ពលរដ្ឋភ័យខ្លាចបញ្ហាអសន្តិសុខដោយសារល្បែងអនឡាញកើតច្រើនឡើងវិញ
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនអះអាងថា បញ្ហាអសន្តិសុខកើនឡើងគួរឱ្យព្រួយបារម្ភបណ្តាលមកពីល្បែងស៊ីសង កើតឡើងវិញនៅគ្រប់កន្លែង។ ពលរដ្ឋទាំងនេះលើកឡើងថា ការបង្ក្រាបល្បែងស៊ីសងកន្លងមកហាក់ ធ្វើឡើងបានតែមួយពេលខ្លី ក្រោយការបញ្ជាពីថ្នាក់ដឹកនាំ។
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងតំបន់ផ្សេងៗគ្នាលើកឡើងថា ល្បែងស៊ីសងគ្រប់ប្រភេទពិសេសល្បែងជល់ មាន់ និងឡូតូ តាមអនឡានលេងដោយបើកចំហគ្រប់កន្លែង។
ពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅក្នុងក្រុងសំពៅពូន ខេត្តកណ្តាល លោកស្រី ជី ភី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៧ សីហា ថា ល្បែង ស៊ីសងនៅតំបន់លោកស្រី ទាំងលេងផ្ទាល់ និងលេងតាមអនឡាញ កើតមានច្រើនដោយបើកចំហ។ លោកស្រីថា ល្បែងបានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមិនមានពេលធ្វើការ បំផ្លាញលុយផ្ទះ និងកើតអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ។
លោកស្រី ជី ភី ឱ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមអ្នកភូមិជាច្រើនដែលរងគ្រោះ ដោយសារល្បែងនោះ គឺក្មួយ លោកស្រីម្នាក់ក៏កំពុងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពញៀនល្បែងធ្ងន់ធ្ងរ។
លោកស្រី ជី ភី៖ «អាណាឆ្កួតនៅលេង ខ្លះដឹងខ្លួនខ្លះមិនដឹងខ្លួនលក់ដីធ្លីលេង។ យ៉ាងក្មួយខ្ញុំស្អីក៏លួចដែរយកទៅលេងអស់ហើយ ខ្សែកម៉ែអីលួចយកទៅលេងអស់ហើយស្រីទេ ប៉ុន្តែនិយាយអត់ស្តាប់ទេ វាងប់វាទៅ។ ស្រីទេតែលេងឡូតូដូចមើលឃើញអ៊ីចឹង ១០ម៉ឺន ២០ម៉ឺន»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ លោក នូ ណាន ថ្លែងថា លោកអាណិតពលរដ្ឋនិង សង្គមជាតិព្រោះសេដ្ឋកិច្ចកំពុងលំបាកហើយត្រូវល្បែងស៊ីសងធ្វើឱ្យច្របល់ថែមទៀត។ លោកបន្តថា ពលរដ្ឋជាច្រើនកន្លែងកំពុងផ្ញើវាសនា និងល្បែងស៊ីសង។
លោក នូ ណាន៖ «យូរៗទៅផ្ញើវាសនានិងការផ្សងវិញ។ ការផ្សងហ្នឹងយូរៗទៅវាអន្តរាយទាំងគ្រួសារអន្តរាយទាំងសង្គម។ អន្តរាយហ្នឹងបើម្នាក់ៗវក់តែអាហ្នឹងទៅវាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់អីខ្លះ? គ្រួសារធ្វើឱ្យមានអំពើហិង្សាកើតឡើង។ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុតយើងមានអីបញ្ចាំហ្នឹង»។
អាជីវករម្នាក់នៅក្នុងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល លោក ឈាង ស៊ីណាត លើកឡើងថា ល្បែងនៅតំបន់លោកកើនឡើងច្រើន ហើយបទល្មើសចោរលួច ចោរឆក់ និងប្លន់ ក៏កើតមានច្រើនដែរ។ អាជីវកររូបនេះ អំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលឱ្យបញ្ឈប់ផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណ ដល់ក្រុមហ៊ុនល្បែងព្រោះលោកថា ពន្ធបានពីល្បែងធ្វើឱ្យសង្គមជួបមហន្តរាយ។
ល្បែងកំពុងបើកផុសផុលគ្រប់កន្លែងទាំងរាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តនានានោះគឺ បើកនៅតាមហាងហ្វេ និងផ្ទះលក់ម្ហូបអាហារ។ កន្លែងទាំងនោះអ្នកលេងនៅជុំគ្នា ហើយក៏ហ៊ោរកញ្ជ្រៀវ ពេល លទ្ធផលចេញម្តងៗ ពេលខ្លះក៏មានអំពើហិង្សា នៅកន្លែងលេងនោះ។
ជុំវិញរឿងនេះប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិបអេង ចាត់ទុកល្បែង ស៊ីសងជាជំងឺធំមួយនៅក្នុងសង្គមដែលអាជ្ញាធរបង្ក្រាបបានតែមួយឆាវៗ។ លោក ជំរុញឱ្យសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបឱ្យចំគោលដៅ និងធ្វើជាប្រចាំទើបមានប្រសិទ្ធភាព។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ខៀវ សុភ័គ ដើម្បីសាកសួរ ជុំវិញ បញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២២ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាឱ្យបង្ក្រាបល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ ហើយថា បើមន្ត្រីណា មិនយកចិត្តទុកដាក់នឹងត្រូវដកចេញពីតំណែង។
លោក ហ៊ុន សែន៖ «ខ្ញុំមិនស្ទាក់ស្ទើរជាមួយការដកចេញពីមុខតំណែងនូវអភិបាលខេត្ត និងរាជធានី អភិបាលស្រុកក្រុងខណ្ឌ ឬមន្ត្រីនគរបាលថ្នាក់ណាក៏ដោយ ដែលរកឃើញថា មិនទទួលខុសត្រូវលើមុខងាររបស់ខ្លួន។ ខ្ញុំសូមជម្រាបជូនថា យើងមិនបណ្តោយឱ្យសភាពការណ៍បង្កឡើងបែបអានាធិបតេយ្យក្នុងបនល្បែងតទៅទៀតទេ ត្រូវតែម៉ឺងម៉ាត់ត្រូវតែដាច់ខាត»។
សម្រាប់លោក នូ ណាន ចាត់ទុកសម្តីថ្នាក់ដឹកនាំថ្លែងពីការបង្ក្រាបល្បែង កន្លងទៅដូចការ ជះទឹកចោល ព្រោះអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមិនយកចិត្តទុកដាក់ អនុវត្តឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល រកឃើញថា ល្បែងស៊ីសងគឺជាប្រភពនៃអំពើចោរកម្ម និងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។