កម្ពុជា​-​ចិន​​បញ្ជាក់​ជំហរ​​ជួយ​គ្នា​យ៉ាង​ម៉ឺងម៉ាត់​រឿង​ស្ថិរភាព​នយោបាយ និង​បញ្ហា​កោះ​តៃវ៉ាន់

កម្ពុជា និងចិន​បញ្ជាក់​ជំហរ​ជួយគ្នា​​ក្នុងរឿងរក្សាស្ថិរភាព​នយោបាយ​នៅកម្ពុជា និង​រឿងគោលនយោបាយចិនតែមួយចំពោះកោះតៃវ៉ាន់ (Taiwan) រួមទាំងតំបន់ចម្រូងចម្រាស់​ផ្សេងទៀត​នៅប្រទេសចិន។ អ្នកជំនាញ​លើកឡើងថា កម្ពុជាប្រកាសដូច្នេះ ព្រោះចង់ឱ្យចិនជួយ​រក្សាអំណាចឱ្យបាន​យូរអង្វែង ខណៈជំហរ​ចិនតែមួយនឹងធ្វើឱ្យ​កម្ពុជាប្រឈមនឹងបញ្ហាខ្លាំង ប្រសិនបើ​មានសង្គ្រាម​ឈ្លានពាន​​កោះ​តៃវ៉ាន់។​

ការប្រកាសជំហរជាថ្មីនេះ ធ្វើឡើងក្នុងឱកាសដែល​ភាគីទាំងពីរ​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសលើកទី៧ នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​មេគង្គ-ឡានឆាង ដែលបាន​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅបាហ្កាន (Bagan) នៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) ឬភូមា (Burma) កាលពី​ថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដា។

ស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជាឱ្យដឹងតាមរយៈ​សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន​ផ្សាយនៅ​ថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដាថា នៅមុនពេល​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំនោះ ក្នុងជំនួបដាច់ដោយឡែក​មួយ​រវាង​កម្ពុជា​និងចិនកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​កម្ពុជាលោក ប្រាក់ សុខុន បានប្រាប់ទៅ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសចិនលោក វ៉ាង យី (Wang Yi) ថា កម្ពុជាបន្ត​អនុវត្ត​យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់​នូវ​គោលនយោបាយចិនតែមួយ និង​គាំទ្រ​ជំហរ​របស់ចិន​ជុំវិញបញ្ហា​ពាក់ព័ន្ធនឹង​កោះតៃវ៉ាន់ (Taiwan) តំបន់ហុងកុង (Hong Kong) តំបន់ស៊ីនជាំង (Xinjiang) និងតំបន់ស៊ីចាង (Xizang)។ លោក ប្រាក់ សុខុន គូសបញ្ជាក់​បន្ថែមថា កម្ពុជា​សង្ឃឹមថានឹងផ្លាស់ប្តូរ និងពង្រឹង​កិច្ចប្រាស្រ័យទាក់ទង​កម្រិតខ្ពស់​បែបយុទ្ធសាស្ត្រ​ជាមួយ​ចិនបន្ថែមទៀត។ ជាការឆ្លើយតប រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសចិនលោក វ៉ាង យី បញ្ជាក់ថា ក្នុងនាមជា​ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្ររួមសុខរួមទុក្ខ​នឹងគ្នា ចិននឹងបន្តគាំទ្រ​យ៉ាងម៉ុតម៉ាំ​ដល់​កម្ពុជា និងជួយ​ថែរក្សា​ស្ថិរភាព​នយោបាយ និងការអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​នៅកម្ពុជា។

ដោយឡែក កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា  ក្រសួងការបរទេស​កម្ពុជា ឱ្យដឹង​តាមរយៈ​ទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) ផ្លូវការ​របស់​ក្រសួង កាលពី​ថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដាថា លោក ប្រាក់ សុខុន និង​លោក វ៉ាង យី បាន​ជួបពិភាក្សា​ប្រកបដោយ​ផ្លែផ្កា​លើ​ប្រធានបទ​ផ្សេងៗ និង​បាន​បន្ត​ប្តេជ្ញាចិត្ត​ក្នុងការ​ធ្វើឱ្យ​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ​កាន់តែ​ស៊ីជម្រៅ​ថែមទៀត ខណៈ​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​កំពុង​ស្ថិតនៅ​ចំណុច​ខ្ពស់បំផុត។ ក្រសួង​ការបរទេស​កម្ពុជា មិនបាន​បញ្ជាក់​លម្អិត​ទេ​ថាតើ​ការធ្វើឱ្យ​ទំនាក់ទំនង​កាន់តែ​ស៊ីជម្រៅ​ថែមទៀតនេះ ប្រទេសទាំងពីរ​នឹង​ផ្តោត​លើ​វិស័យណាខ្លះ ជាពិសេស​វិស័យយោធា ដែរឬទេ ស្របពេល​ដែល​កម្ពុជា​កំពុង​រងការចោទប្រកាន់​ពីសំណាក់​សហរដ្ឋអាមេរិក និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត​ថា​កម្ពុជា​លួច​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ចិន​ប្រើប្រាស់​កំពង់ផែ​កងទ័ព​ជើងទឹករាម​ផ្តាច់មុខ និង​ថា​ចិនមាន​ផែនការ​ដាក់​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​នៅទីនោះ។

អ្នកជំនាញ​កិច្ចការបរទេស និងជា​ព្រឹទ្ធបុរស​ជាន់ខ្ពស់​នៅសាកលវិទ្យាល័យ Arizona State University នៅសហរដ្ឋអាមេរិក បណ្ឌិត អៀ សុផល លើកឡើងថា ការប្រកាសជំហរ​របស់​កម្ពុជា​បែបនេះ គឺដោយសារតែរដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជា​ចង់ឱ្យ​ចិនជួយ​រក្សាអំណាចឱ្យ​បានយូរអង្វែង​តទៅទៀត ខណៈ​ចិនឆ្លើយតបថា ខ្លួននឹង​ធ្វើអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាង​ដើម្បី​ជួយឱ្យ​បក្សកាន់អំណាច​អាច​រក្សាអំណាច​បានយូរ​តទៅទៀត។ អ្នកជំនាញ​រូបនេះ ពន្យល់ថា ការប្រកាសគាំទ្រ​គោលនយោបាយ​ចិនតែមួយ​របស់​កម្ពុជា ក៏មានន័យថា កម្ពុជាបិទភ្នែក​ធ្វើមិនដឹងមិនឮ​ចំពោះអំពើបង្ក្រាប​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កុម្មុយនិស្តចិន​ទៅលើ​តំបន់​ហុងកុង ការគំរាមកំហែង​លើកោះតៃវ៉ាន់ និង​រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស​របស់​ចិន​នៅក្នុង​តំបន់​ស៊ីនជាំង និងតំបន់ចម្រូងចម្រាស​ដទៃទៀត​នៅក្នុង​ប្រទេសចិន។

រីឯអ្នកជំនាញ​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ និង​កិច្ចការអន្តរជាតិ លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា វិញ លោកព្រមាន​ថា គោលនយោបាយ​ចិនតែមួយ​ដែល​កម្ពុជា​ប្រកាស​គាំទ្រ​យ៉ាងម៉ុតម៉ាំ​នេះ នឹងចោទជា​បញ្ហា​ខ្លាំង​ដល់​កម្ពុជា​ខ្លួនឯងវិញ​ ប្រសិនបើមាន​សង្គ្រាមឈ្លានពាន​ណាមួយ​ពី​ប្រទេសចិន​ទៅលើកោះតៃវ៉ាន់ មិនខុសពីករណី​រុស្ស៊ី (Russia) លើកទ័ព​ចូលឈ្លានពាន​ប្រទេសអ៊ុយក្រែន (Ukraine) ​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ៖ «បច្ចុប្បន្ន​ វាអត់ទាន់មាន​ការប្រើកម្លាំងទ័ព​​ដោយកម្លាំងដើម្បី​ទៅកាន់កាប់​យកកោះតៃវ៉ាន់ អ៊ីចឹងវា​អត់ជា​បញ្ហាអី​សម្រាប់​បណ្តារដ្ឋតូចៗ​នៅក្នុង​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុង​ករណី​ដែលមាន​ករណី​កើតឡើង​ដូច​រុស្ស៊ីចូល​ឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែន អាហ្នុង​អាច​ជា​ឧបស័គ្គ​សម្រាប់​បណ្តា​រដ្ឋតូចៗ។ នៅក្នុង​ក្របខណ្ឌ​អ្វីដែល​កម្ពុជា​អះអាង​ ឬក៏បញ្ជាក់​នេះ គឺ​កម្ពុជា​នៅតែ​ឈរ​ខាង​គោលនយោបាយ​ចិន​តែមួយ​ដដែលទេ អ៊ីចឹង​ វាអាច​ប្រឈមជាមួយ​លោកខាងលិច​​ជាពិសេស​ជាមួយនឹង​សហរដ្ឋអាមេរិក​នៅថ្ងៃអនាគត»។

ក្រោយ​ប្រទេសរុស្ស៊ី​លើកទ័ព​ឈ្លានពាន​ប្រទេសអ៊ុយក្រែនដោយ​មិនខ្វល់​ពី​ការរិះគន់ និង​ទណ្ឌកម្ម​ពី​​ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច សំណួរដែលថាតើ​ចិនអាចនឹង​ធ្វើតាមរុស្ស៊ី​ដោយប្រើកម្លាំងទ័ព​ឈ្លានពានដើម្បី​ដណ្តើម​​អធិបតេយ្យ​លើកោះនេះ បាន​ក្លាយជា​ប្រធានបទ​ដ៏ក្តៅមួយ​នៃ​ការពិភាក្សា​ដេញដោលគ្នាកាន់តែខ្លាំង​ក្នុង​ចំណោមអ្នកវិភាគ និង​អ្នកឃ្លាំមើល​ស្ថានការណ៍​អន្តរជាតិ។ ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន (Joe Biden) បាន​ប្រកាស​ជំហរ​ជា​សាធារណៈថា សហរដ្ឋអាមេរិក​នឹងប្រើកម្លាំងទ័ព​ការពារ​កោះតៃវ៉ាន់ ប្រសិនបើ​មាន​ការលើកទ័ព​ឈ្លានពាន​ណាមួយ​ពីសំណាក់​ប្រទេស​កុម្មុយនិស្ត​ចិន៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។