គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត គឺគ្រប់ទៅតាមការប៉ាន់ស្មានហើយ។ ដោយឡែក មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលបន្តអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលរៀបចំការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅក្រៅប្រទេសផង។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គ.ជ.ប ឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មីមានជាង ៤១ម៉ឺននាក់ (៤១៩,១០១នាក់) ហើយ គិតមកត្រឹមថ្ងៃទី១៩ វិច្ឆិកា ម្សិលមិញ ហើយអ្នកដែល គ.ជ.ប ត្រូវលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោតមានជាង ១សែន៨ម៉ឺននាក់ (១៨១,១៧០នាក់)។ គ.ជ.ប ឱ្យដឹងទៀតថា អ្នកដែលបានកែតម្រូវទិន្នន័យមានជិត ៤ម៉ឺននាក់ (៣៩,២៧១នាក់) និងអ្នកដែលបានផ្ទេរទីលំនៅចូលក្នុងឃុំ សង្កាត់ថ្មី មានជាង១សែន១ម៉ឺននាក់ (១១៦, ១១២នាក់)។
អ្នកសម្របសម្រួល ផ្នែកអង្កេតរបស់អង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រេល Comfrel លោក កន សាវាង្ស យល់ឃើញថា តួលេខចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មីឆ្នាំនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងថាប្រជាពលរដ្ឋមានការចាប់អារម្មណ៍ទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតជាខ្លាំង ព្រោះជារៀងរាល់ថ្ងៃមានប្រជាពលរដ្ឋរហូតទៅដល់ជាង១ម៉ឺននាក់ (១០,០០០នាក់) បានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ លោកបន្ថែមថា ចំពោះពលរដ្ឋដែលមានឈ្មោះបោះឆ្នោតស្រាប់ គួរតែទៅពិនិត្យឈ្មោះបោះឆ្នោតឡើងវិញ ព្រោះកន្លងមកក៏ធ្លាប់មានករណីបាត់ឈ្មោះពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ឬព័ត៌មានបញ្ជីឈ្មោះមិនត្រឹមត្រូវផងដែរ ហើយការពិនិត្យឈ្មោះក៏អាចធ្វើបានតាមរយៈគេហទំព័រ ឬកម្មវិធីរបស់ គ.ជ.ប បានដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក កន សាវាង្ស នៅតែបន្តអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាល និងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ជួយសម្រួលឱ្យមានការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅក្រៅប្រទេស ដើម្បីសម្រួលដល់ពលករខ្មែរធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសដែលមានចំនួនរាប់លាននាក់ អាចចុះឈ្មោះ និងបោះឆ្នោតបាន៖
«ទាំងស្ថាប័ន គ.ជ.ប ទាំងរដ្ឋាភិបាល ត្រូវតែមានវិធានការសម្រុះសម្រួល ឱ្យបានល្អប្រសើរមួយផ្ដោតទៅលើនីតិវិធី ឬក៏មធ្យោបាយដែលធ្វើម៉េចផ្ដល់លទ្ធភាពដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្រៅប្រទេសហ្នឹង លោកមានការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបាន។ ទី២ គឺថា ទន្ទឹមនឹងការផ្ដល់លទ្ធភាពការចុះឈ្មោះនៅក្រៅប្រទេសហ្នឹង ក៏គួរតែពិនិត្យមើលនូវការអប់រំ ការពន្យល់ ទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋនូវសារៈសំខាន់ក្នុងការចុះឈ្មោះផងដែរ»។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គ.ជ.ប លោក ហង្ស ពុទ្ធា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា គ.ជ.ប មិនអាចរៀបចំឱ្យមានការចុះឈ្មោះនៅបរទេសបានឡើយ ព្រោះមិនទាន់មានច្បាប់អនុញ្ញាតនៅឡើយទេ។ ទាក់ទងនឹងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២២នេះវិញ លោក ហង្ស ពុទ្ធា ប្រាប់ឱ្យដឹងថា គិតមកត្រឹមថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា មានអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មីជាង៤១ម៉ឺននាក់ ដែលចំនួននេះ គឺគ្រប់ទៅតាមការប៉ាន់ស្មានរបស់ គ.ជ.ប ១០០ភាគរយ។ លោកបន្តថា ដំណើរការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឆ្នាំនេះប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន ដោយមិនមានបញ្ហាអ្វីគួរកត់សម្គាល់នោះទេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានឱ្យដឹងថា កុំព្យូទ័រមួយចំនួនដែលបម្រើក្នុងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានខូចដោយសារចាស់ពេក ហើយដំណើរការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅកន្លែងខ្លះរអាក់រអួលដោយសារតែបញ្ហាអ៊ីនធើណិត៖
«អ្វីដែល គ.ជ.ប អាចធ្វើបានហ្នឹង គឺអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ អនុញ្ញាតឱ្យ គ.ជ.ប ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅក្នុងប្រទេស នៅតាមឃុំសង្កាត់ដែលសាមីខ្លួនកំពុងរស់នៅ ឬក៏សាមីខ្លួនមានទីសំណាក់នៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ។ គ.ជ.ប បានប្រកាសរួចហើយតាមស្ថានទូតនៅប្រទេសនានា ហើយក៏រៀបចំពេលវេលារហូតដល់៥០ថ្ងៃ ក្នុងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៃឆ្នាំ២០២២នេះ អញ្ចឹងពេលវេលានេះគឺគ្រប់គ្រាន់។ ពេលវេលានេះគឺអាស្រ័យលើឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយនឹងការលៃលកពេលវេលា ក្នុងការធ្វើដំណើរមកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត នៅតាមឃុំ សង្កាត់រៀងៗខ្លួន»។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ ពលករខ្មែរម្នាក់ដែលកំពុងធ្វើការនៅប្រទេស លោកស្រី ចែ ណែត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា លោកស្រីមិនអាចធ្វើដំណើរមកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានឡើយ ដោយសារលោកស្រីបានមកធ្វើការនៅប្រទេសថៃ ដោយមិនមានលិខិតឆ្លង។ លោកស្រីថាកន្លងមកទាំងលោកស្រី និងគ្រួសារតែងតែទៅបោះឆ្នោតជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប៉ុន្តែឆ្នាំក្រោយ លោកស្រីនឹងមិនអាចទៅចូលរួមបោះឆ្នោតបានឡើយ ដោយសារជីវភាពគ្រួសារជួបការលំបាក មិនសូវរកចំណូលបានច្រើនដូចមុន។
ដោយឡែកយុវនារីម្នាក់រស់នៅខេត្តបាត់ដំបងម្នាក់ វ័យ២២ឆ្នាំ គឺកញ្ញា ងន ឈុន្នី ថ្លែងថា កញ្ញាមិនទាន់បានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅឡើយទេ ។ យុវនារីរូបនេះបន្ថែមថា កញ្ញាមិនបានចូលរួមបោះឆ្នោត ឃុំសង្កាត់ កាលពីពេលកន្លងទៅនោះទេ ដោយសារនៅពេលទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមានភាពស្មុគស្មាញ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា កញ្ញាបន្តថា កញ្ញានឹងទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅក្នុងឆ្នាំថ្មីនេះម្ដងទៀត ដើម្បីបំពេញតួនាទីជាពលរដ្ឋ និងរើសអ្នកដឹកនាំប្រទេសដែលកញ្ញាពេញចិត្ត៖
«សម្រាប់ខ្ញុំការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតវាសំខាន់ ព្រោះការបោះឆ្នោតហ្នឹងជាការរើសអ្នកដឹកនាំរបស់យើង ដើម្បីអាចថាបម្រើការងារជំនួសយើង មើលការខុសត្រូវ ហើយបើសិនជាយើងមិនបានចូលរួមជ្រើសរើសទេ នៅពេលដែលអ្នកដឹកនាំហ្នឹងយើងអត់ពេញចិត្ត យើងអត់មានសិទ្ធិកែប្រែ។ បើសិនជាយើងនៅតែមិនទៅចុះឈ្មោះឬក៏មិនទៅបោះឆ្នោតអីហ្នឹង វាគឺជាយុវជនអសកម្មមួយ ពួកគាត់មានសិទ្ធិ មានតួនាទីក្នុងការទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតហ្នឹងដែរ»។
កន្លងមក អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងពលករខ្មែរធ្វើការនៅប្រទេសថៃ និងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងជាដើម តែងស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រៀបចំឱ្យមានការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងដំណើរការបោះឆ្នោតនៅប្រទេសដែលពួកគេកំពុងធ្វើការ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា រដ្ឋាភិបាលមិនបានរៀបចំឱ្យមានយន្តការដើម្បីរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅក្រៅប្រទេសនោះទេ ខណៈប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររាប់លាននាក់បានធ្វើចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស ហើយបានផ្ញើប្រាក់មកក្នុងប្រទេសរាប់លានដុល្លារអាមេរិកជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ការចុះឈ្មោះនិងពិនិត្យឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំនេះ បានចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ហើយនឹងបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ។ បញ្ជីបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០២២នេះ នឹងត្រូវបាន គ.ជ.ប ប្រើប្រាស់នៅក្នុងការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិ នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។