នៅក្នុងសារបែកធ្លាយផ្ទៃក្នុងមួយរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផ្ញើជូនអ្នកនាំពាក្យគ្រប់ជាន់ថ្នាក់នៃរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសផ្លាស់ប្ដូររបៀបប្រតិកម្មតបតនឹងសកម្មភាព ឬសារនយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី ពីសំណាក់មន្ត្រីរបស់លោក។ ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏ដាក់ ចេញនូវផែនការពីរចំណុច ដើម្បីទប់ទល់នឹងគម្រោងព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុប។
តើការផ្លាស់ប្តូរបៀបទប់ទល់នឹងលោក សម រង្ស៊ី និងផែនការថ្មីរបស់លោក ហ៊ុន សែន តាមរយៈសារបែកធ្លាយនោះមានអ្វីខ្លះ?
មន្ត្រីរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទាំងយោធា នគរបាល និងគ្រប់ក្រសួងមន្ទីរ ដែលតែងតែនាំគ្នាចេញលិខិតថ្កោលទោស លោក សម រង្ស៊ី ព្រោងព្រាត ក្រោយពេលដែល លោក សម រង្ស៊ី ចេញសារនយោបាយ ឬបង្ហើបចេញនូវផែនការនានារបស់លោកម្តងៗនោះ ឥឡូវនេះ ពួកគេទើបបានទទួលបញ្ជាថ្មីពីលោក ហ៊ុន សែន មិនឱ្យមានប្រតិកម្មអ្វីទាំងអស់។ មូលហេតុសំខាន់ តាមសារបែកធ្លាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលអាស៊ីសេរី ទើបទទួលបានកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១៤កុម្ភៈ គឺ លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា បើប្រតិកម្មនឹងលោក សម រង្ស៊ី ទៅ វាហាក់ដូចជាឱ្យតម្លៃទៅលោក សម រង្ស៊ី ពេក៖ «ចាប់ពេលនេះតទៅមិនបាច់ចាប់អារម្មណ៍ទៅនឹង សម រង្ស៊ីទេ ហើយសមត្ថកិច្ចនគរបាល អភិបាលខែត្រ អ្នកនាំពាក្យរបស់យើងមិនបាច់តបទៅលោក សម រង្ស៊ី ទេ កុំឱ្យវាបានចិត្តឬក៏អាចឱ្យវាមានតម្លៃដែលមិនអាចខ្វះបាន ក្នុងការចរចាណាមួយ បើសិនជាអាចកើតឡើង»។
អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយចំពោះសារបែកធ្លាយនេះថា ជាសំឡេងពិតរបស់លោក ហ៊ុន សែន ឬមិនពិតនោះទេ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកក៏បានដាក់ចេញនូវផែនការពីរ សម្រាប់ទប់ទល់នឹងគម្រោងព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធEBA។ ផែនការទីមួយ គឺការកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ ដែលលោក ហ៊ុន សែន ថា អាចនឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជា មានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងអាចដំណើរការបានជាប្រក្រតី ទោះបីជាមានការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធក៏ដោយ៖ «ACT2 អីចឹងនីតិវិធីព្យួរ EBA គេប្រើរយៈពេល១៨ខែ អ៊ីចឹងយើងក៏មានពេលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើកំណែទម្រង់ផ្ទៃក្នុង អីចឹងយើងចាប់យកឱកាសនេះ ជាពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់យើងដែរ»។
ទាក់ទងនឹងការធ្វើកំណែទម្រង់នេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន បញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកធ្វើកំណែទម្រង់ផ្ទៃក្នុងនេះ ហើយក៏ត្រៀមខ្លួនតាំងពីយូរមកហើយដែរ ចំពោះសហភាពអឺរ៉ុបលើគម្រោងឈប់បន្តការអនុគ្រោះពន្ធ EBA ដល់កម្ពុជានេះ។ តែលោក ផៃ ស៊ីផាន អះអាងថា បើសិនជាសហភាពអឺរ៉ុបផ្ដាច់ការអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជាមែននោះ ដោយសារតែសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារីកចំរើនទៅវិញ៖ «អីចឹងយើងបានត្រៀមមួយឆ្នាំមកនេះ ហើយបើគេបញ្ចប់ គឺដោយសារតែសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងរីកចម្រើន ដូច្នេះបើគេបញ្ចប់ដោយសារតែបញ្ហានយោបាយ ឬបញ្ហាបច្ចេកទេស»។
ទោះបីជាអត្រានៃភាពក្រីក្រនៅកម្ពុជា បានថយចុះមែនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តែពុំមែនមានន័យថា អ្នកទទួលបានផលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារីកចម្រើនដោយស្មើភាពគ្នាឡើយ អ្នកទទួលផលពីការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចនេះគឺបានតែក្រុមឈ្មួញ និងបក្ខពួកលោក ហ៊ុន សែន ប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចរកឃើញថា ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង ១៥លាននាក់ មានអ្នកក្រ និងអ្នកជិតក្រ ជាង ៨លាននាក់។
អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ស្ថានភាពរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងតែនៅក្បែរជ្រោះ ឬហៀបនឹងធ្លាក់ជ្រោះទៅហើយ។ រីឯការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ពីផែនការធ្វើកំណែទម្រង់ផ្ទៃក្នុងដើម្បីទប់ទល់ការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ មិនអាចទៅរួចឡើយ ពីព្រោះថា នេះមិនមែនជាលើកទី១ទេ ដែលលោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសពីការធ្វើកំណែទម្រង់នេះ។ របបឯកបក្ស បានដាក់ធ្វើកំណែទម្រង់ដឹកនាំប្រទេសនេះ តាំងពីនៅក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែកំណែទម្រង់នេះ ពុំបានធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិរីកចម្រើននោះឡើយ។
លោក បណ្ឌិត កែម ឡី ក៏ធ្លាប់រិះគន់ផែនការកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែរថាជា ការកែទម្រង់ ពីការស៊ីរាក់ៗលើដី មកស៊ីជម្រៅក្រោមដីតែប៉ុណ្ណោះ។
ផែនការទីពីររបស់លោក តាមរយៈសារសំឡេងបែកធ្លាយនោះ គឺលោកយកឱកាសដែលសហភាពអឺរ៉ុប គ្រោងដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ ទៅរំលាយចោលគណបក្សប្រឆាំងឱ្យខ្ទេចខ្ទី តាំងពីលើដល់ក្រោមតែម្ដង។ លោកថាលោកនឹងមិនដោះលែងលោក កឹម សុខា និងមិនអត់អោនឱ្យមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងពីរ គឺទាំងលោក សម រង្ស៊ី និង លោក កឹម សុខា ដែលលោកហៅអាៗ ពេញៗមាត់នោះផង៖ «ទី២កម្ចាត់ចោលកម្លាំងប្រឆាំងទាំងអស់របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនអាចឱ្យពួកនេះងើបក្បាលរួច ហើយក៏មិនអាចមានការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២២ ឬឆ្នាំ២០២៣ ហើយខ្ញុំមិនអាចមានចលនា ខ្ញុំឱ្យលើកលែងទោស អា សម រង្ស៊ី និងលើកលែងទោសឱ្យអា កឹម សុខាដែរ»។
បន្ថែមពីនេះទៀត លោក ហ៊ុន សែន បានប្រាប់ទៅមន្ត្រីរបស់លោកឱ្យសម្លឹងមើលក្រុមមនុស្សផ្សេង ដែលចង់បង្កើតបក្សថ្មីដែរ ខណៈលោកបង្គាប់បញ្ជាឱ្យ កម្ទេចបណ្ដាញបក្សប្រឆាំងនៅតាមមូលដ្ឋាន ដែលជួបប្រជុំគ្នា ក្រៅពីកម្ចាត់មេដឹកនាំកំពូលរបស់គណបក្សប្រឆាំង៖ «គឺរឹតពួកអាបក្សប្រឆាំងនៅសេសសល់ឱ្យវារលំរលាយកាន់តែឆាប់ ព្រោះគ្មានអ្នកណាមកប្រដៅយើងបានទេ ព្រោះអ្នកឯងធ្វើចំពោះខ្ញុំដូច្នេះ ហើយយើងមិនអាចក្រុមនេះរស់ទេ គឺយើងត្រូវរឹតពួកអានៅផ្ទៃក្នុងទាំងអស់ ខ្ញុំនឹងណែនាំឱ្យអភិបាលខែត្រ អ្នកនាំពាក្យ យើងមិនអាចលើកលែងឱ្យបានទេ តែបើលើកលែងបម្រាមនយោបាយ តែចំពោះអ្នកណាដែលចង់ទៅបង្កើតបក្សនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ»។
លោក ហ៊ុន សែន ហាក់ដូចជាទទួលស្គាល់ថា មេបក្សប្រឆាំង សម រង្ស៊ី នៅមានឥទ្ធិពលខ្លាំងនៅឡើយ។ តាមរយៈសារបែកធ្លាយនោះ លោក ហ៊ុន សែន ខិតខំរកវិធីបន្សាបឥទ្ធិពលលោក សម រង្ស៊ី និងកម្ទេចបណ្ដាញគណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងស្រុកនោះ។ ដើម្បីទប់ទល់នឹងឥទ្ធិពលលោក សម រង្ស៊ី នេះ លោក ហ៊ុន សែន បង្គាប់បញ្ជាទៅមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមរបស់លោក រួមទាំងអ្នកនាំពាក្យអភិបាលខែត្រគ្រប់ខែត្រទាំងអស់ កុំឱ្យតបត និងធ្វើសកម្មភាពដូចមុន។ ផែនការថ្មីចុងក្រោយនេះគឺ ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបម្រើនយោបាយរបស់លោក គឺអង្គភាពព័ត៌មាន Fresh New ផ្សព្វផ្សាយ ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ និងប្រើប្រាស់អ្នកវិភាគឆ្លើយតបជំនួស៖ «អ្នកនាំពាក្យទាំងអស់ចាប់ពេលនេះទៅ គឺប្រមូលផ្ដុំធ្វើការ កុំឆ្លើយតបអ្វីទាំងអស់ជាមួយអា សម រង្ស៊ី ហើយខាងសារព័ត៌មានត្រូវតែផ្សព្វផ្សាយដូចជា Fresh New ដូចជាអ្នកអត្ថាធិប្បាយមកឆ្លើយជំនួសវិញ ដូចជា ជេម សុខ ជាដើមមកធ្វើអត្ថាធិប្បាយវិញ កុំឱ្យអា សម រង្ស៊ី ក្លាយទៅជាតួឯកឬតួអង្គមួយជាជម្រើសនយោបាយណាមួយនៅពេលអនាគត»។
រីឯផែនការកម្ទេចអ្នកងើបតវ៉ា ឬក្រុមបក្សប្រឆាំងវិញ អាចនឹងកាន់តែរុញច្រានឱ្យរបបឯកបក្សធ្លាក់ទៅក្នុងអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិថ្កោលទោស និងដាក់កម្ពុជាទៅក្នុងបញ្ជីខ្មៅជាប្រទេសរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ដែលខុសច្បាប់ជាតិ អន្តរជាតិ ហើយនឹងទណ្ឌកម្មកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត ដូចដែលសហភាពអឺរ៉ុបកំពុងតែបន្តនីតិវិធីដាក់ទណ្ឌកម្មដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធEBAនេះស្រាប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។