លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត «បោកប្រាស់» ថា កម្ពុជា​មាន​ភាព​ចាស់ទុំ​ផ្នែក​នយោបាយ

មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​លើកឡើង​ថា លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត កំពុង​បោកប្រាស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ និង​ប្រើ​សារ​នយោបាយ​ប្រជាភិថុតិ​ដើម្បី​កេង​ចំណេញ​នយោបាយ។ ការ​រិះគន់​របស់​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​បែប​នេះ​គឺ​បន្ទាប់​ពី​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អះអាង​ថា ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា កាលពី​ខែ​កុម្ភៈ កន្លង​ទៅ​នេះ ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​ភាព​ចាស់​ទុំ​ផ្នែក​នយោបាយ និង​ការ​អភិវឌ្ឍ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា។

មិន​ខុសពី​ឪពុក​របស់​លោក​ឡើយ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចាត់ទុក​ថា ការបោះឆ្នោត​ព្រឹទ្ធសភា​ជា​«​ជោគជ័យ​»​ថ្មី​មួយទៀត​សម្រាប់​កម្ពុជា បើ​ទោះ​បី​ជា​ការ​បោះឆ្នោត​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ធ្វើឡើង​ដោយ​គ្មាន​សេរីភាព និង​យុត្តិធម៌ ហើយ​ដើម្បី​តែ​ផ្តល់​អំណាច​ឱ្យ​ឪពុក​របស់​លោក​ក្ដោបក្ដាប់​ស្ថាប័ន​កំពូល​របស់​ជាតិ​តែប៉ុណ្ណោះ។

ប្រធាន​គណៈកម្មការ​ប្រតិបត្តិ​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ខេត្ត​ប៉ៃលិន លោក ខឹម មុនីកុសល មិន​គាំទ្រ​ការ​លើកឡើង​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឡើយ។ លោក​ថា សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​តែង​រង​ការ​គំរាមកំហែង និង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ពី​សំណាក់​គណបក្ស​កាន់អំណាច​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ព្រឹទ្ធសភា។

លោក ខឹម មុនីកុសល៖ «ដើម្បី​ឱ្យ​គេ​ទទួលស្គាល់​ជ័យជម្នះ​របស់​គាត់[​ថា​]​ជា​ជ័យជម្នះ​ប្រកប​ទៅ​ដោយ​គេ​ហៅថា​កិត្តិយស​នោះ គឺ​គាត់​ត្រូវតែ​បើក​លំហ​ប្រជាធិបតេយ្យ ដោះលែង​អ្នក​ទោស​នយោបាយ ហើយ​ឈប់​បណ្ដែត​បណ្ដោយ​ឱ្យ​បក្ខពួក​របស់​ខ្លួន​ដើរ​ធ្វើបាប ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​ទៅដល់​សកម្មជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​ការ​បញ្ចេញមតិ​ទៅ​លើ​គោលការណ៍​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់ចង ត្រូវ​បាន​គេ​រឹតត្បិត​ជាដើម»។

ដោយឡែក​អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ខេត្តកំពង់ធំ លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ រិះគន់​ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិន​អាច​បោកប្រាស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​បាន​ឡើយ។ លោក​បន្ត​ថា ប្រសិនបើ​ចង់​ឱ្យ​កម្ពុជា​មាន​ភាព​ចាស់ទុំ​ផ្នែក​នយោបាយ ទាល់តែ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បើក​លំហ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ឱ្យ​សកម្មជន​នយោបាយ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​អាច​ចូលរួម​ធ្វើ​នយោបាយ​ឡើងវិញ។

លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ៖ «ខាង​ត្រកូល​ហ៊ុន​វិញ លោក ហ៊ុន សែន វិញ គឺ​គាត់​ក្ដោប​ក្ដាប់​ទាំងអស់​។ កូរ៉េខាងជើង​ត្រឹមតែ​កូន​មួយ​ទេ​។ តែ​នេះ​គឺ​អត់​ទេ​។ នេះ​គឺ​ទាំង​កូន ទាំង​ប្រពន្ធ ទាំង​ក្មួយ ទាំង​ចៅ​អី​ទាំងអស់​។ គឺ​ត្រកូល​ហ៊ុន ខ្លាំង​ជាង​កូរ៉េខាងជើង​ទៅទៀត​។ ខ្ញុំ​មើលទៅ​គឺ​វង្ស​ត្រកូល​របស់​គាត់​ទាំងអស់ គឺ​ក្ដោប​ក្ដាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទាំងអស់​។ ខ្ញុំ​បារម្ភ​មែនទែន​។ ធ្វើ​អ៊ីចឹង​មិនមែន​ជា​ប្រជាធិបតេយ្យ​ទេ គឺជា​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក្លែងក្លាយ»។

ប្រតិកម្ម​របស់​មន្ត្រី​បក្ស​គណបក្ស​ទាំងនេះ​គឺ​បន្ទាប់ពី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅ​ព្រឹក ថ្ងៃ​សុក្រ ទី​១៥ ខែមីនា ថ្លែង​ក្នុង​ពេល​ដឹកនាំ​កិច្ចប្រជុំ​ពេញ​អង្គ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ថា លទ្ធផល​នៃ​ការបោះឆ្នោត​ព្រឹទ្ធសភា​កន្លង​ទៅ ឆ្លុះបញ្ចាំង​នូវ​អ្វី​ដែល​លោក​ថា​ជា «ភាព​ចាស់ទុំ» ខាង​ផ្នែក​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា។

លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ «ការ​បោះឆ្នោត​ព្រឹទ្ធសភា​នីតិកាល​ទី​៥ ដែល​បាន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​ជោគជ័យ​នៅ​ថ្ងៃ​២៥ កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២៤ ដោយមាន​គណបក្ស​៤​ចូលរួម​ប្រកួតប្រជែង និង​មាន​អង្គ​បោះឆ្នោត​ចូលរួម​រហូតដល់ ៩៩,៨៦​ភាគរយ​។ លទ្ធផល​នេះ​បាន​បង្ហាញ​អំពី​ភាព​ចាស់ទុំ​ផ្នែក​នយោបាយ និង​វឌ្ឍនភាព​នៃ​ការអភិវឌ្ឍន៍​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា។ ខ្ញុំ​សូម​ឆ្លៀត​យក​ឱកាស​នេះ​អបអរសាទរ​ចំពោះ​ជ័យជម្នះ​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត វាយតម្លៃ​ខ្ពស់ និង​អរគុណ​គ្រប់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់»។

ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ អ្នក​សិក្សា​កិច្ចការ​នយោបាយ​លោក ប៉ោ មករា មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនអាច​យក​តួលេខ​នៃ​អង្គ​បោះឆ្នោត​អសកល​មក​វាស់វែង​ភាព​ចាស់​ទុំ​ផ្នែក​នយោបាយ​បាន​នោះ​ទេ​។ លោក​ផ្ដល់​អំណះអំណាង​ថា មន្ត្រី​បក្ស​កាន់អំណាច​តែង​ប្រើ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ដើម្បី​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​គូ​ប្រកួតប្រជែង​នយោបាយ​របស់​ខ្លួន។

លោក ប៉ោ មករា៖ «អ្វី​ដែល​អ្នកនយោបាយ​ធ្វើ​បាន ជាពិសេស​គឺ​គណបក្ស​ដែល​កាន់​អំណាច អ្នក​នយោបាយ​ដែល​កាន់អំណាច គាត់​គួរតែ​បើក​ចិត្ត​ទូលាយ​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ការ​បើក​លំហ​សិទ្ធិ​សេរីភាព ចំពោះ​ពលរដ្ឋ​ទូទៅ ចំពោះ​សកម្មជន​សង្គម ឬក៏​សកម្មជន​គណបក្ស​នយោបាយ ឬក៏​គណបក្ស​នយោបាយ​ដែល​ជា​បក្ស​ប្រឆាំង​ជាមួយ​ខ្លួនឯង គឺ​ត្រូវតែ​បើក​លំហ​ឱ្យ​គាត់​មាន​លទ្ធភាព​នៅក្នុង​ការ​ធ្វើ​សកម្មភាព​នយោបាយ​នៅក្នុង​ថ្នាក់​មូលដ្ឋាន ក៏ដូចជា​សកម្មភាព​នៅ​ថ្នាក់​ជាតិ​ទាំងមូល»។

បើ​ទោះបីជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អួតអាង​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​ភាព​ចាស់​ទុំ​នយោបាយ និង​ការអភិវឌ្ឍ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ល្អ​ក្ដី កាលពី​ថ្ងៃទី​១៥ ខែ​កុម្ភៈ កន្លង​ទៅ អង្គភាព​ស៊ើបអង្កេត​សេដ្ឋកិច្ច ហៅ​កាត់​ថា អ៊ី.អាយ.យូ (Economist Intelligence Unit) បាន​បន្ត​ដាក់​ចំណាត់ថ្នាក់​កម្ពុជា​ជាប់​លេខ ១២១ ឬ​ជា​ប្រទេស​មាន​របប​ដឹកនាំ​តាម​បែប​ផ្ដាច់ការ​សម្រាប់​ឆ្នាំ​២០២៣ អាក្រក់​ជាង​ឆ្នាំមុនៗ​ទៀត​។ អង្គភាព​EIU ថា ការ​វាយ​តម្លៃ​នីមួយៗ ផ្អែកលើ​ចំណុច​សំខាន់​មួយចំនួន​រួមមាន​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត មុខងារ​របស់​រដ្ឋាភិបាល ការ​ចូលរួម​នយោបាយ វប្បធម៌​នយោបាយ និង​សេរីភាព​សង្គម​ស៊ីវិល​។ ពិន្ទុ​ប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​កម្ពុជា​បាន​បន្ត​ដាំ​ក្បាល​ចុះ​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់ ជាពិសេស​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៧ នៅ​ពេល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ក្រោម​ការដឹកនាំ​ដោយ​អតីត​នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន បើក​យុទ្ធនាការ​គាស់​រម្លើង​ប្រជាធិបតេយ្យ​តាមរយៈ​ការ​រម្លាយ​គណបក្សប្រឆាំង​ធំ​ជាងគេ​គឺ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នៅមុន​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ​អាណត្តិ​ទី​៦​។ ចំណែក​អាណត្តិ​ទី​៧​វិញ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ផ្ទេរ​ដំណែង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ទៅកាន់​កូនប្រុស​ច្បង​លោក គឺ​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ណែ​ត កាលពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០២៣ កន្លង​ទៅ។ ប៉ុន្តែ​មុននឹង​ការផ្ទេរ​ដំណែង​ជា​កញ្ចប់​ទៅកាន់​កូនប្រុស និង​បក្ខពួក​ខ្លួន លោក ហ៊ុន សែន បាន​បង្ក្រាប​លើ​សង្គម​ស៊ីវិល បិទ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ និង​រាំង​ខ្ទប់​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ដែល​ជា​គណបក្សប្រឆាំង​ដែល​ធំ​ជាងគេ​មិន​ឱ្យ​ចូលរួម​បោះ​ឆ្នោត៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។