ភរិយាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា (Michelle Obama) បានចាកចេញពីខេត្តសៀមរាប វិលត្រឡប់ទៅកាន់មាតុភូមិវិញហើយ កាលពីព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី២២ ខែមីនា។
មន្ត្រីស្ថានទូតអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា បានពិពណ៌នាថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា រយៈពេល ៣ថ្ងៃ នៅកម្ពុជានេះ ធ្វើឱ្យអ្នកស្រីបានឃើញ និងយល់ច្បាស់អំពីការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងឃើញច្បាស់អំពីការរៀនសូត្ររបស់ក្មេងស្រីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសកម្ពុជា រំពឹងទុកប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ថ្វីត្បិតតែស្ត្រីទី១របស់សហរដ្ឋអាមេរិក អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា បានបញ្ចប់ដំណើរទស្សនកិច្ច និងចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ហើយក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែទស្សនកិច្ចនេះបានផ្តល់ជាគំរូមួយក្នុងការប្រឹងប្រែងសាបព្រោះចំណេះដឹងទៅលើក្មេងស្រីឱ្យមានសមត្ថភាពរឹងមាំ នឹងដុះដាលឡើងយ៉ាងត្រចះត្រចង់នៅក្នុងសង្គមខ្មែរសម្រាប់ពេលអនាគត។
អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា គឺលោក ជេ រ៉ាមែន (Jay Raman)។ លោកបានថ្លែងនៅឯអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខេត្តសៀមរាប បន្ទាប់ពីការចាកចេញរបស់អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល ៣ថ្ងៃនៅកម្ពុជានេះ បានធ្វើឱ្យស្ត្រីទី១នៃសហរដ្ឋអាមេរិក បានឃើញអំពីការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលធ្វើឱ្យអ្នកស្រីសំដែងចេញនូវមនោសញ្ចេតនាយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ និងចងចាំយូរអង្វែងចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ ព្រមទាំងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ផង។ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា នេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីជំរុញក្មេងស្រីនៅទូទាំងពិភពលោកឱ្យបានចូលរៀនខ្ពង់ខ្ពស់គ្រប់គ្នា។
លោក ជេ រ៉ាមែន៖ «ហើយកម្ពុជា គឺជាប្រទេសដែលអង្គការអាមេរិកឈ្មោះ ភីស ខរ (Peace Corps) មានក្រុមអ្នកស្ម័គ្រចិត្តចុះធ្វើការ បានចុះធ្វើការនៅតាមតំបន់ ដោយអនុវត្តន៍កម្មវិធីឱ្យក្មេងស្រីបានចូលរៀន។ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល ពេលនេះ បានជួបជាមួយក្មេងស្រីមួយចំនួនដែលក្រីក្រហើយទទួលបានអាហារូបករណ៍ពីអង្គការ រូម ធូ រិដ (Room To Read) ដើម្បីបន្តការសិក្សានៅក្នុងវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន ប្រាសាទបាគង។ ស្ថានភាពពួកគេទាំងនោះធ្វើឲ្យអ្នកស្រីកាន់តែយល់ច្បាស់ និងកាន់តែជំរុញលទ្ធភាពឱ្យក្មេងស្រីបានចូលរៀន»។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាត់ទុកថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកស្រី មីស្ហែល អូបាម៉ា ដែលទើបតែបញ្ចប់ទៅនេះ គឺមានសារសំខាន់ណាស់ ដោយបានលើកស្ទួយការសិក្សាសម្រាប់កុមារីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជានៅទូទាំងពិភពលោក។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន មានប្រសាសន៍ថា ជាច្រើនជំនាន់មកហើយ នៅប្រទេសកម្ពុជា គឺមានទម្លាប់តែងទុកកូនស្រីឱ្យនៅក្បែរខ្លួនមិនសូវបានរៀនសូត្រខ្ពង់ខ្ពស់ទេ។ លោករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ទៀតថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា ពេលនេះ គឺបានលើកកម្ពស់ការអប់រំដល់កុមារីឱ្យពួកគេទទួលបានឱកាសស្មើភាពគ្នាជាមួយក្មេងប្រុស។ តាមរយៈគំនិតផ្ដួចផ្ដើមនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏មានគោលនយោបាយសាងសង់សាលាបឋមសិក្សាឱ្យមានក្នុងភូមិ សាលាអនុវិទ្យាល័យមាននៅតាមឃុំ ដើម្បីឲ្យក្មេងអាចទៅរៀនបានកាន់តែច្រើនឡើងៗ ក៏ប៉ុន្តែទោះយ៉ាងណា ក៏នៅតែអាចជួបបញ្ហាដោយសារស្ថានភាពគ្រួសារក្រីក្រ៖ «ពីព្រោះថា នៅពេលដែលមានបញ្ហាផ្សេងៗ គឺគ្រួសារច្រើនតែសុំឱ្យក្មេងស្រីហ្នឹងឈប់រៀនអីជាដើម»។
លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន បញ្ជាក់ថា ស្ត្រីទី១របស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងស្ត្រីទី១របស់ប្រទេសជប៉ុន គឺអ្នកស្រី អាគិ អាបិ (Akie Abe) នឹងធ្វើជាដៃគូក្នុងការលើកស្ទួយការសិក្សារបស់ក្មេងស្រីនៅកម្ពុជា ក៏ដូចជានៅទូទាំងពិភពលោក។
ក្នុងពេលអ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា ធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់សាលាវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន ប្រាសាទបាគង កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែមីនា កន្លងទៅ ក្មេងស្រីចំនួន ១០នាក់ ដែលរ៉ាយរ៉ាប់រឿងរ៉ាវផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេឱ្យអ្នកស្រីស្ដាប់ បានផ្ញើក្ដីសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រាកដជាអាចជួយឱ្យក្តីប្រាថ្នាចង់រៀនសូត្រខ្ពង់ខ្ពស់របស់ពួកគេបានសម្រេច។
អ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា បានថ្លែងនៅក្នុងវេទិកាដែលរៀបចំដោយអង្គការ ភីស ខរ នៅក្នុងសណ្ឋាគារ សូហ្វីតែល អង្គរ (Sofitel Angkor) នៅថ្ងៃដដែលនោះថា ជារៀងរាល់ថ្ងៃនៅពេលដែលអ្នកស្រីទៅធ្វើការ គឺតែងតែមានអារម្មណ៍រំភើប ពីព្រោះបានឃើញមុខក្មេងជំនាន់ក្រោយជាច្រើនដែលធ្វើការជាមួយអ្នកស្រី។ អ្នកស្រីបានឃើញមោទនភាពរបស់ក្មេងៗទាំងនោះតាមរយៈការរៀនសូត្រ និងជំនាញផ្សេងៗ ហើយចំណេះដឹងរបស់ពួកគេក្រៅតែពីជួយខ្លួន ក៏អាចកែប្រែសហគមន៍ឱ្យប្រសើរឡើងទៀតផង៖ «សាររបស់ខ្ញុំដែលចង់ឱ្យក្មេងស្រីៗស្ដាប់ថ្ងៃនេះ គឺសូមឱ្យក្មេងស្រីទាំងអស់គ្នា ក៏ដូចជាអ្នកនៅទីនេះក្តី បានចូលរៀនដើម្បីមានសមត្ថភាពអាចជួយសហគមន៍ និងប្រទេសរបស់អ្នក។ មូលហេតុដែលខ្ញុំមកកាន់ទីនេះ ពីព្រោះខ្ញុំចង់ឱ្យក្មេងស្រីបានចូលរៀនគ្រប់គ្នា បើទោះបីជាខ្ញុំដឹងថា មិនមែនជាការងាយស្រួលក៏ដោយ ប៉ុន្តែការងារគឺត្រូវការចំណេះដែលអាចធ្វើទៅបាន»។
អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ពុង ឈីវកេក ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (Licadho) ដែលជាអ្នកបានចូលរួមពិភាក្សាតុមូលជាមួយអ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល ក្នុងពេលបំពេញទស្សនកិច្ចនោះ មានប្រសាសន៍ថា ទាំងអស់គ្នា គឺមានការពេញចិត្តចំពោះអ្នកស្រី មីស្ហ៊ែល អូបាម៉ា ដែលជំរុញឱ្យក្មេងស្រីបានចូលរៀននៅថ្នាក់ខ្ពស់នោះ។ អ្នកស្រី ពុង ឈីវកេក ឱ្យដឹងថា សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងចំណាយប្រាក់ចំនួន ១ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុង១ឆ្នាំៗ ទៅលើគម្រោងជំរុញក្មេងស្រីទូទាំងពិភពលោកបានចូលរៀន ហើយអ្នកស្រីក៏បានរំឭកឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិក កុំភ្លេចផ្ដល់ជំនួយនេះមកឱ្យកម្ពុជា ផងដែរ៖ «ព្រោះយើងត្រូវការគ្រប់មុខពីរឿងការរៀនសូត្រហ្នឹង មិនមែនតែកន្លែងអគារសម្រាប់រៀន និងកន្លែងឱ្យសិស្សក្រីក្រស្នាក់នៅប៉ុណ្ណោះទេ»។
អ្នកស្រី ពុង ឈីវកេក ពន្យល់ថា បើក្មេងស្រីកម្ពុជា ភាគច្រើនបានរៀនសូត្រខ្ពង់ខ្ពស់ គឺមិនត្រឹមតែស្ត្រីអាចជៀសផុតពីការជួញដូរ និងគេចពីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារប៉ុណ្ណោះទេ គឺថែមទាំងធ្វើឱ្យស្ត្រីអាចក្លាយទៅជាអ្នកដឹកនាំ ព្រមទាំងជួយដល់ប្រទេសជាតិបានផង។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា ឱ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន នៅក្នុងថ្នាក់បឋមសិក្សាគឺមានក្មេងស្រីចូលរៀន ៥០% ស្មើគ្នាជាមួយក្មេងប្រុស ក៏ប៉ុន្តែនៅពេលចូលទៅថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ គឺចំនួនស្ត្រីបានថយចុះមកត្រឹម ៤២% ហើយនៅឯថ្នាក់អនុបណ្ឌិត ឬក៏បណ្ឌិតជាដើម គឺមានស្ត្រីតែ ៥% ដែលនៅបន្តការសិក្សា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។