ម្ដាយ​កុមារ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ រំពឹង​ថា តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ដោះ​លែង​កូន​ប្រុស​នៅ​ថ្ងៃ​ប្រកាស​សាលក្រម

0:00 / 0:00

ម្ដាយ​ក្មេង​ប្រុស កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ រំពឹង​ថា តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​នឹង​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ដោះ​លែង​កូន​ប្រុស​ឱ្យ​មាន​សេរី​ភាព​ឡើង​វិញ នៅ​ថ្ងៃ​ប្រកាស​​សាលក្រម ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែតុលា ខាង​មុខ​នេះ ដើម្បី​ឲ្យ​ទាន់ដង្ហើម​យាយ​ដែល​កំពុង​ធ្លាក់​ខ្លួន​ឈឺ​ធ្ងន់ ព្រោះ​នឹក​ចៅ​ជា​ពន់​ពេក។ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល ស្នើ​ឱ្យ​តុលាការ​ពិចារណា​ករណី​នេះ ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​របាយការណ៍​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ មតិ​សហគមន៍​ជាតិ និង​អន្តរ​ជាតិ ព្រម​ទាំង​បន្ធូរ​បន្ថយ​ភាព​តានតឹង​ផ្នែក​នយោបាយ​ផង​ដែរ។

ម្ដាយ​របស់​ក្មេង​ប្រុស កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ គឺ​លោកស្រី ព្រុំ ចាន់ថា នឹង​ចូល​ស្ដាប់​ការ​ប្រកាស​សាល​ក្រម​របស់​តុលា​ការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ជុំ​វិញ​សំណុំ​រឿង​កូន​ប្រុស​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែតុលា ខាង​មុខ​នេះ។

តំណាង​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ដែល​តែង​តែ​ចេញ​មុខ​តវ៉ា​ទាមទារ​ឱ្យ​ដោះ​លែង​សកម្មជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កំពុង​ជាប់​ឃុំ គឺ​លោក​ស្រី ព្រុំ ចន្ថា ថ្លែង​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១១ ខែតុលា​ថា អស់​រយៈ​ពេល​ជាង ៣ខែ​មក​ហើយ ដែល​កូន​ប្រុស​លោក​ស្រី​បាន​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដោយ​អយុត្តិធម៌។ លោក​ស្រី​ព្រួយ​បារម្ភ​កូន​ប្រុស​ជា​ខ្លាំង ពេល​ឃើញ​រាង​កាយ​ស្គម​ស្គាំង កើត​ជំងឺ​កន្ទួល​រមាស់​ពេញ​ខ្លួន ហើយ​លើស​ពី​នេះ​ស្ថាន​ភាព​ជំងឺ​ខ្សោយ​សតិ​ស្មារតី ឬ​ជំងឺ​អូទីហ្សឹម (Autism) មាន​អាការៈ​ធ្ងន់ធ្ងរ ដោយ​ត្រូវ​ការ​ពិនិត្យ​ពី​គ្រូពេទ្យ និង​ថែ​ទាំ​ពី​គ្រួសារ​ឱ្យ​បាន​ឆាប់។

លោក​ស្រី ព្រំ ចន្ថា ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា​ អំឡុង​ពេល​កូន​ប្រុស​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ម្ដាយ​លោក​ស្រី ដែល​ជា​យាយ​បង្កើត ​កាក់ ​សុវណ្ណច្ឆ័យ បាន​ធ្លាក់​ខ្លួន​ឈឺ​ជា​បន្តបន្ទាប់​រហូត​ដល់​ដាច់​បាយ និង​ទឹក​ជាង​ពីរ​សប្ដាហ៍​មក​នេះ ព្រោះ​គាត់​តក់ស្លុត អាណិត និង​នឹក​រលឹក​ចៅ​ជា​ខ្លាំង ហើយ​ម្ដាយ​លោក​ស្រី​ចង់​ជួប​មុខ​ចៅ​ប្រុស​ជា​ខ្លាំង​មុន​ពេល​គាត់​ស្លាប់។ លោក​ស្រី​សង្ឃឹម​ថា តុលា​ការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​នឹង​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ដោះ​លែង​កូន​ប្រុស​ឱ្យ​មាន​សេរី​ភាព​ឡើងវិញ ដើម្បី​ឱ្យ សុវណ្ណច្ឆ័យ មក​ទាន់​ដង្ហើម​យាយ​ជា​ចុង​ក្រោយ និង​ទទួល​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ថែ​ទាំង​ពី​សំណាក់​គ្រួសារ៖ «គាត់​យំ​នឹក​យាយ។ គាត់​មិន​ធ្លាប់​បែក​ពី​យាយ និង​ខ្ញុំ។ គាត់​សង្ឃឹម​ថា គាត់​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ ហ្នឹង បាន​ចេញ​ជួប​ជុំ​ក្រុម​គ្រួសារ និង​បាន​ទាន់​ដង្ហើម​យាយ​ជា​លើក​ចុង​ក្រោយ​ផង ឱ្យ​គាត់​ទៅ​ឱ្យ​អស់​ចិត្ត រឿង​នេះ​ដែរ សូម​ឱ្យ​តុលាការ​ប្រកាស​សាល​ក្រម​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ តុលា សូម​ឱ្យ​គាត់​ដោះ​លែង​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ ឬ​ក៏​ឱ្យ​គាត់​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ ឬ​ក៏​កាត់​តម្រឹម​ហ្នឹង​ចុះ»។

តុលា​ការ បាន​បើក​សវនា​ការ​លើ​កូន​ប្រុស​របស់​សកម្ម​ជន​បក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៩ ខែកញ្ញា ហើយ​​គ្រោង​នឹង​ប្រកាស​សាល​ក្រម​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែតុលា។

CNRP_Activists_Women_Friday_protest.jpg
ម្ដាយ​របស់​ក្មេង​ប្រុស កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ គឺ​លោកស្រី ព្រុំ ចាន់ថា (ឆ្វេង) លើករូបថតស្វាមីទាមទារឱ្យតុលាការដោះលែងស្វាមីនាពេលកន្លងមក។ (រូប៖ ពលរដ្ឋផ្តល់ឱ្យ)

ក្មេង​ប្រុស កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​របប​លោក ហ៊ុន សែន ចាប់​ខ្លួន​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៤ ខែ​មិថុនា ក្រោម​បទ​ចោទ​ញុះញង់ និង​ប្រមាថ​មន្ត្រី​សាធារណៈ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​តាម​អន​ឡាញ។ នៅ​មុន​ពេល​ចាប់​ខ្លួន ក្មេង​ប្រុស​រូប​នេះ ក៏​ធ្លាប់​ទទួល​រង​ការ​វាយ​ដំ​ពី​សំណាក់​ជន​មិន​ស្គាល់​មុខ​ពីរ​នាក់​បណ្ដាល​ឱ្យ​ស្រាំ​ឆ្អឹង​លលាដ៍​ក្បាល។ ឪពុក​របស់​កុមារ​រូប​នេះ គឺ​លោក កាក់ កុម្ភារ ជា​សមាជិក​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បច្ចុប្បន្ន​ក៏​កំពុង​ជាប់​ពន្ធនាគារ​តាំង​ពី​ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២០ មក ដោយ​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​ផ្ដើម​គំនិត​ក្នុង អំពើ​ប្រមាថ និង​ញុះញង់​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្តិ​បទ​ឧក្រិដ្ឋ​ជា​អាទិ។ រីឯ​ម្ដាយ​របស់​កុមារ​រូប​នេះ ជា​សកម្ម​ជន​ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ គឺ​លោក​ស្រី ព្រុំ ចន្ថា ក៏​តែង​ទទួល​រង​នូវ​ការ​វាយដំ​ពី​កង​សន្តិ​សុខ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ដែល​លោក​ស្រី​តវ៉ា​ដោយ​សន្តិ​វិធី​តាម​ទារ ឱ្យ​ដោះ​លែង​ប្ដី និង​កូន រួម​ទាំង​សកម្ម​ជន​ជាប់​ឃុំ​ដទៃ​ទៀត។ កុមារ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ មាន​ជំងឺ​ខ្សោយ​បញ្ញា​ស្មារតី ឬ​អូទីហ្សឹម ពី​កំណើត។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញលោក អ៊ី រិន្ទ ដើម្បី​សុំ​ការ​ឆ្លើយ​តប​ជុំវិញ​រឿង​នេះ​បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១១ តុលា ដោយ​ទូរស័ព្ទ​ចូល​តែ​ពុំ​មាន​អ្នក​ទទួល។

កម្ពុជា​បាន​ផ្តល់​សច្ចាប័ន​កាល​ពី​ឆ្នាំ១៩៩២ លើ​អនុ​សញ្ញា​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​កុមារ​ដែល​ចែង​ថា ការ​ចាប់​ខ្លួន និង​ការ​ឃុំ​ខ្លួន​កុមារ គួរ​តែ​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ជា​ជម្រើស​ចុងក្រោយ និង​សម្រាប់​រយៈ​ពេល​ខ្លី​បំផុត។

CNRP_Activist_27_04_2021.jpg
អ្នកស្រី ព្រុំ ចាន់ថា និងកូន​ប្រុស កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ ដែលរងការលួចវាយឱ្យបែកក្បាលមុនពេលចាប់ខ្លួន។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ ប្រធាន​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក (Adhoc) លោក នី សុខា មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ កន្លង​មក សង្គម​ស៊ីវិល​សោក​ស្ដាយ​ចំពោះ​អាជ្ញាធរ ដែល​បាន​ចាប់ និង​ឃុំ​ខ្លួន​កុមារ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ ដាក់​ពន្ធនាគារ​ទាំង​ក្មេង​ប្រុស​រូប​នេះ​ជា​អនីតិជន​មាន​ជំងឺ​អូទីហ្សឹម​ពី​កំណើត។ សង្គម​ស៊ីវិល​រូប​នេះ​មិន​សង្ឃឹម​ថា តុលាការ​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ ឬ​ដោះ​លែង​កូន​ប្រុស​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ​ទេ ប្រសិន​ស្ថាន​ការណ៍​នយោបាយ​មិន​ទាន់​ប្រសើរ​ឡើង​វិញ​នោះ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​លោក​ស្នើ​ឱ្យ​តុលាការ​ពិចារណា​ករណី​នេះ ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ក្ដី​កង្វល់​របស់​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជាតិ និង​អន្តរ​ជាតិ៖ «ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​របាយ​ការណ៍​អ្នក​រាយ​ការណ៍​ពិសេស​បាន​លើក​ឡើង ក៏​ដូច​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​អ្វី​ដែល​ជា​ការ​ស្នើ​សុំ​របស់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​កន្លង​មក និង​អង្គការ​អន្តរ​ជាតិ អ្នក​ការ​ទូត​ផ្សេងៗ ខ្ញុំ​គិត​ថា​គួរតែ​ពិចារណា​ក្នុង​ការ​ដោះ​លែង​កុមារ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ យើង​គិត​ថា​ឱ្យ​ក្លាយ​ជា​សេចក្តី​ផ្ដើម​មួយ​នៃ​ការ​ចាប់​ផ្ដើម​បន្ធូរ​បន្ថយ​បរិយាកាស​នយោបាយ នៅ​ពេល​ដែល​តុលាការ​សម្រេច​ខាង​មុខ​ហ្នឹង»។

កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ នេះ ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​ចំនួន ៤រូប ក្នុង​នោះ​រួម​មាន​អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ស្ដីពី​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា លោក វិទិត ម៉ុនតារប៊ន (Vitit Muntarbhorn) និង​អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​ស្ដីពី​ការ​លើក​កម្ពស់ និង​ការ​ការពារ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​ទស្សនៈ អ្នក​ស្រី អ៊ាយរ៊ីន ខាន់ (Irene Khan) បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​ដោះ​លែង​កុមារ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ។ ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ទាំង​នេះ ព្រួយ​បារម្ភ​ជា​ខ្លាំង​ចំពោះ​ការ​​ឃុំ​ខ្លួន​ក្មេង​ប្រុស​រូប​នេះ​ដែល​ជា​អនីតិ​ជន​អាយុ ១៧ឆ្នាំ និង​កើត​ជំងឺ​អូទីហ្សឹម ហើយ​ពួក​គេ​ក៏​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ជា​ខ្លាំង​ផង​ដែរ ដែល​កុមារ​រូប​នេះ ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​ចាប់​ខ្លួន​ដោយ​គ្មាន​ដីកា សួរ​ចម្លើយ​ដោយ​គ្មាន​វត្ត​មាន​មេធាវី ឬ​អាណា​ព្យាបាល​របស់​គាត់។ ពួក​គេ​ថា​ ការ​ប្រព្រឹត្តដោយ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​មក​លើ​កុមារ​រូប​នេះ គឺ​ជា​ការ​រំលោភ​ច្បាប់​ស្ដីពី​យុត្តិ​ធម៌​អនីតិ​ជន​កម្ពុជា និង​បទដ្ឋាន​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរ​ជាតិ។

លើស​ពី​នេះ​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ ក៏​អំពាវនាវ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ធានា​ថា សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​កុមារ​រូប​នេះ ត្រូវ​បានការ​ពារ​​ស្រប​តាម​គោលការណ៍​ឧត្ដម​ផល​ប្រយោជន៍​របស់​កុមារ ដោយ​អនុលោម​តាម​អនុសញ្ញា​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​កុមារ អនុ​សញ្ញា​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ជន​ពិការ និង​ច្បាប់​កម្ពុជា៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។