ពលរដ្ឋនៅឃុំមួយក្នុងខេត្តកណ្តាលបារម្ភពីសកម្មភាពកាប់គ្នា និងលួចទ្រព្យសម្បត្តិបង្កឡើងដោយយុវជនប្រើគ្រឿងញៀន
2023.04.15
(រូបតំណាង) អធិការដ្ឋាននគរបាលស្រុកស្អាង កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៦។
រូប៖ RFA
ពលរដ្ឋនៅឃុំមួយនៅខេត្តកណ្តាលលើកឡើងថា សកម្មភាពលួចទ្រព្យសម្បត្តិ និងការបង្កអំពើហិង្សាដោយក្រុមយុវជនប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនកើនឡើងគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ។ ករណីនេះ មន្ត្រីប៉ុស្តិ៍បញ្ជាក់ថា ការបាត់ទ្រព្យសម្បត្តិនោះ ដោយសារតែពលរដ្ឋ ទុក ប្រហែស ដែលសមត្ថកិច្ចពិបាកក្នុងការជួយថែរក្សា។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនរស់នៅក្នុងឃុំព្រែកអំបិល ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល បារម្ភពីបញ្ហាសន្តិសុខដោយសារតែប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ កើតឡើងសកម្មភាពទាស់ទែងកាប់គ្នា និងលួចទ្រព្យសម្បត្តិ ដែលបង្កឡើងដោយក្រុមយុវជនប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
ពលរដ្ឋរស់នៅឃុំព្រែកអំបិល លោក សី ហា ថ្លែងថា ចាប់ពីដើមឆ្នាំ២០២៣ មក សកម្ម ភាពក្មេងទំនើងប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនវាយដំ និងប្រើដាវកាប់គ្នា កើតមានបន្តបន្ទាប់។ លោកបន្តថា ក្រៅពីទាស់ទែងគ្នា រវាងក្រុមយុវជនដូចគ្នា ហើយពួកគេបានលួច ឆក់ទ្រព្យអ្នកភូមិដោយគ្មានការខ្លាចញញើតទេ។
លោក សី ហា៖ «ញឹកតែម្ដង។ មានឆក់ខ្សែក ឆក់ខ្សែកនៅផ្លូវឫស្សីដាច់ នៅព្រែកអំបិលហ្នឹងដែរ។ ឆក់ទូរស័ព្ទញឹកណាស់ នៅឫស្សីដាច់ហ្នឹង។ បើលួចប្រេងវិញ លួចប្រេងម៉ាស៊ីន ដើរបូមប្រេង លួចសឹងតែគ្រប់ព្រែកតែម្ដង លួចគ្រប់មុខ។ និយាយទៅ គេកាន់ដាវគេម្នាក់ៗ មួយ ដូចអត់មានខ្លាចអីសោះ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត ដែលសុំលាក់ឈ្មោះ ព្រោះបារម្ភអំពីសុវត្ថិភាព ឱ្យដឹងថា រូបលោក និងអ្នកភូមិផ្សេងទៀតបាត់បង់ប្រេងម៉ាស៊ីនសម្រាប់បូមទឹក ស្រោចដំណាំបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្តែដោយសារព្រួយបារម្ភខ្លាចមាន ការធ្វើបាបដល់រូបកាយ ថែមទៀត ទើបលោក និងអ្នកភូមិមួយចំនួន មិនហ៊ាននិយាយស្ដី។
ពលរដ្ឋ៖ «ដោយសារយើងនៅផ្លូវភ្លឺ គេនៅផ្លូវងងឹត។ នៅហ្នឹងវាបាត់មែន។សូម្បីតែអ្នកធ្វើចម្ការនៅជិតៗ ហ្នឹង ក៏បាត់គ្រប់គ្នាដែរ ភាគច្រើនប្រេងគេលួចបូម។ នៅចម្ការយើងចាក់ប្រេងពេញៗ ក្នុងសាទែន ហើយគេលួចបូម»។
ចំណែកពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត លោក នី គឹមឆេង ថ្លែងដោយអារម្មណ៍ខឹងសម្បារថា ការលួចបូមប្រេងម៉ាស៊ីនរបស់លោកប្រមាណ ១០ដងហើយ ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ នេះ។ លោកថា លោកមិនទុកចិត្តសមត្ថកិច្ចទេ បើលោកជួប ក្រុមចោរទាំងនោះ លោកនឹងប្រើកម្លាំងដោះស្រាយដោយខ្លួនឯងហើយ។
លោក នី គឹមឆេង៖ «សំខាន់ពលរដ្ឋនៅហ្នឹង បាត់សឹងតែគ្រប់គ្នា ប៉ុន្តែ អាជ្ញាធរធ្វើការអត់កើត ដោយសារពេលដែលបាត់ហ្នឹងអត់មកជួយដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹងទេ អត់មកជួយគ្រប់គ្រង ពួកអស់ហ្នឹងទេ។ អ៊ីចឹង ទៅពួកខ្ញុំមានទុកចិត្ត ពីពួកគាត់ ពីអង្កាល់? គឺអត់ទេ។ បើសិនជាខ្ញុំទាន់ គឺខ្ញុំអត់ទុកទេ ខ្ញុំវៃចោលហើយ»។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ មេប៉ុស្តិ៍នគរបាលព្រែកអំបិល លោកជ័យ សំអាត ប្រាប់ វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា លោកពិតជាបានដឹងថា មានករណីចោរលួចទ្រព្យសម្បត្តិពលរដ្ឋបន្តបន្ទាប់មែន។ ប៉ុន្តែ លោកថា ការលួចទ្រព្យសម្បត្តិនៅក្នុងភូមិមានតិចតួច ចំណែកការលួចបូមប្រេងនៅតាមចម្ការនោះគឺ ជាការមិនប្រយ័ត្នរបស់ពលរដ្ឋម្ចាស់ទ្រព្យ ហើយកម្លាំងសមត្ថកិច្ចក៏មិនអាចតាមការពារដល់ចម្ការបានដែរ។
លោក ជ័យ សំអាត៖ «អីវ៉ែអីវ៉ាន់គាត់ទុកនៅវាលស្រែអីអ៊ីចឹង បានចុះណែនាំគាត់ ឱ្យទុកប្រយ័ត្នប្រយែងអីអ៊ីចឹងទៅ។ ជួនដុំឆក់គាត់រាយនៅកណ្ដាលវាលស្រែ នៅកណ្ដាលព្រៃ ហើយគាត់បាត់ចេះតែថា ប៉ូលិសអត់ធ្វើការ ហើយឱ្យធ្វើការម៉េច បើក្នុងព្រៃសុទ្ធតែដុំឆក់ដុំអី បើគាត់ដាក់អត់ជួយមើលជួយអីផង គាត់ដាក់ចោល ហើយសម្រាន្តនៅផ្ទះបាត់បង់អស់ហ្នឹង»។
លោក ជ័យ សំអាត បន្ថែមថា លោកមិនបានចាំទិន្នន័យបទល្មើសជាក់លាក់ទេ តែបើប្រៀបធៀបគ្នា ៣ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៣ ទៅនឹងឆ្នាំ២០២២ គឺលោកចាំថា សកម្មភាពក្មេងទំនើង និងគ្រឿងញៀនមានការថយ ប៉ុន្តែ ករណីលួចបូមប្រេងម៉ាស៊ីនមានការកើនឡើង។
ចំណែករបាយការណ៍សន្តិសុខទូទាំងខេត្តរបស់រដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល ដែលផ្សព្វផ្សាយនៅថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ បង្ហាញថា បទល្មើសទូទៅនៅក្នុងឆ្នាំ២០២២ បានថយចុះ ៧៨ភាគរយ បើប្រៀបធៀបឆ្នាំ២០២១។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី មន្ត្រីឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រចាំខេត្តកណ្តាល លោក យី សុខសាន្ត មានប្រសាសន៍ថា ករណីនេះអាជ្ញាធរ ពាក់ព័ន្ធត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយពីដើមហេតុនៃការបង្កបញ្ហាគឺ ឈ្មួញលក់ដូរគ្រឿងញៀន។ លោកបន្តថា បញ្ហានៅឃុំព្រែកអំបិលនេះ ក៏ដូចបញ្ហានៅក្នុងឃុំ ផ្សេងៗ ជាច្រើនទៀតដែរ គឺបង្កឡើងដោយឈ្មួញជួញដូរគ្រឿងញៀន ដែលអាជ្ញាធរត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ទប់ស្កាត់ និងបង្កើនការអប់រំ។
លោក យី សុខសាន្ត៖ «ចំណុចមួយ ដែលរសើបដល់ពលរដ្ឋរស់នៅទូទាំងប្រទេសហ្នឹង គឺថា កន្លែងណាក៏មានកន្លែងចែកចាយថ្នាំញៀនដែរឱ្យតែមានអ្នកញៀនគឺដើរទិញបានទាំងអស់ គ្រប់ទីកន្លែងគ្រប់ច្រកល្ហក។ កន្លែងហ្នឹងហើយដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋនៅខេត្តកណ្តាល ឃុំមួយ ដែលពលរដ្ឋបាត់បង់អីវ៉ែអីវ៉ាន់ ដែលគាត់ទុកដាក់កំប៉ិកកំប៉ុក ក៏ក្មេងគ្រឿងញៀនហ្នឹង ក៏គាត់រើសយកទៅលក់អស់ហើយ។ មិនតែប៉ុណ្ណឹងទេ មានជាច្រើនណាស់ ដែលបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិម៉ែឪនៅពេលដែលពួកគេញៀនខ្លាំង»។
កាលពីឆ្នាំ២០១០ រដ្ឋាភិបាលដាក់ចេញគោលនយោបាយភូមិឃុំមានសុវត្ថិភាពចំនួន ៥ចំណុច បន្ទាប់មកនៅឆ្នាំ២០១២ បង្កើនដល់ ៩ចំណុច រហូតដល់កែប្រែចុងក្រោយ នៅឆ្នាំ២០២១ បន្ថយមកត្រឹម ៧ចំណុចវិញ។ ចាប់តាំងពីការបង្កើតនិងកែប្រែបន្ត បន្ទាប់មកខ្លឹមសារសំខាន់នៃគោលនយោបាយនេះនៅតែផ្តោតសំខាន់ គឺពង្រឹងនៅតាមមូលដ្ឋានឱ្យមានសុវត្ថិភាពការមិនមានការលួចឆក់ ហិង្សាការប្រើប្រាស់ និងលក់ដូរគ្រឿងញៀនជាដើម។
ប៉ុន្តែ តាំងពីការបង្កើតគោលនយោបាយនេះឡើង នៅតាមភូមិឃុំមិនមានអ្វីប្រសើរឡើងទេ រហូតដល់លោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងមហាផ្ទៃបង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា បញ្ហាគ្រឿងញៀនបច្ចុប្បន្នឈានដល់ចំណុចប្រកាសអាសន្ន។
លោក ជ័យ សំអាត ឱ្យដឹងថា នៅឃុំព្រែកអំបិលមានភូមិចំនួន១៦ មានប្រជាពលរដ្ឋ ប្រមាណ ៣ម៉ឺននាក់ ចំណែកកម្លាំងនគរបាល មានតែ ៧នាក់ ហើយសុទ្ធតែមានវ័យ ចាស់ ក្នុងនោះមានស្ត្រីម្នាក់ទៀត ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យពិបាក ក្នុងការយាមល្បាតពង្រឹង សន្តិសុខនៅក្នុងឃុំ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិលរិះគន់ថា ការផ្ដល់សញ្ជាតិបរទេសមួយចំនួន ដែលប៉ះពាល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះជាតិ
- អ្នកជំនាញថា ការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនឆ្លុះការពិតរឿងពាណិជ្ជកម្មជាមួយចិន
- ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស «កាន់តែអាក្រក់» ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត
- អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារព្រមានប្តឹងក្រុមហ៊ុនជិត៤០ទៅតុលាការ ក្រោយពេលបោះឆ្នោត
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អួតអាងថា លោកប្រឹងដើរទាក់ម៉ូយឱ្យមករកស៊ីនៅកម្ពុជាតែមិននិយាយពីការចង់បានប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBAនិងGSP
