អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការ​ជួយ​ពលរដ្ឋ​តាម​ព្រំដែន​ទើប​អាច​បញ្ចៀស​ការជួល​ដី​ឲ្យ​វៀតណាម

ដោយ យន់ សាមៀន
2018.12.01
ជួល​ដី​ឲ្យ​វៀតណាម ស្វាយរៀង ២០១៦ ៨៥៥ ត្រាក់ទ័រ​របស់​ជនជាតិ​វៀតណាម កំពុង​ភ្ជួរ​ដី​ស្រែ​ដែល​ជួល​ពី​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​ជាប់​ព្រំដែន ឋិត​នៅ​ភូមិ​កណ្ដាល សង្កាត់​ប្រាសាទ ក្រុង​បាវិត ខេត្ត​ស្វាយរៀង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១១ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៦។
RFA

ក្រុម​អ្នកឃ្លាំមើល​សង្គម ស្នើ​ឲ្យ​របប​ក្រុងភ្នំពេញ រក​វិធីសាស្ត្រ​ជួយឧបត្ថម្ភ ឬ​ដកហូត​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច តាម​ព្រំដែន ទើប​អាច​បញ្ចៀស មិន​អាច​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ទាំងនោះ បន្ត​ការជួល​ដី​ឲ្យ​ជនជាតិ​វៀតណាម ធ្វើ​កសិកម្ម​លើ​ដី​ខ្មែរ​បន្ដ​ទៀត។ ក្រុម​កសិករ និង​អ្នកនយោបាយ រក​ឃើញ​ថា សារាចរណ៍​ហាម​ជួល​ដី​ឲ្យ​ជនជាតិ​វៀតណាម​តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន របស់​របប​ក្រុងភ្នំពេញ ប្រកាស​តាំងពី​ឆ្នាំ​២០១៥ មក​ដល់​ពេល​នេះ គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ទេ។

កសិករ​ស្រុក​រមាសហែក ខេត្ត​ស្វាយរៀង​ម្នាក់ អ្នកស្រី ខៀវ សារ៉ុន ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្រោយ​ពេល​មេឃុំ ដើរ​ប្រាប់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មិន​ឲ្យ​ជួល​ដី​តាម​ព្រំដែន​ឲ្យ​វៀតណាម តាម​សារាចរណ៍​របស់​របប​ក្រុងភ្នំពេញ ឈ្មួញ​ជនជាតិ​វៀតណាម​បាន​ប្ដូរ​វិធីសាស្ត្រ​ជួល​ដីស្រែ​វិញ ប៉ុន្តែ​ពួកគេ​ប្រើ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មី​ធ្វើ​រូបភាព​ថៅកែ​ខ្មែរ ជួល​កម្មករ​វៀតណាម មក​ធ្វើស្រែ​ឲ្យ​ខ្លួន​វិញ។

អ្នកស្រី ខៀវ សារ៉ុន បន្ដ​ថា យ៉ាងហោចណាស់ ដី​កំពុង​មាន​ជម្លោះ​២​កន្លែង ជាប់​ព្រំដែន គឺ​នៅ​ឃុំ​អំពិល និង​ឃុំ​គគីរ នៃ​ស្រុក​រមាសហែក កំពុង​ត្រូវ​បាន​ក្រុមហ៊ុន​ទទួល​បាន​ដី​សម្បទាន ជួល​ឲ្យ​វៀតណាម ដាំ​ដំឡូង​មី។ ក្រៅ​ពី​នេះ ក៏​មាន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ខ្លះ មាន​ដី​ជាប់​ព្រំដែន ក៏បាន​ជួល​ដី​ឲ្យ​វៀតណាម​ដោយ​ប្រើប្រាស់​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មី​នេះ​ដែរ។ អ្នកស្រី​បន្ត​ថា មូលហេតុ ដែល​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ មិន​ព្រម​ដាំ​ដំណាំ​ដោយសារ ឈ្មួញ​ទិញ​កសិផល​ពី​កសិករ​ជាប់​ព្រំដែន សុទ្ធតែ​ជនជាតិ​វៀតណាម ហើយ នៅ​ពេល​ខ្មែរ​ដាំ​ដំណាំ ឬ​ធ្វើ​ស្រូវ​ព្រម​គ្នា ឈ្មួញ​នឹង​ទម្លាក់​តម្លៃ​កសិផល ធ្វើ​ឲ្យ​ពួកគេ​ខាតបង់​ច្រើន៖ «បានជា​យើង​ជួល​ដី​ឲ្យ​វៀតណាម​បើ​យើង​ឆ្លៀត ធ្វើ​ផលិតផល​កសិកម្ម​ឧទាហរណ៍​ដូច​ជា​យក​ដី​ធ្វើ​កសិកម្ម​ដាំ​ដំឡូង​មី​អី​យើង​ត្រូវ​យក​ទៅ​លក់​ឲ្យ​វៀតណាម​ដដែល ហើយ​ដល់ពេល​យើង​លក់​ឲ្យ​វៀតណាម​បាន​ទាំងអស់​គ្នា អ៊ីចឹង​បាន តម្លៃ​ធ្លាក់​ទៅលើ​វៀតណាម​ទីផ្សារ​នៅ​លើ​វៀតណាម​គេ​ដាក់​តម្លៃ​ឲ្យ។ ដល់ពេល​ខ្មែរ ខ្មែរ​យើង​គាត់​មិន​មាន​ដើម​ទុន​ធ្វើ ដើម​ទេ គាត់​ចេញទៅ​ខ្ចី​ធនាគារ​ទៅ​ដាំ នៅ​ពេល​ប្រមូល​ផល​គាត់​សង​ធនាគារ​វិញ​មិន​គ្រប់​នោះ​ទេ ដល់ពេល​អញ្ចឹង​ទៅ​គាត់​សុខចិត្ត​ជួល​ដី​ទៅ​ឲ្យ​វៀតណាម​ធ្វើ​ទៅ គាត់​ស្រួល​ចិត្ត​មិនបាច់​ខ្វាយខ្វល់ អី​នោះ​ទេ»

មេដឹកនាំ​របប​ក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៥ បាន​ចេញ​សារាចរ​ណែនាំ​ឲ្យ​អភិបាលខេត្ត​នៅ​ជាប់​ព្រំដែន​ប្រទេស​វៀតណាម ថៃ និង​ឡាវ បញ្ឈប់​សកម្មភាព​ជួល​ដី​នៅ​តាម​ព្រំដែន​ទៅ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ នៃ​ប្រទេស​ទាំងនេះ ព្រោះ​អាច​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ផល​លំបាក​ក្នុង​ការ​គ្រប់គ្រង និង​អាច​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ភាព​ស្មុគស្មាញ​ផ្សេងៗ និង​ដើម្បី​បញ្ចៀស​បញ្ហា​ផ្សេងៗ​ដូចជា ដី​ខ្មែរ ស្រែ​វៀតណាម ដី​ខ្មែរ​ស្រែ​ថៃ ឬ ដី​ខ្មែរ ស្រែ​ឡាវ ជាដើម។

ក្រោយ​ចេញ​សារាចរណ៍​ណែនាំ​រួច លោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ និង មេដឹកនាំ​កំពូល​នៃ​របប គឺ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បាន​ក្រើនរំលឹក​អភិបាលខេត្ត​ជាប់​ព្រំដែន ជា​ញឹកញាប់ និង​បាន​អះអាង​ថា បាន​ធ្វើ​លិខិត​ជូនដំណឹង​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ទាំងនោះ កុំ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ពួកគេ មក​ជួល​ដី​ខ្មែរ ជាប់​ព្រំដែន​បន្ត​ទៀត។

ទោះបីជា​យ៉ាងណា​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៦​អះអាង​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅតែ​ជួល​ដី​តាម​ព្រំដែន​ឲ្យ​ជនជាតិ​វៀតណាម នៅ​ស្រុក​ចន្ទ្រា ខេត្ត​ស្វាយរៀង​រាប់​រយ​ហិកតារ។

ប្រធាន​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ លោក គង់ មូនីកា អះអាង​ថា ក្រុម​ប្រតិភូ​គណបក្ស​មួយ​នេះ បាន​ចុះទៅ​ស្រាវជ្រាវ​ដី​ខ្មែរ តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន​ខ្មែរ វៀតណាម ចំនួន ២​ទីតាំង នៅ​ម្ដុំ​វត្ត​បាក់ណា​ម ឃុំ​ព្រៃកជ្រៃ ស្រុក​កោះធំ ខេត្ត​កណ្ដាល និង​ស្រុក​ចន្ទ្រា ខេត្ត​ស្វាយរៀង រកឃើញ​ថា នៅ​តែ​មាន​ការជួល​ដី​ខ្មែរ ឲ្យ​ជនជាតិ​វៀតណាម។

លោក គង់ មូនីកា ថា គ្រាន់តែ​ជនជាតិ​វៀតណាម​ម្នាក់ បាន​ជួល​ដី​ខ្មែរ ប្រហែល ៤២​ហិកតារ ដើម្បី​ធ្វើស្រែ ដោយ​ពេល​ថ្ងៃ ជនជាតិ​វៀតណាម​ទាំងនោះ​ចូល​មក​ធ្វើស្រែ ហើយ​ម៉ោង​៤​កន្លះ​ល្ងាច ត្រលប់​ទៅផ្ទះ នៅ​ជាប់​ព្រំដែន​ក្នុង​ដី​វៀតណាម​វិញ៖ «ឃើញ​ជាក់ស្ដែង​ដំណាំ​ទាំងអស់​នឹង​គេ​ឃើញ​ជនជាតិ វៀតណាម​មក​ធ្វើស្រែ​នៅ​លើ​ដី​កម្ពុជា​យើង​មែនហើយ​គាត់​បាន​ប្រាប់​ថា ម៉ោង​៤​កន្លះ​រសៀល គាត់​ត្រលប់​ទៅ​ប្រទេស​គាត់ ហើយ​មាន​កូន​គាត់​២​នាក់ មក​ដេក​យាម​ស្រូវ យាម​ស្រែ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​យើង។ ដូច្នេះ​ជា​រឿង​ដដែលៗ​ទេ ហើយ​គាត់​ប្រាប់​ថា មាន​ដីស្រែ​ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ​៤២​ហិកតារ។ ហ្នឹង​ខ្ញុំ​ជួប​តែ​មនុស្ស​ម្នាក់ ឬ​ពីរ​នាក់​ទេ។ ដូច្នេះ​វា​អាច​នៅ​មាន​ច្រើន​ទៀត ហើយ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​យើង គាត់​ថា​មាន ករណី​ជួល​ដី ដោយសារ​ថា ពួកគាត់​មិន​អាច​បង្ក​បង្កើន​ផល​ដោយ​ខ្លួនឯង​ចំណេញ​ទេ ដូច្នេះ​ហើយ ជួល​ដី​តំបន់​ហ្នឹង​ខ្លះ​ឲ្យ​វៀតណាម។ នេះ​ជា​ការ​អង្កេត​របស់​យើង ជា​បឋម»

រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ស្វាយរៀង អះអាង​តាម​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ថា ក្រោយ​ការស្រាវជ្រាវ ក្រុមការងារ​ស្រុក​ចន្ទ្រា រក​ឃើញ​ថា គ្មាន​ជនជាតិ​វៀតណាម មក​ជួល​ដី​ធ្វើស្រែ​លើ​ទឹកដី​ខ្មែរ​ទេ។ ប៉ុន្តែ​ចំពោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​វៀតណាម ដែល​ចូល​មក​ដី​ខ្មែរ គឺ​មក​បង្ហាត់បង្ហាញ​បច្ចេកទេស ដល់​កសិករ​ខ្មែរ និង​ជួយ​ដល់​ម្ចាស់​ស្រែ​ក្នុង​ការ​បំបែក​គុម្ព​ស្រូវ បាញ់ថ្នាំ​បំផ្លាញ​សត្វល្អិត ក្រោយ​ពេល​លក់​ស្រូវពូជ​ឲ្យ​កសិករ​ខ្មែរ និង​ពេល​ល្ងាច​ត្រឡប់​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម​វិញ។ រដ្ឋបាល​ស្រុក​ចន្ទ្រា សុំ​ស្នើ​ប្រធាន​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ លោក គង់ មូនីកា កែតម្រូវ និង​សុំទោស​សាធារណមតិ នូវ​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត ជៀសវាង​ការភាន់ច្រឡំ​ពី​សាធារណជន។

លោក គង់ មូនីកា បដិសេធ​កែ​តម្រូវ និង​ហៅ​ការ​ឆ្លើយ​បដិសេធ​ថា ជា​លេស​គ្មាន​ទំនួលខុសត្រូវ របស់​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន។

អាស៊ីសេរី​មិន​អាច​សុំ​ការ​បញ្ជាក់​ពី អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១ ធ្នូ ដោយសារ មិន​លើក​ទូរស័ព្ទ​។ ប៉ុន្តែ លោក ខៀវ សុភ័គ បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​ក្នុងស្រុក​ថា ក្រសួងមហាផ្ទៃ មិនទាន់​បដិសេធ​យ៉ាង​ណា​ទេ ទាមទារ​នូវ​ភស្តុតាង​ច្បាស់លាស់ ដើម្បី​បង្ហាញ​ជា​សាធារណៈ។ លោក ខៀវ សុភ័គ បញ្ជាក់​ថា ប្រសិនបើ​រក​ឃើញ​ថា មានការ​ជួល​ដី​ខ្មែរ​តាម​ព្រំដែន​មែន ម្ចាស់​ដី​ជា​ពលរដ្ឋ ជា​អ្នកទទួលខុសត្រូវ​មុខ​ច្បាប់ ព្រោះ​គ្មាន​អាជ្ញាធរ​ណា ហ៊ាន​ចុះហត្ថលេខា​ទទួលស្គាល់​ការជួល​ដី​ទេ៖ «អត់​មាន​អាជ្ញាធរ​ណា​ស៊ីញ៉េ (​ចុះហត្ថលេខា​) ឲ្យ​ជួល​ទេ នរណា​ធ្វើ​ត្រូវ​ទទួលខុសត្រូវ​។ និយាយ​រួម​ត្រូវ​ទទួលខុសត្រូវ​ចំពោះ​មុខ​ច្បាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​តែម្ដង»

ប្រធាន​សម្ព័ន្ធ​សមាគម​កសិករ​កម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន យល់ថា សារាចរណ៍​របស់​របប​ក្រុងភ្នំពេញ មិន​អាច​ចាប់​បង្ខំ​ឲ្យ​កសិករ​តាម​ព្រំដែន​អនុវត្ត​បាន​ទាំងស្រុង​ទេ ប្រសិន​របប​នេះ មិន​ជួយ​ដោះស្រាយ​កង្វល់​កសិករ។ សង្គម​ស៊ីវិល​រូប​នេះ ផ្ដល់​យោបល់​ថា របប​ក្រុងភ្នំពេញ ពិសេស​ក្រសួង​កសិកម្ម ត្រូវ​ស្ដារ​ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្ត្រ តាម​ព្រំដែន​ឲ្យ​បាន​ល្អ ត្រូវ​ផ្ដល់​ហិរញ្ញប្បទាន កម្ចី​ទាប​ឲ្យ​កសិករ​តាម​ព្រំដែន ត្រូវ​អភិវឌ្ឍន៍​ព្រំដែន​ឲ្យ​ក្លាយ​ជា​តំបន់​បៃតង ហើយ​ទទួលយក​កសិផល​ទាំងនោះ មក​ផ្គត់ផ្គង់​នៅ​ទីប្រជុំជន ឬ​ក្នុង​ទីក្រុង ជំនួស​ឲ្យ​ការ​នាំ​ចេញទៅ​ប្រទេសជិតខាង និង​ជំនួស​ទីផ្សារ​បន្លែ ត្រី សាច់ ដែល​កំពុង​នាំចូល​ពី​ប្រទេសជិតខាង៖ «ផលវិបាក​នៅ​ថ្ងៃមុខ រដ្ឋាភិបាល​លំបាក​ដែរ ក្នុង​ការ​កំណត់​ថា តើ​គួរតែ​ធ្វើការ​នៅ​ពេល​ដែល​ចប់​វិនិយោគ​នៅ​តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន លើ​វិស័យ​កសិកម្ម មាន​ផល​លំបាក ព្រោះថា កសិករ​មួយ​ចំនួន គាត់​បាន​ធ្វើ​កុងត្រា ឬក៏​ចុះ​កិច្ចសន្យា​រយៈពេល​វែង​ជួល​ទៅ​ឲ្យ​ជនបរទេស។ ទី​២ គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន​ហ្នឹង គាត់​ធ្វើការ​ចំណាកស្រុក​ចេញពី​ព្រំដែន ព្រោះថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ក៏​ជា​របង​មួយ ដើម្បី​ការពារ​ព្រំដែន​ផង​ដែរ។ អ៊ីចឹង​ក៏​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​បូរណភាព​ទឹកដី​ខ្លះៗ​ផង​ដែរ រយៈពេល​វែង​។ ទី​៣ ផលិតផល​លើ​វិស័យ​កសិកម្ម ក្នុង​ការ​ទ្រទ្រង់​ជីវភាព​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ក្នុង​ការ​លក់​ហ្នឹង ក៏​វា​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ជីវភាព​ផង​ដែរ»

លោក​បន្ត​ថា របប​ក្រុងភ្នំពេញ ត្រូវ​បញ្ចប់​កុងត្រា និង​ដកហូត​ដី​សម្បទាន​ទាំងអស់ តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន មក​ធ្វើជា​ដី​សម្បទាន​សង្គមកិច្ច ឬ​ជួល​ឲ្យ​កសិករ​ខ្មែរ ធ្វើស្រែ​ចម្ការ​វិញ ដើម្បី​ជីវភាព​កសិករ​ខ្មែរ និង​បូរណភាព​ទឹកដី​កម្ពុជា​ផង៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
សង្គម​ស៊ីវិល​រំពឹង​ថា​ ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា​ថ្មី​នឹង​បន្ត​ចូល​រួម​លើក​ស្ទួយ​ប្រជាធិបតេយ្យ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។