អ្នកឃ្លាំមើល​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ចប់​កិច្ចព្រមព្រៀង​ផ្សេង​ទៀត ដែល​ទាក់ទង​នឹង​គម្រោង CLV

ដោយ យ៉ង ចាន់តារា
2024.11.03
អ្នកឃ្លាំមើល​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ចប់​កិច្ចព្រមព្រៀង​ផ្សេង​ទៀត ដែល​ទាក់ទង​នឹង​គម្រោង CLV លោក ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​លើក​បង្ហាញ​ផែនទី​ទាក់ទង​នឹង​​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍តំបន់​ត្រីកោណ រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា ឡាវ និង​វៀតណាម ហៅកាត់​ថា ស៊ីអ៊ែលវី (CLV) កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន

អ្នកឃ្លាំមើល​កត់សម្គាល់​ឃើញ​ថា ការ​ដក​ខ្លួន​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ចេញ​ពី​គម្រោង​តំបន់​ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ CLV មាន​លក្ខណៈ​បន្លំ​ភ្នែក​ប្រជាពលរដ្ឋ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះ​កិច្ចព្រមព្រៀង និង​អនុស្សរណៈ​ក្រោម​ឆត្រ​គម្រោង​អភិវឌ្ឍ​រួមគ្នា​នៅ​តែ​បន្ត។ ពួកគាត់​អំពាវនាវ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​លុប​ចោល​នូវ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ទាំងនោះ ដោយ​ធ្វើ​តាម​នីតិវិធី និង​ដោះលែង​អ្នក​ជាប់​ឃុំ​ដោយសារ​បញ្ហា​នេះ ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ឆន្ទៈ​ពិតប្រាកដ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ការ​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​គម្រោងCLV។

បើ​ទោះបី​រដ្ឋាភិបាល​ចេញ​មុខ​អះអាង​ជា​បន្តបន្ទាប់ អំពី​ការ​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​រួមគ្នា រវាង​កម្ពុជា ជាមួយ​ប្រទេស​ឡាវ(Laos) និង​វៀតណាម (Vietnam) ច្រើន​លើក​យ៉ាងណា​ក្ដី ក៏​អ្នក​ឃ្លាំមើល នៅតែ​មាន​មន្ទិល​ចំពោះ​ចេតនា​របស់​រដ្ឋាភិបាល ដោយសារ​ការ​បកស្រាយ​កន្លងមក​មិនបាន​លើក​យក​ពី​ការ​បញ្ចប់​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ផ្សេង​ទៀត ដែល​ជ្រក​ក្រោម​គម្រោងCLVនេះ​ឡើយ។

អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី នៅ​ថ្ងៃ​ទី២ ខែ​វិច្ឆិកា ថា ការ​លុបចោល​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ស្ដី​ពី​ការ​ជំរុញ និង​សម្រួល​ពាណិជ្ជកម្ម​តំបន់​ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ (CLV) គ្រាន់តែ​ជា​ផ្នែក​តូច​មួយ​នៃ​គម្រោង CLVធំ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះ​ក្រោម​ឆត្រ​គម្រោង CLV នេះ រដ្ឋាភិបាល បាន​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង និង​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​ចំនួន​៤ផ្សេង​ទៀត។ លោក​បន្ត​ថា ដើម្បី​ជម្រះ​មន្ទិល និង​បង្ហាញ​ឆន្ទៈ​ពិតប្រាកដ​ក្នុង​ការ​ដក​ខ្លួន​ពី​គម្រោង CLVរដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​បន្ត​លុបចោល​កិច្ចព្រមព្រៀង​ទាំងនោះ និង​ដក​ដី​សម្បទាន​ដែល​ផ្ដល់​ឱ្យ​យោធា​វៀតណាម​ត្រឡប់​មកវិញ ជាពិសេស​គឺ​ត្រូវ​ដោះលែង​សកម្មជន និង​ពលរដ្ឋ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន កំឡុង​មាន​ការ​ប្រឆាំង​នឹង​គម្រោង CLVនេះ។

លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «រដ្ឋាភិបាល​គ្រាន់តែ​ចង់​ឆ្ពិន​ភ្នែក​ប្រជាពលរដ្ឋ ពី​ការ​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​គម្រោងCLV តែប៉ុណ្ណោះ​ឯង។ គ្រាន់តែ​ចង់​ដក CLV នៅ​លើ​ក្រដាស នៅ​លើ​សំបកCLV ប៉ុន្តែ​គម្រោង​ដែល​អភិវឌ្ឍ​ក្រោម​ឆត្រ CLV ទាំង​ប៉ុន្មាន មិន​ត្រូវ​បាន​ដកហូត​នោះ​ទេ ដូចជា​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​អី​អ៊ីចឹង។ ដូច្នេះ មាន​ន័យ​ថា គឺ​រដ្ឋាភិបាល​គ្រាន់តែ​លុបចោល​កិច្ចព្រមព្រៀង​មួយ​តូច ក្នុង​ចំណោម​កិច្ចព្រមព្រៀង និង​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា ហើយនិង​គម្រោង​អភិវឌ្ឍ​ជាច្រើន​ទៀត ក្រោម​ឆត្រ CLV តែប៉ុណ្ណោះ​ឯង»

ការ​លើកឡើង​នេះ គឺ​ក្រោយ​ពេល​ដែល​គណៈកម្មាធិការ​អចិន្ត្រៃយ៍​រដ្ឋសភា នៅ​ថ្ងៃ​ទី១ ខែ​វិច្ឆិកា បាន​ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​ប្រគល់​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់ ស្ដីពី​ការ​អនុម័ត​លុបចោល​កិច្ចព្រមព្រៀង​ស្ដីពី​ការ​ជំរុញ និង​សម្រួល​ពាណិជ្ជកម្ម​តំបន់​ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជាឡាវ(Laos) វៀតណាម ទៅ​គណៈកម្មការ​កិច្ចការ​បរទេស សហប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ និង​ព័ត៌មាន និង​គណៈកម្មការ​ពាក់ព័ន្ធ​ផ្សេងទៀត ដើម្បី​ពិនិត្យ និង​សិក្សា ហើយ​ធ្វើ​របាយការណ៍​ជូន​រដ្ឋសភា​វិញ។

យ៉ាង​នេះ​ក្ដី ការ​លុបចោល​កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ គ្រាន់តែ​ជា​ចំណែក​មួយ នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​សរុប​ចំនួន ៥ ក្នុង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​តំបន់​ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ CLV នេះ​ប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុង​នោះ​រួមមាន កិច្ចព្រមព្រៀង​ជំរុញ និង​សម្រួល​ពាណិជ្ជកម្ម​តំបន់​ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ កិច្ចព្រមព្រៀង​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទំនិញ និង​សេវា កិច្ចព្រមព្រៀង​ស្ដីពី​ការ​ដឹកជញ្ជូន​តាម​ផ្លូវគោក​រវាង​កម្ពុជា និង​វៀតណាម និង​រវាង​កម្ពុជា និង​ឡាវ​ជាដើម។

ជាមួយគ្នា​នេះ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​ផ្ដល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​អោយ​យោធា​វៀតណាម និង​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ជាង២សែន ៤ម៉ឺន​ហិកតារ ក្នុង​តំបន់ CLV ដោយ​មាន​ជនអន្តោប្រវេសន៍​វៀតណាម​ជាច្រើន​នាក់ កំពុង​សាងសង់​ផ្ទះ និង​រស់នៅ​ធ្វើជា​កម្មករ​នៅ​ទីនោះ​ផង​ដែរ។

ទាក់ទិន​រឿង​នេះ អ្នក​ប្រឹក្សា​យោបល់​ផ្នែក​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្នត់គំនិត និង​ការ​ស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ លើកឡើង​ថា ការ​បញ្ចប់ ឬ​លុបចោល​កិច្ចព្រមព្រៀង​នីមួយៗ គឺ​ត្រូវ​ធ្វើឡើង​តាម​នីតិវិធី និង​របៀប​ដែល​កិច្ចព្រមព្រៀង​នោះ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​ពិនិត្យ​ឡើងវិញ ហើយ​ដោះស្រាយ​បញ្ចប់​គម្រោង​នេះ​តាម​ដំណាក់កាល។ លោក​បន្ត​ថា ក្នុង​ពេល​ដែល​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ CLV កំពុង​ដើរ​ដល់​ផ្លូវ​បញ្ចប់ រដ្ឋាភិបាល​ក៏​ត្រូវ​ដោះលែង​សកម្មជន និង​ពលរដ្ឋ​ដែល​កំពុង​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដោយសារ​បញ្ហា​នេះ ដើម្បី​ជម្រះ​មន្ទិល​របស់​សហគមន៍​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ។

លោក សេក សុជាតិ៖ «មាន​ន័យ​ថា វា​នៅតែ​មាន​អាថ៌កំបាំង​មួយ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​សាធារណជន​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ យក​មក​ធ្វើជា​ប្រធានបទ​នៅ​ក្នុង​ការ​ពិចារណា ថា​តើ​កិច្ចព្រមព្រៀង CLV-DTA ហ្នឹង វា​បាន​បញ្ចប់​មែន ឬ​យ៉ាងណា។ អ៊ីចឹង​ប្រសិនបើ​មិនបាន​ដោះលែង វា​នៅតែ​មាន​ការ​សង្ស័យ​អ៊ីចឹង។ អ៊ីចឹង​កាលណា​មាន​ការ​សង្ស័យ វា​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​រិះគន់ ហើយ​និង​ការ​ជជែក​វែកញែក កាន់តែ​វែងឆ្ងាយ​ទៅ​ទៀត។ ដូច្នេះ​រឿងរ៉ាវ​ទាំងអស់​ហ្នឹង គួរ​តែ​មាន​ដំណោះស្រាយ​ឱ្យ​បាន​ព្រមៗ​គ្នា»

រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​កម្ពុជា ឡាវ និង​វៀតណាម បាន​ព្រមព្រៀង​គ្នា​បង្កើត​តំបន់​ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ (CLV) កាល​ពី​ឆ្នាំ១៩៩៩ ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ខេត្ត​នៅ​ជាប់​ព្រំដែន ដោយ​កម្ពុជា​បាន​ដាក់​ខេត្ត​ចំនួន៤ រួម​មាន ខេត្ត​រតនគិរី មណ្ឌលគិរី ស្ទឹងត្រែង និង​ក្រចេះ ចូល​ក្នុង​គម្រោង​នេះ។ ប៉ុន្តែ​ក្រោយមក រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​តាមរយៈ​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​គម្រោង​នេះ កាលពី​ថ្ងៃ​ទី២០ ខែ​កញ្ញា បន្ទាប់​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ទាំង​ក្នុង និង​ក្រៅ​ប្រទេស បាន​ក្រោកឈរ​ឡើង​ប្រឆាំង​ជា​បន្តបន្ទាប់ ដោយសារ​កត្តា​ប្រជាសាស្ត្រ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និង​នយោបាយ​កម្ពុជា ចាញ់ប្រៀប​ប្រទេស​វៀតណាម។

ការ​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​គម្រោង​នេះ រដ្ឋាភិបាល​ចាត់​ទុក​ថា ជា​ការ​គោរព​តាម​ការ​ចង់​បាន​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ជា​ការ​ដក​អាវុធ​ពី​ក្រុម​គណបក្ស​ប្រឆាំង ប៉ុន្តែ​មក​ទល់​ពេល​នេះ ការ​លុបចោល​នូវ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អភិវឌ្ឍន៍​តំបន់​ត្រីកោណ CLV នៅតែ​មិន​ទាន់​ជ្រះ​ស្រឡះ​នៅឡើយ។

អ្នក​ឃ្លាំ​មើល ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ប្រញាប់​បញ្ចប់​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​នេះ ទៅតាម​នីតិវិធី ដោយ​ឆ្លងកាត់​តាម​ការ​អនុម័ត​របស់​រដ្ឋសភា និង​ថ្វាយ​ទៅ​ព្រះមហាក្សត្រ​ឡាយ​ព្រះហស្តលេខា ដើម្បី​បង្ហាញ​ឆន្ទៈ​ពិតប្រាកដ ថា រដ្ឋាភិបាល​គោរព​តាម​ការ​ចង់បាន​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
សភា​អឺរ៉ុប ជំរុញ​ឱ្យ​​សើរើ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA នៅសល់៨០% និង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ជាក់លាក់​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​កូរ៉េ​គ្រោង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ប្ដឹង​ទាមទារ​កោះគជ់​ទៅ​តុលាការ​អន្តរជាតិ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។