លោក ហ៊ុន សែន ថា តុលាការ​នឹង​មិន​បញ្ចប់​សំណុំ​រឿង​លោក កឹម សុខា ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ នេះ​ទេ

ដោយ ហេង រស្មី
2019.11.18
ហ៊ុន សែន កឹម សុខា 111419 (ឆ្វេង) លោក ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ថ្លែង​ក្នុង​ពិធីសម្ពោធ​រោងចក្រ​ស៊ីម៉ង់ត៍ ថៃ ប៊ុនរ៉ុង ខេត្ត​កំពត ថ្ងៃ​ទី១៤ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ និង លោក កឹម សុខា ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ពេល​ជួប​ទូត​ជប៉ុន នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក​លោក ហ៊ុន សែន និង RFA

មេដឹកនាំ​របបក្រុង​​ភ្នំពេញ​លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែង​នៅថ្ងៃទី១៨ វិច្ឆិកានេះថា សំណុំ​​រឿង​លោក កឹម សុខា នឹង​មិន​បញ្ចប់​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ដ៏​ខ្លី​ខាង​មុខ​នេះទេ ទោះជា​តុលាការ​បាន​បិទ​បញ្ចប់​នីតិវិធី​ស៊ើប​អង្កេត​រួច​ហើយ​ក្តី។ អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ថា ប្រសាសន៍​​របស់​ប្រមុខ​របបក្រុ​​ងភ្នំពេញ​នេះ​ ជា​ការ​ដាក់​សម្ពាធ​លើ​តុលាការ។

មេដឹកនាំ​របបឯកបក្ស ហ៊ុន សែន អះអាងថា ករណីលោក​​ កឹម សុខា ត្រូវ​ប្រើ​រយៈពេល​យូរ​ មិន​មែន​​ឆាប់​ដូច​ការគិត​​​របស់​​បុគ្គល​មួយ​​ចំនួន​នោះទេ។ លោក​បន្ត​ថា តុលាការ​នឹង​មិន​ទម្លាក់​​ចោល​បទ​ចោទ​ប្រកាន់​លើ​លោក​ កឹម សុខា នោះ​ឡើយ ហើយ​ការ​លើក​​លែង​ទោស​វិញ លោក​​ថា ​​ក៏​​មិន​​អាច​ធ្វើ​​ទៅ​​បាន​នោះ​ដែរ ប្រសិន​បើ​​មេបក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ​​ មិន​ទាន់​​ត្រូវ​បាន​កាត់​ទោស។ លោក​សន្មត​ទុក​ជា​មុន​ថា ចៅក្រម​នឹង​បញ្ជូន​​សំណុំ​​រឿង​នេះ​ទៅ​ជំនុំ​​ជម្រះ ប៉ុន្តែ​ការ​ជម្រះ​នៅ​ពេល​ណា​នោះ លោក​​ថា ជា​សមត្ថកិច្ច​របស់​​តុលាការ៖ «ដំណើរ​ការ​ក្តីមួយ​នេះ គឺ​មិន​មែន​​ត្រូវ​ធ្វើ​មួយ​ថ្ងៃ ពីរ​ថ្ងៃ មួយ​ខែ ឬពីរ​ខែ​ទេ វា​ត្រូវ​ប្រើ​រយៈពេល​វែង។ រួច​ហើយ​មាន​អ្នក​​ខ្លះថា បន្តិច​ទៀត​ព្រះមហាក្សត្រ​លើក​លែង​ទោស។ បើ​មិន​​ទាន់​កាត់​ទោស​ផង តើ​​ព្រះមហាក្សត្រ​មាន​​ទោស​ឯណា​សម្រាប់​លែង

កាល​​ពី​​ថ្ងៃទី១៥ វិច្ឆិកា​កន្លងទៅ ចៅក្រម​​ស៊ើបសួរ​តុលាការ​ក្រុង​​ភ្នំពេញ លោក គី ឫទ្ធី បាន​ប្រកាស​​បិទការ​ស៊ើបសួរ​សំណុំ​រឿង​លោក កឹម សុខា ក្រោយ​ចំណាយរយៈ​ពេល​ស៊ើបអង្កេត​អស់ជាង ២ឆ្នាំ។ ប៉ុន្មាន​​ថ្ងៃ​មុន​ប្រកាស​បិទ​បញ្ចប់​នីតិវិធី​​ស៊ើបអង្កេត​នេះ តុលាការ​បាន​កែប្រែ​លក្ខខណ្ឌ​ឱ្យ​​លោក កឹម សុខា មាន​សេរីភាព​​ដើរ​ហើរ​ក្នុង​រង្វង់​ដែន​ដី​ខ្មែរ ប៉ុន្តែ​ហាម​ឃាត់​សកម្មភាព​នយោបាយ និង​តម្រូវ​ឱ្យ​​លោក​​ឆ្លើយ​តប​ ចំពោះ​ការ​កោះ​ហៅ​​ពី​គ្រប់​សមត្ថកិច្ច។

អ្នក​វិភាគនយោបាយចាស់​វស្សា​ បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន មិន​គួរ​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​ណា​មួយ​ចំពោះ​ករណី​លោក កឹម សុខា ឡើយ ព្រោះ​សំណុំ​រឿង​នេះ​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដៃ​តុលាការ។ លោក​ថា លោក ហ៊ុន សែន គួរ​តែ​ទុក​រឿង​នេះ​ឱ្យ​តុលាការ​ជា​អ្នក​ដោះ​ស្រាយ ដើម្បីកុំ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ឯករាជ្យ​ភាព​របស់​ស្ថាប័ន​យុត្តិធម៌​នេះ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ ថ្លែង​ថា ប្រសិន​បើតុលាការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ដោយ​ត្រឹម​ត្រូវនោះ ​លោក កឹម សុខា ត្រូវ​​រូច​ផុត​ពីការ​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ក្លាយ​ជា​បុគ្គល​មាន​សេរីភាព​ពេញ​លេញ​ជា​យូរ​មក​ហើយ។ លោក​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា មក​ដល់​ពេល​នេះ ជោគវាសនា​នៃ​សេរីភាព និង​នយោបាយ​របស់​លោក កឹម សុខា កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​កណ្តាប់​ដៃ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន៖ «វាសនា​នយោបាយ​របស់​ កឹម សុខា នៅក្នុង​កណ្តាប់​ដៃ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី។ បើ​គាត់​សប្បាយ​ចិត្ត​ទៅ នោះ​គាត់​អាច​ជួ​យស្នើ​ទៅ​ព្រះមហាក្សត្រ​លើក​​លែង​ទោស។ បើ​គាត់​មិន​​សប្បាយ​ចិត្ត​ នៅ​ហ្នឹង​រហូត​ទៅ»

ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ត្រូវ​សមត្ថកិច្ច​របប​ក្រុ​​ងភ្នំពេញ សម្រុក​ចូល​ចាប់​ខ្លួន​ដល់​ក្នុង​ផ្ទះទាំង​កណ្តាល​អធ្រាត្រ​កាល​ពី​ដើម​ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ កន្លង​ទៅ។ ការ​ចាប់​ខ្លួន​នោះ ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ពេល​លោកកំពុង​មាន​អភ័យ​ឯកសិទ្ធិ​សភា​នៅ​ឡើយ។ តុលាការ​ដែល​ស្ថិត​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ចោទ​​ប្រកាន់​មេបក្ស​ប្រឆាំង​រូបនេះ ពី​បទ “សន្ទិដ្ឋិភាព” ឬ​ការ​ត្រូវរ៉ូវ​គ្នា​​ជាមួយ​បរទេស​ ដើម្បី​ផ្តួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល។ លោក កឹម សុខា បាន​ជាប់ឃុំ​អស់​រយៈ​ពេល​ជាង ២ឆ្នាំ ទាំង​ការ​​ជាប់​ឃុំ​​ក្នុ​ង​ពន្ធនាគារ និង​ក្នុង​ផ្ទះ។

តុលាការ​របប​លោក ហ៊ុន សែន ហាក់​បាន​ផ្អឹប​ទុក​សំណុំ​រឿង​លោក កឹម សុខា នេះ​ជា​យូរ​ខែ​មក​ហើយ ក៏​​ប៉ុន្តែ​បាន​បង្ហាញ​ដំណើរ​ការ​ខ្លះៗ វិញ បន្ទាប់​ពី​សហគមន៍​​អន្តរជាតិ​បាន​ទាម​ទារ​យ៉ាង​ទទូច​ឱ្យ​មាន​ការ​ដោះ​លែង​រូប​លោក ហើយ​​ឱសានវាទ​នៃ​ការ​ដក​ហូត​ឋានៈ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប​ កាន់​តែ​ខិត​ជិត​ចូល​មក​ដល់។

អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ស្តីពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា អ្នក​ស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) និង​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មួយ​ចំនួន បាន​ទទូច​ឱ្យ​តុលាការ​​​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​ឡាយ​លើ​លោក កឹម សុខា ព្រម​ទាំង​​ផ្តល់​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ដល់​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​រូប​នេះ​វិញ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
សង្គម​ស៊ីវិល​រំពឹង​ថា​ ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា​ថ្មី​នឹង​បន្ត​ចូល​រួម​លើក​ស្ទួយ​ប្រជាធិបតេយ្យ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។