UNDP៖ វិស័យអប់រំនិងការងារនៅកម្ពុជាមានចំណាត់ថ្នាក់ល្អប្រសើរ
2013.03.17
របាយការណ៍ការអភិវឌ្ឍនៃមនុស្សក្រោមចំណងជើងថា "ការងើបឡើងនៃភាគខាងត្បូង" ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៤ ខែមីនា ដែលវាយតម្លៃអំពីការអភិវឌ្ឍនៃមនុស្ស បង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជា ស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី១៣៨ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន១៨៥។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ ធ្វើឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិនៃកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ យូអិនឌីភី (UNDP) ហើយរបាយការណ៍ត្រូវបានប្រកាសនៅទីក្រុងមិចស៊ិក (Mexico) ប្រទេសមិចស៊ិក។
ចំណងជើងរបាយការណ៍ឈ្មោះថា "ការងើបឡើងនៃភាគខាងត្បូង" នេះ គឺជាឈ្មោះនៃរបាយការណ៍សិក្សាស្រាវជ្រាវនៃការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សនៃប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីខាងត្បូង ដែលក្នុងនោះមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រទេសនៅតំបន់ផ្សេងៗទៀតលើពិភពលោកដែរ។
របាយការណ៍នោះមានចំនួនជាង ២០០ទំព័រ វាយតម្លៃអំពីភាពប្រសើរឡើងនៃដំណើរការជីវិតរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសនីមួយៗ ទាក់ទងនឹងសង្គមរស់នៅ វិស័យសិក្សាធិការ សុខាភិបាល ពាណិជ្ជកម្ម និងបរិស្ថាន បញ្ជាក់ថា ប៉ុន្មានទសវត្សចុងក្រោយនេះមានប្រទេសជាច្រើនបានប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍន៍មនុស្សបាន៖ «រយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សកន្លងមកនេះ ប្រទេសជាច្រើនលើសកលលោក បានអភិវឌ្ឍន៍មនុស្សបានកម្រិតខ្ពស់ជាងមុន ដូចដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងតារាងអភិវឌ្ឍន៍មនុស្សនេះស្រាប់។ ក្រុមទាំងអស់ តំបន់ទាំងអស់ ត្រូវបានកត់សម្គាល់ឃើញថា មានការអភិវឌ្ឍមនុស្សទាំងអស់ ទោះបីជឿនលឿន ឆាប់រហ័ស ល្មម ឬកម្រិតទាបយ៉ាងណាក្ដី។ ឈរលើមូលដ្ឋាននេះ ភាពមិនស្មើភាពគ្នានៅលើពិភពលោកកំពុងកាត់បន្ថយ»។
ការវាយតម្លៃនោះចែកជា ៤ថ្នាក់ គឺថ្នាក់ល្អបំផុត ថ្នាក់បង្គួរ ថ្នាក់មធ្យម និងថ្នាក់ទាបបំផុត។ ប្រទេសកម្ពុជា ស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់មធ្យម ស្មើនឹងប្រទេសឡាវ ស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៣៨ ដូចគ្នា។ ចំណែកប្រទេសថៃ ស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ១០៣ ប្រទេសវៀតណាម លេខ១២៧ ដែលលេខទាំងនេះស្ថិតក្នុងតារាងមធ្យមភាគ។ ចំណែកប្រទេសភូមា (មីយ៉ាន់ម៉ា) លេខ១៤៩ ដែលស្ថិតក្នុងតារាងកម្រិតទាបបំផុត។
ដោយឡែកប្រទេសកម្ពុជា មានវិស័យពីរលេចធ្លោជាងវិស័យផ្សេង គឺវិស័យសិក្សាធិការ និងភាពមានការងារធ្វើរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ចំពោះវិស័យសិក្សាធិការ យូអិនឌីភី បង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចាប់ពីអាយុ ១៥ឆ្នាំឡើងទៅ ប្រហែល ៧៧% ចេះអក្សរ។ ប្រជាពលរដ្ឋចាប់ពីអាយុ ២៥ឆ្នាំឡើង ប្រហែល ១៥% មានចំណេះដឹងកម្រិតទុតិយភូមិ។ ចំនួនសិស្សចុះឈ្មោះចូលរៀនបឋមសិក្សា ១២៧%។ សិស្សចុះឈ្មោះចូលរៀនកម្រិតទុតិយភូមិ ៤៦%។ គ្រូបង្រៀនបឋមសិក្សាទទួលហ្វឹកហាត់គរុកោសល្យបង្រៀនសិស្ស ប្រហែល ៩៩% ហើយគុណភាពសិក្សាអាចទទួលបាន ស្ថិតក្នុងអត្រា ៩៤%។
ទាក់ទងនឹងរបាយការណ៍វាយតម្លៃនេះ លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនឯករាជ្យ បានប្រតិកម្មថា មិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងការពិតក្នុងសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ន ដោយលោកចោទថា យូអិនឌីភី ស្រង់របាយការណ៍តែរដ្ឋាភិបាលតែម្ខាង។
ទាក់ទងរឿងការងារនៅប្រទេសកម្ពុជា វិញ ក៏មានភាពប្រសើរជាងមុនដែរ។ របាយការណ៍ យូអិនឌីភី បង្ហាញថា អត្រាផ្ដល់ការងារសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ចាប់ពីអាយុ ២៥ឆ្នាំឡើងទៅ មាន ៨៦% ប្រហាក់ប្រហែលប្រទេសឡាវ ដែរ ដែលមានចំនួន ៨៥%។ ក្នុងនោះ យុវជនអត់មានការងារធ្វើមានអត្រា ៣៥% ហើយពលកម្មកុមារ ៣៩%។
លោក អាត់ ធន់ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា បានយល់ស្របរបាយការណ៍នេះ លោកថា មានមនុស្សជាច្រើនទៀតដែលខ្វះការងារ ហើយពួកគេបានធ្វើចំណាកស្រុកទៅរកការងារនៅប្រទេសក្រៅទាំងប្រថុយប្រថាន ព្រោះនៅស្រុកខ្មែរបានប្រាក់ខែតិច ហើយមានបញ្ហាការងារក៏ច្រើន មិនដូចនៅប្រទេសដទៃ។
ប្រទេសដែលបានទទួលចំណាត់ថ្នាក់នាំមុខគេ គឺប្រទេសន័រវែសន៍ (Norway) ស្ថិតនៅលេខ១ ប្រទេសអូស្ត្រាលី ស្ថិតនៅចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ និងសហរដ្ឋអាមេរិក ស្ថិតនៅចំណាត់ថ្នាក់ទី៣។ ចំពោះប្រទេសដែលបានចំណាត់ថ្នាក់ទាបជាងគេបំផុតលេខ១៨៥ នោះ គឺប្រទេសម៉ូហ្សំប៊ិក (Mozambique)៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សភាកម្ពុជាប្រតិកម្មទៅនឹងការសម្រេចរបស់សភាអឺរ៉ុបរឿងដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធEBA បន្ថែម
- មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ និងឧកញ៉ា សុំលោក ហ៊ុន សែន ឱ្យជួយរកយុត្តិធម៌ដោយមិនពឹងតុលាការ
- កម្ពុជារកចំណូលបាន ១.៤ពាន់លានដុល្លារ ពីកំណើនភ្ញៀវទេសចរបរទេសក្នុងឆ្នាំ២០២២
- លោក ហ៊ុន សែន មិនគាំទ្រដីកាតុលាការ ICC ដើម្បីចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំរុស្ស៊ី
- ពិធីមង្គលការរបស់ពលករខ្មែរនៅប្រទេសថៃ