លោក សម រង្ស៊ី និង​លោក ហ៊ុន សែន អះអាង​​អំពី​ជ័យជម្នះ​​រៀងៗ ខ្លួន នៅ​សមរភូមិ​តុលាការ​បារាំង

0:00 / 0:00

លោក សម រង្ស៊ី ថា តុលាការ​ប្រទេស​បារាំង​សម្រេច​បដិសេធ​បណ្ដឹង​លោក ហ៊ុន សែន គឺ​ជា ជ័យជម្នះ​របស់​លោក ។ ទោះ​យ៉ាង​ណា​ភាគី​ចាញ់​ក្ដី គឺ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅតែ​អះអាង​ថា សាលក្រម​តុលាការ​បារាំង​បាន​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​ដល់​រូប​លោក។ ចំណែកមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និង​អ្នក​វិភាគ​យល់​ថា អ្វី​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន លើក​ឡើង​ជា វោហារសាស្ត្រ​នយោបាយ​បន្លំ​ការ​ពិត​ប៉ុណ្ណោះ។

លោក សម រង្ស៊ី ប្រធាន​ស្ដីទី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​លោក​អះអាង​ថា ជា​អ្នក​ឈ្នះ​ក្ដី​លោក ហ៊ុន សែន បាន​សរសេរ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​ថ្ងៃ​ទី១១ ខែតុលា​ថា តុលាការ​សម្រេច​ច្រាន​ចោល​បណ្ដឹង​លោក ហ៊ុន សែន និង​បដិសេធ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​មក​លើ​លោក គឺ​ជា​ជ័យ​សម្រាប់​អ្នក​ការពារ​សេរីភាព។

លោក សម រង្ស៊ី លើក​ឡើង​ទៀត​ថា ចំពោះ​បណ្ដឹង​លោក ឌី វិជ្ជា កូន​ប្រសា​លោក ហ៊ុន សែន វិញ តុលាការ​ក៏​សម្រេច​លើកលែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ដែរ។ លោក សម រង្ស៊ី បាន​អះអាង​ថា មិន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​រឿង​បរិហារកេរ្តិ៍​ទេ។ លោក​ថា នេះ​ជា​ជ័យជំនះ​មួយ​ទៀត។

លោក ហ៊ុន សែន និង​កូន​ប្រសា​គឺ​លោក ឌី វិជ្ជា បាន​រួម​គ្នា​ប្ដឹង​លោក សម រង្ស៊ី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ នៅ​តុលាការ​ប្រទេស​បារាំង ពី​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍ ចំពោះ​ការ​ដែល​លោក សម រង្ស៊ី ចោទ​លោក ហ៊ុន សែន ថា ជា​អ្នក​រៀបចំ​ផែនការ​សម្លាប់ អតីត​មេ​ប៉ូលិស​ក្រុង​ភ្នំពេញ និង​ជា​ដន្លង​របស់​ខ្លួន គឺ​លោក ហុក ឡង់ឌី។

បណ្ដឹង​នេះ​កើត​មាន​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​លោក សម រង្ស៊ី កាល​ពី​ទី២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ បាន​សរសេរ​នៅ​លើ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​ថា លោក ហ៊ុន សែន ជា​អ្នក​បញ្ជា​ឲ្យ​សម្លាប់​លោក ហុក ឡង់ឌី តាម​រយៈ​ធ្វើ​ឲ្យ​ផ្ទុះ​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ ដែល​លោក ហុក ឡង់ឌី កំពុង​ជិះ​ពី​ភ្នំពេញ​ទៅ​ខេត្តស្វាយរៀង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៨។

តុលាការ​បារាំង​បាន​បើក​សវនាការ​ជំនុំជម្រះ​រឿង​ក្ដី​នេះ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២។ តុលាការ​បារាំង បាន​ប្រកាស​សាលក្រម​កាល​ពី​នៅ​ទី​ថ្ងៃ​ទី១០ ខែតុលា ដោយ​សម្រេច​លើកលែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​លោក សម រង្ស៊ី ក្នុង​សំណុំរឿង​បរិហារកេរ្តិ៍ ដែល​ប្ដឹង​ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន និង​កូន​ប្រសា គឺ​លោក ឌី វិជ្ជា។

ទោះ​បី​យ៉ាង​ណា លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​សាលក្រម​តុលាការ​ប្រទេស​បារាំង​ពី​ភាព​ស្អាតស្អំ​ថា លោក​មិនមែន​ជា​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយ​នៃ​ការ​ស្លាប់​លោក ហុក ឡង់ឌីទេ។ លោក​បន្ត​ថា សាលក្រម​នេះ គឺ​បាន​កាត់​ទោស​លោក សម រង្ស៊ី នៅ​ខាង​លើ ប៉ុន្តែ​លើកលែង​ទោស​លោក សម រង្ស៊ី នៅ​ខាង​ក្រោម​វិញ។ លោក​ក៏​ប្រកាស​ថា ការ​ចាញ់​ក្ដី​នេះ​ជា​ជោគជ័យ​ទៅ​វិញ។ លោក ហ៊ុន សែន បាន​យក​ចំណុច​តិចតួច​នៃ​សាលក្រម​តុលាការ​បារាំង​មក​អះអាង​ថា តុលាការ​បារាំង​បាន​បញ្ជាក់​លោក សម រង្ស៊ី គ្មាន​ភស្តុតាង​បញ្ជាក់​ថា ឧទ្ធម្ភាគចក្រ ដែល​លោក​ដឹក​លោក ហុង ឡង់ឌី ជិះ​ធ្លាក់​នោះ ព្រោះ​ករណី​រន្ទះ​បាញ់ ឬ​ផ្ទុះ​គ្រាប់បែក​នោះ​ទេ។

លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ដូច្នេះ ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់​សញ្ញាប័ត្រ​ដល់​និស្សិត​សាកលវិទ្យាល័យ​ភ្នំពេញ​អន្តរជាតិ (PPIU) នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី១១ ខែតុលា។ លោក ហ៊ុន សែន អួតអាង​ទៀត​ថា បណ្ដឹង​ដែល​លោក​ប្ដឹង​លោក សម រង្ស៊ី នេះ​ប្រៀប​ដូច​ជា​លោក​ទៅ​វាយ​លោក សម រង្ស៊ី ដល់​ផ្ទះ​អ៊ីចឹង​ដែរ។ ដើម​បណ្ដឹង​ដែល​ចាញ់​ក្ដី​ចុង​ចោទ​រូប​នេះ​ថែម​ទាំង​បាន​ហៅ​ខ្លួន​ឯង​ថា ជា​អ្នក​ឈ្នះ​ក្ដី លោក សម រង្ស៊ី ព្រោះ​លោក ហ៊ុន សែន យល់​ថា សាលក្រម​របស់​តុលាការ​ដែល​ប្រកាស​ឱ្យ​លោក សម រង្ស៊ី ឈ្នះ​ក្ដី​ដោយ​ការ​អនុគ្រោះ​ប៉ុណ្ណោះ។

ក្រោយ​ចាញ់​ក្ដី​លោក សម រង្ស៊ី ពេល​នេះ​លោក ហ៊ុន សែន ក៏​មិន​ហ៊ាន​តតាំង​ក្ដី​ជាមួយ​លោក សម រង្ស៊ី នៅ​តុលាការ​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​បារាំង​ទៀត​ដែរ ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាស​ថា​លោក​មិន​ប្ដឹង​ទាស់​ការ​សម្រេច​របស់​តុលាការ​បារាំង ទៅ​តុលាការ​ជាន់​ខ្ពស់ ឬ​សាលាឧទ្ធរណ៍​ទេ ព្រោះ​លោក​ពេញ​ចិត្ត​ការ​បកស្រាយ​សាលក្រម​សាលាដំបូង​តុលាការ​ប្រទេស​បារាំង​នេះ​ណាស់។

ចំណែក​ក្រុម​មេធាវី​ស្ម័គ្រចិត្ត​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​ថា តុលាការ​ព្រហ្មទណ្ឌ​បារាំង បាន​រក​ឃើញ​ការ​ពិត​ថា សម រង្ស៉ី បាន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​បរិហារកេរ្តិ៍។ សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​ដដែល​លើក​ឡើង​ទៀត​ថា តុលាការ​បារាំង​បាន​ពិចារណា លើ​គោលការណ៍​សមាមាត្រ​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ ក៏​ប៉ុន្តែ​តុលាការ​នៅ​តែ​កំណត់​ថា លោក សម រង្សី ពិត​ជា​បាន​ថ្លែង​ចោទ​ប្រកាន់​ទម្លាក់​កំហុស​លើ​លោក ហ៊ុន សែន។ ក្រុម​មេធាវី​លោក ហ៊ុន សែន បន្ត​ថា តុលាការ​បារាំង​បាន​ថ្លឹងថ្លែង​ថា ប្រសិន​បើ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​លើ​លោក សម រង្ស៉ី អាច​ជា​ប៉ះពាល់​ដល់​វិសមាមាត្រ នៃ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ រវាង​ដើម​បណ្ដឹង​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​កាន់​អំណាច និង​ជន​ជាប់​ចោទ ដែល​ពុំ​មាន​អំណាច ហើយ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នេះ​ត្រូវ​បាន​ការពារ​ដោយ​សន្ធិសញ្ញា​អឺរ៉ុប ស្ដីពី​សិទ្ធិមនុស្ស។

ប្រធាន​អង្គការ​សម្ពន្ធភាព​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា ហៅ​កាត់​ថា ច្រាក់ (CHRAC) លោក រស់ សុដ្ឋា សង្កេត​ឃើញ​ថា តុលាការ​ប្រទេស​បារាំង​ត្រូវ​បាន​មតិ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ទទួល​ស្គាល់​ថា មាន​ការ​សម្រេច​ក្ដី​ដោយ​យុត្តិធម៌។ លោក​យល់​ថា ការ​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន លើក​ឡើង​ថា ខ្លួន​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​ពី​ការ​ចាញ់​ក្ដី​នេះ គ្រាន់តែ​ជា​វោហារសាស្ត្រ​នយោបាយ​ប៉ុណ្ណោះ។ ការ​សម្រេច​ក្ដី​របស់​តុលាការ​បារាំង ក៏​ជា​ការ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ឱ្យ​ឃើញ​ពី​ការ​កាត់ក្ដី​តុលាការ​កម្ពុជា ដែល​តែងតែ​សម្រេច​ក្ដី ឱ្យ​លោក សម រង្ស៊ី ចាញ់​ក្ដី​លោក ហ៊ុន សែន ថា ជា​ការ​សម្រេច​ក្ដី​បែប​ណា។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ជើង​ចាស់ បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ លើកឡើង​ថា តុលាការ​បារាំង ឯករាជ្យ និង​ឥត​លំអៀង​បាន​ឃើញ​ការ​ពិត​សព្វគ្រប់ ហើយ​តុលាការ​សម្រេច​លើកលែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​លោក សម រង្ស៊ី ដោយ​ឈរ​លើ​មូលដ្ឋាន​នៃ​ការពិត។ លោក​បណ្ឌិត​បន្ត​ទៀត​ថា តុលាការ​ខ្មែរ​ចាំបាច់​ត្រូវ​រៀន​សូត្រ​ពី​តុលាការ​បារាំង និង​បង្ហាញ​ឱ្យ​គេ​ឃើញ និង​ទុក​ចិត្ត​ថា ជា​តុលាការ​ឯករាជ្យ និង​ឥត​លំអៀង និង​យក​ការ​ពិត​ធ្វើការ​សម្រេច ឈរ​លើ​មូលដ្ឋាន​នៃ​ការ​ពិត​សព្វគ្រប់​នេះ។

ចំណែក​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​លោក គឹម សុខ យល់ថា សាលក្រម​នេះ​ហាក់​រក​មិន​ឃើញ​អ្នក​ឈ្នះ និង​ចាញ់​ទេ ព្រោះ​ភាគី​ទាំង​ពីរ​ទទួល​បាន​លទ្ធផល​មួយ ដែល​ពួក​គេ​ចង់​បាន​រៀងៗ ខ្លួន។ លោក​បន្ត​ទៀត​ថា ការ​ដែល​តុលាការ​បារាំង​ឱ្យ​លោក សម រង្ស៊ី ឈ្នះ​ក្ដី​លោក ហ៊ុន សែន ទំនង​លោក ហ៊ុន សែន មិន​ទាន់​អស់​ចិត្ត​ឡើយ ហើយ​មេ​ដឹក​នាំ​រូប​នេះ នឹង​បន្ត​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​លើ​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង ឬ​បន្ត​ផែនការ​បំបិទ​ផ្លូវ​លែង​ឱ្យ​លោក សម រង្ស៊ី អាច​វិល​ចូល​ស្រុក​វិញ​បាន។

ប្រធាន​ស្ដីទី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ក៏​រំលឹក​ទៅ​លោក ហ៊ុន សែន ថា ទន្ទឹម​នឹង​សំណុំរឿង​បរិហារកេរ្តិ៍ ទាំង​ពីរ​នេះ នៅ​មាន​សំណុំរឿង​មួយ​ទៀត ដែល​ធ្ងន់ធ្ងរ​ជាង​នេះ សម្រាប់​លោក ហ៊ុន សែន តុលាការ​ប្រទេស​បារាំង គឺ​តុលាការ​ទីក្រុង​ប៉ារីស បាន​ចេញ​ដីកា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៣០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ ឱ្យ​ចាប់​ខ្លួន​មេ​អង្គរក្ស​របស់​លោក ហ៊ុន សែន គឺ​លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង និង​លោក ហ៊ុយ ពិសិដ្ឋ ទាក់ទង​អំពើ​ភេរវកម្ម នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧។ លោក សម រង្ស៊ី យល់ថា លោក ហ៊ុន សែន នឹង​ត្រូវ​តុលាការ​បារាំង បង្គាប់​ឱ្យ​ចាប់​ខ្លួន​នៅ ពេល​ណា​លោក ហ៊ុន សែន ចុះ​ចេញ​ពី​តំណែង​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ព្រោះ​លោក ហ៊ុន សែន ជា​អ្នក​បញ្ជា​លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង និង​លោក ហ៊ុយ ពិសិដ្ឋ ឱ្យ​រៀបចំ​អំពើ​ភេរវកម្ម​នេះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។