កម្មករខ្មែរធ្វើការនៅប្រទេសថៃ ដោយគ្មានលិខិតឆ្លងដែន កំពុងមានការលំបាក រួមមានបាត់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការធ្វើដំណើររបស់កម្មករ កម្មករប្រឈមនឹងការគាបសង្កត់កម្លាំងការងារ កម្មករទទួលបានប្រាក់ចំណូលតិច និងមិនអាចផ្លាស់ប្ដូរការងារថ្មីបានជាដើម។
កម្មករខ្មែរធ្វើការនៅប្រទេសថៃ សុំមិនឲ្យបញ្ចេញឈ្មោះម្នាក់ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២៦ វិច្ឆិកា ថា ក្រុមហ៊ុនយកពួកគាត់ទៅដាក់ចោលឲ្យធ្វើការនៅរោងចក្រផលិតទូទឹកកក នៅប្រទេសថៃ យ៉ាងលំបាកលំបិន ទទួលបានប្រាក់កម្រៃតិចតួច។ លោកបន្តថា ក្រុមកម្មករចង់ឲ្យក្រុមហ៊ុនប្ដូរកន្លែងធ្វើការថ្មី ដើម្បីឲ្យបានប្រាក់ចំណូលប្រសើរឡើង។ ប៉ុន្តែ ក្រុមហ៊ុនធ្វើព្រងើយហាក់ពុំបានគិតពីទុក្ខលំបាករបស់កម្មករឡើយ៖ «អត់មានប៉ាសស្ព័រ ពួកអាលាមខ្មែរយើងហ្នឹង វាឲ្យដើរជិតៗហ្នឹងបានហើយ វាអត់ឲ្យដើរទៅឆ្ងាយដែរ។ បើដើរទៅឆ្ងាយខ្លាចតម្រួតចាប់ ប៉ាសស្ព័រវាមិនឲ្យយើងកាន់ហ្មង សុំមកផ្ទះវិញក៏អត់ឲ្យដែរ បើអត់គ្រប់កំណត់ គេកាត់លុយយើងគ្រប់២ឆ្នាំហ្នឹង។ គេអត់ឲ្យយើងហ្មង ដល់យើងរួចលុយគេ។ អានេះក្រុមហ៊ុនខ្មែរយើងយកមកលក់ឲ្យក្រុមហ៊ុនថៃ ហើយ ធ្វើប៉ាសស្ព័រអស់ ២៥០ ហើយមកដល់ណេះគេកាត់យើង ២ម៉ឺនអីទៀត ហើយធ្វើអ៊ីចឹងម៉េចសល់លុយ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ កម្មករសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះម្នាក់ទៀតនិយាយថា ពួកគាត់ធ្វើការនៅរោងចក្រផលិតទូទឹកកកនៅខេត្តប្រាចីនបុរី ប្រទេសថៃ មានទុក្ខលំបាកជិតមួយខែមកហើយ។ លោកបន្តថា កម្មករជួបការលំបាកដោយសារគ្មានលិខិតឆ្លងដែន៖ «ហើយថាមកឲ្យធ្វើហ្នឹងការងារតែ ៥ថ្ងៃទេ ហើយរយៈពេល ៥ហ្នឹង បានអូរទៅបានលុយប្រហែល ៤ពាន់បាតហ្នឹង បើអូរ២ម៉ោងកន្លះ តែបើមិនបានបានអូរទេ បានតែ ៣ពាន់ទេ ៣ពាន់ហ្នឹងគេកាត់ទាំងឡាន បន្ទប់ ហើយនិងភ្លើង។ បើកាត់ទៅសល់ប្រហែលខ្ទង់ ១ពាន់ ៥រយ ថ្លៃយើងស៊ីចុកទៀតវាអត់គ្រាន់។ ហើយដល់អ៊ីចឹង ខ្ញុំចង់ឲ្យគេដូរចេញ ហើយគេថាដូរៗមិនដែលមកដូរផង»។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ អនុប្រធានក្រុមហ៊ុន អានីរីតា លោក ង៉ោ ណាត ពន្យល់ថា ក្រុមហ៊ុនមិនឲ្យកម្មករកាន់លិខិតឆ្លងដែនក្នុងគោលបំណងដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់កម្មករ។ ចំពោះបញ្ហាសុខទុក្ខរបស់កម្មករវិញ លោកបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនក៏ពុំបានយកកម្មករទៅទុកចោលឲ្យធ្វើការនៅរោងចក្ររងទុក្ខលំបាកដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ៖ «ខ្ញុំទទួលមើលថែគេ ២ឆ្នាំ ចុះបាត់ប៉ាសស្ព័រ ខ្ញុំធ្វើម៉េច គាត់យកទៅគាត់នៅជាមួយគ្នាគាត់មិនត្រូវគ្នា ប៉ះអាប៉ាសស្ព័រហ្នឹងបាត់ទៅ គាត់ខឹងគ្នាយកក្រវាត់ចោលហែកចោលទៅ ហើយខ្ញុំទទួលយ៉ាងម៉េច។ កាន់អត់បានទេបង ខ្ញុំឃុំគាត់ ២ឆ្នាំ ខ្ញុំចូលក្រសួងការងារ និងច្បាប់ការងារ ស្ថានទូតមើលថែគេ ២ឆ្នាំ មិនមែនយកគេទៅតែ១ថ្ងៃ ចង់ឲ្យប៉ាសស្ព័រគាត់ដើររហេតរហូត ចុះបើបាត់កូនគេ ធ្វើម៉េច ខាងក្រុមហ៊ុនខ្ញុំរ៉ាប់រងគេយ៉ាងម៉េចកើតបង»។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេត និងការជួញដូរមនុស្សរបស់អង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក សែម ចៅសុខ មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនដកហូតលិខិតឆ្លងដែនមិនឲ្យកម្មករកាន់ ជារឿងខុសច្បាប់ ព្រោះកម្មករចំណាកស្រុកធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស ចាំបាច់ត្រូវមានឯកសាររក្សាទុកផ្ទាល់ខ្លួន៖ «មានន័យថា គាត់ធ្វើម៉េចឲ្យតែបានពលករពលការិនីចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ដោយក្រុមហ៊ុនរបស់គាត់។ ហើយគាត់អត់មានការទទួលខុសត្រូវនៅក្នុងពេលពលករទាំងអស់ហ្នឹងទៅធ្វើការនៅឯប្រទេសថៃ ទេ។ ខ្ញុំឧទាហរណ៍ថា គាត់បានសន្យាថា ទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃ បានប្រាក់ខែរហូតដល់ទៅ ១ម៉ឺន ៥ពាន់បាតក្នុងមួយខែ។ ហើយគាត់មានលក្ខខណ្ឌការងារសមរម្យ ហើយនៅប្រទេសថៃ ហ្នឹង ទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ចំពោះការងាររបស់គាត់នៅទីនោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពេលដែលពួកគាត់ទៅដល់ហ្នឹង គាត់ជួបបញ្ហាច្រើន សូម្បីអង្គការខ្ញុំធ្លាប់ទទួលព័ត៌មានអស់នោះដែរ គឺលក្ខខណ្ឌកិច្ចសន្យាដែលគាត់ធ្វើពីប្រទេសកម្ពុជា ទៅ គឺផ្ទុយស្រឡះការងារដែលគាត់ទៅអនុវត្តនៅឯប្រទេសថៃ តែម្ដង»។
ក្រុមកម្មករបញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមកម្មករធ្វើការនៅរោងចក្រផលិតទូទឹកកកនៅប្រទេសថៃ ក្នុងនោះមានកម្មករខ្លះទ្រាំនឹងការលំបាកពុំបាន ក៏លួចរត់ត្រឡប់មកខ្មែរ ហើយត្រូវប៉ូលិសថៃ ចាប់តាមផ្លូវផាកយកលុយពីកម្មករជាង ១ពាន់បាត ដោយសារកម្មករគ្មានលិខិតឆ្លងដែន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។