និស្សិតពីរនាក់បងប្អូនភ្លោះមកពីខេត្តបាត់ដំបង ដែលជាសកម្មជនការពារបរិស្ថាននៅតំបន់អារ៉ែង និងតំបន់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង ស្នើដល់សាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា (CUS) អនុញ្ញាតឲ្យខ្លួនមានឈ្មោះប្រឡងបញ្ចប់ឆ្នាំទី២ និងអាចមានសិទ្ធិរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យនេះបន្តទៀតរហូតបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ បន្ទាប់ពីសាលាបានបញ្ឈប់ពួកគាត់។
ចំណែកគ្រូដែលបង្រៀននៅសាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា បានគាំទ្រនិស្សិតដែលជាសកម្មជនបរិស្ថាននេះ ដោយគាត់ថា និស្សិតទាំងពីរនាក់បងប្អូននេះ មានអត្តចរិតល្អ និងស្រឡាញ់ការសិក្សា។
និស្សិតក្រីក្រពីរនាក់បងប្អូនដែលជាសកម្មជនការពារបរិស្ថានតំបន់អារ៉ែង និងវារីអគ្គិសនីដនសាហុង លោក ជុំ ហួត និងលោក ជុំ ហួរ អះអាងថា សាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា បានលុបឈ្មោះគាត់ចេញពីបញ្ជីវត្តមាន ជាហេតុបណ្ដាលឲ្យពួកគាត់គ្មានសិទ្ធិប្រឡងបញ្ចប់ឆ្នាំទី២ ផ្នែកអក្សរសាស្ត្រអង់គ្លេស និងតម្រូវឲ្យលោកបង់លុយជាង ២០០ដុល្លារ ដើម្បីអាចមានសិទ្ធិរៀនបន្ត។
លោកបន្តថា នៅពេលសាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា សាខាទួលទំពូងត្រូវបិទទ្វារ សាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា ប្ដូរឲ្យលោកទៅសិក្សាសាខាស្ទឹងមានជ័យ។ លោកបញ្ជាក់ថា សកលវិទ្យាធិការរងនៃសាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា សាខាស្ទឹងមានជ័យ ជាអ្នកសម្រេចបញ្ឈប់ការសិក្សារបស់ពួកគាត់។
លោកអះអាងថា ស្ថិតក្នុងទឹកមុខក្រៀមក្រំដោយមានក្តីបារម្ភពីការសិក្សារបស់ខ្លួន អមនឹងអាវយឺតពណ៌បៃតងមានរូបសត្វផ្សោត ដែលមានអក្សរបញ្ឈប់គម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង និស្សិតកូនភ្លោះពីរនាក់បងប្អូនលើកឡើងបន្តថា ពួកគាត់ជាសកម្មជនការពារព្រៃឈើនៅតំបន់អារ៉ែង និងជាសកម្មជនការពារទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ទាំងមូល។ ចុះហេតុអ្វីបានជាសាលាមិនលើកទឹកចិត្តចំពោះពួកគាត់ផង?៖ «គាត់បញ្ជូនខ្ញុំទៅនាយករងក្បែរតុហ្នឹង។ នាយករងគាត់អត់ដោះស្រាយទេ ហើយបែរជានិយាយឆ្លើយវិញ។ គាត់និយាយថា អូនឯងការពារព្រៃឈើហ្នឹងបានអីបានមកវិញ? គាត់និយាយច្រើនទៀតថា អូនឯងប្រឡូកសង្គមមិនដូចបងទេ។ ខ្ញុំអត់ឈ្លោះជាមួយនឹងគាត់ទេ ហើយសុំគាត់ថា បង! ខ្ញុំសុំមានឈ្មោះប្រឡងបានអត់?»។
លោកនិយាយថា លោកមានលុយសិក្សាអាស្រ័យដោយមានការជួយឧបត្ថម្ភពីជនបរទេសម្នាក់ដែលរស់នៅប្រទេសស្វីស (Switzerland)។ លោកបន្តថា ការសិក្សាជាអ្វីដែលលោកមិនអាចលះបង់បាន។ មិនអាចលះបង់បាន ព្រោះការសិក្សាអាចផ្លាស់ប្ដូរជីវិតរបស់គាត់បាននាពេលអនាគត។
សាស្ត្រាចារ្យមួយរូបដែលបង្រៀននៅសាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា ថ្លែងសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា និស្សិតកូនភ្លោះទាំងពីរនាក់បងប្អូននោះចូលចិត្តការសិក្សា ជានិស្សិតសុភាពរាបសារ ចូលចិត្តការចែករំលែក និងជាពិសេសតែងតែធ្វើកិច្ចការសង្គមជាច្រើន។ លោកនិយាយទៀតថា សាលាគួរមានការអធ្យាស្រ័យចំពោះនិស្សិតទាំងពីរនាក់បងប្អូន ដែលបានចូលរួមជួយដល់កិច្ចការសង្គមនេះ៖ «មានព័ត៌មានអ្វីប្លែកៗគាត់ចែករំលែក មានអ្វីចង់ចែករំលែក គាត់ចែករំលែកទៅកាន់និស្សិតមិត្តរួមថ្នាក់ និងគាត់បានចូលរួមការពារព្រៃតំបន់អារ៉ែងដែលជាព្រៃចុងក្រោយ»។
សកលវិទ្យាធិការរងទទួលបន្ទុកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត មាស បូរ៉ា បញ្ជាក់ថា និស្សិតទាំងអស់មានសិទ្ធិប្រឡងបាន លុះត្រាណាតែមិនមានអវត្តមានលើសពីគោលការណ៍ដែលសាលាបានកំណត់៖ «មិនបញ្ហាអីទេ គ្រាន់តែបញ្ហាវិន័យតិចតួចហ្នឹងណា! គាត់អវត្តមានច្រើនហ្នឹងណា»។
លោកអះអាងថា សាកលវិទ្យាល័យអនុញ្ញាតឲ្យនិស្សិតទាំងពីរនាក់បងប្អូនចូលរៀនហើយ ប៉ុន្តែត្រូវផាកពិន័យជាង ២០០ដុល្លារ គឺផាកលើមុខវិជ្ជាចំនួនប្រាំមុខ ដែលនិស្សិតទាំងពីររូបមិនបានចូលរៀនមួយឆមាស។ លោកបន្ថែមថា បើនិស្សិតទាំងពីរនាក់បងប្អូនពិតជាក្រីក្រមែន និស្សិតទាំងពីរនាក់អាចដាក់ពាក្យស្នើសុំអាហារូបករណ៍ពីសាកលវិទ្យាល័យបាន ហើយសាកលវិទ្យាល័យនឹងពិចារណាជុំវិញរឿងនេះ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា លោក រស់ សាលីន ឲ្យដឹងថា ក្រសួងអប់រំ ជាអ្នកត្រួតពិនិត្យគុណភាពចំពោះសាកលវិទ្យាល័យនីមួយៗ តាមរយៈការប្រឡងបញ្ចប់ថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ។ ប៉ុន្តែបើនិស្សិតអវត្តមានច្រើន គឺអាចប្រឈមនឹងការបាត់សិទ្ធិប្រឡង។ លោកបន្តថា ការសិក្សា គឺទាមទារគុណភាព និងការខិតខំប្រឹងប្រែង។ និស្សិតត្រូវរៀនឲ្យបានទៀងទាត់ និងយកចិត្តទុកដាក់៖ «ក្នុងបទបញ្ជាក្នុងគ្រឹះស្ថានសិក្សានោះ ចឹងសាលាអនុវត្តតាមគោលការណ៍របស់សាលា»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ និស្សិតពីរនាក់បងប្អូនទទូចស្នើដល់សាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា សុំឲ្យពួកគាត់មានឈ្មោះប្រឡង និងមិនត្រូវបង់លុយជាង ២០០ដុល្លារនោះទេ។ លោកបន្តថា លោកជាអ្នកការពារប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គមកម្ពុជា សាលា និងរដ្ឋាភិបាលគួរតែមានការយោគយល់ចំពោះរូបលោក។ និស្សិតកូនភ្លោះទាំងពីរនាក់នេះ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តបាត់ដំបង មានបងប្អូន ៧នាក់ មានម្តាយជាស្ត្រីមេម៉ាយ និងប្រកបមុខរបរជាអ្នកសម្អាត។ និស្សិតទាំងពីរនាក់បងប្អូននេះ មានក្តីប្រាថ្នាចង់ស្គាល់រសជាតិរៀនចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនឹងគេ មុនលាចាកលោកិយដោយមិនមានចេតនាអ្វីផ្សេងនោះឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។