តុលាការ​ក្រុងភ្នំពេញ​គ្រោង​ជំនុំ​ជម្រះ​ក្តី​សកម្មជន​ ​និង​អ្នកនយោបាយ​ចំនួន​១​៥​ ​នាក់​នៅ​ ​ថ្ងៃ​ទី​៣​០​ ​ខែ​ធ្នូ

0:00 / 0:00

តុលាការ​ក្រុងភ្នំពេញ​គ្រោង​ជំនុំ​ជម្រះ​ក្តី​លើ​មនុស្ស​១​៥​នាក់​ដែល​ក្នុង​នោះ​រួម​មាន​យុវជន​ ​សកម្មជន​ ​អ្នកនយោបាយ​ ​និង​អតីត​សមាជិកសភា​អូស្ត្រាលី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣​០​ ​ខែ​ធ្នូ​ ​ខាងមុខ​ ​ជុំវិញ​ករណី​ញុះញង់​ ​និង​ផ្ដើម​គំនិត​ញុះញង់​។​ ​អ្នកនយោបាយ​អូស្ត្រាលី​ដើមកំណើត​ខ្មែរ​ ​លោក​ ​ហុង​ ​លី​ម​ ​ដែល​រង​បណ្តឹង​ក្នុង​សំណុំរឿង​នេះ​ដែរ​ថ្លែង​ថា​ ​ការ​រាប់បញ្ចូល​រូបលោក​ក្នុង​រឿង​នេះ​គឺជា​ចេតនា​ចង់​សងសឹក​លោក​ដែល​តែងតែ​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​។​​
​មនុស្ស​ទាំង​១​៥​ ​នាក់​ ​ដែល​រង​ការចោទប្រកាន់​ក្នុង​សំណុំរឿង​នេះ​ ​រួម​មាន​ ​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​៥​ ​នាក់​ ​សមាជិក​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ​២​ ​នាក់​ ​សមាជិក​ ​និង​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​៧​ ​នាក់​ ​និង​អតីត​សមាជិកសភា​អូស្ត្រាលី​ដើមកំណើត​ខ្មែរ​ម្នាក់​។​ ​ក្នុងចំណោម​អ្នក​ទាំងនោះ​ ​មាន​១​០​ ​នាក់​កំពុង​ជាប់ឃុំ​ ​ដូចជា​ ​យុវជន​ ​ហ៊ុន​ ​វណ្ណៈ​ ​ឈឿន​ ​ដារ៉ា​វី​ ​មាន​ ​ព្រហ្ម​មុនី​ ​និង​ ​មួង​ ​សុភ័ក្រ្ត ​ជាដើម​។​ ​ចំណែក​ ​៥​ ​នាក់​ទៀត​ ​ស្ថិតនៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ ​មាន​ជាអាទិ៍​ ​លោក​ ​ហ៊ូ​រ​ ​វ៉ាន់​ ​លោក​ ​អ៊ូ​ ​ច​័ន្ទ​ឫទ្ធិ​ ​លោក​ ​គង់​ ​សភា​ ​និង​លោក​ ​ហុង​ ​លី​ម​។​ ​ពួកគេ​ជាប់ចោទ​ពី​បទ​ផ្តើម​គំនិត​ ​និង​ញុះញង់​ឱ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម​។
​មេធាវី​ការពារ​ក្ដី​ឱ្យ​សកម្មជន​គណបក្ស​សង្រ្គោះជាតិ​ ​លោក​ ​ឡោ​ ជុ​ន​ធី​ ​ប្រាប់​ថា​ ​ក្នុង​សំណុំរឿង​នេះ​មាន​កូនក្ដី​លោក​តែ​ពីរ​នាក់​ទេ​ ​ហើយ​ក្រៅពី​នេះ​មាន​មេធាវី​ធា​វី​ផ្សេង​ការពារ​ក្ដី​។​ ​មេធាវី​ ​ឡោ​ ជុ​ន​ធី​ ​ថ្លែង​ថា​ ​ពេលនេះ​លោក​មិនទាន់​បង្ហាញ​ក្ដី​សង្ឃឹម​យ៉ាងណា​នោះ​ទេ​ ​គឺ​រង់ចាំ​ដល់​ថ្ងៃ​សវនាការ​តែម្ដង​។​ ​ទោះ​យ៉ាងណា​នេះ​ក្ដី​ ​មេធាវី​រូប​នេះ​ត្អូញ​ត្អែ​ថា​ ​តុលាការ​ដាក់​កម្មវិធី​ជាប់ៗ​គ្នា​ពេក​ធ្វើ​ឱ្យ​លោក​ពិបាក​ក្នុង​ការ​ត្រៀម​ខ្លួន​និង​ត្រៀម​ឯកសារ​។​
« ពីរនាក់នោះធ្វើម៉េចបើឃុំគាត់ហើយធ្វើម៉េចយើងតទល់ទៅហ្នឹងទៅសួរឆ្លើយទៅសួរចំអង្គហេតុហើយចាំទទួលបើមិនត្រូវយើងបដិសេធអង្គហេតុទៅចប់ហើយ​។»

​ចំណែក​ ​អតីត​តំណាង​រា​ស្រ្ត​អូ​ស្រ្តា​លី​ ​ប្រចាំ​រដ្ឋ​វ៉ិ​ក​តូ​រី​យ៉ា​ (​Victor​i​a​) ​ដើមកំណើត​ខ្មែរ​លោក​ ​ហុង​ ​លី​ម​ ឱ្យ​អាស៊ី​សេរី​ដឹង​ថ្ងៃ​ទី​២​៦​ ​ខែ​ធ្នូ​ថា​ ​មកដល់ពេលនេះ​លោក​មិនទាន់​ទទួល​បាន​ដីកា​ពី​តុលាការ​ឬ​ពី​ស្ថានទូត​ខ្មែរ​ប្រចាំ​នៅ​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​នៅឡើយ​ទេ​។​ ​លោក​ថា​ ​លោក​បាន​ដឹងរឿង​ក្តីក្តាំ​នេះ​ ​តាមរយៈ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេ​ស​ស៊ុ​ក​ ​និង​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ប៉ុណ្ណោះ​។​ ​លោក​ ​ហុង​ ​លី​ម​ ​ដែល​ត្រូវ​រដ្ឋាភិបាល​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ហាម​មិន​ឱ្យ​ចូល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ប្រាប់​ថា​ ​លោក​មិន​ពឹង​មេធាវី​ការពារ​ក្ដី​ឡើយ​ ​ប៉ុន្តែ​លោក​បាន​សរសេរ​លិខិត​ទៅ​ក្រសួងការបរទេស​អូស្ត្រាលី​ដើម្បី​ឱ្យ​ស្ថានទូត​អូស្ត្រាលី​នៅ​កម្ពុជា​តាមដាន​សវនាការ​នេះ​។

« ការដែលគេ(​ តុលាការ)​ ធ្វើហ្នឹងទីចង់ឱ្យយុវជនលែងហ៊ានទាក់ទងជាមួយខ្ញុំ​ ​ទីពីចង់បំបាក់ស្មារតីយុវជនទាំងអស់​ ​ប៉ុន្តែដែលខ្ញុំសង្ស័យហ្នឹងគឺខ្ញុំនៅអូស្ត្រាលីខ្ញុំបានធ្វើច្រើននិងចូលរួមផ្ដួចផ្ដើមធ្វើច្បាប់គ្លូ​ ​មែនីស្គី(​G​l​ob​a​l​ ​Ma​g​n​its​k​y​ ​Human Right​s ​Accountability​ ​Act​) ​ ដាក់ទណ្ឌកម្ម​ ​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​និង​ ​មន្ត្រីជំនិតលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ដែលរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ​។»
​លោក​ ​ហុង​ ​លី​ម​ ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា​ ​កន្លងមក​លោក​ធ្លាប់​បាន​ជួប​ជជែក​គ្នា​ជាមួយ​ក្រុម​យុវជន​ដែល​កំពុង​ជាប់ឃុំ​ក្នុង​សំណុំរឿង​នេះ​ ​ប៉ុន្តែ​លោក​មិនដែល​បាន​ផ្ដើម​គំនិត​ញុះញង់​ឱ្យ​មាន​ភាព​វិ​ក​វរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម​ម្ដងណា​ឡើយ​ ​គឺ​លោក​គ្រាន់តែ​សរសើរ​នូវ​ភាព​ក្លាហាន​ ​និង​ឆន្ទៈ​ស្រលាញ់​ជាតិ​របស់​ក្រុម​យុវជន​ប៉ុណ្ណោះ​។​
​នាយក​រង​ទទួលបន្ទុក​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​ ​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លី​កា​ដូ ​លោក​ អំ ​សំអាត​ ​សង្កេតឃើញ​ថា​ ​ការ​មាន​វិធានការ​ផ្លូវច្បាប់​លើ​អ្នក​ទាំង​១​៥​ ​នោះ​ ​ជា​ការ​រំលោភបំពាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ពល​ ​រដ្ឋ​ក្នុង​សង្គមប្រជាធិបតេយ្យ​។​ ​លោក​ថា​ ​អង្គការ​របស់​លោក​នឹង​តាមដាន​សវនាការ​ដែល​គ្រោង​ជំនុំ​ជម្រះ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣​០​ ​ខែ​ធ្នូ​ខាងមុខ​។​
« បើយើងមើលក្រុមយុវជនដែលសវនាការគឺលោកគ្រាន់តែអនុវត្តសិទ្ធិការជួបជុំដោយសន្តិវិធីហើយការតវ៉ាការលើកសំណូមពរដោយសន្តិវិធីហើយត្រូវបានចាប់ខ្លួននិងចោទប្រកាន់​»

​គិត​ចាប់តាំង​ពីដើម​ឆ្នាំ​២​០​២​០​មក​ ​អាជ្ញាធរ​បាន​ចាប់ខ្លួន​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​ ​សកម្មជន​សង្គម​ ​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ ​អ្នកឃ្លាំមើល​ព្រំដែន​ ​អ្នក​ចម្រៀង​រិះគន់​សង្គម​ជិត​ហាសិប​(​៥​០​)​នាក់​ដាក់​ពន្ធ​នាគា​រ​។​ ​តុលាការ​ខ្លះ​រង​ការចោទប្រកាន់​ពី​បទ​ជេរប្រមាថ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​ ​ខ្លះ​ជាប់ចោទ​ពី​បទ​រួមគំនិតក្បត់​ ​និង​ខ្លះ​ទៀត​ជាប់​ពី​បទ​ញុះញង់​។​
​ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ​ ​និង​អន្តរ​ជាត​បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​ជាបន្តបន្ទាប់​ ​ដោយ​ស្នើ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ដោះលែង​អ្នកជាប់ឃុំ​ទាំងនោះ​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​វិញ​ ​ព្រោះ​ក្ដីក្ដាំ​ប្រឆាំង​នឹង​ពួកគេ​ ​ធ្វើឡើង​ក្រោម​ហេតុផល​នយោបាយ​ ​មិនមែន​ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ដោយ​ត្រឹមត្រូវ​នោះ​ឡើយ​៕​