រទេសអ៊ុយក្រែន អះអាងថា មានទាហ៊ានរុស្ស៊ីប្រមាណជាង ១ម៉ឺន៩ពាន់នាក់ (១៩.៦០០នាក់) បានស្លាប់ ខណៈរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងម៉ូស្គូ (Moscow) នៃប្រទេសរុស្ស៊ី អះអាងថា យ៉ាងហោចណាស់ មានទាហានអ៊ុយក្រែន ១ម៉ឺន៤ពាន់នាក់ (១៤.០០០) នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងសង្គ្រាមនេះ។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានចោទប្រកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ីជាផ្លូវការថា បានប្រព្រឹត្តអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន ដោយសារតែទាហានរុស្ស៊ីបានបើកការវាយប្រហារដោយមិនរើសអើង និងដោយចេតនាទៅលើគោលដៅស៊ីវិលនានា ដូចជាអាគារស្នាក់នៅ សាលារៀន មន្ទីពេទ្យ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ មជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្ម និងរថយន្តសង្គ្រោះបន្ទាន់ ជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។