បញ្ហាចម្រូងចម្រាស់មួយចំនួនទាក់ទងនឹងការបន្តឃុំខ្លួនមេបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ការចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជនមាតាធម្មជាតិ ការធ្លាក់ចុះ សិទ្ធិមនុស្ស នយោបាយ សេរីភាពបញ្ចេញមតិ ការរឹតត្បិតលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ គឺជាប្រធានបទសំខាន់មួយដែលលោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងអភិវឌ្ឍន៍នៃចក្រភពអង់គ្លេស (Great Britain) លោក ដូមីនិក រ៉ាអាប់ (Dominic Raab) បានលើកទៅពិភាក្សាជាមួយមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការរយៈពេល ១ ថ្ងៃរបស់លោកនៅកម្ពុជា។
ក្នុងដំណើរមកកាន់កម្ពុជា ដោយផ្តោតសំខាន់ទៅលើការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងចក្រភពអង់គ្លេស និងកម្ពុជា លោកបានជួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជាលោក ប្រាក់ សុខុន និងរដ្ឋមន្ត្រីបរិស្ថាន លោក សាយ សំអាល់។
លោក ដូមីនិក រ៉ាអាប់ បានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថ្មីៗ ( cambodianess) នៅក្រោយជំនួបទាំងនោះថា លោកបានលើកឡើងពីក្ដីបារម្ភពីការចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋ ការឃុំខ្លួនជាពិសេស គឺករណីប្រធានគណបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា និងសកម្មជនបរិស្ថានអង្គការមាតាធម្មជាតិ។ លោកបន្តថា លោកបានបញ្ជាក់ច្បាស់ៗថា មតិរិះគន់ពីក្រុមប្រឆាំង និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមានសារៈសំខាន់ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពរបស់កម្ពុជា។ លោកថា ភាគីទាំងពីរបានជជែកវែកញែកពីបញ្ហានេះ នៅពេលដែលគ្រប់គ្នាទទួលស្គាល់ថា មតិរិះគន់ប្រឆាំង និងការរិះគន់របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វធ្វើអោយប៉ះពាល់ ប៉ុន្តែបានផ្ដល់វិភាគទានដល់ការពង្រឹង និងកែលម្អរដ្ឋាភិបាល។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា ការកែលម្អស្ថានភាពសិទ្ធិមុស្ស នឹងក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងផែនការទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ។ លោកបន្តថា ចក្រភពអង់គ្លេសនៅទីនេះ ដើម្បីជួយដល់កំណែទម្រង់របស់កម្ពុជា ហើយរដ្ឋាភិបាលកំពុងព្យាមយាមធ្វើឱ្យបានសម្រេច។
ក្នុងរឿងនេះដែរលោក ដូមីនិក រ៉ាអាប់ បណ្ដាញធ្វីតធ័រ (Twitter) ថា លោកបានពិភាក្សាជាមួយសមភាគីលោក ប្រាក់ សុខុន អំពីវិស័យអាទិភាពរួមគ្នាដូចជា ពាណិជ្ជកម្ម សិទ្ធិមនុស្ស និងវិបត្តិនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា និងថា ចក្រភពអង់គ្លេសរង់ចាំធ្វើការកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយកម្ពុជា អំឡុងពេលកម្ពុជាដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ជាប្រធានអាស៊ានក្នុងឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខ។
ចំណែកក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាវិញ បានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីយប់ថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនាថា ភាគីទាំងពីរបានពិភាក្សាលើការពង្រីកទំនាក់ទំនងលើវិស័យមួយចំនួនដូចជា សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម អប់រំ ការបោសសំអាតមីន សុខាភិបាល និងបរិស្ថាន។ ក្នុងនោះរួមទាំងការទាក់ទាញអ្នកវិនិយោ និងការបង្កើតក្របខណ្ឌច្បាប់ពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ។ ប្រភពដដែលឱ្យដឹងទៀតថា ភាគីទាំងពីរបានផ្លាស់ប្ដូរយោបល់គ្នាពីបញ្ហាតំបន់ និងអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធការធ្វើជាប្រធានអាស៊ានរបស់កម្ពុជា ដូចជាសេចក្ដីព្រៀងប្រតិបត្តិរបស់បណ្ដាភាគីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង បញ្ហាប្រទេសនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ងាកទៅជំនួបដាច់ដោយឡែកមួយទៀតរវាងលោក ដូមីនិក រ៉ាអាប់ ជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានវិញ ស្ថានទូតចក្រភពអង់គ្លេសប្រចាំកម្ពុជាឱ្យដឹងនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនថា លោក ដូមីនិក រ៉ាអាប់ បានពិភាក្សាជាមួយលោក សាយ សំអាល់ អំពីមហិច្ឆតាស្ដីពីអាកាសធាតុរបស់កម្ពុជា នៅមុនការមកដល់នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (COP26)។ ភាគីទាំងពីរក៏បានពិភាក្សាគ្នាផងដែរ អំពីបញ្ហាអាទិភាពរួមគ្នាមួយចំនួន ដូចជា ការងារឆ្ពោះទៅកាន់ការកំណត់ការបំភាយឧស្ម័នត្រឹមសូន្យ (NetZero) ការដាំដើមឈើឡើងវិញ បញ្ហាជីវៈចម្រុះ និងពាណិជ្ជកម្មសត្វព្រៃខុសច្បាប់ជាដើម។
រីឯក្រសួងបរិស្ថានវិញ ក្រសួងឱ្យដឹងតាមទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) ថា លោករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ បានប្រាប់ទៅប្រមុខការទូតចក្រភពអង់គ្លេសថា ចក្រភពអង់គ្លេសអាចជួយកម្ពុជាបានច្រើនក្នុងវិស័យបរិស្ថាន ដូចជាការបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្សក្នុងកិច្ចការបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ បង្កើនភាពជាដៃគូផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និងទិញផលិតផលពីប្រទេសកម្ពុជា។ លោក សាយ សំអាល់ ថ្លែងទៀតថា ចក្រភពអង់គ្លេសអាចទិញឥណទានកាបូនពីកម្ពុជា ហើយថវិកានោះនឹងត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីបម្រើឱ្យការអភិរក្សព្រៃឈើ សត្វព្រៃ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចមូលដ្ឋាន។
ប្រធានផ្នែកកម្មវិធីស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក ហេង គឹមហុង មានប្រសាសន៍ថា ចក្រភពអង់គ្លេសក៏គួរធ្វើការជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល សកម្មជន និងសហគមន៍មូលដ្ឋានលើការងារការពារបរិស្ថានដែរ៖ « ទាំងសង្គមស៊ីវិល ទាំងប្រជាពលរដ្ឋ ទាំងទីភ្នាក់ងារអង្គការអន្តរជាតិផ្សេងៗដែលនៅកម្ពុជាហ្នឹង គួរតែជាចំណែកមួយនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងការប្រតិបត្តិការការងាររបស់ខ្លួន ( ចក្រភពអង់គ្លេស ) ជាជាងតែការធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយរដ្ឋាភិបាលតែម្យ៉ាង ហើយទទួលបានព័ត៌មានតែពីរដ្ឋាភិបាលតែម្យ៉ាង។ កន្លងមកយើងដឹងហើយថា រដ្ឋាភិបាលតែងតែព្យាយាមបង្ហាញតែចំណុចល្អ មិនហ៊ានបង្ហាញពីចំណុចអាក្រក់។ បើអង់គ្លេសធ្វើបែបនេះ ហាក់បីដូចជា គ្រាន់តែមកធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរដ្ឋ និងរដ្ឋ ប៉ុន្តែមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះជនរងគ្រោះ ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ និងចំពោះអនាគតធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថានរបស់ប្រទេសកម្ពុជានោះទេ » ។
កាលនៅជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប ចក្រភពអង់គ្លេស គឺជាប្រទេសឈានមុខគេមួយ ដែលតែងរិះគន់ករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងការបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ប្រព្រឹត្តដោយរបបលោក ហ៊ុន សែន។ ប៉ុន្តែក្រោយការចាកចេញពីសហភាពអឺរ៉ុប (Brexit) ចក្រភពអង់គ្លេសហាក់ផ្លាស់ប្តូរជំហរខ្លះវិញលើករណីកម្ពុជា។ ជាឧទាហរណ៍ ចក្រភពអង់គ្លេសប្រកាសមិនផ្តាច់ឋានៈអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជាទៅតាមចំណាត់ការរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនោះឡើយ។ ជាមួយគ្នានេះ ស្ថានទូតចក្រភពអង់គ្លេសប្រចាំកម្ពុជាក៏មិនសូវរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអំពីករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ដូចស្ថានទូតប្រទេសលោកសេរីដទៃទៀតដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រទេសអង់គ្លេសហាក់ផ្តោតខ្លាំងលើបញ្ហាពាណិជ្ជកម្ម និងបំណងចង់ធ្វើជាភាពជាដៃគូកិច្ចសន្ទនាជាមួយអាស៊ាន។
មន្ត្រីបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជាលោក ហេង គឹមហុង ដែលជាអ្នកតាមដានព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិដែរនោះ មើលឃើញថា ចក្រភពអង់គ្លេសកំពុងស្វះស្វែងរកការគាំទ្រ និងពង្រឹងទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសនានាលើពិភពលោក ក្រោយការចាកចេញពីសហភាពអឺរ៉ុប។ ប៉ុន្តែលោកថា បើចក្រភពអង់គ្លេសគិតតែពីប្រយោជន៍ផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិជាធំ ហើយផាត់ចោលបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស នោះមហាអំណាចប្រជាធិបតេយ្យមួយនេះនឹងដើរតាមគន្លងរបស់ប្រទេសចិននៅថ្ងៃណាមួយជាក់ជាមិនខាន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។