រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា អះអាងពីការរក្សាបានបូរណភាពទឹកដី និងផលប្រយោជន៍ ពីតំបន់អភិវឌ្ឍត្រីកោណពិសេស ខណៈពលរដ្ឋថា កម្ពុជានៅតែចាញ់ប្រៀបវៀតណាម
2024.08.02
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី តំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម (CLV) នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុករាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានចេញមុខបកស្រាយការពាររដ្ឋាភិបាល ជុំវិញការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់ត្រីកោណ CLV ដោយអះអាងកម្ពុជានឹងទទួលបានប្រយោជន៍ច្រើនពីគម្រោងនេះ ហើយនឹងមិនបាត់បង់ដីទៅឲ្យប្រទេសជិតខាង។ ទោះបីយ៉ាងណាក្ដី ពលរដ្ឋមួយចំនួននៅតែបារម្ភថា កម្ពុជាអាចនៅតែចាញ់ប្រៀបវៀតណាម និងទាញយកប្រយោជន៍ បានតិចជាងការខាតបង់។
ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក សុខ ទូច បាននិយាយការពារអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានិងប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ថា លោកមិនបានកាត់ទឹកដីខេត្តទាំង៤ ឱ្យទៅវៀតណាមនោះទេ។ លោក សុខ ទូច ដែលធ្លាប់ជាសកម្មជនសង្គមម្នាក់ដែរនោះ បានចាក់វីដេអូ បង្ហាញពីដំណើរចុះស្រាវជ្រាវរបស់លោក នៅតាមបន្ទាត់ព្រំដែនរវាងកម្ពុជា-វៀតណាម។
លោក សុខ ទូច៖ «បើសិនជារដ្ឋាភិបាលពេលហ្នឹងមានបំណងកាត់ដីឱ្យវៀតណាម មិនឱ្យរាជបណ្ឌិត្យសភាទៅធ្វើអ៊ីចឹងទេ។ អ៊ីចឹងសូមឱ្យអ្នកវិភាគបបូរមាត់ យកខួរក្បាលមកគិត យកឯកសារមកយោង កុំយកអារម្មណ៍មកយោង។ ពីដើមយើងយកផ្លូវវៀតណាមដើម្បីស្រាវជ្រាវ។ ឥឡូវផ្លូវខ្មែរយើងមានហើយ។ ខ្មែរយើងបើមានផ្លូវហើយ ត្រូវធ្វើដំណើរទៅមើល មុននឹងថា មុននឹងនិយាយ មុននឹងបង្កើតបញ្ហា។ កុំបង្កជម្លោះឱ្យខ្មែរខ្សោយ ដើម្បីឱ្យឱកាសដល់ពួកជិតខាងធ្វើការ»។
ការលើកឡើងរបស់លោក សុខ ទូច ធ្វើឡើងក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលមួយជជែកអំពី តំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម (CLV) នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា បន្ទាប់ពីរយៈពេលកន្លះខែមកនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ក្នុងនិងក្រៅប្រទេស សម្ដែងការមិនពេញចិត្ត ក្រោយផ្ទុះដំណឹងថារដ្ឋាភិបាលបានដាក់ខេត្តចំនួន៤ ចូលក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍត្រីកោណ CLV ជាមួយប្រទេសឡាវ និងវៀតណាម។ ពួកគាត់ព្រួយបារម្ភចំពោះវាសនាព្រៃឈើ សម្បត្តិធម្មជាតិ និងទឹកដី នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី រតនគិរី ស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ ថានឹងអាចត្រូវវៀតណាមគ្រប់គ្រង និងលេបត្របាក់យកដូចប្រវត្តិសាស្ត្រទឹកដីកម្ពុជាក្រោម។
ឆ្លើយតបក្ដីបារម្ភនេះ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក យង់ ពៅ លើកឡើងថា ការប្រឆាំងរបស់ពលរដ្ឋ ទាក់ទងនឹងដាក់ដាក់បញ្ចូលតំបន់ CLV នេះ គឺដោយសារការទទួលព័ត៌មានមិនបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ឬស្ដាប់តាមការលើកឡើងរបស់អ្នកនយោបាយ ខណៈពលរដ្ឋគ្មានចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ និងចេះវិភាគបែបវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ ដូចក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់លោកនោះទេ។
លោក យង់ ពៅ៖ «អ៊ីចឹងហើយបានជាខ្ញុំតែងនិយាយថា ទស្សនៈខ្មែរយើងវាយតម្លៃថា រៀននយោបាយអញ្ចេះអញ្ចុះ។ ខ្ញុំថា អ្នកឯងអត់រៀនហ្នឹងហើយ បានអ្នកនយោបាយបញ្ចើចបញ្ចើបាន។ រៀនឱ្យចេះទៅមើល អាណាបញ្ចើចបញ្ចើយើងទៀត។ អ៊ីចឹងនៅក្នុងនយោបាយ ប្រសិនបើអ្នកទាំងអស់គ្នាចេះវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ ឬចេះខ្លះ មិនមែនចេះទាំងអស់ពេកទេ ចេះគណនានយោបាយ កន្លែងណាគួរជឿ កន្លែងណាមិនគួរជឿ កន្លែងណាត្រូវងាកទៅផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មាន ប្រភពទិន្នន័យឡើងវិញជាដើម»។
ទោះជាបែបនេះក្ដី ពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍត្រីកោណពិសេស លើកឡើងថា ការបកស្រាយរបស់ក្រុមបណ្ឌិតរយៈពេលជិត ៣ម៉ោងនេះ មិនចំគោលដៅ និងចំណុចរសើបឡើយ។
ពលរដ្ឋនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីម្នាក់ ថ្លែងក្នុងលក្ខខ័ណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះដោយបារម្ភពីសុវត្ថិភាព ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា ពលរដ្ឋបារម្ភពីលំហូរនៃពលរដ្ឋវៀតណាម ចូលកម្ពុជា និងទាញយកផលប្រយោជន៍ពីកម្ពុជា។
ពលរដ្ឋលាក់ឈ្មោះនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី៖ «ឥឡូវគិតទៅមើល ផ្ទះសំណាក់ក៏គេ(វៀតណាម)បើកដែរ។ ដីមួយចំនួន គេចាប់ផ្ដើមរកស៊ី ឃ្វាលគោ ឃ្វាលក្របីហ្នឹងក៏គេធ្វើដែរ។ ដល់តែយើង អស្ចារ្យអីយើង។ គេមើលក្រដាសស្នាមអីត្រឹមត្រូវ របស់គេនោះ។ គេមិនដូចយើងទេ ឱ្យចូលតាមអំពើចិត្ត។ យើងចូលទៅគេ យើងមិនអាចធ្វើតាមអំពើចិត្តបានទេ។ សូម្បីតាមព្រំដែនហ្នឹង យើងដាក់សន្ទូចដាក់អីក៏មិនបានដែរ។ គេមើល គេតាមដានយើង ខ្លាចយើងចូលកន្លែងគេ»។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងប៉ាស៊ីហ្វិក លោក សេង វណ្ណលី យល់ឃើញថា មូលហេតុដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមិនទុកចិត្តរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការដាក់បញ្ចូលខេត្តទាំងបួន ទៅក្នុងតំបន់ត្រីកោណ គឺដោយសារទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរកន្លងមក កម្ពុជា តែងតែចាញ់ប្រៀបវៀតណាម ទាំងវិស័យការទូត នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច ជាពិសេសគឺដានប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលកម្ពុជា តែងតែទទួលរងការឈ្លានពានពីវៀតណាម។
លោក សេង វណ្ណលី៖ «ខ្ញុំគិតថាបើមិនយល់ស្របនឹងការលើកឡើងទេ រដ្ឋាភិបាលគួរតែពន្យល់ បង្ហាញ បកស្រាយ និងបំភ្លឺដល់ពលរដ្ឋបន្ថែមទៀត ដូចជាករណីដែលលោកអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកំពុងតែលើកឡើងអ៊ីចឹង។ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថា រដ្ឋាភិបាលមិនគួរប្រើប្រាស់អំណាច ឬក៏ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ជាចំណាត់ការសំដៅទប់ស្កាត់ការរិះគន់ និងបំបិទមាត់ពលរដ្ឋជុំវិញបញ្ហាតំបន់ត្រីកោណហ្នឹងទេ»។
រដ្ឋាភិបាលប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម និង ឡាវ បានព្រមព្រៀងគ្នាបង្កើតតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ត្រីកោណពិសេស (CLV) កាលពីឆ្នាំ១៩៩៩ ដោយមានខេត្តចំនួន១៣ ជាចំណុះ។ ប្រទេសកម្ពុជាមាន ៤ខេត្ត គឺខេត្តក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង រតនគីរី និងមណ្ឌលគីរី ដែលមានពលរដ្ឋសរុបតែជាង ៥០ម៉ឺននាក់។ ប្រទេសឡាវ មាន ៤ខេត្ត ដែលមានប្រជាជនសរុបជាង ៧០ម៉ឺននាក់។ រីឯប្រទេសវៀតណាម មាន ៥ខេត្ត ដែលមានប្រជាជនរហូតដល់ជាង ៧លាននាក់។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍកម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV) លើកទី៩ នៅខេត្តសៀមរាប កាលពីឆ្នាំ២០១៦ ភាគីវៀតណាម បានបង្ហាញពីគោលដៅរួម ក្នុងការបើកឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រទេសទាំងបី អាចឆ្លងដែនចេញចូលទៅវិញទៅមកបានដោយសេរី។ កាន់តែធំសម្បើមទៅទៀតនោះ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលតំបន់ត្រីកោណ (CLV) លើកទី៩ នៅ កាលពីឆ្នាំ២០១៨ នៅទីក្រុងហាណូយ មេដឹកនាំវៀតណាម បានបង្ហាញពីគោលបំណងថ្មីមួយទៀត ដោយដាក់បញ្ចូលខេត្តទាំងអស់ នៃប្រទេសទាំងបី ទៅក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍត្រីកោណនេះទៀតផង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- មេធាវីគ្រោងដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋានទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំលោក កឹម សុខា
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- កម្មករវៀតណាមកំពុងសម្ងំធ្វើការក្នុងក្រុមហ៊ុនចម្ការចេកខេត្តរតនគិរី
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- លោក រ៉ុង ឈុន ថា លោកមិនខ្លាចក្នុងការចូលបំភ្លឺតុលាការទេ ពាក់ព័ន្ធបទចោទ «មិនរាងចាល»
- ពលរដ្ឋខ្មែរប្រកាសនាំគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងលោក ហ៊ុន សែន នៅមុខអគាររៀបចំវេទិកាចំណេះដឹងពិភពលោកក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង
- ពលរដ្ឋខ្មែរនៅកូរ៉េនឹងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងវត្តមានលោក ហ៊ុន សែន ដែលនឹងចូលរួមវេទិកានៅកូរ៉េ
- អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមថា គ្រួសារ ហ៊ុន សែន ជាគ្រួសារនាំគ្រោះដល់ប្រទេសជាតិ
- គណបក្សកម្លាំងជាតិ នឹងធ្វើសមាជវិសាមញ្ញ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា