លោក កឹម សុខា ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ជួប​​​​ទូត​​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​ជប៉ុន ​ប្រចាំ​​នៅ​កម្ពុជា

0:00 / 0:00

ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក កឹម សុខា បន្ត​ជួប​ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​ឯក​អគ្គ​រាជទូត​ជប៉ុន​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែ​វិច្ឆិកា ក្រោយ​តុលាការ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ បន្ធួរ​បន្ថយ​លក្ខខណ្ឌ​ខ្លះៗ ដល់​លោក។ តំណាង​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ធំៗ ទាំង​នេះ សុទ្ធ​តែ​បង្ហាញ​ការ ខ្វាយខ្វល់​អំពី​សុខទុក្ខ និង​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​មេ​បក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ និង​ថែម​ទាំង​ស្នើ​ម្តង​ហើយ​ម្តង​ទៀត ឲ្យ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ដោះ​លែង និង​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​អស់​លើ​លោក កឹម សុខា រួម​ជាមួយ​អ្នក​ទោស​មនសិការ​ដទៃ​ទៀត។

នេះ​គឺ​ជា​ថ្ងៃ​ទី៣ ហើយ​ដែល​ស្ថានទូត​ប្រទេស​សេរី​ធំៗ បណ្តាក់​គ្នា​ចូល​សួរ​សុខ​ទុក្ខ និង​ពិភាក្សា​ការងារ​ជាមួយ​លោក កឹម សុខា ក្នុងផ្ទះរបស់លោកស្ថិតនៅ​ខណ្ឌ​ទួល​គោក ក្រុង​ភ្នំពេញ​ ​បន្ទាប់​ពី​តុលាការ​ក្រុ​ង​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១០ វិច្ឆិកា បាន​សម្រេច​​កែ​ប្រែ​លក្ខខណ្ឌ​នៃ​កាតព្វកិច្ច​មួយ​ចំនួន​សម្រាប់​លោក កឹម សុខា។ តុលាការ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​លោក កឹម សុខា អាច​ធ្វើ​ដំណើរ​បាន​​នៅ​ក្នុង​​ប្រទេស ប៉ុន្តែ​មិន​ឱ្យ​ហួស​ពី​ព្រំ​ប្រទល់​ដែន​របស់​កម្ពុជា​បាន​ឡើយ ហើយ​ក៏​មិន​ឲ្យ​លោក​ធ្វើ​សកម្មភាព​នយោបាយ​បាន​នោះដែរ។ ក្រៅពីនេះ តុលាការ​បាន​តម្រូវ​ឱ្យ​លោក​ឆ្លើយ​តប​នឹង​ការ​កោះ​ហៅ​​ពី​គ្រប់​សមត្ថកិច្ច។

លោក កឹម សុខា ពុំ​បាន​ថ្លែង​អ្វី​ទេ ក្រោយ​ជួប​ជាមួយ​ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប អ្នកស្រី ខាមិន ម៉រីណូ (Carmen Moreno) និង​ឯក​អគ្គ​រាជទូត​ជប៉ុន​ប្រចាំ​កម្ពុជា លោក ម៉ាសាហ៊ីរូ មីកាមិ (Masahiro Mikami)នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែ​វិច្ឆិកា។

នាយក​ខុទ្ទកាល័យ​លោក​កឹម សុខា គឺ លោក​មុត ចន្ថា ប្រាប់​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ថា កិច្ច​ពិភាក្សា​លើក​នេះ​មិន​ខុស​ពី​លើក​មុនៗ ទេ គឺ​ផ្តោត​លើ​ការ​សួរ​សុខទុក្ខ បញ្ហា​សុខភាព​របស់​លោក កឹម សុខា និង ការ​ពិភាក្សា​លើ​អ្វី​ដែល​ផ្តល់​ផល​ចំណេញ​ដល់​ប្រជា​ជាតិ​កម្ពុជា។ លោក មុត ចន្ថា បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប បាន​លើក​ឡើង​ក្នុង​ជំនួប​បិទ​ទ្វារ​នោះ​ថា សហភាព​អឺរ៉ុប នៅ​តែ​រក្សា​ជំហរ​ដដែល ដូច​អ្វី​ដែល​បាន​លើក​ឡើង​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​ដែល​បាន​ចេញ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១១ ខែ​វិច្ឆិកា គឺ​ចង់​ឃើញ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ ចាត់​វិធានការ​ជាបន្ទាន់​ បើកចំហ​រលំ​ហរ​នយោបាយ​ បង្កើត​ឲ្យ​មាន​នូវ​លក្ខខណ្ឌ​ចាំបាច់​នានា ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​គណបក្ស​ប្រឆាំង​តាម​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ និង​ជឿ​ទុកចិត្ត​បាន​ ហើយ​ចាប់​ផ្តើម​ដំណើរ​ការ​ផ្សះផ្សារ​ជាតិ​តាម​រយៈ​កិច្ច​សន្ទនា​ ដោយ​ពិត​ប្រាកដ​ និង​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី​គ្រប់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំង​អស់។ សហភាព​អឺរ៉ុប ក៏ចង់​ឃើញ​ឲ្យ​មាន​ការ​ដោះ​លែង និង​មានការ​ផ្តល់​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ពេញលេញ​ឡើង​វិញ​ឲ្យ​លោក​ កឹម​ សុខា ព្រម​ទាំង​អ្នក​ទោស​​នយោបាយ ទាំង​អស់​ដែល​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​បាន​ចាប់​ និង​ឃុំ​ខ្លួន​ពួក​គេ​ជា​បន្តបន្ទាប់​នា​រយៈ​ពេល​ចុងក្រោយ​នេះ៖ «ជា​ការ​សម្តែង​ការ​គួរសម សួរ​សុខ​ទុក្ខ​ផង សុខមាលភាព​ផង ក៏​ដូច​ជា ផ្លាស់​ប្តូរ​យោបល់​គ្នា​លើ​កិច្ចការ​អ្វី ដែល​យើង​អាច​ចូលរួម​ចំណែក ដើម្បី​ស្ថាបនា​ជាតិ ទាំង​អស់​គ្នា​ទៅ​មុខ​ទៀត »។

ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប អ្នកស្រី ខាមិន ម៉រីណូ មិន​បាន​ឆ្លើយ​តប​អ្វី​ជាមួយ​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ទេ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា ស្ថានទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​បង្ហោះ​រូបភាព​អ្នក​ស្រី​អង្គុយ​សន្ទនា​ជា​មួយ​លោក កឹម សុខា ដោយ​ភ្ជាប់មក​​ជាមួយ​នូវសម្រង់​សម្តី​​របស់​អ្នក​នាំពាក្យ​សហភាព​សហភាពអឺរ៉ុប​​ថា ការ​កែប្រែ​លក្ខខណ្ឌ​តុលាការ​នេះ ជា​ជំហាន​​ដំបូង​ក្នុង​​ទិសដៅ​ដ៏​​ត្រឹម​​ត្រូវ ប៉ុន្តែ​សហភាពអឺរ៉ុប​​សង្ឃឹម​​ថា លោក​​ កឹម សុខា នឹង​ត្រូវ​ដោះ​លែង​ទាំង​ស្រុង ហើយ​និង​ទទួល​បាន​សិទ្ធ​នយោបាយ​ឡើង​វិញ ដើម្បី​ឱ្យ​គាត់​អាច​បន្ត​ជីវិត​នយោបាយ​របស់​គាត់​វិញ។

នាយក​ខុទ្ទកាល័យ​លោក​កឹម សុខា គឺ លោក​មុត ចន្ថា ឲ្យ​ដឹង​ដែរ​ថា សម្រាប់​ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត​ជប៉ុន លោក ម៉ាសាហ៊ីរូ​ មីកាមិ ​វិញ បាន​ថ្លែង​កោត​សរសើរ​លោក កឹម សុខា ដែល​បាន​តស៊ូ​អត់​ធ្មត់ ដើម្បី ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ និង​ប្រជាធិបតេយ្យ។ លោក មុត ចន្ថា មិនបានឆ្លើយចំៗ ឬ​លម្អិត​អំពី​គោលជំហរ​របស់​តំណាង​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​ចំពោះ​ករណី​លោក កឹម សុខា នោះ​ទេ៖ «អ្វី​ក៏​ដោយ​ដែល​ជា​ផល​ប្រយោជន៍​របស់​ជាតិ ផល​ប្រយោជន៍​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ គឺ​យើង​ធ្វើ​ការ​រួម​គ្នា ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ទាំង​អស់​នេះ »

ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន លោក ម៉ាសាហ៊ីរូ​ មីកាមិ ក៏មិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអ្វីដែរក្រោយជំនួបនោះ។

ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក្តី របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ បាន​ឆ្លើយ​តប​ដដែលៗ ថា របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ ចំពោះ​ក្តី​កង្វល់ និង​ការ​លើក​ឡើង​របស់​មន្ត្រី​ទូត​ទាំង​នោះ​ទេ ក្រោម​ហេតុផល​ថា កម្ពុជា​អនុវត្ត​ទៅ​តាម​ច្បាប់​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។

អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ ប្រាប់​អាស៊ី​សេរី​ថា ជំនួប​ទាំង​នេះ គឺ​ជា​ការ​សម្តែង ការ​អបអរ​សាទរ​ចំពោះ​ការ​សម្រេច​​កែ​ប្រែ​លក្ខខណ្ឌនៃ​កាតព្វកិច្ច​មួយ​ចំនួន​សម្រាប់​លោក កឹម សុខា ដែល​រដ្ឋាភិបាល​របស់​ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត​ទាំង​នោះ បានទាមទារតាំង​ពី​ការ​ចាប់​ឃុំ​​ឃាំងគាត់ និង​ជា​ការ​បង្ហាញ​ការ​គាំទ្រ​បន្ថែម​ទៀត ដល់​អ្នក​តស៊ូ ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិមនុស្ស និង​នីតិរដ្ឋ​​នៅ​​កម្ពុជា។

លោក​បន្ត​ថា ការ​អបអរ​សាទរ និង​ការ​គាំទ្រ​ទាំង​នេះ ក៏​ជា​និមិត្ត​សញ្ញា​មើល​ឃើញ​ច្បាស់​នៃ ការ​ទាមទារ​ឲ្យ​លើក​លែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​អស់​លើ​មេ​បក្ស​ប្រឆាំង និង​ឲ្យ​អនុវត្ត​លទ្ធិ​ប្រជាធិតេយ្យ គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស បញ្ឈប់​ការ​ប្រើប្រាស់​អំណាច​ហួស​ព្រំដែន​កំណត់ គោរព​តាម​គោលការណ៍​នីតិរដ្ឋ​ដូច​មាន​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋធមនុញ្ញ។ លោក​បន្ត​ថា ប្រសិន​បើ​ប្រទេស សេរី​ធំៗ ទាំង​នេះ បន្ត​អនុវត្ត​ការ​ទូត (coercive diplomacy) ឲ្យ​ស៊ី​ចង្វាក់ និង​ព្រមៗ គ្នា ប្រហែល​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ នឹង​ពិបាក​ខ្លាំង​ក្នុង​ការ​ទប់ទល់។

រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ មាន​ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត​បរទេស​ចំនួន៦ ហើយ ដែល​បាន​ចូល​ជួប​លោក កឹម សុខា រួម​មាន​ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំង សហរដ្ឋ​អាមេរិក អាល្លឺម៉ង់ អូស្ត្រាលី សហភាព​អឺរ៉ុប និង​​ឯក​អគ្គ​រាជ​ទូត​ជប៉ុន។ តំណាង​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​សេរី​ធំៗ ទាំង​នេះ នៅ​តែ​ជំរុញ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ ឲ្យ​ស្តារ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ឡើង​វិញ តាម​រយៈ​ការ​ទម្លាក់​ចោលរាល់​បទ​ចោទ​ប្រកាន់​លើ​លោក កឹម សុខា និង​ដោះលែង​ជន​​ទាំង​ឡាយ​​ណា​ ដែល​​ត្រូវ​​បាន​​ឃុំ​ខ្លួន​​តាម​​ទំនើង​ចិត្ត ក្នុង​​នោះ​​រួម​មាន​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន សកម្មជន​​សង្គម​ស៊ីវិល ព្រម​ទាំង​​អ្នក​គាំទ្រ និង​​សមាជិក​​គណបក្ស​​ប្រឆាំង​ផង​ដែរ។ ប្រទេស​ទាំង​នោះ សង្កត់​ធ្ងន់​ថា មាន​តែ​ធ្វើ​តាម​អនុសាសន៍​របស់​ពួក​គេ​នេះ​ទេ ទើប​មាន​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​កម្ពុជា​ទាំង​វិស័យ​អភិបាលកិច្ច និង​សេដ្ឋកិច្ច។

ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក កឹម សុខា នឹង​បន្ត​ជួប​ជាមួយ​ឯក​អគ្គ​រាជទូត​ប្រទេស​អង់គ្លេស អ្នកស្រី ធីណា រែតហ្ស៊ូវ (Tina Redshaw) ទៀត នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៤ វិច្ឆិកា៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ