សង្គមស៊ីវិលស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលបង្កើតយន្តការជាក់លាក់មួយក្នុងការជួយដល់សិស្សដែលប្រឡងជាប់សញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ មកពីបណ្ដាខេត្ត ឬតំបន់ដាច់ស្រយាលតាមរយៈការផ្ដល់នូវអាហារូបករណ៍ ទីកន្លែងស្នាក់នៅ ឬផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីដែលអាចឱ្យសិស្សទាំងនោះមានលទ្ធភាពបន្តការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ។
ការលើកឡើងរបស់សង្គមស៊ីវិល ក្រោយក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា នៅថ្ងៃទី២៣ ខែវិច្ឆិកា ប្រកាសលទ្ធផលដែលបេក្ខជនប្រឡងជាប់សញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិមានចំនួនជិតមួយសែននាក់ (៩៨.៤៦០) ក្នុងចំណោមបេក្ខជនចុះឈ្មោះប្រឡងជាង ១សែន៣ម៉ឺននាក់ ហើយក្នុងនោះសិស្សទទួលបាននិទ្ទេស A មានចំនួនជិត២ពាន់នាក់ (១.៦៧៣)។
សិស្សប្រឡងថ្នាក់ទី១២ មកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺដែលមិនទាន់ដឹងលទ្ធផលថាជាប់ ឬធ្លាក់នៅឡើយនោះ គឺ លោក សុខ រតនៈ ថា លោកមិនទន្ទឹងរង់ចាំមើលលទ្ធផលខ្លាំងនោះទេ ដោយសារតែលោកនឹងមិនមានលទ្ធភាពទៅបន្តការសិក្សានៅភ្នំពេញផ្នែកអគ្គិសនីដែលលោកស្រឡាញ់តាំងពីតូចឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក សុខ រតនៈ លើកឡើងថា ក្នុងរយៈមួយឆ្នាំនេះលោកនឹងធ្វើការដើម្បីអាចសន្សំលុយមួយចំនួនសម្រាប់ទៅរៀននៅភ្នំពេញនៅឆ្នាំក្រោយ។
លោក សុខ រតនៈ លើកឡើងថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមានថវិកាសម្រាប់ឱ្យសិស្សខ្ចីគឺជារឿងល្អ ហើយលោក និងមិត្តភ័ក្ដិលោកផ្សេងទៀតនឹងមានលទ្ធភាពបន្តការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យបាន។
លោក សុខ រតនៈ៖ «ធ្វើការសិនចាំរៀនតក្រោយ ហើយណាមួយថ្លៃបង់សាលា ផ្ទះជួល រកការងារធ្វើ។ ប្រហែលមួយឆ្នាំទៀតរៀនត បើផ្ដល់ប្រាក់កម្ចី»។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង មានប្រសាសន៍ថា ក្រោយតែរៀបចំឱ្យមានការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ក្រសួងអប់រំត្រូវសហការជាមួយវិស័យឯកជនដទៃទៀត ក្នុងគោលដៅជួយសិស្សតាមបណ្ដាខេត្តឡើងមករៀននៅទីក្រុង។
លោក យង់ គិមអេង កត់សម្គាល់ថា សិស្សដែលមកពីខេត្តពុំមានចំណេះដឹងទូលំទូលាយ និងពិបាកសម្របខ្លួនក្នុងការរស់នៅក្នុងទីក្រុង ជាពិសេសមិនមានលទ្ធភាពក្នុងការស្វែងរកទីកន្លែងសម្រាប់ស្នាក់នៅ។ លោក យង់ គឹមអេង បន្តថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែផ្ដល់អាហារូបករណ៍ឱ្យបានច្រើន និងបង្កើតកម្មវិធីប្រាក់កម្ចីសម្រាប់និស្សិតបន្តការសិក្សានៅទីក្រុង។
លោក យង់ គិមអេង៖ «គំនិតនៃការផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីដល់និស្សិតរៀននៅថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យនេះ ខ្ញុំថាគឺជារឿងមួយប្រសើរ ហើយក្រសួងគួរតែពុះពារធ្វើឱ្យបាន ដើម្បីឱ្យមានសមភាពតិចរវាងគ្នាអ្នកអត់ និងអ្នកដែលគេមានលទ្ធភាព។ ឧបមាអ្នកអត់គាត់ខ្វះលទ្ធភាពតែរដ្ឋឱ្យលុយខ្ចីគាត់អាចទៅរៀននៅមហាវិទ្យាល័យដែលគ្នាពេញចិត្ត»។
ចំណែក ប្រធានផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិ នៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក ហេង គឹមហុង កត់សម្គាល់ឃើញថា វិសមភាពនៅតែមានសម្រាប់សិស្សដែលមកពីបណ្ដាខេត្ត ឬតំបន់ដាច់ស្រយាលក្នុងការទទួលបានឱកាស និងលទ្ធភាពដើម្បីបន្តសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ។ លោក ហេង គឹមហុង លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែបន្តយកចិត្តទុកដាក់ និងជួយជ្រោមជ្រែងសិស្សក្រីក្រឱ្យមានលទ្ធភាពបន្តការសិក្សាតាមរយៈយន្តការផ្សេងៗ ក្នុងនោះក៏មានប្រាក់កម្ចីក្នុងរយៈពេលវែងរហូតដល់សិស្សទាំងនោះមានការងារ និងអាចសងត្រឡប់មករដ្ឋាភិបាលវិញ។
លោក ហេង គឹមហុង៖ «ចំនួនអាហារូបករណ៍ក៏គួរពិចារណាបន្ថែមទៀតទៅដល់សិស្សនិស្សិតដែលគាត់ជាប់បាក់ឌុបហើយមកពីតំបន់សហគមន៍ដាច់ស្រយាល ហើយបើមានការចូលរួមពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ក៏កាន់តែល្អប្រសើរ។ រដ្ឋក៏គួរជជែកជាភាគីគូរពាក់ព័ន្ធជាពិសេសម្ចាស់ផ្ទះជួលកុំឱ្យឡើងថ្លៃៗ ហួសហេតុពេក»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា អ្នកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា និង លោក កាន់ ពុទ្ធី បានទេនៅថ្ងៃទី២៣ ខែវិច្ឆិកា។
កាលពីឆ្នាំ២០១៦ ក្រសួងអប់រំធ្លាប់អះអាងថា ខ្លួនគ្រោងបង្កើតកម្មវិធីសំខាន់មួយគឺការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីសម្រាប់និស្សិតដែលជួបប្រទះការខ្វះខាត ដើម្បីផ្តល់ឱកាសឲ្យពួកគេអាចបន្តការសិក្សាទៅមុខបាន ហើយបើគម្រោងនេះអាចអនុវត្តបានមែន ចំនួននិស្សិតថ្នាក់ឧត្ដមសិក្សានៅកម្ពុជា នឹងមានការកើនឡើង ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះក្រសួងអប់រំនៅតែមិនអាចអនុវត្តកម្មវិធីនេះនៅឡើយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។