ក្រសួងមហាផ្ទៃចេញបទបញ្ជាជាថ្មីទៀតឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តជាប់ព្រំដែនទាំងអស់ទប់ស្កាត់ការជួលដីខ្មែរតាមបណ្តោយព្រំដែនឱ្យទៅប្រទេសជិតខាង។
ចំណែកមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងពលរដ្ឋថា បទបញ្ជានេះមានប្រសិទ្ធភាពតែក្នុងពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ ព្រោះអ្នកពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនគឺជាមន្ត្រីធំៗក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលដែលអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនហ៊ានអនុវត្តច្បាប់។
ពលរដ្ឋ មន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលហាក់គ្មានជំនឿចិត្តលើប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់អាជ្ញាធរខេត្តជាប់ព្រំដែន ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពយូរអង្វែងនោះទេ។
ពួកគេថា វាពុំមែនជារឿងថ្មីឡើយដែលក្រសួងមហាផ្ទៃចេញបទបញ្ជា ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្តែងវិញគឺបានតែមួយប្រាវ រួចក៏ស្ងាត់ទៅវិញ។
ពលរដ្ឋរស់នៅកៀកព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ក្នុងក្រុងបាវិត ខេត្តស្វាយរៀង ថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាពប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៤ វិច្ឆិកា ថា ដីស្រែចម្ការរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរតាមបណ្តោយព្រំដែនក្នុងឃុំចំនួន ៤ គឺឃុំតាអី ឃុំមនោរម្យ ឃុំពពែត និងឃុំគគីរសោម នៃស្រុកស្វាយទាប ខេត្តស្វាយរៀង រាប់ពាន់ហិកតារពលរដ្ឋជួលឱ្យជនជាតិវៀតណាមធ្វើកសិកម្មជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដោយមានស្មៀនឃុំ និងមន្ត្រីមួយចំនួនជាអ្នកឈរឈ្មោះជំនួសឈ្មួញវៀតណាម ដើម្បីលាក់បាំងថ្នាក់លើ។
លោកថា មូលហេតុដែលពលរដ្ឋខ្មែរជួលដីឱ្យវៀតណាមដោយសារតម្លៃកសិផលខ្មែរគ្មានទីផ្សារ ឬមានតម្លៃថោក។
ពលរដ្ឋថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះ៖«ត្រូវតែបង្រៀនមេភូមិមេឃុំឬចៅហ្វាយស្រុកទៅអប់រំសិនបានអាចទៅរួច។ បើមិនអ៊ីចឹងទេតែបានលុយពួកគេអត់គិតផលប្រយោជន៍រួមទេ ព្រោះលុយហូរចូលហោប៉ៅ ហើយជនជាតិយួនសូកលុយសុទ្ធតែមានកិច្ចសន្យាចេញពីមេភូមិឃុំចូលរួមធ្វើ»។
ប្រតិកម្មរបស់ពលរដ្ឋធ្វើឡើង ក្រោយពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស សុខា នៅថ្ងៃទី១៣ វិច្ឆិកា បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងមួយស្នើឱ្យអភិបាលខេត្តជាប់ព្រំដែនប្រទេសជិតខាងទាំងអស់ ត្រូវពង្រឹងការពារសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ និងអនុវត្តច្បាប់តាមបណ្តោយបន្ទាត់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាង។
រដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះបានបញ្ជាឱ្យអាជ្ញាធរចាត់វិធានការម៉ឺងម៉ាត់រាល់សកម្មភាពពលរដ្ឋខ្មែរ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានលក់ ឬជួលដីស្រែចម្ការតាមបណ្តោយព្រំដែនទៅឱ្យពលរដ្ឋប្រទេសជិតខាងគ្រប់រូបភាពទាំងអស់។
ពលរដ្ឋដដែលបន្ថែមថា បញ្ហានេះនឹងមិនអាចដោះស្រាយបានឡើយ ប្រសិនបើរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស សុខា មិនចុះស៊ើបអង្កេត និងសួរនាំពលរដ្ឋមូលដ្ឋានឱ្យច្បាស់លាស់។
លោកស្នើឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះ ចុះពិនិត្យព្រំដែនដោយផ្ទាល់ហើយកុំជឿតែរបាយការណ៍របស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានខេត្តស្វាយរៀង។
ពលរដ្ឋថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះ «បើឈប់ឱ្យវៀតណាមជួលពិតប្រាកដមែនវាជារឿងសប្បាយចិត្តមួយក្នុងនាមខ្ញុំជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅតាមខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន ព្រោះពួកយើងនៅមានការព្រួយបារម្ភ។ បើគាត់ធ្វើបាន១០០ភាគរយវាជារឿងល្អជួយបង្កើនសេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋនៅតាមព្រំដែនជួយបង្កើនសេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋនៅតាមព្រំដែនផង»។
បច្ចុប្បន្នទិដ្ឋភាពដីស្រែចម្ការរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរតាមបណ្តោយព្រំដែនក្នុងស្រុកស្វាយទាប ខេត្តស្វាយរៀង សម្បូរដោយចម្ការអំពៅនិងដំណាំផ្សេងៗ រាប់ម៉ឺនហិកតារហ៊ុមព័ទ្ធដោយរបងលួស ដែលពលរដ្ឋខ្មែរនិងអាជ្ញាធរមួយចំនួនបានជួលឱ្យឈ្មួញវៀតណាមធ្វើកសិកម្ម ក្នុងតម្លៃខ្ពស់។
ជារឿយៗគេតែងប្រទះឃើញមានរថយន្ត-ម៉ូតូ ពាក់ស្លាកលេខវៀតណាមបើកបរចេញចូលនៅតំបន់នោះជាញឹកញាប់ ដែលពុំឃើញមានអាជ្ញាធរខ្មែរត្រួតពិនិត្យនោះឡើយ។
កាលពីឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បានណែនាំទៅអាជ្ញាធរនៅតាមព្រំដែនទាំងអស់ ត្រូវហាមពលរដ្ឋកុំឱ្យជួលដីស្រែ ឱ្យទៅវៀតណាមបន្តទៀត ដោយលោកបារម្ភថា បញ្ហានេះប៉ះពាល់បូរណភាពទឹកដី និងមានភាពស្មុគស្មាញនៅតាមព្រំដែន។
លោក ស ខេង៖«អាហ្នឹងអាចទាក់ទងនឹងបូរណភាពដែរ គឺថាប្រជាពលរដ្ឋយួនជួលដីយូរៗទៅ គាត់ថាមកនៅដីយើងគឺមិនងាយចេញទេ»។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន គាំទ្របទបញ្ជារបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃដោយលោកថា ដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដី ក៏ប៉ុន្តែមានឧបសគ្គខ្លះដែលអាជ្ញាធរលំបាកនឹងដោះស្រាយដោយសារមន្ត្រីធំៗក្នុងជួយរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន និងមន្ត្រីយោធាខ្មែរមានពាក់ព័ន្ធនឹងការជួលដីខ្មែរឱ្យប្រទេសជិតខាង។
លោកយល់ថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរតែចេញបទបញ្ជាដោយផ្ទាល់៖
លោក អ៊ុំ សំអាន៖«ការជួលដីទៅឱ្យវៀតណាមគឺគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ជួលយូរៗទៅយួនកាន់កាប់ថាជារបស់គេ ហើយដល់កំណត់បន្ទាត់ព្រំដែនទៅគេថាជាដីរបស់គេ វានឹងជាបញ្ហាមួយដល់ការកំណត់ព្រំដែន និងបូរណភាពនៅថ្ងៃអនាគត»។
ជុំវិញរឿងនេះប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជាលោក ម៉ែន ណាត យល់ថា ក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវតែដាក់ពិន័យ ឬដកតំណែងមន្ត្រីណាដែលអសកម្មមិនដោះស្រាយរឿងនេះនិងជាប់ពាក់ព័ន្ធជួលដីខ្មែរឱ្យវៀតណាម។
លោក ម៉ែន ណាត៖«ចេញបញ្ជាហើយត្រូវតែអនុវត្ត!កុំលើកលែងចំពោះមន្ត្រីណាដែលមានលុយ មានអំណាចនិងមានដីធ្លីនៅតាមព្រំដែនជួលឱ្យវៀតណាម ឱ្យសោះ ពិសេសត្រូវទប់ទល់ឱ្យបានទើបអាចទប់ស្កាត់ឥទ្ធិពលនៃបទល្មើស»។
ប្រទេសកម្ពុជាមានព្រំដែនជាប់នឹងប្រទេសថៃ ឡាវ និងវៀតណាម។ ប៉ុន្តែកន្លងទៅបញ្ហាជួលដីទៅឱ្យប្រទេសជិតខាង ភាគច្រើនកើតឡើងនៅតាមបណ្តាខេត្តជាប់ព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម។
ក្រៅពីបញ្ហាជួលដី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស សុខា ក៏ជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ចដែលឈរជើងតាមព្រំដែនត្រូវរួមគ្នាចាត់វិធានការតាមច្បាប់ចំពោះជនបរទេសទាំងអស់ ដែលលួចឆ្លងដែនខុសច្បាប់ចូលកម្ពុជា។
លោកថា អាជ្ញាធរត្រូវអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងត្រូវបិទច្រករបៀងខុសច្បាប់ទាំងអស់ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ដោយមិនអនុញ្ញាតឱ្យនាំទំនិញ នាំមនុស្ស និងមធ្យោបាយឆ្លងកាត់តាមច្រករបៀងខុសច្បាប់នោះឡើយ។
លោកព្រមានថា ក្នុងករណីមន្ត្រីរូបណាល្មើសនឹងបទបញ្ជានេះ ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ជាធរមាន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។