សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានប្រើពេលពេញមួយថ្ងៃ ដើម្បីសាកសួរសាក្សីមួយចំនួនក្នុងសំណុំរឿងក្បត់ជាតិមេបក្សប្រឆាំងលោក កឹម សុខា។ សវនាការ ថ្ងៃទី១២ ខែតុលាការ តុលាការក៏បានសាកសួរសាក្សីមួយចំនួនរួមអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចផងដែរ។ អ្នកឃ្លាំមើលសវនាការរិះគន់ថា សាក្សីដែលជាអ្នកនាំពាក្យកាន់អំណាចដែលធ្លាប់មានទំនាស់ផលប្រយោជន៍បុគ្គលផង និងទំនាស់នយោបាយផងនោះ មិនអាចជឿជាក់ថាសាក្សីនោះ អាចផ្ដល់ចម្លើយពិតបានឡើយ។
សវនាការលើកទី៦០ នៃសំណុំរឿងសន្ទិដ្ឋភាពជាមួយរដ្ឋបរទេស តុលាការបានចែកចេញជាពីរពេលដើម្បីសាកសួរសាក្សី គឺពេលព្រឹក និងពេលរសៀល។ នៅពេលព្រឹកតុលាការបានសាក្សី ដែលអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាអតីតសហការីរបស់លោក កឹម សុខា គឺលោក ឈឹម ផលវរុណ និងយុវជនធ្វើការងារសង្គមម្នាក់ផងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឱ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរីដឹងក្រោយបញ្ចប់សវនាការថា លោកបំភ្លឺជូនតុលាការទាក់ទងហេតុកាលពីលោកបំពេញការងារនៅមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលពេលនោះលោក កឹម សុខា ធ្វើជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។ លោកឱ្យដឹងទៀតថា តុលាការបានសួរលោកពីការងារផ្ទៃក្នុងរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ឈ្មោះអន្តរជាតិអង្គការផ្ដល់ជំនួយឱ្យស្ថាប័នធ្វើការងារផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សមួយនេះ និងចរិតលក្ខណៈរវាងមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាជាមួយម្ចាស់ជំនួយ។ លោក ឈឹម ផលវរុណ អះអាងទៀតថា លោកមិនបានឆ្លើយសំណួរដាក់លើលោក កឹម សុខា ប៉ុន្តែលោកថា ជួនកាលពាក្យពិតខ្លះមិនអាចធ្វើឱ្យគ្រប់ភាគីពេញចិត្តទាំងអស់គ្នានោះទេ៖ « គឺយើងដើរតួជាអ្នកនិយាយការពិតទេហើយយើងអត់និយាយដោយសន្និដ្ឋាន ឬប្រហែលៗ ទេ តែប៉ុណ្ណឹងទេ បើយើងអាល័យគិតថា និយាយឱ្យគេពេញចិត្តយើងអស់និយាយការពិតបានហើយព្រោះការពិតខ្លះរែងស្លែងការពិតខ្លះអាចល្អ ការពិតខ្លះជូរចត់រឿងតែប៉ុណ្ណឹងទេ»។
ទោះមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចលោក ឈឹម ផលវរុណ អះអាងថា ចម្លើយរបស់លោកជាពាក្យពិតក្ដី មន្ត្រីសិទ្ធិសង្គមស៊ីវិល និងគាំទ្រលោក កឹម សុខា យល់ថា ចម្លើយរបស់សាក្សីដែលជាមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចរូបនេះ ជាចម្លើយដាក់បន្ទុក ឬចម្លើយ ដែលមានភាពលំអៀង។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក យី សុខសាន្ត ដែលតាមដានដំណើរការសវនាការនេះយល់ថា សាក្សីដែលភាគីក្ដីនៃគណបក្ស នយោបាយដែលពាក់ព័ន្ធសំណុំរឿងនេះពិបាកឱ្យគេជឿថា ការផ្ដល់ចម្លើយរបស់លោក ឈឹម ផលរុណ គឺជាពាក្យការពិតណាស់។ លោកថា សាក្សី ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាស់ផលប្រយោជន៍រួមទាំងនិន្នាការនយោបាយដូច្នេះ នៅក្នុងសំណុំរឿងខ្លះភាគីជម្លោះគេប្ដឹងទៅតុលាការស្នើមិនឱ្យទទួលយកមកធ្វើជាសាក្សីទេ៖ « នៅពេលគាត់ជាភាគីនយោបាយ ហើយគាត់នៅកាន់បក្សនយោបាយមួយ ហើយធ្វើជាសាក្សីឱ្យរឿងនយោបាយ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ឯករាជ្យភាព ឬមួយក៏សាក្សីការនិយាយរបស់គាត់ហ្នឹងមិនពិតទេ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ អ្នកគាំទ្រលោក កឹម សុខា ម្នាក់គឺលោក យឹម ស៊ីណន សង្កេតឃើញថា ចម្លើយភាគច្រើនរបស់លោក ឈឹម ផលវរុណ និយាយពីទំនាក់ទំនងរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ជាមួយជនបរទេស។ លោកយល់ថា ចម្លើយរបស់លោក ឈឹម ផលរុណ ដែលជាសាក្សីធ្លាប់មានទំនាស់ផលប្រយោជន៍ជាមួយលោកកឹម សុខា បែបនេះមិនបានផ្ដល់ផលល្អដល់ កឹម សុខា នោះទេ៖ « ជាការសម្គាល់របស់ខ្ញុំខ្ញុំគិតថា សាក្សីដែលធ្លាប់មានទំនាស់ផលប្រយោជន៍ជាមួយគ្នាហើយគាត់មកបង្ហាញខ្លឹមសារជាសាក្សីក្នុងអង្គហេតុនេះខ្ញុំគិតថា មិនបានផ្ដល់ភាពពិតប្រាកដឬជំនួយណាមួយជួយដល់ជនជាប់ចោទនោះទេបាទ»។
លោក ឈឹម ផលវរុណ ក្រៅពីមានតួនាទីជាមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចលោក ក៏ធ្លាប់មានជម្លោះការងារជាមួយលោក កឹម សុខា កាលពីលោក កឹម សុខា ធ្វើជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា រហូតលោក កឹម សុខា បានបញ្ឈប់លោក ឈឹម ផលវរុណ ពីការងារមុនពេលបញ្ចប់កុងត្រាការងារទៀតផង។
ទាក់ទងចំណុចនេះដែរលោក ឈឹម លផវរុណ ឱ្យដឹងថា តុលាការក៏បានសួរពីមូលហេតុនៃការបណ្ដេញលោកចេញពីមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាមុនកិច្ចសន្យានេះដែរ។
សាក្សីម្នាក់ទៀតគឺ សកម្មជនធ្វើការងារសង្គម លោកស្រី កែវ ស្រីនាង ឱ្យដឹងថា តុលាការបានសាកសួរលោកស្រីទាក់ទងអង្គហេតុដែលលោកស្រីបានទៅរៀនសិក្សាវគ្គខ្លីនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី(Indonesia) ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ លោកស្រីបានប្រាប់ថា ការចូលរួមវគ្គសិក្សានោះគឺ រៀនពីតួនាទីយុវជនក្នុងកិច្ចការងារបោះឆ្នោត មិនមែនសិក្សាពីការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ដូចការចោទប្រកាន់តុលាការនោះទេ។ សាក្សីរូបនេះឱ្យដឹងទៀតថា តុលាការតម្រូវឱ្យលោកស្រីត្រូវចូលបំភ្លឺនៅតុលាការម្ដងទៀតនាថ្ងៃទី១៣ ខែតុលាខាងមុខ៖ « ទាក់ទងជាមួយរឿងហ្នឹងក្នុងនាមខ្ញុំជាយុវជនដែលខ្ញុំទៅរៀនហ្នឹងគឺ ខ្ញុំទៅរៀនក្នុងជាយុវជនទេ គេ ( អង្គការ ខាន់វ៉ាស ) ទាក់ទងជាមួយនឹងការបោះឆ្នោត ក្នុងនាមយើងជាយុវជនម្នាក់ តើយើងក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត មុនបោះឆ្នោត ក្រោយបោះឆ្នោតហ្នឹង យើងត្រូវចូលរួមធ្វើអីខ្លះ សង្កេតការណ៍តាមដានរឿងអីខ្លះ តែប៉ុណ្ណឹងទេ»។
ទាក់ទងអង្គហេតុនេះដែរ កាលពីសវនាការលើកទី៥៨ តុលាការក្រុងភ្នំពេញចោទប្រកាន់ថា សកម្មជនបក្សសង្គ្រោះជាតិចេញទៅចូលរួមវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី (Indonesia) ដែលរៀបចំដោយអង្គការមួយឈ្មោះ ខាន់វ៉ាស (CANVAS) ជាគម្រោងធ្វើបដិវត្តពណ៌។ ទោះយ៉ាងណាក្ដី លោក កឹម សុខា ប្រាប់តុលាការថា លោកមិនបានដឹងរឿងនេះទេ ហើយវគ្គសិក្សានោះក៏មិនមែនជាការរៀបចំរបស់គណបក្សនោះដែរ។
ចំណែកសាក្សីដែលត្រូវបំភ្លឺនៅតុលាការរសៀលក្នុងថ្ងៃដដែលនោះ រួមមាន ពលរដ្ឋមកពីខេត្តមួយចំនួន និងនាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា គឺអ្នកស្រី ចក់ សុភាព ជាដើម។ អ្នកស្រីចក់ សុភាព ឱ្យដឹងនៅល្ងាចថ្ងៃទី១២ ខែតុលាថា តុលាការបានឆ្កឹះសួរអ្នកស្រីពីប្រភពថវិកាដែលមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សទទួលពីម្ចាស់ជំនួយ ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពការងាររបស់ខ្លួន។ អ្នកស្រីលើកឡើងថា តំណាងអយ្យកាបានសាកសួរសំនួនមួយចំនួនមិនពាក់ព័ន្ធនឹងអង្គហេតុ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីមិនបានឆ្លើយបំភ្លឺឡើយ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះនៅតែរិះគន់ការកាត់ក្ដីលោក កឹម សុខា ជារឿងនយោបាយ និងមិនគួរកើតឡើងនោះទេ៖ « យើងមើលឃើញទាំងអស់គ្នាថា អាចមានចេតនានយោបាយនៅពីក្រោយខ្នងហ្នឹង។ អ៊ីចឹងខ្ញុំសង្ឃឹមថា ធ្វើយ៉ាងម៉េចក្នុងការដោះស្រាយនយោបាយ បិទបញ្ចប់នូវការចោទប្រកាន់គ្នា ហើយមែនទែន ការចោទប្រកាន់លោក កឹម សុខា គឺធ្ងន់ធ្ងរមែនទែនគ្រាន់តែមាននិន្នាការខុសគ្នានៅផ្នែកនយោបាយឬដោយសារភាពសកម្មផ្នែកនយោបាយមិនគួរក្លាយជាបទល្មើសទេ»។
ចំណែកមេធាវីការពារក្ដីលោក កឹម សុខា លោកមេធាវី ចាន់ ចេន ថ្លែងក្រោយសវនាការនេះដែរថា លោកសុំមិនទាន់ផ្ដល់សម្ភាសទេ ព្រោះសវនាការនេះកំពុងស្ថិតក្នុងការសួរដេញដោលសាក្សី។
សវនាការលើកទី៦០ នេះ ក៏ស្ថិតក្នុងការតាមដានពីតំណាងអង្គទូត មន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល បន្តចូលឃ្លាំមើលក្នុងបន្ទប់តុលាការដូចសព្វដងដែរ។ ចំណែកនៅក្រៅរបងតុលាការ ក៏មានអ្នកគាំទ្រលោក ប្រមាណ ៤០នាក់ បន្តមកឃ្លាំមើលនៅមុខតុលាការ ដោយស្ថិតការយាមកាមយ៉ាងតឹងរ៉ឹងពីក្រុមសមត្ថកិច្ច។
ទើបតែនៅសប្ដាហ៍នេះទេ ដែលតុលាការបានប្រើពេលវេលាជំនុំជម្រះក្ដីពេញមួយថ្ងៃ ហើយតុលាការ ក៏នឹងបើកសវនាការបន្ថែមមួយទៀតក្នុងសប្ដាហ៍នាថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា។ តុលាការគ្រោងសាកសួរសាក្សីមួយចំនួនបន្ថែមទៀត ទាក់ទងអង្គហេតុថ្ងៃច័ន្ទពណ៌ខ្មៅ យុទ្ធការកាន់ផ្កាឈូក និងការចូលរួមវគ្គសិក្សាខ្លីរបស់ក្រុមយុវជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្រៅប្រទេសជាដើម សាក្សីទាំងនោះ រួមមាន សកម្មជនដីធ្លី អតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងយុវជនធ្វើការងារសង្គម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។