មតិជុំវិញករណីបញ្ជូនខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី ទៅឃុំនៅពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារ
2022.06.18
ពលរដ្ឋនិងសង្គមស៊ីវិលបញ្ចេញមតិ និងការយល់ឃើញស្រដៀងគ្នា ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីបញ្ជូនកញ្ញា សេង ធារី ទៅឃុំនៅខេត្តព្រះវិហារ។ អ្នកទាំងនោះយល់ឃើញថា ទង្វើបែបនេះគឺជាការសងសឹកក្នុងផ្លូវនយោបាយ និងពង្រាត់កញ្ញាមិនឲ្យជួបមេធាវី មិនមែនដូចការលើកឡើងរបស់តុលាការក្រុងភ្នំពេញដែលថា ការធ្វើបែបនេះគឺដើម្បីរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់និងសុវត្ថិភាពរបស់កញ្ញានោះទេ។
ពលរដ្ឋដែលជាអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយ យល់ឃើញថា ការចាប់ខ្លួននិងបញ្ជូនកញ្ញាសេង ធារី ទៅឆ្ងាយបែបនេះគឺជាការគំរាមកំហែងដល់អ្នកតស៊ូមតិផ្សេងទៀត ខណៈសង្គមស៊ីវិលកំពុងព្រួយបារម្ភ និងយល់ឃើញដែរថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញ កំពុងធ្វើឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដើរថយក្រោយ និងត្រូវរងការថ្កោលទោសពីអន្តរជាតិកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរក្នុងករណីរបស់កញ្ញា សេង ធារី។
ពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅខេត្តសៀមរាបគឺលោក ព្រហ្ម សុព្រឹក្ស យល់ឃើញថា ការបញ្ជូនខ្លួនកញ្ញាសេង ធារី ទៅឃុំនៅខេត្តព្រះវិហារ គឺជាសកម្មភាពគំរាមកំហែងដល់អ្នកតស៊ូមតិដទៃទៀត។ លោកបន្តថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងធ្វើឲ្យអន្តរជាតិកាន់តែមើលឃើញពីភាពអវិជ្ជមានរបស់កម្ពុជា ក្នុងការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ លោកលើកឡើងថា កម្ពុជាគួរបញ្ឈប់នូវសកម្មភាពគំរាមកំហែងបែបនេះតទៅទៀត ព្រោះថា គ្មានអ្នកគាំទ្រនូវទង្វើបែបនេះឡើយ៖ «វាមិនសមស្រប គឺមានការគំរាមកំហែងដល់អ្នកតស៊ូមតិ អ្នកប្រជាធិបតេយ្យផ្សេងទៀត។ ចំពោះរដ្ឋាភិបាលគឺមិនមានការគាំទ្រពីអន្តរជាតិទេ អ៊ីចឹងគាត់ត្រូវតែបន្ធូរបន្ថយស្ថានការណ៍នយោបាយឬក៏ដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់មកវិញមក ហើយដំណើរការនឹងល្អមកវិញចំពោះនយោបាយនៅកម្ពុជា»។
កញ្ញា សេង ធារី ត្រូវបានអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ បញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅគុកខេត្តព្រះវិហារ ដោយយកមូលហេតុថា ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាព និងសន្តិសុខពន្ធនាគារ។ ការបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននេះ ត្រូវបានមេធាវីកញ្ញា សេង ធារី ថា នឹងធ្វើបាត់បង់ផលប្រយោជន៍កញ្ញា សេង ធារី ក្នុងការប្តឹងឧទ្ធរណ៍។
ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងបញ្ជូនកញ្ញា សេង ធារី ទៅឃុំនៅខេត្តដាច់ស្រយាលនេះដែរ សកម្មជនសង្គម និងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (Cambodian Youth Network – CYN) លោក ម៉ា ចិត្រា លើកឡើងថា ករណីបញ្ជូនខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី ទៅឃុំនៅពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារ គឺជារឿងអយុត្តិធម៌ បន្ថែមពីលើការចាប់ខ្លួនរបស់កញ្ញា។ លោកយល់ឃើញថា តុលាការក្រុងភ្នំពេញធ្វើបែបនេះទំនងជាការសងសឹកកញ្ញាក្នុងរឿងនយោបាយ។ លោកបន្ថែមថា តុលាការគួរដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី និងអ្នកដទៃទៀត ជាជាងការចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារ ហើយអះអាងថា ទង្វើបែបនេះនឹងធ្វើឱ្យប្រទេសមានសន្តិភាព៖ «វាជារឿងអយុត្តិធម៌សង្គមមួយធ្ងន់ធ្ងរមែនទែន។ បើមើលទៅតុលាការរាជធានីភ្នំពេញអ្នកចោទទេ អ៊ីចឹងខ្ញុំគិតថាគួរតែឃុំគាត់នៅរាជធានីភ្នំពេញហ្នឹង។ ខ្ញុំគិតថាជារឿងគំនុំនយោបាយច្រើនជាង ហើយទន្ទឹមនេះដែរ យើងមើលទៅវាអាចជាការគំរាម និងបំបាក់ស្មារតីសកម្មជននយោបាយឬក៏សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សក្នុងន័យថា ឱ្យមើលគំរូកញ្ញា សេង ធារី ទៅទោះបីជាគាត់ខំប្រឹងតស៊ូប៉ុណ្ណាក៏មិនជោគជ័យ។ ការចាប់គូភាគីម្ខាងទៀតដាក់ពន្ធនាគារ ការប្ដឹងផ្ដល់គូភាគីម្ខាងទៀតទៅតុលាការហ្នឹង វាអត់បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីសន្តិភាពទេ អ៊ីចឹងរដ្ឋាភិបាលនិងតុលាការគួរតែពិចារណាដោះលែងពួកគាត់មកចរចាតាមផ្លូវនយោបាយវិញ»។
ស្រដៀងគ្នានេះ នាយករងទទួលបន្ទុកកម្មវិធីឃ្លាំមើលនៃអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានការយល់ឃើញដែរថា ការបញ្ជូនខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី ពីមណ្ឌលកែប្រែ ម២ ទៅឃុំនៅពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារគឺជាការគុំគួន ជាមួយកញ្ញាដែលតែងតែធ្វើការតស៊ូមតិ ទាមទារសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ និងយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គម ដោយយកលេសថា ជាការរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់កញ្ញានិងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។ ម្យ៉ាងទៀតតុលាការសម្រេចធ្វើបែបនេះគឺដើម្បីមិនឱ្យស្ថានទូតអាមេរិកចូលសួរសុខទុក្ខញឹកញាប់ព្រោះកញ្ញាមានសញ្ជាតិអាមេរិក។ លោកបន្តថា ទង្វើរបស់តុលាការគឺជាសារគំរាមទៅអ្នកតស៊ូមតិដទៃទៀត ឱ្យមើលលទ្ធផលរបស់កញ្ញា សេង ធារី ដែលហ៊ានងើបតស៊ូមតិប្រឆាំងជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញ៖ «ចំណុចនេះជាការមួយដែលអាចមានការគុំគួន ពីព្រោះការតស៊ូមតិរបស់កញ្ញាសេង ធារី គឺទាក់ទាញការគាំទ្រច្រើន។ មួយទៀតអាជ្ញាធរអាចមានការបារម្ភដែរ បារម្ភខ្លាចមានពលរដ្ឋ ឬក៏យុវជនគាត់ទៅធ្វើការតស៊ូមតិទាមទារដើម្បីដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី នៅមុខពន្ធនាគារព្រៃសជាដើម។ ប្រសិនជាថាដើម្បីសុវត្ថិភាព សន្តិសុខរបស់កញ្ញា សេង ធារី និងពន្ធនាគារ ខ្ញុំដូចជាមើលមិនឃើញទេ ពីព្រោះកន្លងមកយើងឃើញថា មានមេដឹកនាំសហជីព តំណាងសហគមន៍ និងអ្នកនយោបាយក៏ត្រូវបានទៅចាប់ខ្លួននៅទីនោះ ប៉ុន្តែទោះបីមានការតស៊ូមតិទាមទារឲ្យដោះលែងអ្នកទាំងអស់នោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏វាមិនមានភាពចលាចលអីកើតឡើងដែរ»។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) លោក នី សុខា យល់ឃើញថា ករណីឃុំខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី មានភាពខុសប្លែកពីករណីឃុំខ្លួនអ្នកផ្សេងទៀតកាលពីពេលកន្លងទៅ។ លោកបន្តថា ករណីនេះហាក់បីដូចជាតុលាការចង់ពង្រាត់កញ្ញា សេង ធារី មិនឲ្យមេធាវីឬភ្នាក់ងារអន្តរជាតិចូលទៅជួបកញ្ញា ត្បិតថា កញ្ញាជាបុគ្គលល្បីមួយរូបក្នុងសង្គមនិងទទួលបានការគាំទ្រច្រើនពីអង្គការអន្តរជាតិ។ មួយវិញទៀត លោកយល់ឃើញថា ការធ្វើបែបនេះជាការគំរាមកំហែងទៅដល់ស្មារតីរបស់កញ្ញា សេង ធារី ផងដែរ៖ «ការដែលយកកញ្ញាសេង ធារី ទៅឃុំដល់ពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារនេះជាការមួយដែលមិនសមរម្យ ហើយវាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្លូវចិត្តរបស់កញ្ញាផងដែរ ពីព្រោះថាការយកទៅឃុំនៅពន្ធនាគារមួយដែលមានចម្ងាយឆ្ងាយពីរាជធានី វាអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ការទៅសួរសុខទុក្ខរបស់ទូតផ្សេងៗក៏ដូចជាអង្គការជាតិ អន្តរជាតិឬក្រុមគ្រួសារ អ៊ីចឹងវាធ្វើឱ្យ សេង ធារី រស់នៅហាក់បីដូចជាក្នុងសភាពមួយឯកា ឯកោនៅក្នុងពន្ធនាគារមួយដែលនៅឯជាយដែនរហូតដល់ទៅខេត្តព្រះវិហារ»។
ដោយឡែក អ្នកវិភាគនិងជាអ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គមលោកបណ្ឌិត មាស នី យល់ឃើញថា ប្រហែលជាមានកត្តាផ្សេងទៀត ធ្វើឱ្យតុលាការសម្រេចបញ្ជូនកញ្ញា សេង ធារី ទៅឃុំខ្លួននៅខេត្តព្រះវិហារ ដូចជាស្ថានភាពនៅក្នុងពន្ធនាគារចង្អៀត ឬតុលាការមានចេតនាណាមួយផ្សេងពីនេះ។ ប៉ុន្តែទោះបីយ៉ាងណា លោកថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការផ្លាស់ប្ដូរមន្ទីរឃុំឃាំងនេះទៅដល់សាមីខ្លួន និងមេធាវីរបស់កញ្ញាឱ្យបានជាក់លាក់៖ «វាជារឿងសំខាន់បំផុត យើងត្រូវប្រៀបធៀបថា តើហេតុអីបានជាគេយកទៅដាក់នៅព្រះវិហារ។ ទោះបីកញ្ញា សេង ធារី គាត់ក្លាយជាអ្នកទោសហើយក៏គាត់មានសិទ្ធិនៅក្នុងការដឹងថា ហេតុអីបានជាគេបញ្ជូនគាត់ទៅ ព្រោះអីនៅក្នុងស្ថានភាពនេះ ប្រសិនបើជាអាជ្ញាធរបញ្ជូនគាត់ទៅ ប៉ុន្តែមិនមានការពន្យល់ច្បាស់លាស់ទេ វាអាចនឹងមានការរិះគន់កាន់តែខ្លាំងទៀត»។
ទាក់ទិននឹងករណីនេះ អ្នកនាំពាក្យអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារនៃក្រសួងមហាផ្ទៃលោក នុត សាវនា ប្រាប់អាស៊ីសេរីឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៨ មិថុនានេះថា តុលាការសម្រេចបញ្ជូនកញ្ញាសេង ធារី ទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារក្រោមហេតុផលថា ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាព សណ្ដាប់ធ្នាប់ សន្តិសុខ របស់កញ្ញា ក៏ដូចជាពន្ធនាគារ។ លោកបន្តថា ការធ្វើបែបនេះគឺដើម្បីបង្ការហានិភ័យដែលបណ្ដាលមកពីហ្វូងបាតុករមកតវ៉ាទាមទារដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី និងដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់ដល់អ្នកជាប់ឃុំដទៃទៀត៖ «ទីមួយបើគាត់នៅហ្នឹងបើការលើកគ្នាមកធ្វើបាតុកម្ម ស្លៀកពាក់រញ៉េរញ៉ៃធ្វើសកម្មភាពឡេមឡឺមដូចលើកមុន តើឥឡូវយើងត្រូវធ្វើម៉េចយើងមិនត្រូវមានវិធានការចាត់ការហើយបិទខ្ទប់ដើម្បីកុំឱ្យមានការចេញចូល។ អាហ្នឹងគ្រាន់តែយើងគិតទុកមុនពីហានិភ័យនៃការទុកគាត់នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ហើយឥលូវក្រុមគ្រួសារជនជាប់ឃុំដទៃទៀតរាប់ពាន់នាក់ដែលគេត្រូវមកសួរសុខទុក្ខបងប្អូនគេដែរនោះយើងត្រូវគិតម៉េចបើមានបញ្ហាសណ្ដាប់ធ្នាប់នៅមុខមណ្ឌល អ្នកណាជាអ្នកខាតប្រយោជន៍ ហើយអ្នកណាត្រូវបានរំលោភសិទ្ធិ»។
យ៉ាងណាក្ដី ប្រជាពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនេះនៅតែស្នើសុំឱ្យតុលាការដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី ត្បិតថា រាល់សកម្មភាពរបស់កញ្ញាកន្លងមកគឺមិនមែនជាការញុះញង់ ការចូលរួមក្បត់ ដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។ ចំណែកក្រុមអង្គការជាតិ អន្តរជាតិ ទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិនិងក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យធំៗ បានរួមគ្នាថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ដោយចាត់ទុកថា ការចាប់ខ្លួនរបស់កញ្ញា សេង ធារី និងសកម្មជន អ្នកតស៊ូមតិផ្សេងទៀត ថាជារឿងនយោបាយ គ្មានមូលដ្ឋានច្បាប់ច្បាស់លាស់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។