អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ប្រមុខការទូតចិន លោក វ៉ាង យី (WANG YI) មកកម្ពុជា ដើម្បីពង្រឹងឥទ្ធិពល ជាជាងការផ្ដល់ប្រយោជន៍ឲ្យពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ លោក វ៉ាង យី លើកនេះថា ជាការពង្រឹងបន្ថែមនូវកិច្ចប្រតិបត្តិការដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងប្រទេសទាំង២។
អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ពលរដ្ឋកម្ពុជា នឹងមិនទទួលបានផលប្រយោជន៍អ្វីជាដុំកំភួនពីចិនទេ នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ទីប្រឹក្សារដ្ឋ និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី នៅពេលនេះ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលវិញ ចិននឹងនៅតែជួយជ្រោមជ្រែង និងធ្វើជាខ្នងបង្អែកគ្រប់វិស័យសម្រាប់រដ្ឋាភិបាល។
សហស្ថាបនិកវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា (CID) និងជាអ្នកជំនាញភូមិសាស្ត្រនយោបាយ បណ្ឌិត រ៉ូ វណ្ណៈ យល់ថាដំណើរទស្សនកិច្ចលើកនេះ គឺចិនកំពុងព្យាយាមពង្រីកឥទ្ធិពលនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងអាស៊ី។ លោកបន្តថា កម្ពុជាអាចឆ្លៀតឱកាសនេះ ទាញយកផលប្រយោជន៍ពីចិនបន្ថែមទៀត តាមរយៈគម្រោងខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ(BRI)របស់ចិន ព្រោះចិនកំពុងប្រើប្រាស់គម្រោងនេះដើម្បីពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនស្រាប់។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកបញ្ជាក់ថា ផលប្រយោជន៍ទាំងឡាយដែលមានមកពីចិនត្រូវធ្លាក់ទៅលើដៃរដ្ឋាភិបាល ឬក្រុមអ្នកដឹកនាំរដ្ឋ ខណៈដែលពលរដ្ឋមិនទទួលបានផលប្រយោជន៍ជាក់ស្ដែងទេ។ លោក រ៉ូ វណ្ណៈ ក៏បារម្ភថានៅពេលកម្ពុជាទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីចិន រួចទៅវាយប្រហារតាមវោហារសាស្ត្រ ទៅលើមហាអំណាចផ្សេង នោះអាចនាំឲ្យកម្ពុជាជួបគ្រោះថ្នាក់បាន៖ «អ្វីដែលយើងបារម្ភគឺខ្លាចថា យើងគាំទ្រចិន ប៉ុន្តែយើងទៅវាយប្រហារមហាអំណាចផ្សេងទៀត តាមរយៈវោហារសាស្ត្ររបស់អ្នកនយោបាយ ឬក៏ស្ថាប័នសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលរណបរដ្ឋាភិបាល ឬក៏ថាពាក់ក្រោមស្លាកឯករាជ្យ ប៉ុន្តែបម្រើឲ្យនិន្នាការរដ្ឋាភិបាល ឬក៏ថាជះទឹក។ គាំទ្រមហាអំណាចមួយ ហើយជះទឹកដាក់មហាអំណាចមួយទៀត គឺជារឿងមួយគួរជៀសវាង»។
ការលើកឡើងនេះ ក្នុងពេលដែលលោក វ៉ាង យី ធ្វើទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅកម្ពុជានៅថ្ងៃទី១២ កញ្ញា។ លោក វ៉ាង យី បានជួបរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន ពិភាក្សាពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី និងបញ្ហាតំបន់ អន្តរជាតិមួយចំនួន។ បន្ទាប់មក លោក បានចូលរួមជាអធិបតីក្នុងពិធីប្រគល់កីឡដ្ឋានជាតិមរតកតេជោក្រោមជំនួយរបស់ចិនក្នុងតម្លៃទឹកប្រាក់ជាងមួយរយហាសិប(១៥០)លានដុល្លារ ឲ្យទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ ចំពោះការផ្ដល់ជំនួយរបស់ចិនក្នុងការសាងសង់ពហុកីឡាដ្ឋាននេះ ក៏ធ្លាប់ត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលរិះគន់ថា មិនមានតម្លាភាពនោះទេ ហើយចិនប្រាកដជាទទួលបានផលប្រយោជន៍ធំធេងពីកម្ពុជាវិញ។
ថ្លែងក្នុងឱកាសនោះ លោក ហ៊ុន សែន បានលើកសរសើរចិនដែលបានជួយដល់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកកន្លងមក។ លោករក្សាជំហរថា កម្ពុជានៅតែបន្តអនុវត្តគោលនយោបាយចិនតែមួយ ហើយលោកស្នើសុំឲ្យចិនជួយទំនុកបម្រុងដល់កម្ពុជាបន្ថែមទៀត ទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍គម្រោងនានា និងវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ១៩(Covid-19) ជាដើម៖ « ចិនមិនមែនដាក់ចេញត្រឹមតែទ្រឹស្ដីទេ។ នៅពេលដែលខ្ញុំចូលរួមប្រជុំអំពីខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ចិនបានដាក់ចេញ ( គម្រោង ) ហើយ ដាក់ចេញទាំងលុយតែម្ដង។ ពេលនោះនៅក្នុងសុន្ទរកថារបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំក៏បាននិយាយត្រង់ទៅប្រធានាធិបតី ស៊ី ជិនពីង ថាគម្រោងច្រើនណាស់នៅក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ាន ក្របខណ្ឌអាស៊ី ក៏ប៉ុន្តែវាស្ថិតនៅត្រង់ថា អត់លុយ។ ប៉ុន្តែគម្រោងពិតប្រាកដដែលចិនបានដាក់ គំនិតផ្ដួចផ្ដើមមកនេះគឺដាក់ចេញមកទាំងលុយសម្រាប់បម្រើឲ្យការអភិវឌ្ឍបណ្ដាប្រទេសក្រីក្រ »។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងប្រមុខការទូតចិន អញ្ជើញក្នុងពិធីប្រគល់-ទទួល ពហុកីឡដ្ឋានជាតិមរតកតេជោ នៅរសៀល ថ្ងៃអាទិត្យ ៦កើត...
Posted by Samdech Hun Sen of Cambodia on Sunday, September 12, 2021
លោក វ៉ាង យី នឹងបន្តជួប លោក ហ៊ុន សែន ម្ដងទៀត នៅវិមានសន្តិភាពដើម្បីចុះហត្ថលេខាលើឯកសារមួយចំនួនទៀត មុននឹងលោកបន្តដំណើរទៅប្រទេសវៀតណាម សិង្ហបុរី និងកូរ៉េខាងត្បូង។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស លោក កុយ គួង និងអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បានទេនៅថ្ងៃទី១២ កញ្ញា។ តែយ៉ាងណា ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថា លោក វ៉ាង យី មកកម្ពុជាលើកនេះ ដើម្បីបន្តពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវមិត្តភាពជាប្រពៃណី និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៃភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងបរិបទនៃបញ្ហាប្រឈមជាសកលដែលកំពុងកើតមាន។
ប៉ុន្តែមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង ហៅដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រមុខការទូតចិនមកកម្ពុជាដើម្បី យកកម្ពុជាធ្វើជាសមរភូមិយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយ ជាជាងពង្រឹងមិត្តភាព។ តំណាងរាស្ត្រខេត្តពោធិ៍សាត់នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ងឹម ញ៉េង យល់ថា លោក ហ៊ុន សែន ជាប់អន្ទាក់នឹងចិន ទើបលោកមិនអាចដោះដៃចេញពីចិនបាន ខណៈចិនចង់ប្រើប្រាស់ភូមិសាស្ត្រកម្ពុជា ដើម្បីពង្រីកអំណាចគ្រប់គ្រងក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងមូល។ តំណាងរាស្ត្ររូបនេះ អះអាងថា ការពឹងផ្អែកលើចិនទាំងស្រុង មិនបានផ្ដល់ប្រយោជន៍អ្វីដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជាទេ ផ្ទុយទៅវិញរបបក្រុងភ្នំពេញកំពុងបង្កើនភាពប្រះឆាជាមួយមហាអំណាចលោកសេរីទៅវិញទេ៖ « អ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើ ហើយបង្ហាញទៅមិត្តអន្តរជាតិហ្នឹង គឺលោក ហ៊ុន សែន តែងតែលម្អៀងទៅភាគីខាងចិន។ អ៊ីចឹងហើយ បានមកដល់ពេលនេះយើងឃើញសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសសហភាពអឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិកអ្វី គេចាប់ផ្ដើមរៀបចំច្បាប់ដើម្បីឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ »។
កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ លោក វ៉ាង យី ធ្លាប់បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា ដើម្បីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា ចិន (FTA) និងឯកសារផ្សេងទៀតដើម្បីពង្រីកបន្ថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមួយកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែមួយឆ្នាំមកនេះ កម្ពុជាទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះតិចតួចបំផុត ខណៈរបបក្រុងភ្នំពេញបានបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ(EBA) របស់សហភាពអឺរ៉ុប២០ភាគរយ ដោយសារតែការមិនព្រមស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។