យុវជនឈឺឆ្អាលការងារសង្គម និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមរិះគន់ លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា ការបង្ខំឱ្យយុវជនធ្វើវីដេអូសារភាពទោសកំហុសជាថ្នូរនឹងការដោះលែងគឺជារំលោភសិទ្ធិលើប្រព័ន្ធតុលាការ និងមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម និងនយោបាយបានទេ។ ប្រតិកម្មរបស់យុវជន និងអ្នកឃ្លាំមើលនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្រោមការបង្គាប់បញ្ជារបស់លោក ហ៊ុន សែន យកគុកច្រវាក់ដើម្បីដាក់សម្ពាធឱ្យយុវជនធ្វើវីដេអូសុំទោស និងទម្លាក់កំហុសទៅលើសកម្មជនផ្សេងទៀតថា ជាអ្នកនៅពីក្រោយផែនការផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។
យុវជន និងអ្នកឃ្លាំមើលលើកឡើងថា ការចាប់សកម្មជនសង្គមយកទៅដាក់គុកដោយចោទប្រកាន់ពីបទរួមគំនិតក្បត់ រួចហើយបង្ខំឱ្យពួកគេធ្វើវីដេអូសុំទោស ឬបង្ខំឱ្យចុះចូលជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិសេរីភាពគឺ កាន់តែបង្ហាញច្បាស់ថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជាមិនឯករាជ្យ និងស្ថិតក្រោមការបញ្ជារបស់ក្រុមគ្រួសារត្រកូល«ហ៊ុន»។
ព្រះសង្ឃសកម្មការងារសង្គមព្រះតេជព្រះគុណ ធូ វ៉ាឃីម ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ថា ការបង្ខំឱ្យយុវជនសុំទោសរដ្ឋាភិបាលទាំងដែលពួកគេគ្មានកំហុស នេះគឺជាការបម្រើផលប្រយោជន៍ដល់គណបក្សកាន់អំណាចមិនបានធ្វើឱ្យលំហសិទ្ធិសេរីភាពនៅកម្ពុជាមានភាពល្អប្រសើរឡើយ។ ព្រះអង្គមានថេរដីបន្តថា ការយកប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីដាក់សម្ពាធលើយុវជននេះមិនអាចធ្វើឱ្យយុវជនដែលគិតពីបញ្ហាសង្គមភិតភ័យតក់ស្លុតឡើយ។
ព្រះតេជព្រះគុណ ធូ វ៉ាឃីម៖«តាមអាត្មាសង្កេតឃើញនៅពេលមានការបិទសិទ្ធិសេរីភាព ឬហៅថា រំលោភសិទ្ធិមនុស្សខ្លាំងវាអត់មានអីចំណេញដល់ជាតិ អត់មានចំណេញអីដល់មន្ត្រី ហើយក៏អត់មានអីចំណេញដល់ប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ មានតែការអាម៉ាស់មុខជាតិទៅវិញទេ។ ទី១ នោះគឺអន្តរជាតិនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មមិនថាទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចមិនថាទណ្ឌកម្មមន្ត្រីមិនថា ទណ្ឌកម្មមន្ត្រីនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលដូចថ្មីៗ នេះ ដោយសាររំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ ដោយសារតែពុករលួយហ្នឹងបានជាដាក់ទណ្ឌកម្មមន្ត្រីក្នុងអំណាចក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលជាបន្តបន្ទាប់»។
ដោយឡែក យុវជនធ្វើការនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង (South Korea) កញ្ញា ស យូណា ថ្លែងថា ការចាប់យុវជនដាក់ពន្ធនាគារហើយបង្ខំឱ្យចុះចូលជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទើបដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំនេះ គឺជាទង្វើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ កញ្ញាបន្តថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលចង់ដោះស្រាយវិវាទនយោបាយ និងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋាភិបាលគួរតែដោះលែងអ្នកទោសមនសិការទាំងអស់ឱ្យមានសេរីភាពដោយឥតលក្ខខណ្ឌ។
កញ្ញា ស យូណា៖«លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ផ្លាស់ប្ដូរយុទ្ធសាស្ត្រនូវការគំរាមកំហែងចាប់ដាក់គុក គាត់ផ្លាស់ប្ដូរយុទ្ធសាស្ត្រ បែបនេះចេញគាត់កែប្រែមកជាដោះលែងសកម្មជនទាំងប៉ុន្មានដែលគាត់ចាប់ ទាំងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងក្ដី។ គាត់ដោះលែងចេញមកវិញហើយគាត់បោះឆ្នោត ទទួលសន្លឹកឆ្នោតដោយស្របច្បាប់ដោយមានភាពយុត្តិធម៌ គណបក្សណាបោះឈ្នះទទួលបានសន្លឹកឆ្នោតច្រើនគឺយើងត្រូវធ្វើបែបហ្នឹងវិញនេះបានហៅថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ»។
ប្រតិកម្មរបស់ក្រុមយុវជននេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានដាក់សម្ពាធឱ្យយុវតីមួយរូបដែលជាសមាជិកយុវជនអ្នកស្ម័គ្រចិត្តក្រុមអ្នកបន្តដំណើរ កញ្ញា ចៀន សុណា កាលយប់ពីថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ចេញវីដេអូសុំទោសលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងឪពុករបស់លោកគឺ លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងទឹកមុខស្រពាប់ស្រពោន និងស្លេកស្លាំង ដោយនិយាយទម្លាក់កំហុសទៅលើសកម្មជនបរិស្ថាន និងអ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់លោក វន់ ចាន់ឡូត ថា ជាអ្នកញុះញង់ឱ្យកញ្ញាចូលរួមធ្វើបាតុកម្មទម្លាក់រដ្ឋាភិបាល។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺរឿងនេះពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន និងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា បាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា។
រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចាប់ខ្លួនយុវជនសង្គមចំនួន៨នាក់ដែលរដ្ឋាភិបាលអះអាងទំាងគ្មានភស្តុតាងថា ពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលយកទៅឃុំនៅពន្ធនាគារដាច់ឡែកពីគ្នា ដោយតុលាការបានចោទប្រកាន់យុវជនចំនួន៧នាក់រួមមាន លោក ធី ថន លោក ឈាង រិទ្ធី កញ្ញា ចៀន សុណា កញ្ញា កាត់ ស៊ីណាត កញ្ញា នឿន ស្រីណែត កញ្ញា រៀម ស្រីពេជ្ររតនា និងអ្នកស្រី សាក់ កន្និការ ពីបទ«រួមគំនិតក្បត់»។ ចំណែកឯ កញ្ញា សើន ស្រម៉ៃ ត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទ «ញុះញង់»។ ប៉ុន្តែរយៈពេលចុងក្រោយនេះ មានការរៀបចំឱ្យក្រុមយុវជនធ្វើវីដេអូសុំទោសលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បីជាថ្នូរប្ដូរយកសេរីភាព ដែលគិតមកទល់ពេលនេះមានយុវជនចំនួន ២នាក់ហើយ គឺកញ្ញា កាត់ ស៊ីណាត និងកញ្ញា ចៀន ស៊ីណា។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងកញ្ញា ចៀន សុណា និងកញ្ញា កាត់ ស៊ីណាត ដើម្បីការបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស និងសង្គម លោក ស៊ឹង សែនករុណា មានប្រសាសន៍ថា ការចាប់ខ្លួន និងដោះលែងក្រុមយុវជននេះគឺធ្វើឡើងក្រោមរូបភាពនយោបាយ។ លោកបន្តថា តាមនីតិវិធីច្បាប់ជនប្រព្រឹត្តខុសគឺមិនអាចសុំទោសហើយទទួលបានការដោះលែងនោះទេ ប៉ុន្តែករណីតុលាការរកមិនឃើញថា យុវជនទាំងនោះមានកំហុសទេគួរតែដោះលែងពួកគាត់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖«តែសម្រាប់ខ្ញុំមើលឃើញវាមិនដូច្នេះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាការបន្ទាបបន្ថោកប្រព័ន្ធអនុវត្តច្បាប់យើងទៅវិញទេ ប្រសិនបើប្រព័ន្ធអនុវត្តច្បាប់ត្រឹមត្រូវរឹងមាំរកមិនឃើញថា គេមិនមានកំហុសដោះលែងគេឱ្យអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពគេឱ្យបានត្រឹមត្រូវទៅ។ ហើយប្រសិនបើគេមានកំហុសដាក់ទោសទៅតាមហ្នឹងទៅ អាហ្នឹងជាការណ៍ ដែលចង់បញ្ជាក់ឱ្យច្បាស់ផងដែរ។ ចៀសវាងគេមិនខុសផងទៅចាប់គេ ដើម្បីដាក់ទោសបង្ខំគេឱ្យសុំទោសដើម្បីរួចខ្លួន»។
កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា អង្គការលីកាដូ (LICADO) រកឃើញថា មានមនុស្សជិត១០០នាក់ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចាប់ខ្លួន និងកំពុងឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នជុំវិញការមិនគាំទ្រកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម ដែលហៅកាត់ថា CLV-DTA។ ក្រុមយុវជន និងអ្នកឃ្លាំមើលអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលឱ្យទម្លាក់ចោលរាល់បទចោទប្រកាន់ ហើយដោះលែងយុវជនសង្គមទាំងអស់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។