ក្រុមគ្រួសារសកម្មជនបក្សសង្គ្រោះជាតិ កំពុងជាប់ពន្ធនាគារ ត្អូញត្អែពីទុក្ខលំបាកផ្នែកជីវភាពនិងជំពាក់បំណុលកើនឡើងក្រោយពេលប្តីរបស់ពួកគាត់ដែលជាមេគ្រួសារត្រូវជាប់ពន្ធនាគារជាងមួយឆ្នាំខ្លះទៀតមួយឆ្នាំកន្លះដោយសារមូលហេតុនយោបាយខណៈពួកគាត់ជាប្រពន្ធ បានបាត់បង់ការងារព្រោះវិបត្តិកូវីដនិងតែងចេញតវ៉ាស្វែងរកយុត្តិធម៌ឲ្យប្តីទៅតាមស្ថាននានា។ ទោះជាយ៉ាងណាពួកគាត់មានមោនភាពចំពោះគ្រួសារដែលលះបង់សេរីភាពដើម្បីបុព្វហេតុសិទ្ធិសេរីភាពនិងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ប្រពន្ធសកម្មជនបក្សប្រឆាំងកំពុងជាប់ឃុំលោក យឹម សារ៉េត គឺលោកស្រី អ៊ុក ចន្ធី រៀបរាប់ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ចាប់តាំងពីអាជ្ញាធរចាប់ឃុំខ្លួនប្តីមកបណ្តាលឱ្យគ្រួសារលោកស្រីជួបវិបត្តិផ្លូវចិត្តនិងសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារធ្ងន់ធ្ងរ។ លោកស្រី ត្រូវបង្ខំចិត្តធ្វើការរោងចក្រកាត់ដេរទាំងឈឺដើម្បីរកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារនិងដោះបំណុលធនាគារ។ លោកស្រីបន្តថា ទុក្ខលំបាកផ្ទួនៗនេះបានធ្វើឱ្យគាត់កាត់បន្ថយការចំណាយលើផ្ញើម្ហូបអាហារប្រចាំថ្ងៃនិងផ្អាកផ្ញើថវិកាឱ្យប្តីនៅក្នុងពន្ធនាគារ។ ប្រពន្ធសកម្មជនបក្សប្រឆាំងរូបនេះថា ប្តីលោកស្រីបានជាប់ឃុំទាំងអយុត្តិធម៌ជាង ១ឆ្នាំ ៥ខែ មកហើយខណៈសលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបើកសវនាការលើសំណុំរឿងប្តីរបស់លោកស្រីបានតែម្តងប៉ុណ្ណោះកាលពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ហើយលើកពេលរហូតមកទល់ពេលនេះក្រោមហេតុផលការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩។ លោកស្រីទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងប្តីឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ដើម្បីជួបជុំគ្រួសារ និងជួយរកស៊ីដោះស្រាយបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ៖ «កាន់តែឈឺចាប់ឡើងដូចថាប្តីគេចាប់យកទៅឃុំឃាំងដោយគ្មានកំហុសអ្វីហើយ គេធ្វើបាបពេលទៅសម្តែងមតិចឹង ឥឡូវមិនទាន់ជាសះស្បើយស្រួលបួលផងជើង ចង្កេះវាធ្វើបាបយើងធ្ងន់ធ្ងរពេកដល់អ៊ីចឹង តែមីងមិនរាថយទេ នៅតែពុះពារតស៊ូរហូតមានដំណោះស្រាយ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ប្រពន្ធមន្រ្តីគណបក្សប្រឆាំង កំពុងជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ទៀតលោក កាក់ កុម្ភារ គឺលោកស្រី ព្រំ ចន្ថា ថ្លែងថា លោកស្រី ឈឺចាប់ជាខ្លាំងចំពោះទង្វើអាជ្ញាធរដែលចាប់ឃុំខ្លួនប្តីនិងកូនប្រុសរបស់លោកស្រី ទាំងអយុត្តិធម៌ ហើយវាបានរុញច្រានជីវភាពរបស់លោកស្រីរស់នៅត្រដាបត្រដួសគ្មានប្រាក់ចំណូលសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ។ ប្រពន្ធមន្រ្តីបក្សប្រឆាំងរូបនេះថា បច្ចុប្បន្នលោកស្រី ត្រូវចំណាយប្រាក់ព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែមម្តាយចាស់ជរានៅផ្ទះ និងបា្រក់ម្អូបអាហារនិងសម្ភារប្រើប្រាស់ឱ្យប្តីនិងកូនប្រុសនៅក្នុងពន្ធនាគារទៀតផង។ លោកស្រីកំពុងបារម្ភថា បញ្ហាជីវភាពនេះ នឹងប៉ះពាល់សុខភាពប្តីនិងកូន ព្រោះម្ហូបអាហារនៅពន្ធនាគារពុំមានជីវជាតិ និងអនាម័យនោះទេ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេប្រឈមជំងឺឆ្លងផ្សេងៗ៖ «ដូចសម្លាប់មនុស្សទាំងរស់ចឹងរាល់ថ្ងៃខ្ញុំរស់ចឹងទៀតមិនដឹងត្រូវគិតដើរទៅមុខយ៉ាងមិចទៀតទេ ពិបាកខ្លាំងមែនទែន គាត់មានក្រុមគ្រួសារគាត់មានកូនចៅដែរ គាត់គួរយល់អារម្មណ៍មួយហ្នឹងពិបាករបៀបមិច គ្រួសារដល់ពេលចឹងទៅពួកខ្ញុំមានអីណាទៀតកូវីដការងារមានណាធ្វើ គេបិទសឹងទាំងអស់ហើយ ខ្ញុំមានសមត្ថភាពទៅរកលុយរកកាកនោះ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិនម៉ាលីន និងអ្នកនាំពាក្យតុលាការក្រុងភ្នំពេញលោក អ៊ី រិន្ទ ដើម្បីសុំការឆ្លើយតបជុំវិញរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចលោក សុខ ឥសាន លើកឡើងដដែលៗថា សំណុំរឿងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង គឺស្ថិតនៅក្នុងដៃរបស់តុលាការ ហើយរដ្ឋាភិបាលពុំមានមានសិទ្ធិសម្រេចលើសំណើនោះទេ។ លោកថា ករណីអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលបង្ក្រាប និងចាប់ខ្លួនសកម្មជនកន្លងមកមិនមែនការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយដូចការលើកឡើងនៃមតិជាតិអន្តរជាតិឡើយ៖ «សាមីជនឬប្រពន្ធសាមីជនដែលចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាល គឺគណបក្សប្រជាជនទៅអន្តរាគមន៍នេះមិនអាចធ្វើទៅកើតទេ ពីព្រោះស្ថិតនៅក្នុងឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពរបស់តុលាការ»។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ប្រពន្ធសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលកំពុងជាប់ពន្ធគារលើកឡើងដូចៗគ្នាថា ពួកគាត់ប្តេជ្ញាចិត្តនឹងចេញតវ៉ាដោយសន្តិវិធី រៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ ដើម្បីទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរដោះលែង និងទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់លើក្រុមគ្រួសារពួកគាត់ និងអ្នកជាប់ឃុំក្នុងសំណុំរឿងនយោបាយដទៃទៀត។
ជុំវិញរឿងនេះប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) លោក នី សុខា មានប្រសាសន៍ថា សង្គមស៊ីវិលសោកស្តាយចំពោះការចាប់និងឃុំខ្លួនសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងកន្លងទៅ គឺសុទ្ធសឹងជាមេគ្រួសារបានធ្វើឲ្យគ្រួសាររបស់ពួកគេបាត់បង់ការងារ ទទួលរងវិបត្តិក្នុងគ្រួសារធ្ងន់ធ្ងរ។ លោកថា ការអូសបន្លាយឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នលើសកម្មជនទាំងនោះ គឺប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិទទួលបានយុត្តិធម៌ ដូច្នេះលោកអំពាវនាវឱ្យដោះលែងពួកគេនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន ដើម្បីជួយស្តារសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ និងសង្គម បន្ធូរបន្ថយភាពចង្អៀតណែន និងកាត់បន្ថយបញ្ហាប្រឈមការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ នៅក្នុងពន្ធនាគារ ជាពិសេសបន្ធូរបន្ថយបរិយាកាសនយោបាយដែលតានតឹង៖ «យើងដឹងហើយថា ការចាប់ខ្លួនសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង សិទ្ធិមនុស្ស ផ្សេងៗកន្លងមកនេះ គឺវាជារឿងមួយដែលភ្ជាប់លក្ខខណ្ឌអ៊ីប៊ីអេ (EBA) របស់សហភាពអឺរ៉ុប រឹតតែរឿងធំទៅទៀតវាមិនមែនត្រឹមតែប៉ះពាល់ជីវភាពនិងក្រុមគ្រួសារនោះទេ រឿងទាំងអស់នេះជារឿងប៉ះពាល់ដល់បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចជាតិទៅទៀត យើងមើលឃើញលក្ខខណ្ឌដែលសហភាពអឺរ៉ុបដកម្ភៃភាគរយហ្នឹងដោយសាររដ្ឋាភិបាលចាប់លើសកម្មជនទាំងអស់ហ្នឹងហើយបាទ»។
មកទល់ពេលនេះរបបក្រុងភ្នំពេញ បានចាប់ខ្លួនសកម្មជននយោបាយ សង្គម សិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកការពារបរិស្ថានជាង៨០នាក់ហើយ ដាក់ពន្ធនាគារ ដោយសារការអនុវត្តសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ អន្តរជាតិ និងក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិផង ហៅការចាប់ខ្លួនទាំងនោះថា ជាសកម្មភាពបង្ក្រាបលើសំឡេងរិះគន់។ ពួកគេទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងសកម្មជនទាំងអស់ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ និងបញ្ឈប់អំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាតទៅទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។