មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសកម្មជនដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារ ស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តការដាក់ទោសការងារសហគមន៍ឱ្យបានឆាប់ៗ ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសដល់អ្នកទោសទទួលបានឱកាសសម្របខ្លួនរស់នៅក្នុងសហគមន៍។ ការស្នើសុំបែបនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានលើកឡើងថា ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងយុត្តិធម៌ កំពុងសហការគ្នាដើម្បីឱ្យមានការអនុវត្តទោសការងារសហគមន៍។
បើទោះបីជាច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌបានចែងឱ្យមានការដាក់ទោសការងារសហគមន៍តាំងពីឆ្នាំ២០០៧ក្ដី ក៏រហូតមកដល់ពេលនេះតុលាការមិនទាន់បានប្រើប្រាស់ច្បាប់នេះម្ដងណាឡើយ។មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថាការអនុវត្តទោសការងារសហគមន៍មិនត្រឹមតែផ្ដល់ឱកាសដល់អ្នកទោសកែប្រែខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះទេប៉ុន្តែក៏អាចជួយកាត់បន្ថយចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល លើការផ្គត់ផ្គង់អ្នកទោសក្នុងពន្ធនាគារផងដែរ។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត យល់ឃើញថាការអនុវត្តទោសការងារសហគមន៍ទៅលើអ្នកទោសកម្រិតស្រាលអាចផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈការបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ពួកគេនៅក្នុងសហគមន៍និងកាត់បន្ថយការចំណាយរបស់រដ្ឋទៅលើអ្នកទោសក្នុងពន្ធនាគារ។លោកបន្ថែមថាដើម្បីឱ្យជនជាប់ឃុំកែប្រែឥរិយាបថល្មើសច្បាប់របស់ខ្លួនការអនុវត្តទោសការងារសហគមន៍គឺជាវិធានការដែលមានប្រសិទ្ធិភាពជាងការដាក់អ្នកទោសនៅក្នុងពន្ធនាគារព្រោះពួកគេបានរស់នៅជាមួយគ្រួសារនិងបំពេញការងារជាប្រយោជន៍ដល់សង្គម។ជាមួយគ្នានេះ លោក អំ សំអាត សំណូមពរដល់រដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួងពាក់ព័ន្ធជំរុញឱ្យមានការអនុវត្តទោសការងារសហគមន៍ឱ្យបានឆាប់ៗព្រោះស្ថានភាពចង្អៀតណែននៅក្នុងពន្ធនាគារនៅតែបន្តកើតមានដោយពន្ធនាគារខ្លះកំពុងផ្ទុកអ្នកទោសលើសចំណុះរហូតដល់៣ដងនៃទំហំបន្ទប់ពន្ធនាគារអាចផ្ទុកបាន។
លោក អំ សំអាត៖«ទំហំធំរបៀបនេះ ចង្អៀតណែនរបៀបនេះវាប៉ះពាល់ទៅដល់សុខភាពអ្នកទោស ទៅដល់បញ្ហាអាហារហូបចុក បញ្ហាបរិស្ថាន ការយកចេញយកខ្យល់អាកាស ការហាត់ប្រាណ ហើយវាប៉ះពាល់ទៅដល់មន្ត្រី ពីព្រោះចំនួនមន្ត្រីពន្ធនាគារមិនឆ្លើយតបទៅនឹងចំនួនអ្នកទោសទៅទៀត»។
ការលើកឡើងបែបនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បានថ្លែងថាក្រសួងមហាផ្ទៃនិងក្រសួងយុត្តិធម៌កំពុងសហការគា្នលើគម្រោងដាក់ទោសការងារសហគមន៍ទៅលើអ្នកដែលមានទោសស្រាលៗកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករា នៅក្នុងពិធីផ្សព្វផ្សាយ អនុវត្តគោលនយោបាយ ភូមិ-ឃុំ-សង្កាត់ មានសុវត្ថិភាពនៅរាជធានីភ្នំពេញ។
លោក ស ខេង៖«យើងផ្ដន្ទាទោសហើយ ប៉ុន្តែយើងមិនដាក់ក្នុងពន្ធនាគារទេ។ មិនដឹងទៅរកកន្លែងណាដាក់ ហើយវាត្រូវការចំណាយ ដើម្បីនឹងដោះស្រាយបាយទឹក ចិញ្ចឹមពួកគាត់ កាលណាកាត់ទោសមានសាលដីកា មានអីហើយនោះ គឺបញ្ជូនគាត់ទៅនឹងមូលដ្ឋាន ទៅនឹងផ្ទះសម្បែង ប៉ុន្តែគាត់ត្រូវតែបំពេញកាតព្វកិច្ចអនុវត្តទោស តាមផ្លូវច្បាប់ គាត់ធ្វើការងារក៏ប៉ុន្តែគ្មានកម្រៃទេ»។
មាត្រា ៧២នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងថា៖កាលណាជនជាប់ចោទទទួលទោសដាក់ពន្ធនាគារដែលអតិបរមាតិច ជាង ឬស្មើនឹង៣ (បី)ឆ្នាំ តុលាការអាចប្រកាសទោសការងារសហគមន៍។ការងារសហគមន៍គឺជាកាតព្វកិច្ចត្រូវបំពេញក្នុងថេរវេលាចន្លោះពី ៣០ ម៉ោង ទៅ២០០ ម៉ោង នូវការងារគ្មានកម្រៃជាប្រយោជន៍ដល់រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិឬនីតិបុគ្គលនៃនីតិសាធារណៈផ្សេងទៀតដល់សហគមន៍ សមាគម ឬដល់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។
ការអនុញ្ញាតអោយទណ្ឌិតកម្រិតស្រាលអនុវត្តទោសក្រៅពន្ធនាគារដោយអោយធ្វើការក្នុងសហគមន៍មានប្រយោជន៍ធំ៣ ទី១គឺ ជួយកាត់បន្ថយភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារដែលជាវត្ថុបំណងនៃមាត្រា៧២នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ ទី២ កាត់បន្ថយការចំណាយថវិការដ្ឋនិងទីបីគឺបានផលប្រយោជន៍ដល់សហគមន៍នៅពេលទណ្ឌិតអាចជួយធ្វើកិច្ចការសម្រាប់សហគមន៍ ដូចជា សំអាតអនាម័យផ្លូវថ្នល់សាលារៀនការងារក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលមនុស្សចាស់ឬដាំដើមឈើ ជាដើម។
ជុំវិញរឿងនេះសកម្មជនបរិស្ថាននិងធ្លាប់បានជាប់ពន្ធនាគារកន្លងមកគឺលោក ថុន រដ្ឋា គាំទ្រឱ្យរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តទោសការងារសហគមន៍ឱ្យបានឆាប់ៗព្រោះលោកយល់ថាការដាក់ពន្ធនាគារក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នមិនអាចកែប្រែឥរិយាបថរបស់ជនល្មើសបានឡើយ។លោកបន្ថែមថាអ្នកទោសនៅក្នុងពន្ធនាគារមិនត្រឹមតែមិនទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈឬសីលធម៌ប៉ុណ្ណោះទេប៉ុន្តែពួកគេថែមទាំងបង្រៀនគ្នាទៅវិញទៅមកអំពីវិធីប្រព្រឹត្តិបទល្មើសដូចជា របៀបកាច់សោកម៉ូតូរបៀបគាស់ផ្ទះនិងជាពិសេសពួកគេបានកសាងបណ្ដាញចែកចាយគ្រឿងញៀនបន្ទាប់ពីពួកគេចេញពីពន្ធនាគារ ទៀតផង។
លោក ថុន រដ្ឋា៖«ខ្ញុំខ្លួនឯងជាប់នៅពន្ធនាគារព្រៃសហ្នឹង មានភាពចង្អៀតណែនមែនទែន គេហៅថាសម្រាប់សិទ្ធិសេរីភាព បើទោះបីជាយើងជាជនជាប់ឃុំ បាត់បង់សេរីភាពមួយចំនួនមែន ប៉ុន្តែដូចជាកន្លែងធ្វើទារុណកម្មបន្ថែមអញ្ចឹង វាមិនមែនជាកន្លែងអប់រំកែប្រែទៅណា»។
ធ្ងន់ធ្ងរនេះទៅទៀតនោះ អ្នកទោសក្នុងពន្ធនាគារនៅកម្ពុជាមិនត្រឹមតែគ្មានឱកាសទទួលបានការកែប្រែខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែពួកគេភាគច្រើនធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ស្លេកស្លាំង ដោយសារគ្មានអាហារដែលមានជីវជាតិបរិភោគនិងមិនបានចេញពីបន្ទប់ឃុំឃាំងហាត់ប្រាណគ្រប់គ្រាន់។ លើសពីនេះ ដោយសារមន្ត្រីគ្រប់គ្រងពន្ធនាគារដាក់អ្នកទោសឱ្យរស់នៅជាមួយគ្នាចង្អៀតណែនគឺចាប់ពី២៥ទៅដល់៣០នាក់ក្នុងបន្ទប់ដែលមានទំហំ ៤ គុណ ៥ម៉ែត្រ ធ្វើឱ្យអ្នកទោសភាគច្រើនកើតជំងឺរមាស់និងឆ្លងគ្នាទៅវិញទៅមក។
ក្រៅពីស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តការដាក់ទោសការងារសហគមន៍ឱ្យបានឆាប់ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏ស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តការដាក់ទោសនេះដោយតម្លាភាពនិងយុត្តិធម៌ផងដែរព្រោះកន្លងមកតែងតែមានមតិរិះគន់ថាការលើកលែងទោសទៅដល់អ្នកទោសមិនបានធ្វើឡើងដោយភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌នោះឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។